۷ رازی که موها درباره‌ی سلامتی بدن فاش می‌کنند
احتمالاً هر بار که جلوی آینه می‌ایستید و به موهای خود فکر می‌کنید، به دنبال راهی برای زیباتر نشان دادن آنها می‌گردید. اما آیا می‌دانید که به کمک همین تارهای مو می‌توانید به رازهای زیادی در مورد بدن‌تان پی ببرید؟ تحقیقات نشان داده‌اند که تغییر در ظاهر، بافت یا ضخامت موها می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های مختلف خبر داده و با مشکلاتی مثل استرس، کمبود مواد مغذی، اختلال تیروئید و موارد دیگر مرتبط باشد. در این مقاله از دیجی‌کالا مگ به هفت حقیقتی می‌پردازیم که موها می‌توانند در مورد سلامتی بدن بیان کنند. تا انتهای این مطلب در کنار ما بمانید.
۱. هم استرس و هم ژن‌ها باعث سفید شدن موها می‌شوند
استرس ناشی از مشکلات زندگی هم باعث ریزش مو می‌شود و هم روی رنگ موها تأثیر دارد. نتایج یک مطالعه روی موش‌ها بیانگر این نکته است که استرس مزمن می‌تواند با آسیب زدن به DNA و کاهش سلول‌های تولیدکننده‌ی رنگدانه در فولیکول‌های مو رنگ موها را تغییر دهد.
سایر انواع استرس هم ممکن است در سفید شدن تارهای مو نقش داشته باشند. به‌عنوان مثال، افزایش رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو ناشی از آن از ترمیم سلول‌های بدن جلوگیری کرده و سلول‌های تولیدکننده‌ی رنگدانه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
از سوی دیگر سفید شدن تارهای مو بخش طبیعی فرآیند پیری است، چون با افزایش سن فولیکول‌ها رنگدانه‌ی کمتری تولید می‌کنند. ژن‌ها هم می‌توانند در این زمینه نقش ایفا کنند. اگر می‌خواهید بدانید که احتمالاً از چه سنی موهای شما شروع به سفید شدن می‌کنند، از والدین‌تان بپرسید که اولین بار در چه زمانی متوجه‌ی تغییر رنگ موهای خود شده‌اند.
۲. موهای شکننده ممکن است نشانه‌ی سندرم کوشینگ باشند
شکنندگی موها یکی از علائم سندرم کوشینگ (پرکاری غدد فوق کلیوی) است. این بیماری در اثر افزایش هورمون کورتیزول (هورمون استرس) رخ می‌دهد و می‌تواند به بروز مشکلات مختلفی مثل فشار خون بالا، خستگی و کمردرد منجر شود.
گلوکوکورتیکوئیدها، یعنی داروهای استروئیدی که برای درمان التهاب ناشی از انواع بیماری‌ها تجویز می‌شوند ممکن است در بروز علائم سندرم کوشینگ نقش داشته باشند و به همین دلیل تغییر دوز آنها به بدن کمک می‌کند که به حالت عادی برگردد. در سایر موارد، درمان پرکاری غدد فوق کلیوی نیازمند پرتودرمانی، شیمی‌درمانی یا جراحی است.
۳. نازک شدن تارهای مو می‌تواند نشانه‌ی بیماری تیروئید باشد
در مبتلایان به کم‌کاری تیروئید موها می‌ریزند و ظاهر آنها تغییر می‌کند. کم‌کاری تیروئید به این معنی است که غده‌ی تیروئید نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی هورمون تولید کند که این امر روی قسمت‌های مختلف بدن از جمله موها تأثیر می‌گذارد.
بسیاری از نوجوانان و بزرگسالان از کم‌کاری تیروئید رنج می‌برند، اما در بیشتر موارد بیماری آنها خفیف است. این بیماری علاوه بر نازک شدن موها، می‌تواند با علائم دیگری مثل خستگی، عدم تحمل سرما، درد مفاصل، درد عضلات، پف‌آلود بودن صورت و افزایش وزن همراه باشد.
گاهی اوقات هم بعضی از اختلالات تیروئید به مشکلات خودایمنی از جمله آلوپسی آره‌آتا (alopecia areata) منجر می‌شوند. آلوپسی آره‌آتا یک نوع ریزش مو است که در اثر حمله‌ی سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو به‌طور ناگهانی باعث ایجاد نواحی گرد طاس روی پوست سر می‌شود.
کم‌کاری تیروئید با آزمایش خون تشخیص داده شده و با مصرف دارو درمان می‌شود. در مبتلایان به این بیماری سطح هورمون محرک غده‌ی تیروئید (TSH) در خون افزایش می‌یابد.
۴. ریزش مو ممکن است از کم‌خونی ناشی شود
گاهی اوقات، ریزش مو در حمام یا در اثر شانه کردن موها می‌تواند نشان‌دهنده‌ی کمبود آهن یا کم‌خونی باشد. از این‌رو، معمولاً وقتی بیمار به علت ریزش مو به پزشک مراجعه می‌کند، به او آزمایش خون توصیه می‌شود تا وضعیت آهن بدن مشخص شود. افراد گیاه‌خوار و زنانی که در زمان قاعدگی خونریزی شدید دارند بیش از دیگران در معرض کمبود آهن هستند.
