راهنمای خرید تجهیزات کوهنوردی برای فصل‌های سرد و بارانی
وسوسه‌ی رفتن به کوه همیشه وجود دارد. هر کسی در مقطعی از زندگی‌اش علاقه‌مند می‌شود پا در مسیر کوهنوردی بگذارد و قله‌های زیادی را از نزدیک ببیند. چه یک کوهنورد تازه‌کار باشید و چه یک ورزشکار حرفه‌ای برای عبور از گردنه‌ها و رسیدن به قله‌ها لاجرم به وسایل و تجهیزات کوهنوردی نیاز دارید. ما احتمالا نمی‌توانیم به شما نحوه‌ی صعود به کوه‌ها را آموزش دهیم، اما می‌توانیم با مشاوره‌ی دقیق و تخصصی در مورد بهترین تجهیزات کوهنوردی از شما در طول ماجراجویی‌هایتان حمایت کنیم.
تجهیزات کوهنوردی؛ آیا واقعاً به آن‌ها نیاز دارید؟
پاسخ کوتاه به این سوال این است: «آری». کوهنوردی می‌تواند یک ورزش خطرناک باشد. چه صخره‌نوردی و چه کوهنوردی شما را در وضعیتی قرار می‌دهد که نداشتن یک وسیله حرفه‌ای ممکن است حتی به قیمت جان‌تان ختم شود.
در طبیعت شما کنترلی روی خیلی چیزها ندارید و برای همین لازم است برای آن آماده باشید. یک کیسه خواب با تنظیم دمایی مختلف می‌تواند در ارتفاعات متفاوتی جان شما را نجات دهد. همچنین است عوامل نظیر باران، برف و گرفتار شدن در طوفان که هر کدام می‌توانند فوق‌العاده چالش برانگیز باشند.
در مقابل این عوامل که شما کنترلی روی آن‌ها ندارید تجهیزات کوهنوردی را داریم که کاملا در کنترل و اختیار شما قرار دارند. همین تجهیزات کوهنوردی هستند که شما را از آسیب‌ها حفظ می‌کنند و جان شما را نجات می‌دهند. میخهای کفش کوهنوردی به ظاهر تجهیزات ارزانی هستند، اما همراه نداشتن همین وسایل ساده در یک روز یخبندان می‌تواند با سر خوردن شما و احتمال شکستگی‌های سنگین همراه شود.
از آنجایی که پیمایش کوه می‌تواند از یک برنامه‌ی نصف روزه تا چند روزه را در بر بگیرد به جز تجهیزات کوهنوردی شما به ابزار و وسایلی هم برای رتق و فتق امور نیاز دارید. اینکه چگونه شام و ناهارتان را آماده کنید و با ظرف‌های کثیف چه کنید و نوشیدنی را چگونه عمل آورده و زود مصرف کنید. همه این‌ها به ابزار و وسایلی نیاز دارد که نگاهی کاربردی‌تر در ساخت‌شان وجود داشته باشد.
برای همین لازم است که حتما درباره‌ی تجهیزات کوهنوردی مطالعه کنید و ابزار و وسایل را مطابق نیازهای خود تهیه کنید. برای نمونه تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی به ریزه‌کاری‌ها و دقت‌های نیاز دارد که در سایر فصل‌ها به آن احتیاجی پیدا نمی‌کنید.
ما در این مقاله می‌خواهیم شما را با تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی آشنا کنیم.
برای کوهنوردی در فصل‌های سرد و بارانی چه بپوشیم؟
کوهستان همیشه حسی از سردی و کاهش دما را هم با خود می‌آورد. برای همین هم خیلی‌ها برای کوهنوردی به لباس‌های خیلی گرم فکر می‌کنند. در عین حال لباس‌های گرم کوهنوردی نباید مانعی در مسیر شما باشند و باید اجازه دهند که شما دست‌تان را به راحتی بالا و پایین کنید یا برای حرکت پاهای‌تان مشکلی ایجاد نکند. ممکن است در تابستان بتوانید برخی مسیرها را با شلوارک یا تی‌شرت بپیمایید اما برای زمستان حتما به پوشش مناسب و محافظت کننده نیاز دارد.
