فیلم بتمن؛ ۲۵ نکتهی مخفی و ارجاع مهم
فیلم «بتمن» از ویژگیهای غیرمنتظره زیادی بهره میبرد و بسیاری از قسمتهای آن با ارجاع به کتابهای مصور اصلی دی سی ساخته شدهاند و لذا این کتابها را میتوان الهامبخش فیلم جدید «بتمن» دانست. از طرحهای خاص لباسها و شخصیتها گرفته تا طراحی مضامین به کار گرفته شده، میتوان گفت که نکات زیادی در این فیلم وجود دارد که ذکر آنها خالی از لطف نیست. چراکه حتی دقیقترین طرفداران بتمن نیز ممکن است خیلی از این نکات را از قلم انداخته باشند.
«بتمن» که به روایت داستانی در دومین سال تبدیل بروس وین به این ابرقهرمان میپردازد، شاید یکی از هیجانانگیزترین برداشتهای سینمایی از شوالیه تاریکی باشد.
- تمام فیلمهای رابرت پتینسون از بدترین تا بهترین (شامل بتمن)
- بتمن؛ تریلر، تاریخ انتشار، بازیگران و هر آنچه از فیلم جدید ابرقهرمان بزرگ DC باید بدانید
- تشریح پایانبندی فیلم «بتمن» جدید با جزئیات کامل
داستان اصلی فیلم حول محور، بتمن و شخصیت معما دوست داستان یعنی ریدلر جریان دارد که معماهایش داستان فساد سازماندهی شده توسط قدرتمندترین افراد شهر گاتهام را برملا میکنند. همین امر باعث میشود بتمن روشها و عملکردش را زیر سوال ببرد و در نهایت در مورد خودش و ماموریتهای آتیاش تصمیمی سرنوشتساز بگیرد.
کارگردان فیلم، مت ریوز در مورد اینکه در هنگام نوشتن داستان فیلم از چه کسانی الهام گرفته به شدت صریح بوده و استادش، جف لوب (که نویسنده کمیکهای افسانهای بتمن نیز هست) را به عنوان اصلیترین فرد الهامبخش خود نام برده است. با این حال، «بتمن» چیزی فراتر از بازآفرینی ایدههای یک نویسنده است و میتوان به وضوح مشاهده نمود که در ساخت آن از کمیکهای کلاسیک و سازندگان آنها الهام گرفته شده است. بهعلاوه میتوان گفت که لایو اکشن قبلی «بتمن»، به ویژه مجموعه تلویزیونی سال ۱۹۶۶ با بازی آدام وست در خلق بتمن جدید بیتاثیر نبودهاند.
۱. کمیک بتمن: اگو
کمیک «بتمن: اگو» که در سال ۲۰۰۰ توسط اسطوره کمیک، داروین کوک نوشته و ترسیم شده، بتمن و بروس وین را در حال یک کشمکش روانی و فلسفی نشان میدهد که در آن هر دوی این شخصیتها به فکر فرورفتهاند که آیا کار درست را انجام دادهاند یا نه. در حالی که بسیاری از کمیکها دوگانگی ابرقهرمانان و هویت مخفی آنها را مورد بررسی قرار دادهاند، هیچکدام به اندازه «بتمن: اگو» این کار را انجام نداده است. این داستان به وضوح از روایت اول شخص استفاده میکند. این امر در پایان داستان بیشتر مشهود است، جایی که بتمن، تصمیم میگیرد نماد امید و ترس باشد.
