۷ فیلم مهم که بر مجموعه‌‌ی ماتریکس تأثیر گذاشتند
ماتریکس، اثر علمی‌تخیلی و اکشن واچوفسکی‌ها در سال ۱۹۹۹، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌هایی که تا به حال ساخته شده است، ستوده می‌شود. تماشاگران معاصر از صحنه‌های تماشایی و تفاسیر آن درباره‌ی ماهیت واقعیت، لذت می‌برند. عامل اصلی موفقیت فیلم، اصالت آن بود و تماشاگران، هرگز قبلا فیلمی شبیه به این اثر ندیده بودند اما جالب است بدانید که این فیلم هم ۱۰۰ درصد اصیل نیست. مانند هر فیلم پیشگام دیگری، ماتریکس هم به‌شدت تحت تأثیر مجموعه‌ای از فیلم‌های دیگر قرار دارد.
- اختلال در ماتریکس؛ مستندی بحث‌برانگیز درباره‌ی گیر افتادن در وانمایی
- ماتریکس ۴؛ ۱۷ نکته درباره‌ی بازگشت اکشن به‌یادماندنی کیانو ریوز
- سری جدید فیلم‌های ماتریکس در حال ساخت است
بهترین فیلم‌سازان (از جمله واچوفسکی ها) از الهامات خود از آثار دیگر، به صورت سطحی استفاده نمی‌کنند، بلکه همه این تأثیرات را با هم ترکیب می‌نمایند و به گونه‌ای به نمایش می‌گذارند که کاملا جدید به نظر برسد. واچوفسکی‌ها در نوشتن و کارگردانی اثر کلاسیک و اکشن خود از ۷ فیلم سینمایی ارزشمند الهام گرفته‌اند.
۷. ۲۰۰۱: اودیسه فضایی (۲۰۰۱: A Space Odyssey)
- کارگردان: استنلی کوبریک
- بازیگران: گری لاکوود، داگلاس رین، ویلیام سیلوستر
- سال انتشار: ۱۹۶۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸٫۳ از ۱۰
واچوفسکی‌ها به نیویورک تایمز گفته بودند که یکی از کارگردانانی که قبل از فیلم‌برداری ماتریکس را بررسی کردند، استنلی کوبریک بوده است. مشهورترین فیلم کوبریک در ژانر علمی تخیلی، ۲۰۰۱: اودیسه فضایی است و بسیار منطقی است که خیلی از فیلم‌های دیگر، از آن تأثیر بگیرند. این شاهکار علمی‌تخیلی، نمونه‌ای از هوش مصنوعی را تحت عنوان یک ربات شگفت‌انگیز به نام هال ۹۰۰۰، به نمایش می‌گذارد. در ماتریکس هم انسان‌ها توسط ماشین‌های دوگانه و مشابهی، به بردگی گرفته شده‌اند.
در مصاحبه‌ای جداگانه، کارگردانان ماتریکس به نیویورکر گفته بودند که فیلم اودیسه فضایی را اولین بار در ده و هفت سالگی دیدند و این اثر، تأثیر زیادی بر ذهنیت آن‌ها گذاشت. درک این فیلم برای بینندگان بزرگسال هم دشوار است، چه برسد به برای کسانی در سن و سال کودکی.
۶. آکیرا (Akira)
- کارگردان: کاتسوهیرو اوتومو
- صداپیشگان: میتسو ایواتا، نوزومو ساساکی، مامی کویوما
- سال انتشار: ۱۹۸۸
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
یکی از برجسته‌ترین نوآوری‌های فنی در سه‌گانه ماتریکس، جلوه‌ی بصری خاص زمان تیراندازی است که زمان و فضای محیط را از سوژه اصلی جدا می‌کند. این تکنیک در فیلم ماتریکس، توسط جان گائتا مطرح شد.
گائتا در سال ۲۰۰۶ و در یکی از شماره‌های مجله امپایر توضیح داد؛ درباره‌ی تکنیک زمان تیراندازی، من از کاتسوهیرو اوتومو الهام گرفتم که نویسندگی و کارگردانی انیمه آکیرا را بر عهده داشت و به شدت بر ذهنیت من تأثیرگذار بود. آکیرا یک شباهت واضح با ماتریکس دارد. آن‌ها هر دو داستان یک ابرقهرمان سایبرپانک به ظاهر معمولی را روایت می‌کنند و این ابرقهرمان، ناگهان توانایی‌های فوق‌العاده‌ای به دست می‌آورد.
۵. سرسخت (Hard Boiled)
- کارگردان: جان وو
- بازیگران: جان وو، چو یان‌فت، ترزا مو
- سال انتشار: ۱۹۹۲
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷٫۸ از ۱۰
سینمای اکشن هنگ کنگ به طور کلی تأثیر زیادی بر روی صحنه‌های مهیج ماتریکس داشت اما به گفته گاردین، واچوفسکی‌ها به طور خاصی از فیلم سرسخت الهام گرفته‌اند که در آن، چو یان‌فت در نقش یک پلیس (تکیلا یوئن) بازی می‌کند.
