کرم ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی چه تفاوتی دارند و کدام برای شما مناسب‌تر است؟
به احتمال زیاد شما هم شنیده‌اید که استفاده از کرم ضد آفتاب ضروری است و فواید زیادی برای پوست دارد. اما شاید به‌طور دقیق با این فواید آشنایی نداشته باشید. همچنین ممکن است هنگام خرید ضد آفتاب به دلیل تنوع فراوانی که وجود دارد، حسابی گیج شوید و ندانید که کدام محصول برای پوستتان بهتر است.
اگر تفاوت بین ضد آفتاب‌های فیزیکی و شیمیایی را ندانید، ممکن است با خرید محصول اشتباه به پوست خود آسیب وارد کنید. اگر دوست دارید با انواع ضد آفتاب و بهترین نوع آن آشنا شوید، مقاله‌ی درستی را برای خواندن انتخاب کرده‌اید.
در این مقاله از مجله‌ی دیجی‌استایل تصمیم داریم ابتدا شما را به‌طور مختصر با فواید استفاده از ضد آفتاب آشنا کنیم و چند نکته‌ی مهم را درباره‌ی این محصول به شما بگوییم. سپس به معرفی ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی و تفاوت بین این دو بپردازیم. قرار است اطلاعات زیادی را درباره‌ی ضد آفتاب به دست بیاورید. تا پایان مقاله همراه ما باشید.
فواید استفاده از کرم ضد آفتاب
بسیاری از افراد به اشتباه فکر میکنند که استفاده از ضد آفتاب مخصوص فصل تابستان است و در بقیه‌ی فصول نیازی به آن نیست. اما این موضوع کاملا غلظ است. استفاده از ضد آفتاب در تمام فصول، به‌ویژه در تابستان ضروری است، اما چرا؟ در ادامه به دلایل ضرورت استفاده از ضد آفتاب اشاره می‌کنیم.
۱. از پوست در برابر اشعه‌های فرابنفش خورشید محافظت می‌کند
اگرچه مواجهه با نور خورشید برای دریافت ویتامین D مفید است، اما این بدین معنی نیست که بدون ضد آفتاب در معرض نور خورشید قرار بگیرید. اشعه‌های UV می‌توانند منجر به اختلالات پوستی شوند. استفاده از ضد آفتاب می‌تواند نفوذ اشعه‌های مضر خورشید به پوست را مسدود کند.
۲. از بعضی انواع سرطان‌های پوست جلوگیری می‌کند
سه نوع از رایج‌ترین سرطان‌های پوست شامل ملانوما، سرطان سلول پایه‌ای و سرطان سلول سنگفرشی می‌شود. اشعه‌های فرابنفش خورشید اصلی‌ترین عامل خطر این نوع سرطان‌ها به شمار می‌روند. محافظت از پوست در برابر اشعه‌های UV به کاهش احتمال ابتلا به این سرطان‌ها کمک می‌کند. به همین دلیل است که استفاده از ضد آفتاب اهمیت زیادی دارد.
۳. احتمال تیرگی و لکه‌های پوستی را کاهش می‌دهد
تیرگی یا لکه‌های پوستی که به آن «هایپرپیگمنتیشن» هم گفته می‌شود، یک مشکل پوستی رایج به شمار می‌رود که علت آن مواجهه با نور خورشید است. در این عارضه بخش‌هایی از پوست به دلیل تغییر در تولید ملانین، که به پوست رنگ می‌دهد، تیره می‌شوند. افرادی که پوست تیره‌تری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار می‌گیرند.
۴. از التهاب پوست جلوگیری می‌کند
اشعه‌های فرابنفش خورشید به سلول‌های DNA که از سیستم ایمنی بدن محافظت میکنند، آسیب می‌رساند که این موضوع منجر به التهاب و آسیب دیدن پوست و بدن توسط رادیکال‌های آزاد می‌شود. این مسأله توانایی این سلول‌ها برای محافظت در برابر سرطان‌های پوست و سایر بیماری‌ها را کاهش می‌دهد.
