جنجالبرانگیزترین فیلمهای ترسناک تاریخ سینما
در این مقاله با تعدادی از فیلمهای ترسناک جنجالی آشنا میشوید که در زمان اکران بحثها و چالشهای زیادی به راه انداختهاند و بعد از گذشت چندین سال همچنان چالشبرانگیز هستند.
ژانر وحشت یکی از جنجالبرانگیزترین مدلهای قصهگویی در دنیاست. اصل و اساس این ژانر، نمایش اتفاقهای وحشتناک و دلخراشی است که برای مردم میافتد، ناجورترین و خونبارترین ماجراهایی که حتی فکر کردن به آن هم لرزه به اندام ما میاندازد. وقتی فیلمسازی سراغ به تصویر کشیدن چنین داستانها و ماجراهایی میرود، خواه ناخواه درگیر مسائلی چالشی و جنجالی خواهد شد.
گاهی اوقات فیلمهای ترسناک به حدی مرزها را میشکنند که نمایش و پخش آنها ممنوع میشود، یا سازندگان آنها را به دادگاه میکشانند، یا مجبور میشوند سانسورهای جدی و سنگینی تحمل کنند. حتی بعضی وقتها فیلمهای ترسناک اعتراضهای عمومی و تظاهرات گسترده به راه میاندازند.
تقریبا هر سال با فیلمهای ترسناک جنجالی روبهرو میشویم، اما تعدادی از این آثارِ آزاردهنده و وحشتناک جایگاهی ویژه و استثنایی در تاریخ دارند و همیشه از آنها بهعنوان فیلمهای ترسناک جنجالی و بحثبرانگیز یاد میشود.
۱. کانیبال هولوکاست (Cannibal Holocaust)
- محصول: ۱۹۸۰
- کارگردان: روجرو دئوداتو
- بازیگران: رابرت کرمن، کارل گابریل یورک، فرانچسکا چاردی، لوکا باربارسکی، پری پیرکانن
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۵%
این فیلمِ بیش از حد خشن و خونبار روجرو دئوداتو یکی از اولین نمونههای ژانر found footage یا همان شبه مستند به حساب میآید. داستان دربارهی چند مستندساز است که به جزیرهی آدمخوارها میروند و در نهایت همان آدمخوارهایی که سوژهی مستندشان بودند، آنها را به شکلی وحشیانیه میکشند. تمام این ماجراها جوری ثبت و ضبط شده تا بیننده فکر کند مشغول تماشای یک مستند واقعی است.
خشونتهای فیلم به قدری نزدیک به واقعیت تصویر شده بود که در آن زمان روجرو دئوداتو متهم به قتل بازیگرهایش شد و دئوداتو هم به اجبار بازیگرها را سر جلسات دادگاه آورد تا ثابت کند آنها را نکشته و زنده و سالم هستند. کانیبال هولوکاست به دلیل نمایش تصاویر خشونتبار غیرواقعی علیه انسانها و همینطور خشونت واقعی علیه حیوانات، در سراسر جهان ممنوع شد.
۲. بازی بچگانه ۳ (Child’s Play 3)
- محصول: ۱۹۹۱
- کارگردان: جک بندر
- بازیگران: جاستین والین، پری ریوز، براد دوریف، اندرو رابینسون، پیتر هسکل
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۲۱%
این فرنچایز ترسناک که دربارهی عروسکی آدمکش است، ناخواسته با یک پروندهی قتل واقعی ارتباط پیدا کرد. ماجرا از این قرار بود که چند بچه در انگلستان فرد جوانی را به قتل میرساندند و بعد ادعا میکردند که از فیلم بازی بچگانه ۳ تأثیر گرفتهاند.
البته این ادعا در دادگاه رد شد و نتوانستند مصادیق قانونی مربوط به ارتباط قتل با فیلم پیدا کنند. ولی با این حال اتفاق غمانگیز و تکاندهندهای بود و برای همیشه روی فرنچایز بازی بچگانه سایه انداخت.
