۵ قدرت که صبر داشتن در دنیای امروز به ما هدیه میدهد
در دنیای امروزی که تجربهی اینترنت پرسرعت و لذت‌های آنی بر ما حکمرانی می‌کنند، ما عادت کرده‌ایم که زیاد منتظر چیزی نمانیم. در حقیقت روزهایی که مجبور بودیم صبورانه منتظر بارگذاری یک صفحه وب یا دانلود یک فایل چند مگابایتی باشیم، گذشته است. اما آیا به نظرتان در میان این سرعت و سهولتی که تکنولوژی مدرن برای ما فراهم کرده، چیزی ارزشمند را از دست نداده‌ایم؟
روزهایی که با خوشحالی هفته‌ها یا ماه‌ها منتظر می‌ماندیم تا نامه‌ای از عزیزانمان دریافت کنیم، مدت‌ها است که گذشته است. سفرهای حماسی که زمانی در میان دریاها انجام می‌شد گاه ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول می‌انجامید. اما امروزه، ما در عرض چند ساعت میتوانیم به سرتاسر جهان سفر کنیم و خدمه‌ی پرواز در طول سفر دائماً ما را با سرگرمی‌ها و تنقلات مختلف سرگرم می‌کنند تا حواسمان را از این روند نه‌چندان طولانی منحرف کنند و با این حال ما هنوز هم از اینکه چقدر طول می‌کشد تا به مقصد خود برسیم شکایت داریم.
برخی از مالکین بزرگترین شبکه‌های اجتماعی جهان معتقدند که مهم‌ترین ویژگی انسان مدرن «بیحوصلگی» او است. در واقع ما همه چیز را می‌خواهیم و دقیقا در همان لحظه‌ی خواستن، آن چیزها را می‌خواهیم.
اگر تا به حال با دیدن یک اتاق انتظار تا آستانه‌ی فروپاشی عصبی پیش رفته‌اید یا در حالی که در ترافیک گیر کرده‌اید، با تمام وجود به در و پیکر ماشینتان مشت و لگد زده‌اید، باید بگوییم که شما تنها نیستید. دنیای ما دنیای لذت‌های فوری است، جایی که انتظار در کوتاه‌ترین صف‌ها ما را وادار میکند فوراً گوشی‌هایمان را برداریم و شروع به پیمایش در شبکه‌های اجتماعی کنیم.
اما متأسفانه، ناتوانی ما در صبر کردن و پذیرش «انتظار» و «تأخیر» در ارضا شدن نیازهایمان ممکن است مضر باشد. تحقیقات نشان میدهد که بیحوصلگی پیامدهایی جدی برای سلامت روان و جسم ما دارد از جمله وضعیت سلامتی ضعیف‌تر، تسریع فرایند پیری و حتی افزایش احتمال درگیر شدن در فعالیت‌های مجرمانه.
برعکس، پذیرفتن لذت انتظار برای رویدادهای مثبت میتواند خلق و خوی ما را تقویت کند و زندگی در لحظه حال را آسان‌تر کند.
کاهش توانایی ما برای لذت بردن از پیش بینی‌های مثبت، ما را از غوطه‌ور شدن عمیق در سفر زندگی باز می‌دارد، بدون اینکه بر روی یک «هدف نهایی» خیالی متمرکز شویم.
یک مثال واضح این است که در یک رستوران نشسته‌اید و می‌بینید که گارسون با غذای شما نزدیک میشود. شما صاف می‌نشینید، لبخند می‌زنید، یا حتی قاشق و چنگال خود را مرتب می‌کنید و منتظر امتحان کردن طعم و بافت شگفت‌انگیز غذایتان می‌شوید. به محض خوردن اولین لقمه، این هیجان کاهش می‌یابد و تبدیل به یک رضایت زودگذر میشود. وقتی تقریباً غذایتان تمام شد، این حس شادی کاملاً از بین رفته است و ما دیوانه‌وار شروع به جست‌وجوی منبع لذت بعدی خود میکنیم (دسر؟ نوشیدنی؟).
ناتوانی ما در پذیرش انتظار عمدتاً نتیجه سرعت سریع زندگی مدرن است، جایی که فناوری تمام بخش‌های روزمره ما را خودکار و «بهینه‌سازی» کرده است. بهره‌وری و کارایی تنها عناصر حاکم بر زندگی ما هستند و فضای کمی برای چشیدن شیرینی انتظار برای چیزی ارزشمند باقی مانده است.