۵. از پیری زودرس جلوگیری می‌کند
همه‌ی ما دوست داریم پوستی جوان، شفاف و سالم داشته باشیم. به همین دلیل است که باید همیشه از کرم ضد آفتاب استفاده کنیم. ضد آفتاب از پوست در برابر نشانه‌های پیری مثل چین‌وچروک و خطوط ظریف محافظت می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند که افراد زیر ۵۵ سال که از ضد آفتاب استفاده میکنند، ۲۴ درصد کمتر دچار نشانه‌های پیری می‌شوند.
۶. سلامت پوست را بهبود می‌بخشد
ضد آفتاب از پروتئین‌های ضروری پوست مانند کلاژن، کراتین و الاستین محافظت می‌کند. پوست برای حفظ نرمی و سلامت خود به این پروتئین‌ها نیاز دارد. اطمینان حاصل کنید ضد آفتابی که استفاده می‌کنید، حاوی تیتانیوم دیاکسید است.
۷. از آفتاب‌سوختگی جلوگیری می‌کند
آفتاب‌سوختگی پوست را ضعیف، پوسته‌پوسته، ملتهب و قرمز می‌کند. همچنین باعث کهیر و خارش می‌شود. علت همه‌ی این علائم، مواجهه‌ی پوست با اشعه‌های فرابنفش B است. تاول‌های ناشی از آفتاب‌سوختگی می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند. یک مطالعه در سال ۲۰۰۸ به این نتیجه رسید که آفتاب‌سوختگی مکرر می‌تواند افراد را در معرض نوعی از سرطان پوست به نام «ملانوما» قرار می‌دهد.
SPF چیست؟
ضد آفتاب‌ها دارای میزان SPF متفاوتی هستند. SPF مخفف فاکتور حفاظتی در برابر نور خورشید است که معیاری برای اندازه‌گیری میزان حفاظت کرم ضد آفتاب از پوست در برابر اشعه‌های فرابنفش B تلقی می‌شود. این اشعه‌ها منجر به آفتاب‌سوختگی، آسیب‌های پوستی و حتی سرطان پوست می‌شوند.
ضد آفتاب با SPF 15 می‌تواند تا ۹۳ درصد از اشعه‌های فرابنفش B را مسدود کند. این در حالی است که ضد آفتاب با SPF 30 تا ۹۷ درصد و کرم ضد آفتاب دارای SPF 50 تا ۹۸ درصد از اشعه‌های B را منحرف و مسدود می‌کند. شاید برایتان این سوال پیش بیاید که:«SPF مناسب برای ضد آفتاب چقدر است؟»
ضد آفتاب هرچه SPF بیشتری داشته باشد، حفاظت بیشتری را در برابر نور خورشید فراهم می‌کند. اگر پوستتان معمولا بعد از ۱۰ دقیقه قرار گرفتن در برابر خورشید می‌سوزد، با استفاده از ضد آفتاب دارای SPF 15 می‌توانید به مدت تقریبا ۱۵۰ دقیقه در معرض خورشید بمانید، بدون اینکه پوستتان بسوزد. بیشتر متخصصان پوست توصیه میکنند از ضد آفتابی استفاده کنید که دارای SPF 15 و بالاتر است.
در ضد آفتاب‌ها از چه ترکیباتی استفاده می‌شود؟
هر کرم ضد آفتاب دارای ترکیبات فعال و ترکیبات غیرفعال است. ترکیبات فعال ترکیباتی هستند که از پوست در مقابل اشعه‌های مضر فرابنفش خورشید حفاظت میکنند. ترکیبات غیرفعال هم شامل آب یا روغن می‌شوند که ممکن است از آن‌ها در فرمول‌بندی کردن ضد آفتاب استفاده شود. از جمله ترکیبات فعال قابل‌قبول در ضد آفتاب‌ها می‌توانیم آمینو بنزوئیک‌اسید، هوموسالات، اکسی‌بنزون، تیتانیوم دیاکسید، زینک‌اکساید و… را نام ببریم.
