۱۰ نکته‌ی فیلمنامهنویسی و کارگردانی از رابرت اگرز؛ سازنده‌ی «مرد شمالی» و «فانوس دریایی»
در تاریخ سینما، نویسنده/کارگردان‌هایی مثل رابرت اگرز نمونه‌های کمی دارند. فیلم‌های او ترکیبی خارق‌العاده از تاریخ، ترس و سورئالیسم هستند. او را بیشتر به خاطر فیلم‌های تحسین شده‌ای چون «جادوگر» (۲۰۱۵) و «فانوس دریایی» (۲۰۱۹) می‌شناسیم. «شمالی» هم آخرین فیلم اوست که امسال اکران شده است.
اگرز در میان فیلمسازان و فیلمنامه‌نویسان جوان هم محبوبیت زیادی دارد و هرجا فرصتی فراهم می‌شود، نکات فیلمسازی مهمی ارائه می‌دهد. به نظر می‌رسد او پیوسته به دنبال پیشرفت خودش و سینما و رسیدن به راه‌هایی تازه برای قصه‌گویی است.
در این مطلب، او نکاتی درباره‌ی فیلمسازی و فیلمنامهنویسی ارائه می‌دهد. قطعا نکات آموزنده‌ی کارگردان و فیلمنامهنویسی که به قله‌ی فیلمسازی در هالیوود رسیده، نکات قابل توجه زیادی در خود دارد.
- ۲۰ توصیه‌‌ی مهم استیون اسپیلبرگ درباره‌ی کارگردانی و فیلمنامهنویسی
- ۵ نکته که هر فیلمنامهنویسی باید قبل از نوشتن یک فیلم بلاک‌باستر بداند
- ۲۰ نکته‌ی فیلمنامهنویسی از کریستوفر نولان
۱. پذیرای آن خود خاص‌تان باشید
کارگردانی و نوشتن درباره‌ی چیزی که از آن خودتان نباشد، ارزشی ندارد. تنها زمانی به رسمیت شناخته می‌شوید و تلاش‌هایتان به نتیجه می‌رسد که حقیقتا خودتان باشید. بعضی‌ها تلاش می‌کنند با توجه به جریان روز بنویسند، یا درباره‌ی چیزهایی بنویسند که الان محبوب هستند. ولی در اصل با این کار دارید خودتان را ارزان می‌فروشید. چیزی که دوست دارید و به آن باور دارید، از هر چیز دیگری باارزش‌تر است.
۲. در هنگام نوشتن، بین تضادهای خود یک تعادل هماهنگ پیدا کنید. فیلمنامه‌ی شما باید جنبه‌های دیونیسی و آپولونی را در خود داشته باشد
(هنر آپولونی و هنر دیونیسی نخستین بار در قرن نوزده در بحث زایش تراژدی توسط نیچه مطرح شد. او از آپولون برای ترسیم و ارائه نمادین مفاهیمی چون هماهنگی، توازن، نظم، قانون گرایی، صورت کامل، وضوح، روشنی، تفرد و از اسطوره دیونیزوس نیز برای نشان دادن نیروهای حیاتی مفرط، پویایی، سرزندگی، تغییر و تحول، آفرینش و انهدام، تحرک، جنبش، ریتم، نشئگی و یگانگی استفاده می‌کند.)
چطور می‌توانید چیزی خلق کنید که هم قوی و ساختارمند و روشن (آپولونی) باشد، و هم دارای رمز و راز و فضا (دیونیسی)؟ و بتوانید بین آن‌ها تعادلی برقرار کنید؟
بحث این است که چطور می‌توانید بین عناصر متضاد داستان خود یک تعادل برقرار کنید و همچنان مخاطب را در تعلیق نگه دارید؟ کار راحتی نیست. از نظر من، نکته‌ی اصلی این است که آن‌قدر خود را درگیر قهرمان بازی‌های شخصیت اصلی نکنید که وارد یک مسیر غیرمعمول شوید. آن‌قدر غیرمعمول نشوید که با هالیوود به یک بیگانگی برسید.
۳. برای این‌که در سد نویسندگی گیر نیافتید، درباره‌ی چیزهایی که دوست دارید تحقیق کنید و پیوسته مشغول تحقیق و نوشتن باشید
درست است، شما می‌توانید کلی تحقیق کنید. ولی از نظر من یک روش موثر برای فرار از هراس همیشگی نویسندگان وجود دارد. سعی کنید جزئیاتی پیدا کنید که می‌توانند به شما در تکمیل یک صحنه یا نقطه‌ی داستانی کمک کنند. از آن‌ها برای گسترش روایت داستان خود استفاده کنید و ببینید فکر کردن در مورد یک نکته می‌تواند یک نکته‌ی دیگر را پیش چشم شما بگشاید؟
۴. نوشتن را با یک پیام یا نیت در ذهن شروع نکنید. به جای آن، به جهانی که می‌خواهید درباره‌اش بنویسید، وفادار بمانید
مضمون خود را بعدا پیدا کنید. بعدا همیشه فرصت است که فکر کنید داستان‌تان درباره‌ی چیست. فعلا، اجازه بدهید داستان شکل بگیرد. بگذارید تمام احساسا‌ت‌تان وارد بازی شوند. در بازنویسی‌های بعدی، می‌توانید حاشیه‌ها را حذف کرده و روی چیزی که واقعا می‌خواهید، تمرکز کنید.
