مروری بر تمام حواشی معاملهی تاریخی مایکروسافت و اکتیویژن بلیزارد
بعد از یک سال و هشت و ماه و ۲۶ روز، ایکسباکس بالاخره خرید اکتیویژن بلیزارد کینگ را تکمیل کرد و با این کار اکنون صاحب عناوین پرطرفدار و محبوبی نظیر کال آو دیوتی (Call of Duty)، اورواچ (Overwatch) و دیابلو (Diablo) شده است.
مایکروسافت در تاریخ ۱۸ ژانویه ۲۰۲۲ از قصد خود برای خرید اکتیویژن بلیزارد خبر داد اما برخلاف خرید نسبتاً آسان شرکت سازندهی آثار استارفیلد و فالاوت یعنی بتسدا، این معاملهی تاریخی ۶۸.۷ میلیارد دلاری تقریباً چندین بار متوقف شد و در آستانهی شکست پیش رفت.
این قرارداد گاهی محکوم به شکست به نظر میرسید زیرا کمیسیون تجارت فدرال ایالات متحده آمریکا (FTC)، اتحادیه اروپا و سازمان رقابتها و بازارهای بریتانیا (CMA) همگی روی خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت نظارت داشتند. با این حال، در نهایت این ادغام با موفقیت انجام شد و سرانجام در ۱۳ اکتبر ۲۰۲۳ قرارداد بسته شد.
در طول این زمان، اخبار متعددی که مرتبط با این خرید بودهاند را پوشش دادهایم اما اکنون تصمیم گرفتیم که تمام چالشهایی که در این مدت مایکروسافت و اکتیویژن بلیزارد برای نهایی کردن این قرارداد پشت سر گذاشتند و تاریخچهای کامل از این قرارداد و چگونگی عبور از آن را ارائه کنیم. این مطلب و جمعآوری آن توسط سایت IGN انجام شده است.
اولین نگرانی برای خرید اکتیویژن بلیزارد توسط سناتورهای آمریکایی مطرح شد
اولین نگرانیها پیرامون تصاحب اکتیویژن بلیزارد در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۲۲ و با نوشتن نامهای توسط ۴ سناتور آمریکایی از جمله برنی سندرز (Bernie Sanders) به کمیسیون تجارت فدرال (FTC) مبنی بر به چالش کشیدن تثبیت در صنعت فناوری به وجود آمد.
سندرز در کنار الیزابت وارن (Elizabeth Warren)، کوری بوکر (Cory Booker) و شلدون وایتهاوس (Sheldon Whitehouse) نوشت که آنها «عمیقا نگران» تاثیر این معامله بر کارکنان هستند. سناتورها به موج آزار جنسی و دیگر اتهامات مطرح شده علیه اکتیویژن بلیزارد اشاره کردند و گفتند که این خرید میتواند «این کارکنان را بیش از پیش محروم کرده و از شنیدهشدن صدای آنها جلوگیری کند.»
بیشتر بخوانید: خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت بزرگترین ریسک صنعت بازی است
در ادامهی این نامه آمده بود: « FTC باید ارزیابی کند که آیا روشهایی که این شرکتها در حفاظت از حقوق و کرامت کارکنان خود شکست خوردهاند، ناشی از قدرت تک قطبی در خرید است یا به آسیبهای ضد رقابتی در بازار کار ما منجر میشود و اگر چنین باشد، این ادغام در تشدید یا عدم تشدید آن چه تأثیری خواهد داشت.»
وال استریت علیرغم تأیید سهامداران امکان دوام این معامله را مطرح میکند
آنچه می توانست گام محکمی برای این معامله باشد، تنها سؤالات بیشتری را مطرح کرد؛ چرا که در تاریخ ۲۸ آوریل ۲۰۲۲ میلادی، ۹۸ درصد از سهامداران اکتیویژن بلیزارد به تصاحب این شرکت توسط مایکروسافت رأی مثبت دادند.
این معامله با قیمت ۹۵ دلار برای هر سهم تصویب شد اما سهامداران نگران شدند زیرا این عدد در آن زمان به آرامی در حال کاهش به محدوده ۸۰ دلار و در تاریخ ۲۹ آوریل به ۷۵.۶۰ دلار رسیده بود. این امر در نهایت توسط برخی به عنوان عدم اعتماد سهامداران در رابطه با توانایی معامله تفسیر شد.
