هرآنچه باید درباره‌ی ویروس HPV و راه‌های پیشگیری از آن بدانید

ویروس پاپیلومای انسانی یا (HPV) به‌عنوان یک عفونت ویروسی شناخته می‌شود که از راه پوست به پوست بین افراد انتقال پیدا می‌کند و می‌تواند منجر به سرطان دهانه‌ی رحم، سرطان مقعد، واژن و دهان و گلو شود. در حالی که اچ پی وی اغلب از راه تماس جنسی منتقل می‌شود، اما می‌تواند در شرایط دیگری، همچون انتقال از راه جفت به جنین، تماس پوستی با ناحیه‌ای از بدن که دارای زگیل‌های مرتبط با ویروس اچ پی وی است و… نیز انتقال پیدا کند. این ویروس بیش از ۲۰۰ نوع دارد و هرکدام از آن‌ها با یک شماره‌ی اختصاصی به‌عنوان نوع HPV شناخته می‌شوند.

HPV می‌تواند باعث ایجاد زگیل روی دست و پا، نواحی جنسی و سرطان دهانه‌ی رحم شود. گرچه برخی از انواع آن هیچ علامتی از خود نشان نمی‌دهند (ممکن است انواع پرخطر در ابتدا بدون علامت باشند).

در حالی که زگیل‌ها می‌توانند از فردی به فرد دیگر یا حتی از ناحیه‌ای از بدن به ناحیه‌ی دیگر منتقل شوند، نگران‌کننده‌ترین انواع HPV آن‌هایی هستند که می‌توانند باعث تغییرات پیش‌سرطانی در بدن شوند. این تغییرات که به نام «دیسپلازی» شناخته می‌شوند، می‌توانند در دهانه‌ی رحم، واژن، مقعد، آلت تناسلی یا اوروفارنکس (ناحیه‌ای در انتهای دهان و گلو که شامل پشت زبان و لوزه‌ها می‌شود) رخ دهند.

در ادامه‌ی این مقاله از دیجی‌کالا مگ، به انواع ویروس HPV و بیماری‌هایی که براثر آن ایجاد می‌شود، معرفی بهترین واکسنی که در حال حاضر بالاترین میزان اثرگذاری را برای افراد به‌دنبال دارد و همچنین سن مناسب برای دریافت واکسن می‌پردازیم.

اکثر مردم در نهایت به HPV مبتلا می‌شوند

تقریبا همه‌ی افرادی که روابط جنسی را تجربه کرده‌اند، در طول زندگی خود به یک یا چند نوع از ویروس HPV آلوده می‌شوند. اما بسیاری از آن‌ها هرگز متوجه نمی‌شوند که این ویروس در بدنشان وجود دارد، زیرا علائمی از خود بروز نمی‌دهد و ممکن است مدت‌ها بدون نشانه در بدن باقی بماند.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC)  تخمین می‌زند که ۸۰ درصد از زنان قبل از ۵۰ سالگی به این ویروس مبتلا می‌شوند. بیشتر اوقات این عفونت‌ها ظرف مدت چند ماه تا چند سال خودبه‌خود از بین می‌روند و هیچ عارضه‌ی بد و طولانی‌مدتی به جای نمی‌گذارند. اما در موارد دیگر، HPV می‌تواند در بدن باقی بماند، باعث ایجاد تغییرات سلولی شود و سرطان دهانه‌ی رحم یا مشکلات دیگر را به دنبال داشته باشد.

انواع زیادی از HPV وجود دارد

خوشبختانه همه‌ی انواع اچ پی وی باعث ایجاد مشکل نمی‌شوند. براساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده حدود ۴۰ مورد از انواع این ویروس از طریق رابطه‌ی جنسی واژینال، مقعدی و دهانی منتقل می‌شود و حداقل ۱۲ مورد از آن با سرطان مرتبط بوده‌اند که از این میان، بیشتر دو نوع ۱۶ و ۱۸ باعث ایجاد سرطان‌ها می‌شوند.

• مهم‌ترین زنگ خطرهای سرطان تخمدان در مراحل ابتدایی و پیشرفته

مردان هم می‌توانند به اچ پی وی مبتلا شوند

بر اساس مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده، تقریباً همه‌ی افرادی که رابطه‌ی جنسی دارند، به ویروس HPV مبتلا می‌شوند که در اغلب اوقات این عفونت‌ها خودبه‌خود از بین رفته و توسط سیستم ایمنی بدن پاک‌سازی می‌شوند. اما اگر ویروس اچ پی وی در بدن باقی بماند، می‌تواند در مردان هم باعث سرطان گلو، آلت تناسلی و مقعد شود.

HPV می‌تواند باعث بیماری پاپیلوماتوز تنفسی مکرر شود

اگرچه از علایم مبتلا به HPV، بروز زگیل تناسلی بسیار شایع‌تر است، اما اچ پی وی می‌تواند منجر به زگیل در گلو هم شود. «پاپیلوماتوز تنفسی مکرر» یک بیماری نادر است که براثر عفونت HPV بروز می‌کند و سبب می‌شود که زگیل‌ها در راه هوایی فرد رشد کنند.

• زگیل پوستی چیست و چطور درمان می‌شود؟

همچنین این بیماری می‌تواند باعث تغییر صدا و گرفتگی آن، بروز سرفه‌های مزمن و مشکلات تنفسی در افراد شود که رایج‌ترین راه درمان پاپیلوماتوز تنفسی مکرر یا (RRP) جراحی زگیل‌ها خواهد بود. با وجود اینکه زگیل‌هایی که براثر این بیماری رشد می‌کنند، در دسته‌ی خوش‌خیم قرار می‌گیرند، اما اچ پی وی همچنان می‌تواند باعث سرطان گلو هم شود.