۲. بتمن: هالووین طولانی
در ابتدا این کتاب کمیک در طی سالهای ۱۹۹۶ تا ۱۹۹۷ در ۱۳ شماره منتشر شد و اخیرا نیز یک فیلم انیمیشنی دو قسمتی با اقتباس از آن تحت عنوان «هالووین طولانی» ساخته شده است. داستان این انیمیشن را میتوان یکی از بهترین داستانهای ساخته شده در مورد بتمن دانست. داستان این انیمیشن در دومین سال زندگی بروس به عنوان بتمن اتفاق میافتد. یعنی زمانی که او با ستوان جیم گوردون و دادستان منطقه، هاروی دنت همپیمان میشود تا یک قاتل مرموز به نام هالیدی را که اعضای خانواده جنایتکاری به نام فالکون را در تعطیلات به قتل رسانده دستگیر کنند. در حالی که داستان فیلم «بتمن» کاملا از این انیمیشن اقتباس نشده، اما شباهتهایی در بین آنها وجود دارد زیرا داستان این فیلم نیز حول محور یک سری قتلها متمرکز است که افرادی را که کنترل شهر گاتهام را بر عهده دارند، هدف قرار داده و تمام اتفاقات، از اولین قتل در شب هالووین شروع میشود. بهعلاوه فیلم «بتمن» به مشارکت پرفراز و نشیب بین بتمن و جیم گوردون و ایجاد یک پیوند ناگسستنی در بین آنها که سالیان سال دوام میآورد نیز اشاره میکند.
۳. انیمیشن بتمن: سال اول
کمیک «بتمن: سال اول» که توسط فرانک میلر به رشته تحریر درآمده بود و کار کشیدن تصاویرش هم بر عهده دیو مازوچلی بود، پس از «بحران در زمینهای بیکران» که تاریخ کمیکهای دی سی را دوباره بازسازی نمود، رنگ و روی تازهای به بتمن بخشید. در حقیقت میتوان گفت که در فیلم فعلی «بتمن»، به شدت از شخصیت سلینا کایل «بتمن سال اول» الهام گرفته شده است و او داستانی مشابه همتای کمیک خود دارد. زوئی کراویتزاز همان استایل مدل موی کوتاه سلنا کایل در «بتمن سال اول» بهره میبرد و لباسهای آنها نیز به شدت شبیه به هم هستند.
۴. بتمن: اولین زمین
کتاب کمیک «اولین زمین» از دی سی قصد داشت داستانهای جدیدی را در قالب رمانی گرافیکی برای این ابرقهرمانان محبوب تهیه کند که چندان به هم مربوط نباشند و برای خوانندگان جدید و طرفداران معمولی نیز قابل فهمتر باشند. مجموعه «بتمن: اولین زمین» که توسط جف جانز، مدیر سابق کمیکهای دی سی و هنرمند طراح، گری فرانک تهیه شد، این ایده را مطرح نمود که قتل والدین بروس وین ممکن است سیاسی بوده باشد و با کمپین توماس وین که برای به دست آوردن پست شهرداری شهر گاتهام در تلاش است مرتبط باشد. «بتمن» ریوز نیز همین ایده را مطرح میکند، اما علاوهبراین میتوان گفت که به شدت از نسخه آلفرد پنی ورث موجود در «اولین زمین» نیز الهام گرفته است. در این کمیک آلفرد به جای اینکه پیشخدمت توماس وین باشد، رئیس امنیتی او به حساب میآمد. آلفرد با بازی اندی سرکیس، ریشی تر و تمیز دارد که یادآور طراحی گری فرانک از آلفرد در کمیک «اولین زمین» است و بهعلاوه درست همانند او با عصا راه میرود. علاوهبراین در «اولین زمین» میتوان رابطه بروس وین/آلفرد پنیورث و نسخهای از کاراکتر ریدلر را که به جای یک سارق معما دوست، یک قاتل زنجیرهای است مشاهده نمود.
۵. بتمن: تلتیل
بسیاری از کمیکهای بتمن به این موضوع اشاره میکنند که قتل توماس و مارتا وین به گذشته تاریک آنها گره خورده اما سرانجام قتل خشونتآمیز آنها یک دزدی معمولی تلقی گردید، اما هیچکدام از این کمیکها در نهایت نشان ندادند که آیا وینها واقعا جنایاتی را که به آنها نسبت داده شده انجام دادهاند یا نه.
بازیهای ویدئویی «بتمن» تلتیل به کشف چیزهایی پرداختند که در آن زمان فقط در کمیکها به آنها اشاره میشد و لذا در همین بازیها بود که بروس وین مجبور شد به جست و جوی ارتباط پدرش با خانوادههای جنایتکار شهر گاتهام بپردازد و بفهمد که پدرش از او به عنوان یک پزشک سوءاستفاده کرده است. در «بتمن» نیز به این موضوع اشاره میشود که توماس وین همدست کارمین فالکون بوده است و داستان عاشقانه بین بتمن و زن گربهای نیز از همین بازیها اقتباس شده است. به نظر میرسد که صحنه پایانی بتمن که در آن سلینا کایل پس از تلاش برای متقاعد کردن بتمن برای ترک شهر گاتهام، با موتورسیکلت گاتهام را ترک میکند، از پایان اولین بازی سری «بتمن: تلتیل» الهام گرفته شده است.