با این حال، علیرغم کاهش بیشتر در پایان سال و مواجه شدن با برخی فراز و نشیبهای دیگر، قیمت سهام از ماه مه ۲۰۲۳ به طور پیوسته افزایش یافت.
سازمان CMA انگلستان تحقیقات خود را دربارهی خرید اکتیویژن بلیزارد شروع میکند
این بزرگترین مانع مایکروسافت و اکتیویژن بلیزارد برای غلبه بر نهایی کردن این قرارداد بود که از ۶ ژوئیه ۲۰۲۲ و با اعلام سازمان رقابتها و بازارهای دولت بریتانیا (CMA) مبنی بر بررسی این قرارداد آغاز شد.
CMA که مسئول تضمین رقابت عادلانه بین کسبوکارها در بریتانیا است، با اشاره به نگرانیها دربارهی قیمتهای بالا، محصولات با کیفیت پایینتر و کاهش حق انتخاب گفت که قصد دارد «بررسی کند که آیا این معامله میتواند به رقابت در این بازار آسیب برساند و به نتایج بدتری برای مصرف کنندگان منجر شود یا خیر».
مایکروسافت بعد از شروع تحقیقات همچنان از اقدام خود اطمینان داشت و بیان کرد که احتمال بررسیهای دقیق توسط نهادهای نظارتی را در نظر گرفته بود. لیزا تانزی، نایب رئیس و مشاور عمومی شرکت مایکروسافت در آن زمان به IGN گفت: «ما دربارهی اینکه چگونه قصد داریم تجارت بازی خود را اداره کنیم و چرا معتقدیم که این معامله به نفع گیمرها، توسعهدهندگان و صنعت خواهد بود، اطمینان داریم.»
کال آو دیوتی به مرکز بحثها تبدیل شد
کال آو دیوتی بهعنوان یکی از بازیهای شرکت اکتیویژن بلیزارد و یکی از محبوبترین بازیهای منتشر شده در هر سال، به سرعت به مرکز صحبتهای پیرامون این معامله تبدیل شد. در حالی که سؤالات از روز اول مطرح شده بود و مایکروسافت و سونی نسبت به هم بهصورت منظم اتهامات و محکومیتهایی وارد میکردند، بعدها احتمالات واقعی پیرامون احتمال انحصار طلبی مطرح شد.
بیشتر بخوانید: مایکروسافت: کال آو دیوتی اصلا بازی بزرگ و پراهمیتی نیست!
در ۱ سپتامبر ۲۰۲۲، نهاد نظارتی CMA از شروع فاز دوم تحقیقات خود خبر داد و مایکروسافت اعلام کرد که ایکسباکس گیمپس بازیهای جدید کال آو دیوتی را در روز عرضه دریافت خواهد کرد اما این موضوع تأثیری بر عرضه آنها روی پلیاستیشن نخواهد داشت. مذاکرات بین رقبای کنسولی نیز در پشت صحنه آغاز شد و گفته میشد که ایکسباکس قصد داشت تا سه سال فراتر از قرارداد فعلی، کال آو دیوتی را به پلیاستیشن بیاورد.
با این حال جیم رایان، مدیرعامل پلیاستیشن، چند روز بعد در تاریخ ۷ سپتامبر، این طرح را در سطوح مختلف یک راهحل ناکافی خواند. رایان تأثیر این موضوع را روی گیمرها برجسته کرد و گفت که او و سونی میخواهند تضمین داشته باشند که گیمرهای پلیاستیشن همچنان بالاترین کیفیت تجربهی کال آو دیوتی را در اختیار داشته باشند و پیشنهاد مایکروسافت این اصل را تضعیف میکند.
CMA نگرانیهای بیشتری نسبت به مشاجرهی ایکسباکس و پلیاستیشن مطرح کرد
در ۱۲ اکتبر ۲۰۲۲، این نهاد نظارتی از چند جنبه نگرانیهایی را برای این قرارداد مطرح کرد. طبق گفتهی آنها: «با این معامله یک چشمانداز واقعی دربارهی کاهش رقابت در زمینهی کنسولهای بازی، سرویسهای اشتراکی و سرویسهای ابری وجود دارد.»
