فیلمهای مجموعه «طالع نحس» از بدترین تا بهترین
فیلم «طالع نحس» (The Omen) هرگز با قصد تبدیل شدن به یک فرنچایز خلق نشد، با این حال پس از گذشت چند دهه همچنان یکی از ماندگارترین آثار ترسناک هالیوود باقی مانده است. سهگانه اصلی «طالع نحس» در اوایل دهه ۸۰ میلادی به پایان رسید، زمانی که ژانر وحشت مذهبی جای خود را به فیلمهای اسلشر داد. اما فرنچایز «طالع نحس» تنها در طول پنج سال میراث خود در فرهنگ پاپ را تثبیت کرد. دجال، عدد دیو (۶۶۶) و حتی نام «دیمین» به لطف «طالع نحس» به فرهنگ لغات ما اضافه شدند. «طالع نحس» به مدت چندین دهه، بدون اینکه اثر جدیدی از آن منتشر شود، موفق شد خود را در این ژانر زنده نگه دارد، امری که بسیار نادر است. اکنون به خاطر یک فیلم جدید و بازگشتی غیرمنتظره، «طالع نحس» دوباره سر زبانها افتاده.
«اولین طالع نحس» به کارگردانی آرکاشا استیونسون، پیشدرآمدی بر فیلم اصلی ۱۹۷۶ است که اکنون در سینماها اکران شده تا تماشاگران را با وحشتهای جدید و افشاگریهای تکاندهنده میخکوب کند. همزمان با تولد دوباره فرنچایز «طالع نحس» باید نگاه دوبارهای به فیلمهای این فرنچایز انداخت. در این مقاله ۶ فیلم «طالع نحس» از بدترین به بهترین رتبهبندی شدهاند.
۶. طالع نحس ۴: بیداری (The Omen IV: The Awakening)
- سال تولید: ۱۹۹۱
- کارگردان: خورخه مونتسی و دومینیک اوتنین جیرارد
- بازیگران: فی گرانت، مایکل وودز، مایکل لرنر، مدیسون میسون، دان اس. دیویس، مگان لیچ، جوی کاگهیل
- مدت زمان: ۱ ساعت و ۳۷ دقیقه
- امتیاز IMDb به فیلم: ۳.۹ از ۱۰
بعید است بتوان کسی را پیدا کرد که واقعاً باور داشته باشد فیلم تلویزیونی «طالع نحس ۴: بیداری» ساخته خورخه مونتسی و دومینیک اونین جیرارد، فیلم خوبی است. در مجموع «طالع نحس ۴: بیداری» نه فیلمی است که فیلمنامه خوبی داشته باشد و نه فیلمی است که مخاطب را با داستان و تعلیق خود متقاعد کند، به این ترتیب ترسناک هم نیست. اما از آنجایی که به احتمال زیاد باعث خنده بینندگان خواهد شد، میتواند به نحوی ارزش وقت مخاطبان را داشته باشد.
فیلم تلویزیونی «طالع نحس ۴: بیداری» چند سال پس از مرگ دیمین در فیلم «درگیری نهایی»، تولد دختری به نام دلیا را به تصویر میکشد. دلیا توسط یکی از نمایندگان جوان کنگره آمریکا به نام جین یورک (با بازی مایکل یورک) و همسرش کارن (با بازی فی گرانت)، به فرزندخواندگی پذیرفته میشود. همانطور که دلیا (با بازی ایژیا ویرا) به دوران کودکی خود میرسد، شروع به نشان دادن رفتارهای عجیب و غریب و بدجنسانهای میکند که درنهایت باعث میشود او را به کمپ تابستانه ببرند. در بیشتر موارد فیلم «بیداری» بازخوانی بسیار ضعیفی از «طالع نحس» است و اغلب در حد و اندازه یک تقلید تمسخرآمیز باقی میماند. شاید فیلم خودش را جدی گرفته باشد، اما اگر شما آن را به عنوان یک تقلید تمسخرآمیز تماشا کنید، به اندازه کافی سرگرم خواهید شد تا حین تماشای فیلم خوابتان نبرد.
۵. طالع نحس (The Omen)
- سال تولید: ۲۰۰۶
- کارگردان: جان مور
- بازیگران: جولیا استایلز، لیو شرایبر، میا فارو، دیوید تیولیس، پیت پاستویت، مایکل گمبون، میآنا بورینگ، جووانی لومباردو رادیچه، کارلو ساباتینی
- مدت زمان: ۱ ساعت و ۵۰ دقیقه
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۵ از ۱۰
وقتی صحبت از یک بازسازی در فرنچایز «طالع نحس» میشود، فیلم «طالع نحس» به کارگردانی جان مور و محصول سال ۲۰۰۶ به ذهن خطور میکند. این فیلم در دوران اوج بازسازیهای کلاسیک فیلمهای ترسناک منتشر شد. بازسازی «طالع نحس» فیلم بدی از آب درنیامده، به خصوص که گروه بازیگران درخشانی دارد؛ بازیگرانی از جمله لیو شرایبر، جولیا استایلز، دیوید تیولیس، پیت پاستویت و مایکل گمبون. این بازیگرها اعتبار خاصی به فیلم بخشیدهاند، چرا که در آن دوران نمیشد فیلم ترسناکی پیدا کرد که چنین بازیگران خوشآوازهای داشته باشد.