رسانه‌های اجتماعی بیحوصلگی ما را تشدید می‌کنند و دائماً ما را با هجوم تصاویر و ویدیوهای ۱۲ ثانیه‌ای از خوابیدن یک گربه یا توضیحاتی در مورد ۱۵ استفاده‌ی بهینه از ماژیک یا روش‌هایی برای رسیدن سریع‌تر به اهدافتان، بمباران می‌کنند. در واقع شرکت‌های تجاری می‌دانند که ما چقدر بی‌صبر هستیم و از این مسأله برای فروش محصولاتی که نوید نتایج غیرممکن را در بازه‌های زمانی کوتاه به ما می‌دهند، سوء استفاده می‌کنند. مثلا پمادی که ظرف ۱۰ ثانیه پوستتان را مثل برف سفید میکند یا خمیردندانی که با یک بار شست‌وشو دنداهایتان را سفید و براق میکند.
با این همه حق انتخاب فوری، چگونه میتوانیم یاد بگیریم که سرعت زندگی خود را کمی آهسته‌تر کنیم، از تجربه انتظار لذت ببریم و هنر گمشده صبر را در آغوش بگیریم؟
چگونه انتظار رضایتمندی ما را از زندگی بیشتر میکند؟
انتظار یک شمشیر دو لبه است. تفاوت زیادی بین انتظار برای یک اتفاق بد و انتظار برای چیز خوب وجود دارد. تمرکز بر آنچه ممکن است در آینده خوب پیش نرود معمولاً کار مفیدی نیست و باعث میشود برای یک رویداد دو بار رنج بکشید. اما انتظار مثبت یک پادزهر مهم برای زندگی مدرن است. به شما می‌آموزد که از هیجان انتظار برای یک اتفاق خوب به جای ناامید شدن از اینکه هنوز اتفاق نیفتاده است، لذت ببرید.
بیحوصلگی ریشه در این ایده دارد که شما «باید» در جای دیگری باشید و از جایی که اکنون در آن هستید احساس نارضایتی کنید.
پذیرفتن فرآیند انتظار نقطه مقابل بی‌صبری است. این مسأله اعتماد به این حقیقت است که دقیقاً همان جایی هستید که باید باشید و از انتظار برای چیزهای هیجان‌انگیز آینده لذت می‌برید. لحظات هیجان‌انگیزی مانند تعطیلات همیشه پس از شروع خیلی زود به پایان می‌رسد، پس چرا از هر لحظه منتهی به آن لذت نبرید؟
هیجان انتظار، هیجان رسیدن، و حدس و گمان در مورد آنچه در آینده رخ میدهد، اغلب میتواند احساسات مثبت بیشتری نسبت به خود رویداد ایجاد کند. حتی یک مطالعه نشان داد که پیش‌بینی رویدادهای مثبت «به‌طور منحصربه‌فردی قادر به القای احساسات مثبت و کاهش استرس هستند.»
در واقع تصور چیزهای خوب پیش رویمان باعث میشود در لحظه فعلی احساس بهتری داشته باشیم. این کار میتواند انگیزه، خوش‌بینی و صبر را افزایش دهد و تحریک‌پذیری را کاهش دهد. پیش‌بینی مثبت به ما کمک میکند تا با لحظات سخت کنار بیاییم، فضای کمتری برای افکار منفی باقی بگذاریم و همچنین ما را تشویق میکند که صبر کنیم و منتظر لحظات شادتر در آینده باشیم. در حقیقت این نور موجود در انتهای تونل است که بسیاری از ما به آن نیاز داریم.
وقتی به چیزهایی فکر میکنیم که بیشتر منتظرشان هستیم، اغلب به رویدادهای بزرگ مانند سفرهای خارج از کشور، عروسی‌ها یا تولدها فکر میکنیم. اما آیا میتوانیم از قدرت پیش بینی مثبت برای بهبود خلق و خوی خود در زندگی روزمره هم استفاده کنیم؟
اگر بتوانیم سرعت زندگی خود را کم کنیم و یاد بگیریم در حالی که منتظر لحظات مثبت کوچک در زندگی روزمره خود هستیم، احساس قدردانی و شادی کنیم، پاسخ کاملاً مثبت است.
چگونه می‌توان از قدرت انتظار استفاده کرد؟
- به انتظار چیزهای کوچک بنشینید و فرارسیدن آنها را جشن بگیرید؛ خواه قهوه صبحتان باشد، تماس تلفنی با یک دوست یا صرفاً یک قسمت جدید از سریال مورد علاقه‌تان، به دنبال لحظاتی باشید تا در انتظار تجربه‌های لذت‌بخش باشید.