تحقیقات و بررسیهای دقیقتر باعث موج جدیدی از ادعاها و اظهارنظرها از سوی ایکسباکس و پلیاستیشن شد. از طرفی ایکسباکس بهشدت به دنبال این بود که قرارداد را نهایی کند و از آن طرف پلیاستیشن میخواست جلوی آن را بگیرد. این موضوع باعث شد تا طی چند ماه آینده، بیانیههای غیر معمول زیادی بهخصوص از سوی مایکروسافت منتشر شود.
برای مثال، ایکسباکس در اصل پلیاستیشن را بزرگتر از آن میدانست که با این قرارداد شکست بخورد. آنها بیان کردند که «در حالی که سونی ممکن است از افزایش رقابت استقبال نکنند، آنها این توانایی را دارند که خود را تطبیق داده و رقابت کنند.» آنها اضافه کردند که «ایکسباکس چند عیب قابلتوجه در زمینهی استریمینگ» دارد. برد اسمیت، رئیس و نایب رئیس مایکروسافت هم بیان کرد که تصاحب اکتیویژن بلیزارد منصفانه است زیرا پلیاستیشن تعداد بازی انحصاری بسیاری بیشتری دارد.
برای خاتمهدادن به بحث کال آو دیوتی (اگرچه این بحث تا چند ماه دیگر ادامه یافت)، فیل اسپنسر، رئیس ایکس باکس، در تاریخ ۳۱ اکتبر گفت که این شرکت تا زمانی که پلیاستیشن در بازار وجود داشته باشد، به انتشار این بازی تیراندازی اولشخص محبوب روی پلی استیشن ادامه خواهد داد. پس از آن در تاریخ ۱۱ نوامبر پیشنهادی از طرف ایکسباکس ارائه شد تا در کنار تعهدات مشابه با نینتندو، کال آو دیوتی برای ده سال روی کنسولهای سونی باقی بماند.
کمیسیون تجارت فدرال وارد نزاع میشود
در آن زمان به نظر میرسید که بزرگترین مانع برای مایکروسافت در آن زمان، کمیسیون تجارت فدرال ایالات متحده آمریکا برای جلوگیری از تصاحب اکتیویژن بلیزارد توسط ایکسباکس است. این سازمان در بیانیهای گفت که ایکس باکس «کنترل فرنچایزهای برتر بازیهای ویدئویی را به دست خواهد گرفت» و بنابراین «با انکار یا تحقیر دسترسی رقبا به محتوای محبوب خود، به رقابت در کنسولهای بازی و سرویسهای اشتراکی با کارایی بالا آسیب می زند.»
FTC به تاریخ تصاحبهای مایکروسافت و تصمیم انحصاری کردن بازیها توسط آنها پرداخت و برای مثال شرکت بتسدا را مثال زد که بازیهایی مثل استارفیلد و ردفال بعد از خرید بتسدا توسط مایکروسافت به بازیهای انحصاری تبدیل شدند. در حالی که این بازیها در ابتدا برای پلتفرمهای پلیاستیشن هم در حال توسعه بودند.
با این حال، ایکسباکس باز هم اعتماد به نفس خود را حفظ کرد و برد اسمیت، رئیس مایکروسافت گفت که «همچنان باور خواهد کرد که قرارداد برای تصاحب اکتیویژن بلیزارد باعث گسترش رقابت و ایجاد فرصتهای بیشتر برای گیمرها و توسعهدهندگان بازی خواهد شد.»
بابی کوتیک، مدیرعامل اکتیویژن نیز در این رابطه گفت: «این موضوع نگرانکننده به نظر میرسد، بنابراین میخواهم اعتماد به نفس خود را برای نهایی کردن این قرارداد تقویت کنم.»