ضد آفتاب فیزیکی چیست؟
به ضد آفتاب‌های فیزیکی، ضد آفتاب‌های معدنی، مینرال یا طبیعی هم گفته می‌شود. ضد آفتاب‌های فیزیکی حاوی ترکیبات معدنی فعال مثل تیتانیوم دیاکسید یا اکسید روی (زینکاکسید) هستند که روی سطح پوست می‌نشینند تا آسیب ناشی از اشعه‌های فرابنفش خورشید را منحرف کنند. این نوع ضد آفتاب از پوست در برابر اشعه‌های UVA و UVB محافظت کرده و به محض استعمال، شروع به حفاظت از پوست در مقابل نور خورشید میکنند.
ضد آفتاب فیزیکال منافذ را کمتر مسدود می‌کند. با این حال چند ویژگی منفی هم دارد. به‌طور مثال می‌تواند باعث احساس سنگینی روی پوست شود و یک لایه‌ی سفید از خود باقی بگذارد. همچنین در صورت عرق کردن به‌آسانی پاک می‌شود که این یعنی باید در فواصل زمانی کمتری آن را تجدید کنید. در مجموع بیشتر متخصصان پوست استفاده از ضد آفتاب مینرال را به ضد آفتاب شیمیایی ترجیح می‌دهد، چون طیف وسیع‌تری از اشعه‌های فرابنفش خورشید را مسدود می‌کند.
ضد آفتاب شیمیایی چیست؟
ضد آفتاب‌های شیمایی حاوی ترکیبات ارگانیک (بر پایه‌ی کربن) هستند که یک واکنش شیمیایی ایجاد کرده و اشعه‌های فرابنفش خورشید را به گرما تبدیل میکنند. در پایان گرما از پوست آزاد می‌شود. ترکیبات فعال موجود در این نوع ضد آفتاب شامل آووبنزون، اکتینوکسات، اکتیسالات و اکسی‌بنزون می‌شود.
ضد آفتاب‌های شیمیایی رقیق‌تر از ضد آفتاب‌های طبیعی هستند و به همین دلیل راحت‌تر روی پوست پخش می‌شوند و برای استفاده‌ی روزانه مناسب‌تر هستند. این نوع ضد آفتاب ترکیباتی مثل پپتاید و آنزیم دارد که برای پوست مفید هستند.
کرم ضد آفتاب فیزیکی و شیمایی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
حالا که با ضد آفتاب فیزیکی و شیمیایی آشنا شدید، حتما می‌خواهید بدانید تفاوت آن‌ها در چیست. فرقی ندارد ضد آفتابی که استفاده می‌کنید طبیعی است یا شیمیایی، در هر صورت باید محصولی را خریداری کنید که میزان SPF آن دست‌کم ۳۰ است. ضد آفتاب‌های فیزیکی و شیمیایی یک سری ویژگی‌های به‌خصوص دارند که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
ویژگی‌های ضد آفتاب فیزیکی
خصوصیات کرم ضد آفتاب مینرال به شرح زیر است.
- کمتر پوست را تحریک می‌کند و به همین دلیل برای افرادی که پوست حساس دارند، مناسب است.
- پوست را بیشتر مرطوب می‌کند و به همین دلیل می‌تواند باعث شود روی پوست احساس سنگینی کنید.
- ترکیب شدن آن با پوست دشوار است. هرچند امروزه تولیدکنندگان در تلاش هستند ضد آفتاب‌های فیزیکی را تولید کنند که رد سفید کمتری از خود به جای بگذارد و پوست را نرم کند.
ویژگی‌های ضد آفتاب‌های شیمیایی
در ادامه ویژگی‌های ضد آفتاب شیمیایی را نام می‌بریم.
- دارای فرمولاسیون مقاوم در برابر آب است و به همین دلیل برای افرادی که شنا میکنند، گزینه‌ی خوبی است.
- برای افرادی که زیاد عرق میکنند، انتخاب مناسبی محسوب می‌شود.
- به‌سرعت جذب پوست می‌شود.
