نگاهی به دنیای تازهی بازی فیلمیهای چینی
در ژانویه ۲۰۱۹، The Invisible Guardian یک بازی ویدئویی داستانمحور تاریخی به سبک full-motion یا بهعبارتدیگر FMV بر روی صفحات چینی، هنگکنگی و تایوانی استیم و WeGame منتشر شد. بازی علیرغم نداشتن کمپین تبلیغاتی وسیع به موفقیت چشمگیری رسید و نمرهٔ ۹/۱۰ را با ۴۸۰۰۰ نقد و نمرهٔ ۹.۶/۱۰ را بر روی Douban (سایت معادل IMDB برای بازیهای ویدئویی، فیلمهای سینمایی، کتابها و دیگر مدیومها) حفظ کرده است. علاوه بر این بازی موفق به دریافت جایزهٔ BAFTA Breakthrough China شد که جایگاه آن را به عنوان یکی از تحسین شدهترین و پرفروشترین بازیهای سالهای اخیر تثبیت کرد.
داستان پر ظرافت و شخصیتهای چندلایه بازی باعث سورپرایز بسیاری شد که فکر میکردند این بازی یکی دیگر از درامهای جنگی ضد ژاپنی رایج در بازیهای ویدئویی چینی است. بازی حتی از انتظارات کسانی که باور داشتند این محصول تقلید سخیفی از بازی ماجراجویی محبوب ژاپنی ۴۲۸: Shibuya Scramble است فراتر رفت. پس شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که این بازی از کجا سروکلهاش پیدا شد؟ در سال ۲۰۱۵ گروهی شش نفره که علاقهٔ فراوانی به فیلمسازی تعاملی داشتند شروع به تست کردن فرمتهای مختلف بازیهای ویدئویی کردند. آنها همچنین از دانش آموزان برای اجرای فیلمنامههایشان استفاده کردند. یکی از پروژههای اولیه آنها The Secret Life of the Empress Dowager Cixi، رمان مصور تعاملی بود که در آن از بازیگران واقعی استفاده شده بود. این بازی داستان واقعی زندگی متعه ای را دنبال میکند که در دربار ترقی کرده و در نهایت به امپراطوری چین میرسد.
در طول تحقیقاتشان، سازندگان بازیهای مشابه دیگر مثل Heavy Rain را بازی کردند و این تحقیق و تفحص آنها را به یک اکتشاف مهم رساند: سناریوی ایدئال برای یک بازی choose-your-adventure داستانی جاسوسی است که در بازهٔ زمانی جریان دارد که از نظر سیاسی متلاطم است. در چنین بستری بازیکنان نهتنها با تصمیمات دشواری دستوپنجه نرم میکنند تا بقایشان را تضمین کنند بلکه باید از اهداف و انگیزههای پنهان دیگران نیز سر دربیاورند. با اینکه بازیهایی مثل Heavy Rain منابع الهام بودند، تیم سازندهٔ The Invisible Guardian چندان پیروی پروسهٔ سنتی و استانداردی که اکثر بازیها آن را دنبال میکنند نبود. اعضای تیم هر طور که میتوانستند به پیشروی پروژه کمک میکردند و اکثر آنها تجربهٔ زیادی در پستی که در آن فعالیت میکردند نداشتند. بهعنوانمثال طراحان لباس، گریمورها و طراحان صحنه باید در حین فیلمبرداری بازی تحقیقات خود را انجام میدادند و حتی در کلاسهای آموزشی شرکت میکردند. سیلویا طراح اصلی داستان میگوید: «هر روز با چالشهای غیرقابلانتظار روبهرو میشدیم و باید با موانع جدیدی که پیش میآمدند خودمان را تطبیق میدادیم.» تیم سازنده حتی از جیب خودشان هزینهٔ ساخت موسیقی بازی توسط استودیوهای حرفهای موسیقی را دادند. علیرغم برنامهٔ ساخت اللهبختیاش The Invisible Guardian بازی فوقالعاده باکیفیت و خوشساختی است که چالشهای پیشآمده در پروسه ساختش را نشان نمیدهد.