اتحادیه اروپا هشدار آنتی تراست صادر کرد
اتحادیه اروپا آخرین نهاد دولتی بود که در تاریخ ۳ فوریه ۲۰۲۳ با صدور هشدار رسمی آنتی تراست (ضد انحصار) به مایکروسافت، این قرارداد را هدف قرار داد. بیانیه اعتراضی آنها علنی نشد اما اتحادیه اروپا پیش از این نگرانیهایی را دربارهی انحصاری بودن کال آو دیوتی مطرح کرده بود.
یکی از سخنگویان مایکروسافت در آن زمان گفت: «ما به دقت به نگرانیهای کمیسیون اروپا گوش میدهیم و اطمینان داریم که میتوانیم به آنها رسیدگی کنیم.»
گزارش موقت CMA میگوید این معامله میتواند به گیمرها آسیب برساند
تنها چند روز پس از انتشار هشدار آنتی تراست اتحادیه اروپا، CMA با بیان اینکه قرارداد مایکروسافت و اکتیویژن بلیزارد میتواند به گیمرها آسیب برساند، ضربهای به خود وارد کرد. CMA در گزارش موقت خود در ۸ فوریه چندین شکایت ذکر شده قبلی را در کنار تأثیر این قرارداد بر رقابت در بازار بازیهای ابری تکرار کرد.
آنها اشاره کردند که در حال حاضر مایکروسافت ۶۰ تا ۷۰ درصد بازار سرویسها و بازیهای ابری را در اختیار دارند و اضافهکردن چیزی مثل کال آو دیوتی به پیشنهادات ابری آنها به شیوهای انحصاری، میتواند آیندهی صنعت بازیهای ویدئویی را تغییر دهد و احتمالاً به گیمرهای بریتانیا ضربه بزند.
مایکروسافت و اکتیویژن به این ادعاها واکنش نشان دادند و مایکروسافت بار دیگر وعده داد که کال آو دیوتی را انحصاری نخواهد کرد و به پلتفرمهای دیگر خواهد آورد. مایکروسافت گفت: « وقتی میگوییم برابر، منظورمان برابر است. ده سال برابری؛ در محتوا، در قیمتگذاری، در ویژگیها، در کیفیت، در قابلبازی بودن.»
اکتیویژن همچنین نسبت به توانایی خود در متقاعد کردن CMA نسبت به عواقب این معامله ابراز امیدواری کرد. مایکروسافت باقرار دادن پول خود در جایی که دهان به دهان می چرخد، قراردادی ده ساله با نینتندو امضا کرد تا Call of Duty را در تاریخ ۲۱ فوریه به پلتفرم های خود بیاورد. آنها گفتند: «اینها یافتههای موقتی هستند، به این معنی که CMA نگرانیهای خود را به صورت مکتوب بیان میکند و هر دو طرف فرصتی برای پاسخگویی دارند.»
CMA معاملهی خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت را مسدود کرد
زمانی که CMA در تاریخ ۲۴ مارس ۲۰۲۳ اعلام کرده بود که در حال حاضر نگرانی کمتری برای معامله اکتیویژن بلیزارد دارد، به نظر می رسید اوضاع برای مایکروسافت کمی بهتر شده است اما این نهاد نظارتی در تاریخ ۲۶ آوریل با مسدود کردن قرارداد خرید اکتیویژن بلیزارد صنعت بازیهای ویدئویی را شگفتزده کرد.
نکتهی جالب اینجا بود که حکم رسمی آنها بدون در نظر گرفتن شکایات پلیاستیشن یا انحصار کال آو دیوتی بهعنوان نگرانی اصلی صادر شد، بلکه در عوض، بازیهای ابری به عنوان دلیل اصلی مسدود کردن این معامله اعلام شد. CMA میگوید: «این معامله آینده بازار بازیهای ابری را که در حال رشد سریع هستند، تغییر میدهد و منجر به کاهش نوآوری و انتخاب کمتر برای گیمرهای بریتانیا در سالهای آینده خواهد شد.»
این گزارش اضافه میکند که مایکروسافت نتوانسته راهحلی برای نگرانیها دربارهی تأثیر این معامله بر بازار بازیهای ابری ارائه دهد.