۳. شیاطین (The Devils)
- محصول: ۱۹۷۱
- کارگردان: کن راسل
- بازیگران: الیور رید، ونسا ردگریو، جما جونز، مایکل گاتارد
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷٫۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۶۷%
کن راسل فیلمهای جنجالی زیادی ساخته بود و با این دست موقعیتها آشنایی داشت، ولی هیچکدام از فیلمهایش به اندازهی شیاطین سروصدا به راه نینداخت.
این درام ترسناک بر اساس ماجرایی واقعی ساخته شده و داستان کشیشی به نام اوربن گراندیه (با بازی اولیور رید) را روایت میکند که متهم به جادوگری و تسخیر گروهی از راهبهها شد و در نهایت او را زنده زنده سوزاندند. در فیلم مضامین جنجالبرانگیز زیادی مطرح میشد و خیلیها حس کردند به اعتقاداتشان توهین شده. هنوز هم نسخهی کامل و دستنخوردهای از این فیلم در دسترس نیست و پخش و نمایشش در اکثر کشورهای دنیا ممنوع است.
۴. جنگیر (The Exorcist)
- محصول: ۱۹۷۳
- کارگردان: ویلیام فریدکین
- بازیگران: الن برستین، ماکس فون سیدو، جیسون میلر، لی جی کاب، لیندا بلر
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۳%
این فیلم ترسناکِ برندهی اسکار موفقیتهای بسیاری کسب کرد و محبوبیت و شهرتی جهانی به دست آورد و کاری کرد تا ژانر وحشت تبدیل به ژانری مطرح در جریان اصلی سینما شود و نگاه استودیوها به آن تغییر کند. جنگیر فیلمی بهغایت وحشتناک دربارهی سویهی تاریک مذهب بود و دختر معصومی را نمایش میداد که به دست ارواح شیطانی تسخیر شده. ماجرایی که شاید الان برای ما ساده و عادی و معمولی باشد و در بیشمار فیلم ترسناک دیده باشیمش، ولی در دههی ۷۰ سنتشکنی بزرگی بود.
کلیسای کاتولیک از فیلم انتقادهای زیادی کرد و عدهای از مردم هم باور داشتند که فیلمسازها به عمد پیامهای غیرمتعارفی را در لایههای زیرین فیلمشان پنهان کردهاند تا ذهن بقیه را به بازی بگیرند. بیلی گراهام، از کشیشهای معروف تلویزیونی، هم تا جایی پیش رفت که گفت ارواح شیطانی نگاتیوهای فیلم را تسخیر کردهاند.
۵. چهرههای مرگ (Faces of Death)
- محصول: ۱۹۷۸
- کارگردان: کونان لسلر
- بازیگران: مایکل کار، مری الن برایتون، توماس نوگوچی
- امتیاز IMDb به فیلم: ۴٫۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۲۵%
چهرههای مرگ شبه مستند جنجالی و عجیبی است که به خاطر ادعای آزاردهنده و غیرمتعارفش معروف شد؛ اینکه در فیلم تصاویر واقعی از مرگ آدمها میبینیم. بیشتر زمان فیلم صرف نمایش مرگ شخصیتهای گوناگون شده، مرگهایی که طبق ادعای فیلم واقعی هستند و بدون دخل و تصرف ضبط شدهاند.
خیلی از این مرگها مصنوعی و غیرواقعی است، ولی صحنههایی هم در فیلم وجود دارد که به شکل آزاردهندهای واقعی به نظر میرسند. نمایش فیلم در بسیاری از کشورها ممنوع اعلام شد، از جمله استرالیا و انگلستان.
۶. عجیبالخلقهها (Freaks)
- محصول: ۱۹۳۲
- کارگردان: تاد براونینگ
- بازیگران: والاس فورد، لیلا هیامز، اولگا باکلانووا
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷٫۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: –
بعد از موفقیتهای عظیم دراکولای بلا لگوسی، تاد براونینگ تعدادی از عجیبالخلقههای واقعی سیرکها را کنار هم جمع کرد تا این درام عجیب و غیرمعمول را بسازد. داستان دربارهی بندبازی است که به خاطر پول با یک آدم کوچولو ازدواج میکند و بعد با کمک دوستپسر بدنسازش دسیسه میچیند تا او را به قتل برساند.