آنچه که The Invisible Guardian را خاص میکند خود بازی نیست بلکه چیزی است که باعث شعلهورشدنش شده است. دینگ لیانگ، تهیهکنندهای در Tianjin Yunyun Technology Co., Ltd یکی از طراحان بازی باتجربه است که از The Invisible Guardian الهام گرفت تا بازی تعاملی FMV خودش را خلق کند. وی در این باره میگوید: «وقتی اولینبار The Invisible Guardian را بازی کردم مرا به یاد دیگر بازیهای مشابه مثل Ace Attorney انداخت و باعث شد به این فکر کنم که در عوض کلیککردن بر روی دیالوگها برای تعامل با محیط بازی چقدر هیجانانگیزتر بود اگر از سکانسهای لایو اکشن باکیفیت سینمایی برای روایت تحقیقات استفاده میشد.» این الهامپذیری به تأسیس Tianjin Yunyun Technology Co. و ساخت بازی کارآگاهی FMV به نام Underdog Detective شد که پیروی مسیر بازیهای ماجراجویی اشاره و کلیک است اما در عوض سبک روایی منشعب The Invisible Guardian را در خود دارد و در دوران سلسلهٔ تانگ جریان دارد. برخلاف همتایان خود The Invisible Guardian و ۴۲۸: Shibuya Scramble، بازی Underdog Detective کاملاً لایو اکشن است. بازی حاوی مکانیکهای مختلف جالبی از ژانرهای متفاوت است مثل بررسی صحنههای جرم با کلیککردن بر روی مکانهای مهم و انتخاب فرد درست برای متهمکردن با استفاده از روتوسکوپ.
دینگ لیانگ توضیح میدهد که ساخت بازی فوقالعاده چالشبرانگیز بود خصوصاً از هر بازی دیگری که پیش از آن بر روی آنها کارکرده بود. دلیل او برای این ادعا به ماهیت منحصربهفرد ساخت بازیهای FMV بر میگردد. در این فرمت ایجاد تغییرات برخلاف بازیهای سنتی دیجیتال خیلی دشوارتر است. اگر همه چیز از همان آغاز کار بهدرستی فیلمبرداری و تولید نشود گرد هم آوردن بازیگران و تیم تولید برای فیلمبرداری مجدد سکانسها خصوصاً اگر محدودیت بودجه نیز وجود داشته باشد امری عملاً غیرممکن است. علاوه بر این لیانگ اضافه میکند که ارزش تولید پروژهها اغلب اوقات در سطح و اندازهٔ سریالهای چینی است و این شاید یکی از دلایلی باشد که چرا در چین به چنین به محبوبیت و موفقیتی دستیافتهاند. بسیاری از بازیگران در FMVها در سریالهای چینی نیز بازی میکنند که باعث جذب مخاطب بیشتر به این دست بازیها میشود. طبق گفتههای لیانگ، ساخت یک بازی FMV مثل ساخت یک فیلم سینمایی است با این تفاوت که بودجه بسیار محدودتر است، مدتزمان ساخت بسیار بیشتر است و موانع چالشبرانگیز فراوانی در این مسیر وجود دارند که میتوانند شما را سرخورده کنند. در واقع این معضلی است که بسیاری از پروژههای FMV در چین با آن روبهرو هستند. لیانگ همچنین اشاره میکند که بسیاری از این پروژهها پس از موفقیت چشمگیر The Invisible Guardian کلید خوردند اما به اندازهٔ Underdog Detective خوششانس نبودند.