پیش از اینکه درباره‌ی تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی صحبت کنیم باید به یک نکته ضروری که در بسیاری از تجهیزات کوهنوردی تکرار شونده است بپردازیم. آن هم جنس لباس‌های کوهنوردی برای این فصول است.
مهم‌ترین ویژگی جنس لباس‌های کوهنوردی عبارت‌اند از:
- حذف رطوبت؛ پارچه لباس‌ها باید به گونه‌ای باشد که رطوبت را از بدن شما دور نگه دارد. این ویژگی برای خشک و خنک نگه داشتن بدن شما ضروری است و از سوی دیگر مانع از این می‌شود که بدن شما بوی بدی بگیرد. پارچه‌های ضد رطوبت حتی زمانی که عرق می‌کنید شما را خنک و خشک نگه می‌دارند.
- ضد باد؛ این ویژگی برای خشک نگه داشتن شما و جلوگیری از نفوذ باد به لباس‌ها ضروری به نظر می‌رسد.
- تنفس‌پذیری؛ تنفس‌پذیری به این معنی است که جنس لباس به هوا و رطوبت اجازه می‌دهد تا از طریق پارچه عبور کند. همچنین عرق ورزشکار به سرعت تبخیر شده و به این ترتیب کوهنورد خنک بماند.
- خشک شدن سریع؛ لباس‌های کوهنوردی به مدد این ویژگی رطوبت را در داخل یا روی پارچه برای مدت طولانی حفظ نمی‌کند. این خاصیت در شرایط کوهنوردی مرطوب ضروری است.
- سایش سخت؛ در بسیاری از پیمایش‌ها ممکن است مجبور به عبورهای سخت از معابر شوید یا خودتان را به سختی بالا بکشید یا یک سرازیری تند را بپیمایید. خلاصه اینکه در شرایط سختی قرار می‌گیرید که ممکن است لباس‌هایتان به سنگ‌ها کشیده شود. برای همین خیلی مهم است که جنس لباس‌ها محکم بود و به سختی دچار سایش شود تا به این ترتیب در مسیر یک صعود پاره نشود. به عبارت دیگر استحکام پارچه بسیار مهم است. شما به مواد بادوام و محکم نیاز دارید تا از پوست خود در برابر آسیب محافظت کنید. با این توضیحات وارد بخش معرفی تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی می‌شویم.
تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی
یکی از تکنیک‌ها در زمینه انتخاب پوشش مناسب فصل‌های سرد لایه بندی لباس‌ها است. با هر لایه شما می‌توانید دمایی پایین‌تری را تجربه کنید.
بیس لیر (Base Layer)
بیس لیر همچنان که از اسمش پیدا است لایه پایه‌ای در لباس‌های کوهستانی است. برخی به این لباس پوست دوم هم می‌گویند. این پوشیدنی کارش این است که به پوست بدن می‌چسبد و مانع از از دست رفتن دمای بدن می‌شود. در واقع بیس لیر یک جور پتو است. همانطور که پتو مانع از تبادل دمایی بدن و محیط اطراف شده و گرمای بدن را برای بدن حفظ می‌کند بیس لیر هم همین کار را انجام می‌دهد.
مید لیر (Mid Layer)
دومین لایه از تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی مید لیر است. این همان لباسی است که به عنوان لباس رویی در خیلی از جاها استفاده می‌شود که می‌تواند شامل تی‌شرت، دورس یا یک بالاپوش ساده باشد.
شِل (Shell)
سومین لایه که با نام شِل شناخته می‌شود همان چیزی است که وظیفه‌ی اصلی حفاظت از شما در برابر سرما را بر عهده دارد. معمولا این لایه شبیه به کاپشن طراحی می‌شود که چند لایه مختلف دارد و هر لایه وظیفه‌ی حفاظت گرمایی شما در برابر یک موقعیت سرد را بر عهده دارد. اغلب کوهنوردان برای کوهنوردی در هوای خیلی سرد از کت و کاپشن‌هایی از جنس پر استفاده می‌کنند. با ست کردن این سه دست لباس شما یک ترکیب مناسب برای لایه‌بندی لباس‌ها در زمستان را پیش‌رو دارید. البته در این مسیر به وسایل و تجهیزات دیگری هم نیاز دارید.