مایکروسافت با گفتن اینکه به این تصمیم اعتراض خواهد کرد، واکنش نشان داد و گفت از نتیجهای که به نظر میرسد نشان دهنده درک ناقص از این بازار است، ناامید شده است. برد اسمیت، رئیس مایکروسافت روز بعد علیه CMA صحبت کرد و گفت: «اعتماد مردم به فناوری در بریتانیا به شدت متزلزل شده است.
کمیسیون اروپا با معاملهی خرید اکتیویژن بلیزارد موافقت کرد
خرید اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت در تاریخ ۱۵ ماه مه با رای کمیسیون اروپا (EC) به تصویب رسید که مستقیماً با رای CMA در تضاد است. اگرچه کمیسیون اروپا هم تقریباً به نتایج مشابهی دست یافت – که این معامله به بازار کنسولها آسیب نمیرساند اما میتواند به بازار سرویسها و بازیهای ابری آسیب برساند – اما کمیسیون اروپا از راهکارهای پیشنهادی مایکروسافت برای این نگرانیها راضی بود.
در بیانیه این کمیسیون آمده است: «تعهدات [ارائه شده توسط مایکروسافت] به طور کامل به نگرانیهای شناساییشده توسط کمیسیون در زمینهی رقابت در بازار بازیهای ابری پاسخ میدهد و نشاندهنده بهبود قابلتوجه بازیهای ابری در مقایسه با وضعیت فعلی است.»
مایکروسافت در پاسخ به نگرانیها در رابطه با انحصار و مونوپلی در این بازار، تعهد صدور مجوز ۱۰ ساله را برای مصرفکنندگان در منطقه اقتصادی اروپا ارائه کرد. این تعهد تضمین میکند که بازیهای اکتیویژن بلیزارد فقط روی گیم پس آلتیمیت یا پلتفرم گیمینگ ابری ایکسباکس قفل نخواهند شد.
مایکروسافت در مقابل کمیسیون تجارت فدرال
پس از نبرد پنج روزه در دادگاه با FTC، ایکسباکس سرانجام به پیروزی رسید زیرا قاضی ژاکلین اسکات کورلی به نفع مایکروسافت رای داد. قاضی کورلی در ۱۱ ژوئیه گفت: «خرید اکتیویژن توسط مایکروسافت بهعنوان بزرگترین خرید در تاریخ فناوری توصیف شده است. این خرید شایسته بررسیهای دقیق است و این بررسیها نتیجه داده است: مایکروسافت به صورت کتبی، عمومی و در دادگاه متعهد شده تا کال آو دیوتی را روی پلیاستیشن به مدت ده سال با ایکسباکس برابر نگه دارد. این شرکت با نینتندو به توافق رسید تا کال آو دیوتی را به سوییچ بیاورد. و برای اولینبار وارد توافقات متعددی شد تا محتوای اکتیویژن را به چندین سرویس گیمینگ ابری بیاورد.»
بیشتر بخوانید: ایمیلهای محرمانه مایکروسافت: اکتیویژن را میخریم تا پلیاستیشن را حذف کنیم
این دادگاه حواشی مختلفی را هم در بر داشته و چیزهای زیادی از آن لو رفت از جمله داستانهای مختلفی از جمله برنامههای نسل بعدی مایکروسافت و اعتراف این شرکت به شکست در جنگ کنسولها و بسیاری از موارد مشابه دیگر. البته، FTC از این حکم راضی نبود و بلافاصله درخواست تجدید نظر کرد و این حکم را به چالش کشید که البته راه به جایی نبرد.
مایکروسافت به دنبال غلبه بر CMA
به نظر میرسد که پیروزی مایکروسافت در برابر FTC، پای تازهای به این قرارداد باز کرد چرا که هم ایکسباکس و هم اکتیویژن بلیزارد بلافاصله به سراغ CMA رفتند. این قرارداد توسط همهی نهادهای نظارتی در سراسر جهان از جمله چین، نیوزیلند و ژاپن مورد تأیید قرار گرفته بود و در اصل فقط بریتانیا به عنوان مانع نهایی برای غلبه بر آن باقی مانده بود. این موضوع بهصورت خاصی فشاری را هم به CMA وارد میکرد.