به جز اینکه این بازسازی دیمین (با بازی سیموس دیوی فیتزپاتریک) را چنان شیطانی و شرور جلوه داده که گاهی اوقات آدم را به خنده میاندازد، بزرگترین عیب آن این است که تا حد امکان به فیلم اصلی نزدیک شده و هیچ تازگی و افزونه خاصی برای داستان به ارمغان نیاورده است. فیلمنامه این بازسازی که به دست دن مکدرموت نوشته شده، به قدری شبیه به فیلم اصلی دیوید سلتزر بود که با وجود اینکه سلتزر هیچ دخالتی در تولید این بازسازی نداشت، WGA اعتبار فیلمنامهنویسی را تنها به سلتزر داد. بازسازی فیلم «طالع نحس» با بازیهای خوب و فیلمبرداری با سبک گوتیک که خاص اواسط دهه ۲۰۰۰ بود، به هیچ وجه به فیلم اصلی توهین نکرده. این بازسازی صرفاً فاقد جاهطلبی معمول فیلمهای سینمایی «طالع نحس» است.
۴. دیمین: طالع نحس ۲ (Damien: Omen II)
- سال تولید: ۱۹۷۸
- کارگردان: دان تیلور
- بازیگران: ویلیام هولدن، لی گرانت، جاناتان اسکات تیلور
- مدت زمان: ۱ ساعت و ۴۷ دقیقه
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۲ از ۱۰
علیرغم اینکه در فیلم اصلی گفته میشد دیمین به دست رئیس جمهور و بانوی اول (همسر رئیس جمهور) به فرزندی پذیرفته خواهد شد، و در کاخ سفید سلطنت خواهد کرد، دنباله دان تیلور دیمین نوجوان (با بازی جاناتان اسکات تیلور) را به ما نشان میدهد که اکنون با عموی صنعتگر خود، ریچارد تورن (با بازی ویلیام هولدن) و همسرش آن (با بازی لی گرانت) در شیکاگو زندگی میکند. در فیلم «دیمین: طالع نحس ۲» دیمین در کنار پسرعموی خود، مارک (با بازی لوکاس دونات)، به مدرسه نظامی رفته است.
این فیلم با موفقیت این تصور را ایجاد کرد که دیمین به خاطر تقدیر بزرگ و شیطانی خود در عذاب است؛ اینکه او در حقیقت فردی شایسته و دوستداشتنی است که اگر نیروهایی او را به سمت شرارت سوق نمیدادند، همینطور باقی میماند. فیلم اصلی، «طالع نحس»، این نیروها را به تصویر میکشد و نشان میدهد چطور از جانب دیمین اعمال شرورانه خود را انجام میدهند. «دیمین: طالع نحس ۲» این موضوع را ادامه میدهد و این سؤال را مطرح میکند که آیا دیمین ذاتاً شیطانی به دنیا آمده یا باور کسانی که خود را بنده او میدانستند باعث شد به آن اندازه شرور شود؟
از ویژگیهای منحصر به فرد فیلم، میتوان به نگاه جذاب آن به طاعونهای امروزی اشاره کرد. فیلم از دریچه جسارتهای علمی شرکتها به مقوله طاعونهای آخرالزمان میپردازد. و البته یک چرخش داستانی واقعاً غافلگیرکننده در پرده سوم فیلم وجود دارد که عمق بیشتری به داستان اضافه میکند. اگرچه قسمت دوم «طالع نحس» به اندازه فیلم اصلی شگفتانگیز نیست، اما ادامه شایستهای است که بین لحن فیلم اصلی و لحن خود نوسان دارد و یک پا را در قلمرو درام قابل تصور نگه میدارد و یک پای دیگر را در عرصهای تا حدی پوچگرایانه میگذارد. امری که باعث شده به یک فیلم ترسناک خوب تبدیل شود.