۶. بتمن: سال صفر
«بتمن: سال صفر» تاریخ جدیدی را در سال ۲۰۱۱ برای بتمن رقم زد و آن را از حالت کمیکهای ماهانه بتمن که توسط اسکات اشنایدر و تصویرگری گرگ کاپولو به رشته تحریر درمیآمد خارج کرد. صحنه پایانی بتمن اندکی از سال صفر اقتباس شده چرا که در این صحنه هویت بتمن برای جهان آشکار میشود و بتمن امید را به انتقام گرفتن ترجیح میدهد. در یکی دیگر از صحنههای «بتمن» که در آن نقشه شوم ریدلر برای شهر غرقشده گاتهام به پایان میرسد، کاملا از آخرین حقه ریدلر در «بتمن: سال صفر» گرفته شده است.
۷. بتمن: سال دوم
«بتمن: سال دوم» که در ابتدا در سال ۱۹۸۷ توسط مایک بار و با استفاده از تصاویر طراحی شده توسط مک فارلین و آلن دیویس نوشته شد، بتمن را در حالی نشان میدهد که با باندهای شهر گاتهام متحد شده تا بتواند جلوی شروری به نام ریپر را بگیرد. گذشته از اینکه این داستان در دومین سال تبدیل وین به یک ابرقهرمان هم اتفاق میافتد، همانطور که در فیلم «بتمن» نیز میتوان مشاهده نمود او روشهای خود را زیر سوال میبرد و با جنایتکارانی مانند پنگوئن و زن گربهای برای متوقف کردن یک شیطان بزرگ همکاری میکند. با این حال، برخلاف بتمن کمیک، بتمن رابرت پتیسون به سوگند خود برای عدم استفاده از اسلحه وفادار میماند.
۸. سالواتوره مارونی
در صحنه آغازین فیلم «بتمن»، شهردار فعلی به صراحت بیان میدارد که در تلاش است تا سالواتوره مارونی را در طی یک مناظره تلویزیونی محکوم کند. سالواتوره مارونی اولین بار در سال ۱۹۴۲ در کمیک کارآگاه شماره ۶۶ ظاهر شد. او همان گنگستری بود که بر روی صورت هاروی دنت اسید پاشید و باعث شد او به شخصیت شریر دو چهره تبدیل شود. در داستانهای بعدی، مانند «بتمن: سال اول» و «هالووین طولانی»، مارونی به رئیس یکی از خانوادههای جنایتکار شهر گاتهام تبدیل شد و در واقع میتوان گفت که بعد از رقیب اصلیاش به نام کارمین فالکون، دومین فرد قدرتمند و جنایتکار گاتهام سیتی بود. فیلم «بتمن» نیز به نسخههای مشابهی از کارمین فالکون و سالواتوره مارونی اشاره میکند
۹. ادای احترام بتمن انتقامجو به سری کارتونی بتمن
در حالی که صدای بتمن به وضوح در صحنه آغازین فیلم «بتمن» شنیده میشود، اما اولین باری که او واقعا لب به سخن میگشاید زمانی است که از قتل یک فرد توسط اعضای باند صورت جمجمهای در ایستگاه مترو جلوگیری کرد. وقتی از بتمن سوال میشود که او واقعا کیست، او پاسخ میدهد: من انتقام هستم. در حالی که صحنه مشابهی در «بتمن اولین زمین» رخ داد، عبارت جذاب «من انتقام هستم» برای اولین بار در یکی از قسمتهای «بتمن کارتونی: چیزی برای ترس وجود ندارد» بیان شد.
در این سری کارتون، بتمن برای اولین بار با مترسک روبرو میشود و در همین کارتون با بدترین ترس خود که همان روح توماس وین است که او را مایه شرمساری خانواده میخواند، روبهرو میگردد. در پایان، بتمن توانست بر این اوهام غلبه کند و فریاد بزند: «من انتقام هستم! من شب هستم! من بتمن هستم».