مایکروسافت درخواست تجدیدنظر خود را در ماه مه ارائه کرده بود، اما دادگاه تجدید نظر رقابت بریتانیا (CAT) بعدا در ۱۷ ژوئیه آن را متوقف کرد تا به هر دو طرف فرصت بیشتری برای مذاکره بدهد. در همین حال مایکروسافت و اکتیویژن مهلت ادغام را سه ماه به تعویق انداختند و مهلت نهایی شدن این قرارداد از ۱۸ جولای به ۱۸ اکتبر انتقال پیدا کرد.
چِنگ میسروی، مدیر عامل اجرایی و مدیر اجرایی امور شرکتها در اکتیویژن بلیزارد، دربارهی این موضوع میگوید: «تصمیم اخیر در ایالات متحده و تأییدیههای ۴۰ کشور همگی تأیید میکنند که این معامله برای رقابت، بازیکنان و آینده بازی خوب است.»
بیشتر بخوانید: بازیهای اکتیویژن بلیزارد به یوبیسافت پلاس میآیند
بیشتر بخوانید: توافق سونی و مایکروسافت؛ کال آو دیوتی حداقل برای ۱۰ سال دیگر روی پلیاستیشن میماند
یک ماه بعد، در ۲۲ اوت ۲۰۲۳، مایکروسافت قرارداد جدیدی را برای بررسی با CMA ارائه کرد. این شرکت با امضای قراردادی با شرکت سازنده اساسینز کرید یعنی یوبیسافت، حق پخش ابری تمامی بازیهای کامپیوتری و کنسولی فعلی و جدید اکتیویژن بلیزارد را که طی ۱۵ سال آینده (به استثنای منطقه اقتصادی اروپا) منتشر میشوند، به یوبیسافت واگذار کرد.
عبور از پیچ نهایی نهادهای نظارتی برای تکمیل قرارداد خرید اکتیویژن بلیزارد
تقریباً دو سال پیگیری مایکروسافت برای خرید اکتیویژن بلیزارد سرانجام در ۱۳ اکتبر ۲۰۲۳ به پایان رسید زیرا CMA در نهایت این معامله را امضا کرد. CMA تصمیم خود را بهعنوان یک پیروزی برای حفظ قیمتهای رقابتی و خدمات بهتر در بازیهای ابری تعریف کرد.
CMA گفت: «در آگوست امسال، مایکروسافت امتیازی داد که یوبیسافت به جای مایکروسافت، حقوق بازیهای ابری اکتیویژن را بخرد. این قرارداد جدید حقوق پخش ابری (خارج از منطقه اقتصادی اروپا) را برای تمامی محتوای کامپیوتری و کنسولی اکتیویژن را که طی ۱۵ سال آینده تولید میشوند، در دستان یک رقیب قوی و مستقل با برنامههای بلندپروازانه برای ارائه راههای جدید دسترسی به آن قرار میدهد.»
بالاخره، مایکروسافت بهصورت رسمی اعلام کرد که خرید اکتیویژن بلیزارد را تکمیل کرده است. فیل اسپنسر، رئیس ایکسباکس در بخشی از بیانیهی خود در رابطه با این اتفاق بیان کرد: «ما عاشق بازیهای ویدئویی هستیم، ما عاشق بازیکردن و ساخت بازی هستیم. و این را بدانید که بازی برای همه ما به عنوان یک فرد و در مجموع، به عنوان یک جامعه، چه معنایی دارد. امروز، ما رسماً پیوستن اکتیویژن بلیزارد و تیمهایشان به ایکسباکس را خوش آمد میگوییم»
او در ادامه گفت: «مدت زیادی است که آثار اکتیویژن، بلیزارد و کینگ و تأثیری را که روی بازی، سرگرمی و فرهنگ عامه گذاشتهاند، تحسین می کنم. برخی از بهیادماندنیترین لحظات بازی من از تجربیاتی بود که استودیوهای آنها خلق کردهاند، از آخر شبهایی که با دوستان به تجربهی کمپین دیابلو ۴ مشغول میشدیم تا جمعهای خانوادگی که به تجربهی گیتار هیرو میپرداختیم یا حتی اوقاتی که صرف کندی کراش میکردم. استقبال از چنین استودیوهای افسانهای برای ایکسباکس باورنکردنی است.»
منبع: IGN