ضد آفتاب طبیعی روی پوست می‌نشیند و به مسدود کردن اشعه‌هایی که به سطح پوست می‌تابند، کمک می‌کند. این در حالی است که کرم ضد آفتاب شیمیایی این اشعه‌ها را مانند اسفنج جذب می‌کند. ضد آفتاب‌های شیمیایی به دلیل داشتن اکسی‌بنزون شهرت خوبی ندارند. این ترکیب با حساسیت، اختلال هورمونی و آسیب سلولی در ارتباط است. بر اساس شواهد جدید، بعضی از برندها، ضد آفتاب‌های شیمیایی را تولید کرده‌اند که فاقد این ترکیب است و تأثیر مشابهی دارد.
کدام ضد آفتاب برای پوست بهتر است؟
کدام ضد آفتاب بهتر است؟ فیزیکی یا شیمیایی؟ پاسخ دادن به این سؤال دشوار است. بهترین کار این است که هم از ضد آفتاب فیزیکی و هم از ضد آفتاب شیمیایی استفاده کنید. اگر می‌خواهید از ضد آفتاب طبیعی استفاده کنید، محصولی را تهیه کنید که حاوی زینکاکسید باشد. زینک یک ترکیب ضدحساسیت‌زا است که پوست‌های حساس به‌خوبی آن را تحمل میکنند.
زینکاکسید محافظت کامل را در برابر پرتوهای فرابنفش A فراهم می‌کند. این در حالی است که تیتانیوم دیاکسید در این زمینه عملکرد ضعیف‌تری دارد. شما باید از پوست خود در برابر اشعه‌های UVB هم محافظت کنید. به همین دلیل استفاده از ضد آفتاب شیمیایی اهمیت دارد. اگر پوستتان هر دو نوع ضد آفتاب را تحمل می‌کند، از ترکیبی از هر دو استفاده کنید تا از پوستتان به بهترین نحو محافظت شود.
اگر پوستتان مستعد آکنه است، باید ضد آفتاب را بادقت انتخاب کنید. دو عامل می‌توانند منجر به بروز جوش و آکنه‌ی ناشی از ضد آفتاب شوند؛ مسدود شدن منافذ توسط ترکیبات کومدون‌زا و واکنش آلرژیک به ترکیبات مسدودکننده‌ی اشعه‌های UV. به همین دلیل است که بعضی از متخصصان پوست استفاده از ضد آفتاب فیزیکی را به این افراد توصیه میکنند.
با این وجود جوش ناشی از ضد آفتاب می‌تواند در اثر عوامل دیگری مثل رایحه، مواد نگهدارنده یا وجود سایر ترکیبات در آن رخ دهد. باید به دنبال ضد آفتابی باشید که روی آن عبارت «غیرکومدون‌زا» نوشته شده باشد. احتمال اینکه محصولات غیرکومدون‌زا باعث بروز جوش شوند، کمتر است.
همچنین اگر پوست تیره‌تری دارید، ممکن است در پیدا کردن یک ضد آفتاب فیزیکی مناسب دچار مشکل شوید، چون این نوع ضد آفتاب از خود رد سفید به جای می‌گذارد. بنابراین بهتر است از ضد آفتاب شیمیایی استفاده کنید. البته بعضی از ضد آفتاب‌های فیزیکی، به‌ویژه آن‌هایی که رنگی هستند، این مشکل را ایجاد نمی‌کنند.
فرقی ندارد از کدام ضد آفتاب استفاده می‌کنید، در هر حال باید ضد آفتاب خود را هر دو ساعت یک بار تجدید کنید. همچنین باید حدود ۱۵ دقیقه قبل از بیرون رفتن ضد آفتاب را روی پوست خود بمالید. این کار باعث می‌شود ضد آفتاب برای اثرگذاری و فراهم کردن بیشترین میزان حفاظت در برابر نور خورشید فرصت کافی داشته باشد.