• آیا تشخیص سرطان با آزمایش خون امکان‌پذیر است؟

با واکسن می‌توان از اچ پی وی پیشگیری کرد

براساس گفته‌های موسسه‌ی ملی سرطان آمریکا، واکسن گارداسیل ۹ (GARDASIL 9) بیشترین میزان اثرگذاری را بین همه‌ی واکسن‌ها داراست و می‌تواند از ۹ نوع (دو نوع کم‌خطر و ۷ نوع پرخطر) این ویروس، از جمله آن‌هایی که باعث زگیل تناسلی، سرطان دهانه‌ی رحم و سایر سرطان‌های مرتبط با HPV می‌شوند، محافظت کند. در کشور ما نیز واکسن پاپیلوگارد برای استفاده‌ی عموم به تولید رسیده است که در برابر نوع ۱۶ و ۱۸ ویروس اچ پی وی که منجر به سرطان دهانه‌ی رحم می‌شود، مقاوم است.

در حال حاضر بیمارستان فوق تخصصی صارم در تهران اولین کلینیک واکسیناسیون علیه ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) را راه‌اندازی کرده است که برای دریافت مشاوره می‌توانید با این بیمارستان تماس حاصل کنید.

در سنین پایین واکسن HPV تاثیر بیشتری دارد

در دستورالعمل‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده توصیه شده است که کودکان در سن ۱۱ یا ۱۲ سالگی واکسن HPV را دریافت کنند، اما می‌توان آن را در سن ۹ سالگی نیز تزریق کرد. براساس نظر محققان اگر افراد قبل از شروع فعالیت‌های جنسی واکسن را دریافت کنند، بیشترین میزان حفاظت را در برابر ویروس اچ پی وی خواهند داشت. این واکسن همچنین برای افراد ۱۳ تا ۲۶ ساله که هرگز واکسینه نشده‌اند یا سری کامل آن را دریافت نکرده‌اند نیز توصیه می‌شود.

اما واکسیناسیون برای افراد بالای ۲۶ سال خیلی توصیه نمی‌شود. با این حال، برخی از بزرگسالان ۲۷ تا ۴۵ ساله که قبلاً واکسینه نشده‌اند، ممکن است پس از صحبت با پزشک خود در مورد خطر ابتلا به عفونت‌های جدید اچ پی وی و مزایای احتمالی واکسیناسیون، تصمیم به دریافت واکسن HPV بگیرند. واکسیناسیون در این محدوده‌ی سنی سود کمتری دارد، زیرا اکثر بزرگسالان با شروع فعالیت‌های جنسی، پیش‌تر در معرض HPV قرار گرفته‌اند.

نکته‌‌ی مهم دیگری که وجود دارد، این است که این واکسن بدون درنظر گرفتن جنسیت تایید شده است و همه‌ی افراد می‌توانند آن را دریافت کنند. مردان نیز مانند زنان در معرض انواع سرطان‌های دهان و گلو، اندام جنسی و مقعد هستند و با واکسینه شدن می‌توان به کاهش انتقال این ویروس کمک کرد.

واکسن HPV ایمن و بدون خطر است

مطالعاتی که در سال ۲۰۱۹ بر روی کودکان انجام شده است، نشان می‌دهد که واکسن گارداسیل ۹ علاوه‌بر اثرگذاری بالا، برای افراد نیز بدون خطر است. عوارض جانبی که در اثر تزریق این واکسن مشاهده شده است، بسیار خفیف و فقط شامل درد در محل تزریق و غش بوده است. در واقع مزایای این واکسن بسیار بیشتر از خطرات جزیی آن است.

 زنان می‌توانند از آزمایش اچ پی وی استفاده کنند

در صورتی که شما یک زن هستید و فکر این موضوع که شاید در معرض این ویروس قرار گرفته‌اید، آزارتان می‌دهد، باید بدانید که با مراجعه به کلینیک‌های پزشکی زنان می‌توانید آزمایش‌ مربوط به HPV و تست پاپ‌ اسمیر را انجام دهید. اما اگر شما یک مرد هستید، تنها روش تست پاپ مقعدی برایتان وجود دارد که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده هم در صورتی‌که علایمی ندارید، آن را توصیه نمی‌کند.

پس متاسفانه باید بگوییم که همچنان آزمایشی برای تشخیص این ویروس در بدن مردان وجود ندارد، مگر آنکه شما دارای نشانه‌های زگیل تناسلی باشید که در این خصوص بهتر است از یک پزشک کمک بگیرید. در حال حاضر برای تشخیص HPV در دهان یا گلو هم آزمایشی وجود ندارد.

• ۱۱ چکاپ و آزمایش ضروری که هرگز نباید فراموش کنید

سخن پایانی

همه‌ی ما ممکن است در طول زندگی خود به ویروس HPV مبتلا شویم. اما خبر خوب این است که خیلی از انواع این ویروس برای ما بی‌خطر است و در بیشتر مواقع، سیستم ایمنی بدن آن‌ها را بدون هیچ کمک یا درمانی از بین می‌برد. با این حال، هرچه بیشتر در مورد پیشگیری و آزمایش اچ پی وی بدانیم، شانس بیشتری برای عدم ابتلا به آن خواهیم داشت. همچنین با دریافت واکسن HPV، می‌توانیم از بدن خود در برابر این ویروس نیز محافظت کنیم.

در آخر مجددا تاکید می‌شود که آزمایش‌های پزشکی خود را به ‌صورت دوره‌ای و مرتب انجام دهید تا در صورت بروز هرگونه علایمی در سریع‌ترین زمان ممکن بتوانید فرآیند درمان را آغاز کنید.

منابع: health, cdc, everydayhealth, nhs