پانچو
پانچوها پوشش‌های نازل و سبکی هستند که جای چندانی هم نمی‌گیرند. اغلب آن‌ها را در سرکوله نگهداری می‌کنند تا در صورت بارش ناگهانی باران دسترسی به آن راحت باشد و کوهنورد و طبیعت‌گرد را از سرما حفظ کند. کوهنوردان در ارتفاعات بالا از آن چندان استفاده نمی‌کنند اما اگر در فصل‌های سر و بارانی مسیرهای جنگلی و پیمایشی را برای رسیدن به قله‌ها در پیش می‌گیرید همراه داشتنش برای شما ضروری است.
لگینگ
همانطور که برای بالاپوش‌های پاییزی و زمستانی بیس لیر را پیشنهاد کردیم برای شلوارها هم احتیاج به لایه بندی دارید. برای این منظور بهتر است که از لگینگ‌های جذبی استفاده کنید که به خوبی به پوست بدن شما می‌چسبند و مانع از تبادل گرمایی می‌شوند. همچنین به دلیل همین چسبندگی اجازه می‌دهند در دماهای پایین‌تر روی آن یک شلوار دیگر هم بپوشید. در انتخاب بیس‌لیرها و لگینگ‌ها باید دقت کنید که از جنسی باشند که آب را به خود جذب نمی‌کنند. چرا که در صورت جذب آب به خود ممکن است منجر به سرماخوردگی شما شوند.
شلوار کوهنوردی
لازم نیست شلوار کوهنوردی حتما از داخل پشمی باشد. همینکه شلوارها ضد آب باشند به نظر نیمی از مسیر برآورده کردن نیازهای شما را طی کرده‌اند. شلوارهای کوهنوردی باید خیلی زود آب‌شان را از دست بدهند و همچنین به کوهنورد اجازه فعالیت بیشتری بدهند. داشتن جیب‌های متعدد و کمربند سرخود هم از دیگر ویژگ‌های لازم برای این شلوارهاست. بسیاری از کوهنوردان برای پیمایش مسیرهای برفی از گترهای ضد آبی استفاده می‌کنند تا در برف ساق پای‌شان کمتر خیس شود و احساس سرما کند. در شلوارهای کوهنوردی جدید اغلب بخش ساق پا به یک گتر سرخود مجهز است که امکان جداسازی آن برای مسیرهای غیر برفی هم وجود دارد.
گتر
اگر شلوار کوهنوردی شما به گتر مجهز نیست لازم است یک گتر هم برای آن تهیه کنید. گترها از مچ تا زانوی شما را پوشش می‌دهند و کمک می‌کنند مسیرهای برفی را به راحتی بپیمایید. برای خرید گترها باید توجه داشته باشید که اولا ضد آب باشند و دیگر اینکه باز و بسته کردن آن‌ها برای شما آسان باشد. چون ممکن است در یک پیمایش چند بار مجبور به پوشیدن و در آوردن آن کنید.
اسکارف
اسکارف کوهنوردی از دیگر تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی است. البته این اسکارف‌ها در حال حاضر به دلیل طراحی زیبا و کاربردهای گوناگون چنان محبوب هستند که به عنوان یک اکسسوری در زندگی روزمره هم استفاده می‌شوند. این اسکارف‌ها در کوهنوردی به ویژه کوهنوردی در فصل‌های بارانی و سرد وسیله محافظتی خوبی برای صورت هستند و به خاطر مدل‌های مختلف بستن به کوهنوردان کمک می‌کنند پوست صورت‌شان را از سوختگی در سرما محافظت کنند.
جوراب و جوراب اضافه
همراه داشتن یک جوراب اضافی در مسیر کوهنوردی ضروری به نظر می‌رسد. چرا که خیلی محتمل است با همه تدابیری که اندیشیدید باز هم جوراب شما خیس شود. در انتخاب جوراب به این نکته دقت کنید که به هیچ وجه سراغ جوراب‌های نخی و پنبه‌ای نروید. این جوراب‌ها به راحتی آب را به خود جذب می‌کنند و زود هم یخ می‌بندند و به این ترتیب انگشتان پای شما به مرور سرد شده و این سرما در تمام وجودتان احساس می‌شود.
