ارتباط فرانسوی؛ ۸ جذابیت فیلم که هنوز هم تازگی دارند
«ارتباط فرانسوی» به کارگردانی ویلیام فریدکین یکی از تحسین شده‌ترین فیلم‌های جنایی در تمام دوران است که داستان آن، درباره کارآگاهی نیویورکی است که به دنبال یک قاچاقچی هروئین است. این فیلم که در سال ۱۹۷۱ و در اوج جنبش نیو هالیوود، در سینماها اکران شد، نمایشی نوآورانه و شگفت‌انگیز از ژانر نوآر پلیسی ارائه داد.
این فیلم برخلاف بسیاری از فیلم‌های دوران خود، به طرز شگفت‌آوری، تروتازه مانده است. ارتباط فرانسوی با ارائه‌ی تصویری خاکستری از پلیس، تعقیب و گریز‌های مشهور ماشین‌ها و پایان مبهم خود، به یک شاهکار ماندگار تبدیل شده است.
- ۱۰ نقش‌آفرینی برتر در فیلم‌های فرانسیس فورد کوپولا
- خشن‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما که نامزد اسکار بهترین فیلم شدند
- ۱۰ فیلم برتر ژانر بادی کاپ (زوج پلیس)؛ تعقیب و گریز با چاشنی رفاقت و اعتماد
۸. لحن تند ویلیام فریدکین
فیلم‌سازان نیو هالیوود در دهه‌ی ۷۰ میلادی با فیلم‌هایی مانند محله چینی‌ها، خیابان‌های اصلی و قطار سریع‌السیر نیمه‌شب، دوز سالم و تلخ رئالیسم را به ژانر جنایی تزریق کردند. یکی از تأثیرگذارترین نمونه فیلم‌های جنایی و جسورانه دهه ۷۰ میلادی، ارتباط فرانسوی است.
لحن خشن و سازش ناپذیر ویلیام فریدکین، ارتباط فرانسوی را به یک اثر مهیج پلیسی واقع‌بینانه درباره پلیسی غیرعادی تبدیل کرد که در تعقیب جنایتکاران قانون را زیر پا می‌گذارد. حتی هیچ تصادفی در فیلم وجود ندارد تا قهرمانان سرسخت فیلم را تبرئه کند. کارآگاهان، غریزه خود را مانند ستارگان دیگر برنامه‌های کارآگاهی دنبال می.کنند اما متاسفانه تصورات آن‌ها همیشه درست نیست.
۷. اجرای چشم‌گیر جین هکمن در نقش پوپای دویل
جین هکمن برای بازی عالی خود در نقش پوپای دویل در فیلم ارتباط فرانسوی برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد شد. دویل یک کارآگاه سخت‌گیر است که برای بستن پرونده از هیچ کاری دریغ نمی‌کند و هکمن، بدبینی و نگاه او به مسائل را به‌خوبی به تصویر می‌کشد.
دویل از تلاش خود برای محکومیت شارنیر خسته می‌شود و به‌تدریج از یک کارآگاه نجیب با غرایز خوب به یک یاغی غیرقابل توقف تبدیل می‌شود. هکمن با بازی خود، هر مرحله از این ماجراجویی را جذاب می‌کند. بازی تأمل برانگیز او، فیلم را از یک اثر مهیج موش و گربه‌ای به اثری شگفت‌انگیز درباره طرز فکر سرسختانه دویل تبدیل می‌کند.
۶. سرعت بالا
فیلم‌های اکشن روز به روز برای جلوگیری از کهنه شدن این ژانر، سریع‌تر و سریع‌تر می‌شوند. بنابراین بسیاری از فیلم‌های اکشن قدیمی که ریتم و سرعت آهسته‌ای دارند مخاطبان را خسته می‌کنند. ارتباط فرانسوی از این مشکل رنج نمی‌برد، زیرا ویلیام فریدکین، کارگردان فیلم، با مهارت بالای خود، سرعت خوبی به فیلم می‌دهد.
فیلم‌نامه همیشه روبه جلو است و دویل در دل آن غرق شده است، بنابراین لحظه کسل‌کننده‌ای در داستان وجود ندارد. راجر ایبرت در نقد خود درباره فیلم نوشت: «به معنای واقعی کلمه، کل فیلم یک تعقیب و گریز است.» تعقیب و گریز خودرو یکی از مشهورترین سکانس‌های ارتباط فرانسوی است اما فیلم، نه فقط در آن صحنه، بلکه از ابتدا تا انتها دارای همان میزان انرژی است.
۵. نمایش درست فرسودگی نیویورک
ارتباط فرانسوی که در سراسر شهر فیلم‌برداری شده است، یکی از فیلم‌های جنایی مهم نیویورک است. جان سیمون در کتاب زاویه معکوس خود نوشت: «فریدکین بهتر از هر کسی می‌داند که چگونه از مکان‌های نیویورک استفاده کند.» در حین تماشای فیلم، طرفداران می‌توانند ادعای سیمون را درک کنند.