۵. این‌که فکر کنید پیروی درست از ساختار سنتی شما را به یک قصه‌گوی خوب تبدیل می‌کند، تصور مضحکی است
شکستن سنت‌ها ایرادی ندارد. قصه‌گویی فرمول نویسی نیست. هدف، برقراری ارتباط با مخاطب است. پس همیشه روی این تمرکز کنید که چطور می‌خواهید با مخاطب تعامل داشته باشید و به چه روش‌هایی می‌توانید او را جذب داستان خود کنید. ساختار هم در ادامه شکل می‌گیرد، ولی لزوما همیشه مهم‌ترین بخش نیست.
۶. هرجا و هرزمان داستان‌تان شکل گرفت، به سراغ دیالوگ‌ها، استدلال‌ها، و دیگر عناصر جهانی بروید که داستان شما را برای دنیای امروز آشنا و ملموس می‌کنند
خود اگرز به این مشهور است که زمان‌ها و مکان‌های متفاوتی را برای داستان خود انتخاب می‌کند. با این‌حال، تمام آن‌ها می‌توانند احساسات عمیق ما آدم‌های دنیای امروز را برانگیزند. این را در نظر داشته باشید که شما کار خود را از طریق فیلم‌هایتان پیش می‌برید. چرا الان باید این حرف را بزنید؟ چرا مردم باید به شما توجه کنند؟
۷. در مورد نوشته‌های خود بسیار وسواسی باشید
شاید این سخت‌ترین بخش کار باشد. ما عاشق نوشتن هستیم. عاشق ایده گرفتن و سروکله زدن با آن‌ها. ولی وسواسی بودن صبر زیادی می‌خواهد.
نسبت به ایده‌تان صبور باشید. سریع آن را به سرانجام نرسانید. عاشقش باشید. واژه‌هایتان را با دقت انتخاب کنید. در مرحله‌ی اصلاح، یک چشم به حذف موارد اضافی داشته باشید، و یک چشم به پرداخت متفاوت صحنه‌ها.
۸. دقت تاریخی در فیلمسازی اهمیت ندارد. می‌توانید بدون این‌که دقیق باشید، یک داستان تاریخی عالی روایت کنید
دقت موضوعی است که بیش از حد جدی گرفته شده است. فقط سعی کنید محصول گیرایی خلق کنید. فقط زمانی باید دقت داشته باشید که به سراغ یک داستان زندگی‌نامه‌ای رفته‌اید، در غیر این صورت خیلی راحت می‌توانید یک دوره‌ی زمانی انتخاب کنید و هرجایش را که دوست دارید، تغییر دهید. اگر ابزارها یا فناوری‌های اشتباهی را وارد آن زمان کردید، نگرانی نداشته باشید. مهم این است که داستان‌تان جذاب و بی‌نقص باشد.
۹. برای این‌که بتوانید اولین فیلم بلندتان را تولید کنید، یک فیلم کوتاه متقاعد کننده با همان عناصر موجود در فیلم بلند مدنظرتان، خلق کنید
همه عاشق فیلم‌های کوتاهی هستند که با هدف اثبات ساخته می‌شوند. اگر منابع و زمان لازم را دارید، همین که بینش خود را به نمایش بگذارید، نیمی از نبرد را برده‌اید. علاوه بر این، همیشه کلی جشنواره و رقابت وجود دارد که می‌توانید در آن‌ها شرکت کنید و منابع مالی یا سرمایه‌گذارهای مورد نیاز برای کارتان را به دست آورید.
۱۰. موقع فیلمنامهنویسی، به این فکر نکنید که چطور می‌خواهید این صحنه‌ها را جلوی دوربین ببرید. چشمان‌تان را روی واقعیت‌های فیلمبرداری ببندید، بعدا به آن‌ها فکر می‌کنید
هیچ‌وقت نگران آینده نباشید. نویسندگی یعنی آزمودن همه چیز و پیدا کردن بهترین راه. اگر مجبورید بعدا ویرایش کنید یا تغییر دهید، ایرادی ندارد. فعلا، بگذارید خیال‌پردازی‌تان سرکش باشد. بعدا به ممکن بودن کارها فکر کنید. خود را درگیر این نکنید که از الان به روش‌های انجام آن‌ها فکر کنید. فعلا به فکر این باشید که یک داستان گیرا و هیجان‌انگیز تعریف کنید.
منبع: No Film School