۱۰. تیم دریک، یکی از اعضای گروه تیتانها است
در اولین سکانس حضور باند بتمن در فیلم «بتمن» میبینیم که یکی از اعضا، چهرهای نیمه رنگآمیزی شده دارد و ظاهرا باید با کشتن یک انسان بیگناه به باند ملحق شود. نقش این عضو را بازیگری به نام جی لیکورگو ایفا میکند که در فصل سوم سریال «تایتانها» نیز در نقش سومین رابین، یعنی تیم دریک به ایفای نقش پرداخته است. لیکورگو قبل از بازی در تیتانها، کار خود را در «بتمن» به پایان رسانده بود اما گویا توافق عدم افشای او مانع از آن شد که به تهیهکنندگان «تایتانها» بگوید که در فیلم «بتمن» موقعیت ویژهای داشته است. در حالی که این موضوع کاملا تصادفی بود، اما بسیاری از طرفداران «تایتانها» با شناسایی لیکورگو در «بتمن» به وجد آمدند.
۱۱. محوطه جیم گوردون به ریشههای بتمن اشاره میکند
هنگامی که بتمن به صحنه قتل شهردار احضار میشود، مشخص میشود که ستوان جیم گوردون در جایی خارج از منطقه ۳۹ شهر گاتهام فعالیت میکند. این موضوع به می ۱۹۳۹ اشاره دارد که در آن اولین داستان بتمن منتشر شد. به غیر از اولین حضور بتمن، کارآگاه کمیک شماره ۲۷ نیز اولین حضور جیم گوردون در کتابهای مصور بود.
۱۲. برج وین، سالن آیسبرگ و دیگر مکانهای دیدنی شهر گاتهام
در فیلم «بتمن» به بسیاری از مکانهای برجسته شهر گاتهام که پیشتر در کمیکها ذکر شدهاند اشاره میشود، جاهایی مانند ارتفاعات گاتهام، پورت آدامز و گرنت پارک. غار بتمن نیز در زیرزمین مخفی برج وین قرار دارد و نه زیر عمارت وین که شبیه به پایگاه عملیاتی بتمن بود و در کمیکهای بتمن عصر برنزی به کرات به آن اشاره شده بود. باشگاه پنگوئنها، یا همان اتاق استراحت آیسبرگ، نقش برجستهای را در بتمن بازی میکند، اگرچه به نظر میرسد که این باشگاه بیشتر یک کلوپ رقص است تا یک کلاب شام که در کمیکها به آن اشاره شده بود. در نهایت، پنگوئن به زندان بلکگیت اشاره میکند، جزیرهای که میتوان آن را نسخه آلکاتراز شهر گاتهام دانست و قرار است کارمین فالکون پس از دستگیری به آنجا منتقل شود.
۱۳. ویلیام کنزی در کمیکها یک پلیس حقهباز بود
تحقیقات بتمن منجر به کشف این موضوع میشود که یکی از افسران پلیس به نام ویلیام کنزی، یک پلیس فاسد است. یک پلیس متقلب و فاسد به نام ویلیام کنزی نیز در خط داستانی کتاب کمیک گاتهام سنترال نقش بسزایی داشت و چالشهای زیادی را برای سایر افسران پلیس این شهر ایجاد کرده بود با توجه به اینکه اسپین آفی که قرار است بر اساس «فیلم بتمن» ساخته شود یکی از برنامههای تلویزیونی جدید دی سی است که در مرحله پیش تولید قرار دارد، این احتمال وجود دارد که کنزی یکی از کاراکترهای اصلی آن باشد.
۱۴. داستان توماس وین با ارجاع به هالووین طولانی
وقتی بروس وین با کارمین فالکون ملاقات میکند، این گنگستر به یاد میآورد که چگونه توماس وین یک بار جانش را نجات داد و بروس وین جوان را به یاد میآورد که از بالکن مشغول تماشای جراحی بود. این صحنه برای اولین بار در یکی از فلش بکهای «بتمن: هالووین طولانی» به مخاطب نشان داده شد. نسخه طولانیتری از این صحنه را میتوان در انیمیشن اقتباسی از «هالووین طولانی» مشاهده کرد که در آن فالکون قبل از اینکه طلسم شانسش را به بروس بدهد به او میگوید که تبهکاران ذاتا خرافاتی هستند.