یکی از شاخصههای منحصربهفرد Underdog Detective در مقایسه با The Invisible Guardian این است که سازندگان این بازی تصمیم گرفتند بازی را به زبانهای انگلیسی، ژاپنی و کرهای نیز عرضه کنند. با اینکه کیفیت این ترجمهها جای پیشرفت دارد میشود آن را قدمی در مسیر درست قلمداد کرد. بااینوجود بازیهای FMV مثل بخش اعظم بازیهای چینی همچنان مشکل انحصاری بودن به زبان چینی را دارند. بسیاری از بازیهای ساخته شده در این کشور هیچ نوع ترجمهای برایشان صورت نگرفته یا ترجمههای افتضاحی دارند. ریو ون، دانشور رشتهٔ مطالعات بازی در دانشگاه کنتربری معتقد است که این وضعیت احتمالاً به این خاطر به وجود آمده که سازندگان آنها بر این باورند که بازیهای FMV چینی خارج از کشور مخاطب نخواهند داشت و فروششان بهقدری نخواهد بود که جبرانکننده هزینهٔ لازم برای ترجمه و بومیسازی باکیفیت باشد. بهعبارتدیگر، بازیهای چینی اکنون در وضعیتی مشابه بازیهای ژاپنی ده یا بیست سال پیش را دارند که تنها تعداد اندکی از آنها به بازارهای غربی راه پیدا میکردند. ایدهٔ بومیسازی بازی ای مثل Shin-Chan: My Summer Vacation در آن زمان خیال واهی بیش نبود و حتی عناوین معروفی مثل فاینال فانتزی بومیسازیهای سؤال برانگیزی داشتند.
در ژانویه ۲۰۲۳ بازی Breakout 13 بر روی استیم منتشر شد. این بازی که بر روی معضل «درمان پزشکی و دارویی برای اعتیاد به بازیهای ویدئویی» در چین مانور میدهد با بازخورد مثبت مخاطبان بینالمللی مواجه شد. داستان بازی الهام گرفته از رویدادهای واقعی پیرامون یک کمپ ترک اعتیاد است که از شوک تراپی و دیگر متدهای غیرانسانی و اخلاقی برای «درمان» اعتیاد کودکان به بازیهای ویدئویی و اینترنت استفاده میکند. Breakout 13 روایتگر داستانی قدرتمند و تاثیرگذار است که توجههای بسیاری را به خود جلب کرد. بازی نهتنها به خاطر کیفیت ساخت و موضوعاتش فوقالعاده است بلکه دارای ترجمهٔ انگلیسی تقریباً بی عیب و نقص است که آن را از اکثر بازیهای چینی ترجمه شده متمایز میکند. این بازی بودجهٔ بالایی داشته است که بخش چشمگیری از آن صرف خلق فیلمنامه ای تمیز و باکیفیت به زبان انگلیسی شده است. شوروی ژانگ، طراح بازی ویدئویی در Gamera Games بر این باور است که موفقیت Breakout 13 شاید بتواند راه را برای سرمایه گذاری بر روی بومیسازی چنین عناوینی باز کند. ژانگ و لیانگ هر دو به این مسئله اشاره میکنند که حضور فراگیر سریالهای چینی و تاثیرگذاری آنها باعث جذب مخاطبان فراوانی بهسوی FMVها شده است که عملاً سریالهای چینی تعاملی هستند.
با رشد روزافزون علاقه و توجه بهسوی FMVها و بازیهای ژانر رمان مصور در میان سازندگان و بازیکنان غربی به نظر میرسد که شاید پتانسیل آن وجود داشته باشد تا این جو فکری فرهنگی موردتوجه جوامع بینالمللی قرار بگیرد. عناوینی مثل Late Shift، Her Story و As Dusk Falls در حال ساخت جوامع هواداری قابلتوجه برای بازیهای اینچنینی هستند و با اینکه FMV هنوز ژانری کمتر شناخته شده در غرب بهحساب میآید احتمال دارد در آیندهٔ نزدیک این وضعیت تغییر کند.
منبع: Eurogamer