بیش از ۲۰ دقیقه از فیلم را قبل از اکران حذف کردند (هیچوقت هم برگردانده نشد)، دقایقی که گفته میشد تصاویر آزاردهنده و خشونتباری نمایش میداد. منتقدها حسابی از فیلم بد گفتند و عمدهی نقدهایشان معطوف تصویری بود که از آدمهای غیرمتعارف و عجیب نمایش میداد.
۷. موش آزمایشگاهی (Guinea Pig)
- محصول: ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۰
- کارگردان: هیدشی هینو
- بازیگران: هیروشی تامورا، کیرارا یوگائو
- امتیاز IMDb به فیلم: –
- امتیاز راتن تومیتوز: –
این مجموعهفیلم ترسناک و پر از خشونت ساختهی هیدشی هینو که تصاویر آزاردهنده و ناجور زیادی دارد، دربارهی آزمایشهای خطرناک روی بدن انسان است و معمولا قطع عضو و تکه تکه کردن آدمها را نشان میدهد. سوژهی آزمایشهایی که در فیلم میبینیم، تحمل درد است و اینکه بدن انسان تا کجا میتواند دوام بیاورد.
این مجموعهفیلم به خودی خود جنجالی و ناجور هست، ولی ماجراهای عجیبی هم حول آن شکل گرفت. قسمت ششم آن در بین وسایل و متعلقات سوتومو میازاکی، قاتل زنجیرهای معروف ژاپنی، پیدا شد. چارلی شین هم قسمت دوم آن را به FBI فرستاد چونه فکر میکرد یک فیلم اسناف و شکنجهی واقعی است.
۸. مسافرخانه (Hostel)
- محصول: ۲۰۰۵
- کارگردان: ایلای راث
- بازیگران: جی هرناندس، درک اندرو، تاکاشی میکه، ریک هافمن
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: –
این تریلر ترسناک ساختهی ایلای راث دربارهی جامعهای پنهان از ثروتمندان است که پولهای کلان میدهند تا توریستهای آمریکایی را برایشان بدزدند و به مکانی نامعلوم ببرند تا آنها بتوانند با شکنجه و قطعهقطعه کردن آنها تفریح کنند. مسافرخانه یکی از نمونههای مطرح فیلمهای ترسناکی است که با نمایش شکنجه مخاطب جذب میکردند و در اوایل قرن جدید محبوبیت داشتند.
مسافرخانه فیلم بسیار خشن و آزاردهندهای است و به خاطر همین خشونتش هم کلی سروصدا به پا کرد، ولی بزرگترین جنجالی که حول فیلم ایجاد شد ربطی به این چیزها نداشت. کشورهای جمهوری چک و اسلواکی نسبت به فیلم اعتراض کردند چون به نظرشان تصویر غیرواقعی و وحشتناکی از آنها نمایش میداد و میترسیدند باعث شود توریستها حس بدی پیدا کنند و به کشورشان نیایند.
۹. به گورت تف میکنم (I Spit On Your Grave)
- محصول: ۱۹۷۸
- کارگردان: مئیر زارکی
- بازیگران: کامیل کیتون، اران تابر، ریچارد پیس، آنتونی نیکلاس
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۵۳%
به گورت تف میکنم یکی از بدنامترین فیلمهایی است که دربارهی انتقام و خشونت ساخته شده. زنی جوان که قربانی تجاوزی وحشیانه شده، سراغ تکتک حیوانصفتهایی که این بلا را سرش آوردهاند میرود و انتقامی خونین و وحشتناک و حیرتانگیز سرشان هوار میکند.
این فیلم در لیست سیاه بریتانیا قرار گرفته بود، لیستی که به video nasties معروف شد و در آن فهرستی از فیلمهای ممنوعه ردیف شده بود تا مغازههای اجارهی فیلم تکلیفشان را بدانند و سراغ این عناوین نروند. همچنین در جاهای گوناگونی از دنیا هم نمایش و پخش این فیلم ممنوع شد. راجبر ایبرت منتقد معروف و فقید به حدی از آن بدش آمده بود که علنا اعلام کرد این فیلم «بدترین فیلمی تمام دوران» است.