۱۵. معماری و تجارتهای گاتهام از کمیکها اقتباس شده است
در حالی که در تیتراژ «بتمن» از بسیاری از سازندگان کمیکها که آثارشان الهامبخش این فیلم بوده، تقدیر شده، اما در طول فیلم نیز به تعدادی از آنها اشاره شده است. در یکی از ویدیوهای ریدلر به نامهای از شرکت حقوقی میلر و مور اشاره میشود که میتوان آن را به عنوان ادای احترام به فرانک میلر، خالق «بتمن: شوالیه تاریکی» و آلن مور نویسنده «بتمن: جوک کشنده» در نظر گرفت. زمانی که در نامه بروس وین مشاهده میکنیم که برج وین در خیابان کین قرار دارد، میتوان استنباط نمود که این نامه به باب کین، خالق «بتمن»، اشاره میکند. سرانجام، در طول تعقیب و گریز ماشینی که در آن بتمن به تعقیب پنگوئن میپردازد، یکی از تابلوها راه منتهی به پل رابینسون را نشان میدهد که میتوان گفت به جری رابینسون، خالق «رابین و جوکر»، اشاره دارد.
۱۶. نیمتنه شکسپیر
در فیلم «بتمن» میتوان مجسمه نیمتنه ویلیام شکسپیر را در دفتر کار بروس وین مشاهده نمود. این مجسمه به مجموعه تلویزیونی «بتمن» در سال ۱۹۶۶ اشاره دارد که در آن، بروس وین با بازی آدام وست از طریق یک سوئیچ مخفی که به نحو هوشمندانهای در داخل مجسمه ویلیام شکسپیر جاسازی شده بود، به غار خود دسترسی پیدا میکرد.
۱۷. نام دوشیزه مارتا وین و تاریخچه خانواده آرکام
در بیشتر نسخههای بتمن، نام اصلی مارتا وین کین بود و او پیش از ازدواج با توماس وین، یکی از فرزندان پنج خانواده موسس شهر گاتهام به حساب میآمد. اما در «بتمن: اولین زمین» این امر تغییر یافت، به طوری که مشخص شد مارتا وین در اصل مارتا آرکام بوده و سابقه بیماری روانی هم داشت و در «بتمن» از این پسزمینه برای خلق مادر بروس وین استفاده شد.
۱۸. ادوارد الیوت باید ساکت شود
یکی از ویدیوهای ریدلر نشان میدهد که خبرنگاری به نام ادوارد الیوت در حین کار بر روی داستانی در مورد بیماری روانی مارتا وین به طرز مرموزی به قتل رسیده است. بعدها مشخص میشود که کارمین فالکون مسئول کشته شدن ادوارد الیوت بوده، زیرا از درخواست توماس وین برای ساکت کردن الیوت چنین استنباط نموده که باید او را به قتل برساند. این امر منجر به معرفی توماس هاش الیوت در دنیای بتمن میشود و تا حدی طعنهآمیز نیز هست زیرا در کتاب کمیک، هاش میخواست از خانواده وین انتقام بگیرد زیرا توماس وین به طور تصادفی نقشه او برای کشتن والدینش را نقش بر آب کرده بود.
۱۹. بزرگترین کارآگاه جهان
در یکی از صحنهها، جیم گوردون و بتمن با پنگوئن روبرو میشوند، یعنی همان کسی که آنها معتقدند خبرچینی است که باعث دیوانه شدن رئیس مارونی شده است. پنگوئن نیز با کنایه، آنها را بزرگترین کارآگاهان جهان مینامد و میگوید اگر اینطور است چرا هیچکدام از سرنخهای ریدلر به او اشاره نمیکنند؟ در کمیکها، نیز بتمن علاوه بر شوالیه تاریکی و سایر عناوین، بزرگترین کارآگاه جهان نامیده میشود.