دستکش
دستکش از جمله ضروری‌ترین وسایل کوهنوردی است. به دلیل استفاده فراوان از آن خیلی مهم است که با دقت خریداری شود و در خرید آن هم به جزئیات زیادی توجه شود. برای نمونه شما ممکن است در مسیر پیمایش ده‌ها بار مجبور شوید دستکش را در بیارید و دوباره بپوشید. برای همین خیلی مهم است که دستکش راحت بوده و کار کوهنورد را در این زمینه آسان کند. از دیگر ویژگی‌های لازم برای این زمینه می‌توان به ضد آب بودن آن اشاره کرد. همچنین در ساخت دستکش باید از عایق‌های خوبی استفاده کرد تا تبادل گرمایی بین انگشتان و هوای بیرون انجام نشود.
کفش کوه
احتمالا اولین و مهم‌ترین وسیله‌ای که بدون در نظر گرفتن فصل کوهنوردی به آن فکر می‌کنید کشف کوه است. کفش‌های کوه باید حتما مچ پا را بپوشانند تا به این ترتیب از پیچ خوردن پا جلوگیری کنند. این مهم‌ترین ویژگی یک کفش کوه است که ربطی به فصل ندارد. اما اگر به دنبال کفشی مناسب فصل‌های بارانی و سرد هستید باید به دنبال کفشی باشید که یا میخهای یخ شکن داشته باشد و یا اینکه یخ شکن به آن وصل شود. علاوه بر این، ضد آب بودن و مقاومت در برابر سایش هم از دیگر ویژگی‌های این کفش باید باشد.
میخهای یخ‌شکن به شما کمک می‌کنند تا مسیرهای یخ بسته را به سلامت پشت سر بگذارید. در غیر این صورت ممکن است روی برف‌ها سر بخورید و آسیب‌های جدی در کمین شماست. بسیاری از کفش‌ها به میخهای تاشو مجهز هستند. به کمک این امکان کوهنوردان در مسیرهای یخ‌بسته میخهای یخ‌شکن را فعال می‌کنند و با عبور از آن میخ‌ها را می‌خوابانند. برخی دیگر کفش‌های کوه معمولی می‌خرند و میخهای یخ‌شکن را با بند به آن متصل می‌کنند.
کوله‌پشتی کوهنوردی
آیکونیک‌ترین وسیله‌ی کوهنوردی کوله‌پشتی کوهنوردی است. خیلی مهم است که کوله‌ای متناسب با شرایط و فیزیکی خودتان و کیفیت سفر تهیه کنید. کوله‌های کوهنوردی تابستانی با زمستانی فرق چندانی ندارند. به جز اینکه اگر در برنامه‌های زمستانی قصد شب‌مانی دارید لازم است که کوله برای کیسه خواب و چادر و تجهیزات سفر جای مناسب داشته باشد.
همچنین کوهنوردان اغلب کوله کوچکی به نام «کوله حمله» هم به همراه خود خواهند داشت تا در ایستگاه‌های پایانی نزدیک به قله از آن استفاده کنند. به این ترتیب وسایل ضروری را در کوله کوچک حمله می‌گذارند و کوله‌ی بزرگ‌تر را در پناهگاه رها می‌کنند و سبک بارتر به قله می‌رسند.
وسایل شب‌مانی
از مهم‌ترین موارد چک لیست تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی وسایل مربوط به شب‌مانی است. اگر برنامه کوهنوردی چند روزه است به ویژه برای قله‌های مرتفع یا قله‌هایی با مسیرهای صعب‌العبور لاجرم باید به فکر خوابیدن در کوهستان هم باشید. خوابیدن در کوهستان در فصل‌های سرد و بارانی سال کار بسیار خطرناکی است. به دلیل خطرات جانی این اتفاق لازم است حتما فکری برای تهیه‌ی وسایل شب مانی کنید. مهم‌ترین وسایل شب مانی در کوهستان عبارت‌اند از:
چادر
اگر قرار باشد که یک کوله و چادر را با خود به بالای قله بکشید لازم است فکری برای وزن آن بکنید. هر چه وسایل سبک‌تر حمل آن‌ها هم آسان‌تر است. بهترین حالت برای چادر انتخاب چادرهای یک نفره است. هر کسی تنها برای خودش و به اندازه وزن خودش چادر حمل کند. دیگر اینکه چادر مناسب زمستان و فصل‌های سر حتما باید دو پوش باشد تا یک پوشش از باران و برف پوشش دیگر را محافظت کند. نکته‌ی دیگر این است که چادر باید با ارتفاع خیلی کم باشد تا در ارتفاعات بالا که شدت وزش باد شدید است از جا کنده نشود.