۱۰. روانی (Psycho)
- محصول: ۱۹۶۰
- کارگردان: آلفرد هیچکاک
- بازیگران: آنتونی پرکینز، جنت لی، ورا مایلز، جان گوین
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸٫۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶%
این فیلم غافلگیرکننده و تأثیرگذار آلفرد هیچکاک که با اقتباس از رمان رابرت بلاک ساخته شد، از همان ابتدا بنا را روی این گذاشت که تمام قواعد و حد و مرزهای تولیدات سینمایی زمان خودش را بشکند و جابهجا کند.
خیلی از تصاویر و مضامینی در این فیلم نمایش داده شد که در آن مقطع ممنوع و تابو به حساب میآمد. از برهنگی و روابط خارج ازدواج گرفته تا خشونت و بیماری روانی و حتی کشیدن سیفون دستشویی! شاید باورتان نشود ولی روانی را بهعنوان اولین فیلم آمریکایی میشناسند که کشیدن سیفون دستشویی را نشان میدهد.
آلفرد هیچکاک از تمام ابزارها استفاده کرد تا تعلیق و تنشی کشنده در لحظات فیلمش تزریق کند و تماشاگران را لبهی صندلی نگه دارد. بعد از روانی مسیر ساخته شدن فیلمهای ترسناک در سینمای جریان اصلی هموارتر شد و فیلمسازها دیگر مجبور نبودند دستوپا بسته جلو بروند و از نمایش خشونت بترسند.
۱۱. شب بیصدا، شب مرگبار (Silent Night, Deadly Night)
- محصول: ۱۹۸۴
- کارگردان: چارلز سلیر
- بازیگران: رابرت برایان ویلسون، لینی کوییگلی، گیلمر مککورمیک
- امتیاز IMDb به فیلم: ۵٫۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۴۲%
در این فیلم اسلشر جنجالی، یک قاتل روانپریش را میبینیم که لباس بابا نوئل میپوشد و به جان آدمها میافتد. شب بیصدا، شب مرگبار به خاطر همین تصویر غیرمنتظرهای که از یک سمبل مسیحی و شخصیت خیالی کودکان نشان میداد سروصدا به پا کرد.
جین سیسکل و راجر ایبرت به قدری از این فیلم عصبانی بودند که در برنامهی تلویزیونیاشان نام عوامل فیلم را میخواندند و رو به تکتک آنها میگفتند که خجالت بکشید. فیلم را خیلی زود از پردهها پایین کشیدند ولی مدتی بعد چند دنبالهی کمخرج و بیکیفیت از آن ساختند و یک فرنچایز فراموششده شکل گرفت.
سالها بعد و وقتی حساسیتها روی بابا نوئل کمتر شد و تعصبات کنار رفت، فیلم بازخوردهای بهتری گرفت و جایگاهش تغییر کرد.
۱۲. اسلندرمن (Slender Man)
- محصول: ۲۰۱۸
- کارگردان: سیلوین وایت
- بازیگران: جویی کینگ، جولیا تلس، انالیس باسو
- امتیاز IMDb به فیلم: ۳٫۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸%
اسلندرمن از آن داستانهای ترسناک اینترنتی بود که همه میدانستیم یک روز باید فیلمش ساخته شود. اما فیلمی که سیلوین وایت ساخت از همان ابتدا با جنجال و چالش روبهرو شد و بعد هم که امتیازهای فاجعهباری گرفت. وقتی تریلر فیلم منتشر شد، مردم با دیدنش به یاد یک حادثهی دلخراش افتادند که در واقعیت رخ داد، یعنی ماجرای حملهی مرگبار به دختری نوجوان. دو تا از دوستان این دختر به شکلی وحشیانه با چاقو به او حمله کرده و به قصد کشت ضرباتی به او زده بودند.
چند درخواست عمومی برای جلوگیری از اکران فیلم منتشر شد و امضاهایی هم جمع کردند. والدین یکی از ان دو نوجوان مجرم هم ادعا کردند این فیلم عمدا از این حادثهی دلخراش استفادهی تبلیغاتی کرده است.
منبع: ign