دقیقاً مشخص نیست که چرا کمبود آهن باعث ریزش مو می‌شود، با این حال محققان می‌دانند که این ماده‌ی معدنی برای بسیاری از واکنش‌های بیولوژیکی و شیمیایی بدن از جمله رشد مو ضروری است. اگر با آزمایش خون ابتلای شما به کمبود آهن اثبات شود، افزایش مصرف غذاهای غنی از آهن و دریافت مکمل به درمان ریزش مو کمک می‌کند.
۵. ریزش مو می‌تواند نشان‌دهنده‌ی کمبود پروتئین باشد
پروتئین برای سلامت و رشد مو ضروری است و به همین دلیل کمبود آن باعث نازک شدن تارهای مو و ریزش آنها می‌شود. اکثر بزرگسالان به ۰/۸ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن نیاز دارند. مرغ، ماهی، ماست یونانی و حبوبات از بهترین منابع پروتئین محسوب می‌شوند.
افرادی که به مشکلات گوارشی مبتلا هستند یا جراحی بای پس معده انجام داده‌اند ممکن است در هضم پروتئین با مشکل روبه‌رو شوند. این مشکلات باید به کمک پزشک مدیریت شوند.
۶. وجود پوسته‌های سفید یا زرد رنگ با شوره‌ی سر مرتبط است
پوسته‌های سفید یا زرد رنگی که در بین موها، روی شانه‌ها یا حتی روی ابروهای خود می‌بینید نشانه‌ی شوره‌ی سر هستند که یک مشکل مزمن به شمار می‌رود. معمولاً شوره‌ی سر برای سلامتی خطرناک نبوده و با شامپوهای مخصوص بدون نسخه یا تجویزشده توسط پزشک درمان می‌شود.
یک بیماری به نام درماتیت سبورئیک از شایع‌ترین دلایل شوره سر است. مبتلایان به درماتیت سبورئیک پوست قرمز و چربی دارند که با پوسته‌های سفید یا زرد رنگ پوشیده شده است. علاوه بر این، یک قارچ مخمر مانند به نام مالاسزیا (Malassezia) می‌تواند پوست سر را تحریک کند. استفاده‌ی ناکافی از شامپو، حساسیت به محصولات مراقبت از مو و خشکی پوست هم از سایر عواملی هستند که ممکن است باعث شوره‌ی سر شوند. معمولاً شوره‌ی سر در زمستان بدتر می‌شود، چون استفاده از سیستم‌های گرمایشی برای گرم نگه داشتن محیط داخل ساختمان پوست را خشک می‌کند.
۷. موهای آسیب‌دیده ممکن است سایر مشکلات سلامتی را پنهان کنند
اگرچه موها می‌توانند وضعیت سلامتی را نشان دهند، اما بیشتر افراد از آسیب‌های ناشی از رنگ کردن مو یا حرارت دادن آن با اتو و سشوار شکایت دارند. استفاده‌ی مداوم از اتو و سشوار به موهای شما آسیب می‌زند و به دلیل گرمای بیش از حد باعث خشکی، شکنندگی و زمخت شدن آنها می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود که بیش از یک بار در روز از این ابزارها استفاده نکنید و هر زمان که با حرارت‌دهی موهایتان را حالت دادید، از محصولات حاوی مواد محافظ مو استفاده کنید. این روزها انواع مختلفی از سرم‌های مو تولید می‌شوند که می‌توانند از آن در برابر حرارت مستقیم و غیرمستقیم محافظت کنند.
رنگ کردن مو زیر نظر افراد باتجربه و حرفه‌ای می‌تواند از آسیب دیدن موها جلوگیری کند، اما دکلره کردن و رنگ کردن مو در خانه ممکن است با عوارض جانبی زیادی همراه باشد. با استفاده کردن از محصولات مناسب می‌توانید احتمال آسیب‌دیدگی موها را به حداقل برسانید. همچنین بهتر است پس از رنگ کردن از شامپوی مناسب برای حفظ رنگ و مرطوب نگه داشتن موها استفاده کنید.
استفاده‌ی بیش از حد از اتوی مو، سشوار و رنگ مو به دلیل تغییر ظاهر موها می‌تواند باعث پنهان ماندن بیماری‌هایی شود که در حالت عادی با بررسی موها مشخص می‌شوند. بنابراین، نمی‌توانید به‌راحتی با مشاهده‌ی تارهای مو به بیماری‌های نهفته در بدن‌تان پی ببرید.
کلام پایانی
موها تأثیر زیادی روی زیبایی چهره دارند و به همین دلیل بروز هر گونه تغییر در ظاهر آنها می‌تواند شما را به‌شدت ناراحت و ناامید کند. البته تأثیر این تغییرات به همین جا ختم نمی‌شود و گاهی اوقات ظاهر موها می‌تواند نشان‌دهنده‌ی بیماری‌هایی باشد که از ابتلا به آنها بی‌خبر هستید. چون وجود مو برای بقا ضروری نیست و بدن به آن به چشم یک بافت غیرضروری نگاه می‌کند، وقتی از کمبود مواد مغذی یا بیماری رنج می‌برید، غالباً اولین بخشی است که دچار مشکل می‌شود. بنابراین باید با دقت بیشتری به موهای خود نگاه کنید تا از آنچه که درون بدن‌تان رخ می‌دهد مطلع شوید.
منبع: everydayhealth
