راهنمای مبتدیان؛ تجربهای خوابگونه از یک بازی روانشناختی
«راهنمای مبتدیان» (The Beginner’s Guide) یک بازی ویدئویی روایت-محور است که توسط «دیوی وردن» (Davey Wreden)، خالق بازی The Stanley Parable ساخته شده. در این بازی دیوی وردن با روایت تاریخچهی رابطهی دوستانهاش با برنامهنویس و بازیسازی به نام «کودا» – که شخصیتی خیالی است – بازیکن را با مجموعهای از بازیهای تجربی مواجه میکند. بازی از اپیزودهای چند دقیقهای تشکیل شده اما در آن خبری از مکانیک سنتی بازی های رایج، هدف و ماموریت خاصی نیست. در عوض داستان فردی را روایت میکند که با خلاقیت، انزوا و اضطراب اجتماعی درگیر است و در حال کشف چیزی است که فهم آن برایش دشوار است: روابط انسانی.
«راهنمای مبتدیان» از بازیکنان دعوت میکند تا درون یک ذهن خلاق و رابطه پیچیده میان سازندگان بازی و بازیکن را کشف کنند. در این بازی، محیطهای سورئال، پازلهای مرموز و روایت معمایی با یکدیگر ترکیب شدهاند تا تجربهای خواب-گونه را برای بازیکنان ایجاد کنند: غوطهور شدن در فضا، راهپیماییهایی بیهدف، پلههایی که نمیتوان از آنها بالا رفت، صحنهای که با نردههایی شبیه به زندان مجری را از تماشاگر جدا میکند؛ همه و همه بخشی از اتمسفری است که بازیکن را هیپنوتیزم میکند.
این تجربهی خواب-گونه را می توان به عنوان تجلی ذهن خلاق هنرمند و گرههایی که در ناخودآگاهش وجود دارد نیز تفسیر کرد. از عظمت و شگفتی گرفته تا سردرگمی و سرخوردگی، همه و همه می توانند عواطف بازیکن را برانگیخته کند. عواطفی که منعکسکننده احساسات پیچیده و اغلب متناقضی است که هنگام درگیر شدن با آثار هنری یا خلق آنها به وجود میآید، به ویژه آن آثاری که در سطح ناخودآگاه، باورها و پیش فرضهای ما را به چالش میکشند. فضای انتزاعی و روایت غیرخطی بازی نشاندهنده پیچیدگی و ابهام فرآیند خلق است. جایی که ایدهها و الهامات میتوانند ناگهان متولد شوند و رنگ زندگی بگیرند.
از منظر روانشناختی، «راهنمای مبتدیان» بینشهای ارزشمندی را در مورد چالشهای خلاقیت، انزوا و نیاز به تائید مطرح میکند. هر چقدر که روایت پیش میرود و با کودا بیشتر آشنا میشویم ، بازیکن به درک عمیقتری نسبت به روح هنرمند میرسد و میفهمد چگونه فقدان تایید، بازخورد و تعامل انسانی میتواند منجر به شک به خود، اضطراب و سد خلاقیت شود. این تجربه برای هر کسی که تا به حال با شک و تردید نسبت خود دست و پنجه نرم کرده قابل فهم است و اهمیت بازخورد مثبت و حمایت جامعه و عزت نفس را در فرآیند خلاقه برجسته میکند.
این بازی همچنین بر قدرت تفسیر در بستر ذهنیتگرایی و اهمیت سوژه در هنر تأکید دارد. بازیکن از طریق تعامل با بازیهای کودا متوجه میشود که هیچ راه درست یا نادرستی برای تفسیر یک اثر هنری وجود ندارد و افراد مختلف ممکن است تجربیات و معانی بسیار متفاوتی داشته باشند. این بینش به ویژه به صنعت بازیسازی مربوط می شود، جایی که بازیکنان می توانند تأثیر قابل توجهی بر استقبال و موفقیت یک بازی داشته باشند.
در نهایت، «راهنمای مبتدیان» یک بازی تامل برانگیز است که تجربه ای منحصر به فرد و همه جانبه را برای بازیکنان فراهم می کند. بازی با بررسی مضامین خلاقیت، انزوا و اعتماد به نفس از دریچه ای خواب-گونه، بازیکنان را تشویق میکند تا در مورد فرآیندهای خلاقانه خود و تأثیری که کارشان بر دیگران میگذارد فکر کنند. «راهنمای مبتدیان» بر اهمیت همدلی و تفاهم در همکاریهای خلاقانه نیز تأکید کرده و امکانات بیپایان تخیل انسان را به ما یادآوری میکند. این بازی با قرار دادن بازیکن در دنیایی سورئال و تفکر برانگیز، آنها را به تحلیل تجربیات و احساسات خود و کشف امکانات بی حد و حصر فرآیند خلاقه دعوت میکند. تجربه رویایی بازی «راهنمای مبتدیان» نشانی از اهمیت بازی های ویدیویی به عنوان ابزاری برای بیان و تجربه ی احساسات عمیق انسانی است.