کیسه خواب
در حال حاضر کیسه خواب‌های مختلف با امکانات متنوعی در بازار موجود هستند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کیسه خواب‌ها درجه‌بندی تحمل دمایی آن‌ها است. کیسه‌خواب‌ها را بر اساس مواد سازنده‌شان برای دماهای مختلف طراحی می‌کنند. برای همین هم وقتی قرار است به یک صعود پاییزی یا زمستانی بروید باید از پیش‌بینی وضع هوا و کمینه دما در شب صعود آگاه باشید و متناسب با آن کیسه خواب تهیه کنید. اینکه کیسه خواب ضد آب باشد و جای کمی هم بگیرد از دیگر ویژگی‌های کیسه خواب است که باید لحاظ کنید.
زیرانداز
از آنجایی که ممکن است روی برف مجبور به چادر زدن شوید به زیرانداز هم نیاز دارید. زیراندازه‌های عایق موجب می‌شوند که سرمای زمین و برف و یخبندان به شما منتقل نشده و شب را به صبح برسانید.
کیسه آب گرم
این مورد جز وسایل ضروری نیست اما چون کوچک و کم جاست می‌توانید آن را هم همراه خود داشته باشید. یک کیسه آب گرم کوچک که می‌توانید داخل کیسه خواب بیندازید و مطمئن باشید پاهای‌تان تا صبح گرم می‌ماند.
پتوی نجات
احتمالا تصاویری از پتوی نجات را در فیلم‌ها و گزارش‌های مرتبط با سیل یا زلزله دیده‌اید. پتوی نجات ترکیبی از آلیاژ آلومینیوم و پلاستیک است. خیلی نازک و است و جایی در کوله شما نمی‌گیرید، اما در هنگام سرمای شدید و بوران‌های وحشتناک می‌تواند با حفظ دمای بدن شما جان‌تان را نجات دهد.
فلاسک و قمقمه‌ی آب
طبیعتا چنین سفر سختی به نوشیدنی‌های گرم و سر نیازمند است. لازم است که برای این مسر حتما فلاسک و قمقمه‌ی آب به همراه داشته باشید. برخی قمقمه‌های آب به شکل کوله پشتی طراحی می‌شوند و با یک شلنگ روی بند کوله‌پشتی نصب می‌شوند تا کوهنورد در طی مسیر به راحتی آب بنوشد. اما به هر روی داشتن یک قمقمه و یک فلاسک که دمای مایعات درون آن به راحتی از دست نرود از دیگر وسایل لازم برای کوهنوردی است.
تجهیزات پخت و پز و غذای کنسروی
طبیعتا برای چنین برنامه‌ای با هر کیفیتی به وسایل پخت پز و خوردن غذا و همچنین مواد غذایی نیاز دارید. برای مواد غذایی بهتر است از کنسروها استفاده کنید که هم جای کمی می‌گیرند و هم راحت آماده می‌شوند و اغلب غذای مطلوب برای زمستان و فصل سرد هستند.
برای وسایل و تجهیزات هم داشتن یک اجاق سفری ضروری به نظر می‌رسد، چراکه در سرمای کوهستان خوردن یک وعده غذای گرم می‌تواند حیات بخش باشد. برای خرید اجاق دقت کنید که حتما سرشعله‌اش محافظ باد داشته باشد؛ زیرا روشن نگه داشتن یک شعله در آن ارتفاعی با باد و بوران احتمالی کار سختی است. سایر وسایل هم در عین جمع و جور بودن با ایده کارایی تهیه شود. برای نمونه استفاده از جنس استیل به نظر می‌رسد فرایند تمیزکاری بعد از غذا خوردن را راحت کند.
سخن پایانی
چک لیست تجهیزات کوهنوردی فصل‌های سرد و بارانی خیلی طولانی‌تر از این‌ها است. ما در اینجا تلاش کردیم بخشی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین موارد را به شما یادآوری کنیم. شما هم می‌توانید تجربیات خود از همراه داشتن برخی تجهیزات لازم را در ادامه این مطلب با مخاطبان ما در میان بگذارید.
منبع: artilect.studio