۳. طالع نحس ۳: درگیری نهایی (Omen III: The Final Conflict)
- سال تولید: ۱۹۸۱
- کارگردان: گراهام بیکر
- بازیگران: سام نیل، دن گوردون، هیزل کورت، روسانو برازیج، لیسا هارو
- مدت زمان: ۱ ساعت و ۴۸ دقیقه
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵.۵ از ۱۰
سومین قسمت فرنچایز «طالع نحس» به کارگردانی گراهام بیکر شیطانی را به نمایش میگذارد که بیاندازه جذاب و دلرباست، آنقدر که بینندگان از تماشای شکست خوردنش ناراحت میشوند. در «طالع نحس ۳: درگیری نهایی» سام نایل نقش دیمین تورن ۳۳ ساله را بازی میکند؛ یک تاجر بینالمللی که اخیراً به عنوان سفیر ایالات متحده آمریکا در بریتانیا منصوب شده است. دیمین نقش خود را به عنوان دجال پذیرفته و در تلاش است تا نابودی بشر را تضمین کند.
با این حال ظهور مسیحِ کودک مانند یک خار در چشم دیمین فرو میرود. در حالی که آدمکشهای مسیحی به رهبری پدر دکارلو (با بازی روسانو برازی) نقشههایی برای از بین بردن دجال میکشند، دیمین شکار خود را برای مسیح جدید آغاز میکند. در همین حین او برای گسترش پیروان خود، رابطه عاشقانهای با یک روزنامهنگار به نام کیت رینولدز (با بازی لیزا هارو) آغاز میکند و پسر کیت، پیتر (با بازی بارنابی هولم) را فریب میدهد تا به یکی از مریدان او تبدیل شود.
تماشای نیل فوقالعاده سرگرمکننده است و اجرای او واقعاً فیلم را هدایت میکند، اما «درگیری نهایی» سکانسی دارد که در آن دیمین «کشتار معصومان به دست هرود» را انجام میدهد (یک حادثه تاریخی که در انجیل واقع شده، براساس این داستان پادشاه یهودی، هرود، وقتی میشنود که پادشاه جدیدی به نام مسیح به دنیا آمده، از ترس فرمان میدهد همه پسران زیر ۲ سال را بکشند). دیمین به گونهای این کار را انجام میدهد که هنوز با گذشت دههها، یکی از تکاندهندهترین صحنههای سینمای ژانر وحشت باقی مانده. فیلم «درگیری نهایی» مخاطب را به دهه ۸۰ میبرد و با عملکرد افراطی، به طور کامل ژانر وحشت مذهبی را به تصویر میکشد.
۲. اولین طالع نحس (The First Omen)
- سال تولید: ۲۰۲۴
- کارگردان: آرکاشا استیونسون
- بازیگران: نل تایگر فری، توفیک برهوم، سونیا براگا، رالف اینسون، بیل نای
- مدت زمان: ۱ ساعت و ۵۹ دقیقه
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۹ از ۱۰
ششمین فیلم در فرنچایز «طالع نحس» در حد و اندازه عدد هیولا (۶۶۶) ظاهر شده است. آرکاشا استیونسون در مقام کارگردان فیلمی به باشکوهی جهنم ارائه داده که از فضای دهه ۷۰ خود نهایت بهره را برده؛ از قاببندیها گرفته تا فیلمبرداری آرون مورتون که تداعیکننده آن دوران فیلمسازی است. داستان فیلم در روزهای قبل از تولد دیمین اتفاق میافتد. داستان این فیلم پیشدرآمد حول محور مارگارت (با بازی نل تایگر فری) میچرخد، یک تازهکار جوان آمریکایی است که برای مراقبت از یتیمها به کلیسایی در رم فرستاده میشود. آنجاست که مارگارت با یک دختر جوان مرموز به نام کارلیتا (با بازی نیکول سورس) ارتباط برقرار میکند؛ ارتباطی که به کشف یک توطئه تاریک در کلیسا منجر میشود.
این ماهیت فیلمهای پیشدرآمد است که به رویدادهایی منجر شوند که مخاطبان از قبل نتیجه آن را تماشا کردهاند. به همین دلیل است که اغلب تولید چنین فیلمهایی دشوار و پر از ریسک است. با این وجود «اولین طالع نحس» به طرز ماهرانهای با استفاده هوشمندانه از شخصیتی آشنا، یعنی پدر برنان (با بازی رالف اینسون) از فیلم اصلی «طالع نحس»، مخاطب را کنجکاو میکند. در عین حال فیلم چیزی را خلق میکند که احساس جدیدی به مخاطب بدهد و از تضاد با رویدادهای فیلم اصلی نیز خودداری میکند. دستاورد مهم «اولین طالع نحس» دستاوردیست که تنها بهترین فیلمهای پیشدرآمد به آن رسیدهاند: افزودن معنا و عمق بیشتر به تجربه فیلم اصلی.