سبک آنارشیک تیراندازی جان وو را می‌توان در تمام صحنه‌های تیراندازی ماتریکس هم مشاهده کرد. صحنه‌های آهسته تیراندازی، صداهای گوش‌نواز هنگام درگیری و نورپردازی جذابی که در ماتریکس وجود دارد، برای اولین بار در سرسخت استفاده شده بود.
۴. بلید رانر (Blade Runner)
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: هریسون فورد، شان یانگ، داریل هانا
- سال انتشار: ۱۹۸۲
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸٫۱ از ۱۰
واچوفسکی‌ها در مصاحبه‌ای با نیویورک تایمز، از ریدلی اسکات به‌عنوان عاملی مؤثر در ساخت ماتریکس یاد کردند. بلید رانر، فیلم کلاسیک و علمی‌تخیلی ریدلی اسکات، همان چشم‌انداز آزاردهنده از آینده را ارائه می‌دهد که در ماتریکس هم یافت می‌شود اما بلید رانر به جای درهم ریختن واقعیت مانند ماتریکس، یک داستان کارآگاهی در لس آنجلس آینده را روایت می‌کند که پر از ربات‌های انسان‌نما است.
لانا واچوفسکی در مصاحبه‌ای جداگانه به تایمز گفت که بلید رانر یکی از فیلم‌های محبوب اوست. بلید رانر در اکران اولیه، تبدیل به بمبی در گیشه شد (این فیلم، زیر سایه فیلم علمی‌تخیلی ای‌تی به کارگردانی استیون اسپیلبرگ قرار گرفت) اما پس از آن، با استقبال مخاطبان مواجه شد و بسیاری از کارگردانان برجسته، از جمله واچوفسکی‌ها از آن الهام گرفتند.
۳. متروپلیس (Metropolis)
- کارگردان: فریتز لانگ
- بازیگران: بریجیت هلم، گوستاو فرولیش، آلفرد ایبل
- سال انتشار: ۱۹۲۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸٫۳ از ۱۰
متروپلیس، شاهکار انقلابی فریتز لانگ در سال ۱۹۲۷، تقریبا بر هر فیلم علمی تخیلی در ۱۰۰ سال گذشته، تأثیر بسزایی داشته است. آغاز داستانهای علمی تخیلی، با شاهکار ادبی فرانکشتاین در سال ۱۸۱۸ به قلم مری شلی بود اما متروپلیس یکی از اولین فیلم‌هایی بود که این ژانر را بر روی پرده بزرگ سینما به نمایش درآورد.
لانگ در این فیلم، تصویری از یک پاد آرمان‌شهر در آینده را نشان می‌دهد که در آن، هواپیما‌های بدون سرنشینی وجود دارند که تحت کنترل ستمگران هستند و این طرح، یکی از الهامات برای ساخت ماشین‌های افراد شرور در ماتریکس بود.
۲. جنگ ستارگان (Star Wars)
- کارگردان: جورج لوکاس
- بازیگران: مارک همیل، کری فیشر، هریسون فورد
- سال انتشار: ۱۹۷۷
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸٫۶ از ۱۰
جنگ ستارگان در سال ۱۹۷۷ به نسلی از فیلم‌سازان الهام بخشید تا دوربین خود را بردارند و تخیلات و تصورات خود را به نمایش بگذارند. از جمله این فیلم‌سازان، لانا و لیلی واچوفسکی بودند. واچوفسکی‌ها در مصاحبه با نیویورک تایمز از جورج لوکاس به‌عنوان فرد مؤثر اصلی در ساخت ماتریکس نام بردند.
خود فیلم‌نامه لوکاس ریشه در نوشته‌های جوزف کمپل در زمینه اساطیر دارد. موضوعات افسانه‌ای و اساطیری، عملا تبدیل به طرح اصلی فیل های پرفروش هالیوود شده است و کاراکتر لوک‌اسکای واکر در جنگ ستارگان، مانند نئو در ماتریکس، از طرح سفر قهرمان پیروی می‌کند.
۱. شبح درون پوسته (Ghost In The Shell)
- کارگردان: مامورو اوشی
- صداپیشگان: آکیو اوتسوکا، آتسوکو تاناکا، کویچی یامادرا
- سال انتشار: ۱۹۹۵
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
در بسیاری از مقالات، ماتریکس در اصل به‌عنوان بازسازی لایواکشن انیمه کلاسیک شبح درون پوسته، محصول سال ۱۹۹۵ توصیف شده است، اگرچه خصوصیات طرح داستانی آن‌ها با یک‌دیگر متفاوت است. داستان این فیلم مامورو اوشی، درباره‌ی یک هکر قدرتمند در یک کلانشهر آینده است که در آن، اسباب‌بازی‌ها هویتی مشخص و ماهیتی واقعی دارند و در پشت گردن مردم، سیم‌هایی وارد شده است.
به گزارش گاردین، واچوفسکی‌ها هنگام به اشتراک گذاشتن طرح فیلم ماتریکس با تهیه‌کننده آن، جوئل سیلور، انیمه شبح درون پوسته را به او نشان دادند و گفتند که می‌خواهند این انیمه را به صورت واقعی بسازند.
منبع: screenrant