اوون رویزمن با سبک فیلم‌برداری تاریک خود از تصاویری مانند دریچه‌های بخار فاضلاب و پیاده‌روهای پوشیده از زباله، برای نمایش فرسودگی نیویورک استفاده می‌کند. مناظر خاکستری و بی‌حاصل فیلم در طول زمستانی سخت و سوزناک، احساس سردی و تیرگی گوشه‌های نیویورک را به‌خوبی به بیننده منتقل می‌کند.
۴. ترسیم تصویری خاکستری از پلیس
به تصویر کشیدن خصوصیات اخلاقی خاکستری پلیس در ارتباط فرانسوی (به ویژه دویل) پادزهر مناسبی برای آثار پلیسی سیاه و سفید در قالب دزد و پلیس است که خشونت پلیس را به‌عنوان لازمه قهرمانی نشان می‌دهند. دویل در جست‌وجوی وسواس‌گونه خود در پی شارنیر، انتخاب‌های مشکوکی انجام می‌دهد. دویل مانند هری کالاهان، کارهایی را در کتاب‌ها نوشته شده است انجام نمی‌دهد و برای مثال، مظنونان را در کوچه‌ها و کافه‌ها کتک می‌زند. متأسفانه تصویر چالش‌برانگیز فریدکین از یک پلیس خشن که از قدرت خود سواستفاده می‌کند، هنوز پابرجاست.
ارتباط فرانسوی، به همراه فیلم مهیج هری کثیف در سال ۱۹۷۱، روند فیلم‌های جنایی دهه ۷۰ میلادی را آغاز کردند و تصویر قهرمانانه پلیس را به چالش کشیدند. پس از آن‌ها فیلم‌هایی مانند سرپیکو و دایره سرخ نیز فساد اقتدار را بررسی کردند.
۳. اجرای قدرتمند روی شایدر در نقش مکمل و سایه
بیشتر بحث‌ها درباره بازی‌های ارتباط فرانسوی مربوط به جین هکمن در نقش پوپای دویل است اما روی شایدر هم به همان اندازه در نقش مکمل و به‌عنوان شریک اخلاقی دویل، کارآگاه بادی روسو ملقب به ابری، جذاب ظاهر می‌شود.
شایدر که نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شده بود، کیفیت و اصالت خاصی را در نقش ابری به نمایش گذاشت و بعدا در نقش پلیسی متفاوت، رییس برودی در آرواره‌های استیون اسپیلبرگ، همان کیفیت را تکرار کرد. دویل تا زمانی که قاچاقچی بدنام فرانسوی را به دادگاه نرساند، استراحت نمی‌کند اما شایدر با آرامش و خونسردی خود در تمام صحنه‌های خودش، موازنه شخصیت‌ها را برقرار می‌کند.
۲. تعقیب و گریز ماشینی افسانه‌ای
ارتباط فرانسوی مانند بولیت و جنگجوی جاده، به دلیل تعقیب و گریز ماشینی خود که یکی از بهترین سکانس‌های فیلم است، شناخته می‌شود. دویل قاچاقچی را تعقیب می‌کند اما او به داخل قطار برقی شهری می‌رود اما دویل تسلیم نمی‌شود و وسیله‌ای را برای تعقیب قطار جلب می‌کند.
کار بدلکاری فیزیکی در این صحنه خیره‌کننده است. یک پونتیاک خیابان‌های نیویورک را می‌شکافد و انبوهی از جعبه‌های داخل پیاده‌رو و خودروهای دیگر را سرنگون می‌کند. تصویربرداری و ویرایش سکانس تعقیب و گریز ارتباط فرانسوی دارای انرژی خاصی است و همچنین کیفیت و شفافیت آن هم بی‌نظیر است. تماشاگران در حین این سکانس همیشه می‌دانند که دویل چقدر از قطار عقب‌تر است و موانعی را که بر سر راه او وجود دارد می‌بینند.
۱. پایان مبهم
در پایان ارتباط فرانسوی، دویل با تعقیب شارنیه او را به خارج از صفحه تصویر می‌راند و ناگهان صدای شلیک شنیده می‌شود و سپس عنوان فیلم ظاهر می‌شود که در کنار آن، نوشته‌ای است که مشخص می‌کند شارنیر گیر نیافتاده است. دنباله فیلم بعدا فاش کرد که بعد از آن چه اتفاقی افتاد و بخشی از ابهامات این پایان نمادین حل شد اما عدم قطعیت سرسختانه پایان فیلم اصلی، هنوز که هنوز است، بینندگان را شوکه می‌کند.
این فیلم مانند اکثر فیلم‌های هالیوودی، همه چیز را در یک گوشه مرتب جمع نمی‌کند، زیرا تحقیقات پلیس به ندرت در یک گوشه مرتب خلاصه می‌شود. این پایان مبهم، جایگاه ارتباط فرانسوی را به‌عنوان اثری سختگیرانه، نوآورانه و جدید در ژانر پلیسی و نوآر تثبیت می‌کند.
منبع: Screenrant