- در لحظه حال زندگی کنید؛ حتی زمانی که مشتاقانه در انتظار چیزی هستید، از تله‌ی این فکر که وقتی اتفاق بیفتد همه چیز بهتر خواهد شد دوری کنید. هیجان دانستن اینکه یک رویداد مثبت در افق است را در آغوش بگیرید. به احساسات فیزیکی انتظار توجه کنید. ضربان قلب شما بالا رفته است؟ آیا می‌توانید ارتعاش انرژی را در دست‌ها و پاهای خود احساس کنید؟ آیا برایتان سخت است که یک جا بنشینید، زیرا خیلی خوشحال هستید؟
- در خلق چیزهایی که باید منتظرشان بمانید، نقش فعالی داشته باشید؛ اگر می‌توانید تقویم اجتماعی خود را به شیوه‌ای استراتژیک برنامه ریزی کنید تا رویدادهای مثبت به دنبال رویدادهای چالش برانگیز یا استرس‌زا باشند. پس از گذراندن وقت با یکی از اعضای چالش برانگیز خانواده، به پیاده‌روی برود. برنامه‌ها نباید بزرگ باشند (نکته‌ی ۱ را ببینید). این بخش میتواند به سادگی گنجاندن «در آغوش کشیدن همسرتان» در لیست کارهایتان باشد.
- بپذیرید که هیجان و عصبانیت می‌توانند با هم وجود داشته باشند؛ اغلب، چیزهای هیجان‌انگیز با خطرات بالقوه یا چیزهایی که ممکن است اشتباه پیش بروند دست به دست هم می‌دهند. این احتمالات را بپذیرید و اطمینان داشته باشید که می‌توانید هر چیزی را که برای شما پیش می‌آید مدیریت کنید. هیجان و عصبانیت متضاد قطبی نیستند (هر دو اساساً فقط انفجار آدرنالین و انرژی هستند) و فقط افکار ما آنها را خوب یا بد تفسیر میکند. سعی کنید با احساسات یا افکار چالش‌برانگیز مبارزه نکنید، بلکه به آنها توجه کنید، آنها را بپذیرید و تأیید کنید، و سپس حرکت کنید و به لذت بردن از هیجان انتظار ادامه دهید.
- رویاپردازی را در آغوش بگیرید؛ اگر هیچ رویداد واقعی وجود ندارد که منتظر آن باشید، خلاقیت خود را با تصور چیزهایی که شما را هیجان زده یا علاقه‌مند میکند، برانگیزید. اجازه دهید ذهنتان سرگردان باشد و خود را در حال شرکت در فعالیت‌های مختلف مجسم کنید. هنگامی که چیزی را پیدا کردید که شما را هیجان‌زده کرد، با برنامه‌ریزی رویای خود را به واقعیت تبدیل کنید. برای خودتان آن کلاس موسیقی یا آواز را رزرو کنید، شروع به تحقیق در مورد مقصد تعطیلاتی کنید که همیشه آرزویش را داشته‌اید، یا با همکارتان تماس بگیرید که فکر می‌کنید معاشرت با او در خارج از محل کار لذت‌بخش است.
نکته‌ی پایانی
در مورد عمل انتظار نکات زیادی برای گفتن وجود دارد. انتظار فضایی را برای ما ایجاد میکند تا در لحظه مکث کرده، تأمل کنیم و حضور داشته باشیم. وقتی مجبور می‌شویم منتظر بمانیم تا دانلود یک فایل تمام شود، این فرصت را داریم که از زندگی دیجیتال خود عقب‌نشینی کرده و با محیط اطراف خود درگیر شویم.
به جای خیره شدن بی‌صبرانه به نوار پیشرفت، میتوانیم این لحظات سکون را در آغوش بگیریم. میتوانیم یک لحظه نفس بکشیم، به عضلات خود کشش دهیم یا به سادگی از پنجره به بیرون خیره شویم. این درنگ‌های کوتاه به ما این امکان را میدهد که حواسمان باشد و دوباره با افکار و احساسات خود ارتباط برقرار کنیم.
یادگیری انتظار و صبور بودن یک مهارت مهم است. این مهارت به ما می‌آموزد که آرام بمانیم، روی تصویر بزرگ‌تر تمرکز کنیم، به زندگی خود و آنچه نیاز داریم و می‌خواهیم انجام دهیم به طور کلی نگاه کنیم. به ما می‌آموزد که انسان بهتری باشیم، به دیگران فضا بدهیم، به خود و دیگران زمان بدهیم تا فکر کنند. انتظار همچنین ما را راضی نگه می‌دارد. ما را سالم نگه می‌دارد. ما را متمرکز نگه می‌دارد و در پایان ما را عاقل نگه می‌دارد.
و قبلاً بسیار رایج‌تر از امروز بود چون چاره‌ای جز انتظار نبود.
منابع: Free to Pursue, The SHE DEFINED story, Antonia