۲۰. گذشته سلینا کایل یکی دیگر از مواردی که در هالووین طولانی به آن اشاره شده است
یکی از شگفتانگیزترین فراز و نشیبهای داستان بتمن، زمانی اتفاق میافتد که سلینا کایل این راز را برملا میکند که دختر کارمین فالکون است. با این حال، خوانندگان کتابهای کمیک چندان از این خبر تعجب نکردند، زیرا تلاش سلینا کایل برای کشف هویت پدرش، یکی از داستانهای فرعی فیلم «هالووین طولانی» و دنبالههای آن یعنی، «بتمن: پیروزی تاریک» و «زن گربهای: زمانی در رم» بود.
۲۱. مبارزه سلینا با فالکون
مبارزه سلینا کایل با کارمین فالکون در «بتمن»، یکی از لحظات نمادین «بتمن: سال اول» را نشان میدهد. در واقع حتی قبل از اینکه مشخص شود فالکون پدر اوست دشمنی بین این گربه سارق و پدر جنایتکارش آغاز شده بود. سلینا به تقلید از حیوانی که ملقب به آن است، گونه فالکون را میخراشد. همین اتفاق در فیلم نیز رخ میدهد و زوئی کراویتز، رئیس جنایتکارش جان تورتورو را دقیقا به همین شکل زخمی میکند.
۲۲. بتمن از ونوم یا همان داروی بین استفاده میکند؟
بتمن در حین رویارویی با پیروان ریدلر، ماده سبز رنگی را به خود تزریق میکند که به نظر میرسد او را احیا میکند، اما همین ماده سبز رنگ باعث میشود که او کنترل خود را از دست بدهد و یکی از اراذل را تا حد مرگ مورد ضرب و شتم قرار دهد. در حالی که نام این ماده هیچوقت گفته نشد، به نظر میرسد این ماده چیزی شبیه به ونوم باشد، دارویی که شروری به نام بین از آن برای افزایش موقت قدرت و استقامتش استفاده میکرد. با این حال، قبل از اینکه بین در سال ۱۹۹۳ در کتابهای کمیک معرفی شود، بتمن در داستان «بتمن: ونوم» محصول ۱۹۹۱ به مادهای شبیه به این ماده معتاد شده بود.
۲۳. خفاش و گربه
در صحنه پایانی بتمن، سلینا کایل از خودش و بتمن با عنوان «خفاش و گربه» یاد میکند و میگوید که این عبارت واقعا زیباست. گذشته از اینکه او به نام کت وومن که شبیه نام بتمن است اشاره نموده، به نظر میرسد به کمیکهای عاشقانه بتمن که توسط تام کینگ نوشته شده و در آنها، بروس وین و سلینا کایل معمولا به هم خفاش و گربه میگویند هم اشاره کرده است.
۲۴. بلادهاون
سلینا کایل قبل از ترک گاتهام سیتی، به بتمن میگوید که قصد دارد به سمت شمال برود و ممکن است در شهری به نام بلادهاون توقف کند. احتمالا این شهر یکی از شهرهای روی زمین است که از نظر فساد در جایگاهی پایینتر از شهر گاتهام قرار دارد. بلادهاون در کمیکها تحت حمایت نایت وینگ قرار دارد. دیک گریسون، بلادهاون را در سریال «نایت وینگ» در سال ۱۹۹۶ به عنوان خانه دوم خود پذیرفت و از آن در سری فعلی نایت وینگ که توسط تام تیلور و برونو ردوندو نوشته شده محافظت میکند.
۲۵. دوست جدید ریدلر
در حالی که ریدلر در زندان از اینکه مطبوعات اینقدر از بتمن تمجید میکنند و بر کارهای مثبت او تمرکز کردهاند ابراز تاسف میکند، یکی از کاراکترهایی که در سلول کناری زندانی است به ریدلر اطمینان میدهد که همه چیز درست خواهد شد و سبب اطمینان خاطر ریدلر میشود. او به ریدلر میگوید که یک روز در اوج هستی و روز دیگر دلقکی بیش نیستی. خب، بگذار به تو بگویم، چیزهای بدتری هم وجود دارد. مت ریوز تایید کرده که این شخصیت که هرگز دیده نشد قرار بود جوکر باشد، اما نتوانست در این مورد تصمیم درستی بگیرد.
منبع: screenrant