علاوه بر این، این عامل نیز وجود دارد که «اولین طالع نحس» یک ماجرای به شدت وحشتناک است که مرزها را جابهجا میکند و در برخی لحظات چنان تکاندهنده واقع میشود که باورش سخت است در حال تماشای یک نسخه استودیویی (آن هم از دیزنی) هستیم و مخاطبان فیلم به افراد بالای ۱۷ سال محدود نشدهاند. بدون شک میتوان گفت با استانداردهای امروزی «اولین طالع نحس» ترسناکترین فیلم این فرنچایز شده است. اجرای فری در نقش مارگارت منظرهای تماشایی شده، و در فرنچایزی که یکی از موضوعات اصلیاش مادر بودن است و با این حال کمتر به زنان پرداخته، او انسانیت پیچیدهای را در کنار نوعی احترام الهامبخش در شخصیت مارگارت ایجاد میکند؛ چرا که او به طور فزایندهای خطرناک و بیثبات میشود. فیلم «اولین طالع نحس» رد پای «طالع نحس» را دنبال میکند و طی یک بررسی ضروری، نقش کلیسا، زنان و آنچه در جامعه امروز باید از آن بترسیم را به نمایش میگذارد.
۱. طالع نحس (The Omen)
- سال تولید: ۱۹۷۶
- کارگردان: ریچارد دانر
- بازیگران: گریگوری پک، لی رمیک، دیوید وارنر، بیلی وایتلا
- مدت زمان: ۱ ساعت و ۵۱ دقیقه
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
درنهایت میرسیم به اولین فیلم فرنچایز. کلاسیک اصلی ریچارد دانر، ایده دجال را در دنیایی رایج کرد که در آن مسیحیت تازه شروع به تثبیت دوباره در آمریکا کرده بود، مسیحیتی که به دست جیمی کارتر (نامزد ریاست جمهوری وقت) دوباره متولد شده بود و رواج پیدا میکرد. البته کارتر فقط مسئول احیای دوباره مسیحیت و آوردن آن به جریان اصلی نبود، او به بستن شکاف بین جمعیت روستایی و شهری نیز کمک کرد و رأیدهندگان دموکرات و جمهوریخواه را تحت کمپین دموکرات خود متحد کرد. درنهایت او در انتخابات به پیروزی رسید و به رئیس جمهور ایالات متحده بدل شد. در نتیجه جمهوریخواهان حتی سختتر از قبل تلاش کردند تا شکاف بین رأیدهندگان را دوباره باز کنند، به گونهای که نتوان دوباره آن را پر کرد.
این اطلاعات برای درک اینکه چرا فیلم «طالع نحس» به این اندازه خوب کار میکند، و چرا در زمان خود علیرغم نقدهای ضد و نقیض مورد توجه مخاطبان قرار گرفت، بسیار مهم و ضروری است. گریگوری پک و لی رمیک نقش والدین بیچاره دیمین یا همان دجال (با بازی هاروی اسپنسر استفنز) را بازی میکنند. در حالی که فیلمنامه اصلی دیوید سلتزر ابهاماتی درباره اینکه آیا دیمین پسر شیطان است یا نه داشت، دانر خواستار تأیید صریح و عامدانه بود. پاسخی روشن مبنی بر اینکه شر وجود دارد و جهنم واقعی است؛ که با توجه به زمان اکران آن، به نفع فیلم تمام شد.
امروز که به «طالع نحس» نگاه میکنیم، بسیار جالب است که ریچارد تورن (با بازی گریگوری پک) چه زمان اندکی را با دیمین میگذراند. هیچ رابطهای بین آنها برقرار نیست، بنابراین فیلم «طالع نحس» به جای آنکه زیرژانر «کودک شیطانی» که درون خانه محبوس شده باشد را داشته باشد، یک فیلم سفر جادهای به همراه تورن و عکاسی به نام کیت جنینگز (با بازی دیوید وارنر) است که در حال کاوش عمیقتر ماهیت شر هستند تا اینکه این کاوش به قیمت جان خودشان تمام میشود. «طالع نحس» به کارگردانی ریچارد دانر از فیلمهای ترسناک مذهبی مهم آن زمان، یعنی «بچه رزماری» (Rosemary’s Baby) سال ۱۹۶۸ و «جنگیر» (The Exorcist) سال ۱۹۷۳ متمایز است؛ چرا که تجربههای قبلی دانر در کارگردانی سریالهای تلویزیونی پلیسی روی «طالع نحس» تأثیر گذاشتند. سریالهایی مانند «کانن» (Cannon)، «کوجک» (Kojak) و «برانک» (Bronk). در حالی که باقی فیلمهای مشابه مستقیم روی چهره شیطان تمرکز میکردند و آن را بدون هیچ رمز و رازی نشان میدادند، دانر آن را تا حد زیادی درون سایهها نگه میداشت و اجازه میداد اسرار داستان شخصیتها و تماشاگران را به سمت تاریکی بیشتر هدایت کند.
منبع: The Hollywood Reporter