هنگام خرید کرم ضد آفتاب به چه نکاتی توجه کنیم؟
چه از ضد آفتاب فیزیکی استفاده می‌کنید چه ضد آفتاب شیمیایی، در هر صورت باید هنگام خرید کرم ضد آفتاب به یک سری نکات توجه کنید که در ادامه آورده شده‌اند.
- بر روی آن عبارت طیف گسترده نوشته شده باشد. ضد آفتاب‌های طیف گسترده از پوست هم در برابر اشعه‌های فرابنفش A و هم اشعه‌های فرابنفش B محافظت میکنند.
- بدون رایحه باشد.
- غیرکومدون‌زا باشد و منافذ را مسدود نکند.
- فاقد چربی باشد.
- SPF آن دست‌کم ۳۰ یا بیشتر باشد.
- پارابن نداشته باشد.
زمانی که برای خرید کرم ضد آفتاب به داروخانه مراجعه می‌کنید، با انبوهی از برند‌های مختلف مواجه می‌شوید. در این میان نام برندهایی مثل مای، سینره، سان‌سیف (sunsafe)، پرودرما، اردن (ardene)، ایروکس، ژیورل و کالی‌بل بیشتر به چشم می‌خورد. وقتی که با این تنوع روبرو می‌شوید، به احتمال زیاد درباره‌ی اینکه کدامیک بهتر است، سردرگم می‌شوید.
اگر مطمئن نیستید کدام ضد آفتاب برای شما مناسب‌تر است، چند کرم ضد آفتاب مختلف را از داروخانه تهیه کنید. چند روز پشت سر هم مقداری از کرم را روی مچ دستتان بمالید. اگر پوستتان واکنشی نشان نداد، می‌توانید نتیجه بگیرید که استفاده از آن برای پوست شما بی‌خطر است.
چند نکته برای محافظت از پوست در برابر نور خورشید
نحوه‌ی استفاده از ضد آفتاب و همچنین به کار بردن سایر اقدامات محافظتی اثر چشمگیری روی محافظت از پوست در برابر آفتاب‌سوختگی، سرطان پوست، پیری زودرس پوست و دیگر مشکلات ناشی از مواجهه‌ی زیاد با نور خورشید دارد. در این زمینه به نکات زیر توجه کنید.
- مدت زمانی که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرید را محدود کنید. در صورت امکان بین ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر که اشعه‌های خورشید در قوی‌ترین حالت خود هستند، از منزل خارج نشوید.
- لباس‌هایی مثل پیراهن آستین‌بلند بپوشید که از پوستتان در برابر نور خورشید محافظت میکنند. استفاده از کلاه لبه‌دار و عینک آفتابی را هم فراموش نکنید.
- در بالا گفتیم که باید کرم ضد آفتاب خود را هر دو ساعت یک بار تجدید کنید. اگر فعالیت بدنی زیادی دارید و بیشتر عرق می‌کنید، باید در فواصل زمانی کمتری ضد آفتاب خود را تجدید کنید.
- از مقدار کافی ضد آفتاب برای پوشش تمام صورت خود (به غیر از چشم و دهان) استفاده کنید. در هر بار استفاده، حدود ۳۰ گرم از ضد آفتاب را روی پوستتان بمالید.
کلام آخر
استفاده از ضد آفتاب برای حفظ سلامت پوست و جلوگیری از مشکلات پوستی ضروری است. در این مقاله از دیجی‌استایل درباره‌ی ضد آفتاب‌های فیزیکی و شیمیایی صحبت کردیم. ابتدا به فواید استفاده از کرم ضد آفتاب، ترکیبات موجود در آن و SPF مناسب برای پوست پرداختیم. سپس ضد آفتاب طبیعی و شیمیایی را معرفی کردیم و ویژگی‌های هر کدام را گفتیم. شما را برای انتخاب بهترین ضد آفتاب راهنمایی کردیم و در پایان چند نکته را برای محافظت از پوست در برابر نور خورشید در اختیارتان قرار دادیم.
منبع: piedmont, badger balm, byrdie, fda.gov
ای کاش به راه حل مشکل سوزش چشم که ضد آفتاب‌ها ایجاد میکنند هم اشاره میکردید!