۸ خاصیت جالب نارنگی؛ میوهی لذیذ پاییزی
نارنگی عضو خانوادهای از مرکبات به نام پرتقال ماندارین است و در میان انواع مرکبات از نظر سطح زیر کشت بعد از پرتقال جایگاه دوم را دارد. نارنگی مانند پرتقال نارنجیرنگ است اما در بعضی از انواع آن ممکن است رگههایی به رنگ سبز یا قرمز هم دیده شود. معمولا نارنگی کوچکتر از پرتقال است و بعضی از انواع آن به اندازهی پرتقال گرد نیستند. در مقایسه با پرتقال، نارنگی طعم شیرینتری دارد و پوست کندن آن با دست راحتتر است.
علاوه بر خود میوه، پوست نارنگی هم سرشار از مواد مغذی است. میتوانید بهعنوان یک میانوعده که میشود آن را در حال حرکت هم میل کرد، از طعم نارنگی لذت ببرید، در تهیهی یک نوشیدنی گوارا یا اسموتی از نارنگی استفاده کنید، سالادتان را با نارنگی تزیین کنید یا یک مربای خوشطعم با نارنگی تهیه کنید.
خواص نارنگی چیست؟
در ادامه ۸ نمونه از فواید نارنگی برای سلامتی را بیان میکنیم که دانستن آنها میتواند برایتان جالب باشد. با دیجیکالا مگ همراه باشید.
۱. سرشار از مواد مغذی
با اینکه در مقایسه با سایر مرکبات مانند پرتقال و گریپفروت، نارنگی اندازهی کوچکتری دارد اما از نظر مواد مغذی بسیار غنی است و آب زیادی دارد. نارنگی در حدود ۸۵ درصد آب دارد. میزان کالری و مواد مغذی در یک نارنگی متوسط با وزن ۸۸ گرم به شرح زیر است.
کالری | ۴۷ |
کربوهیدرات | ۱۲ گرم |
فیبر | ۲ گرم |
پروتئین | ۰٫۷ گرم |
چربی | ۰ گرم |
ویتامین C | ۲۶ درصد از نیاز روزانه |
ویتامین A | ۳ درصد از نیاز روزانه |
پتاسیم | ۳ درصد از نیاز روزانه |
همانطور که در فهرست بالا میبینید، نارنگی منبعی غنی از ویتامین C است که میتوان گفت بیشتر فواید نارنگی برای سلامتی به دلیل وجود همین مادهی مغذی است. همچنین نارنگی حاوی مقدار زیادی بتا-کریپتوزانتین است. این ترکیب آنتیاکسیدانی در بدن به ویتامین A تبدیل میشود و در میوههای نارنجیرنگ مانند نارنگی وجود دارد. علاوه بر این، نارنگی حاوی پتاسیم و بعضی از ویتامینهای گروه B است و به تأمین نیاز روزانهی شما به این مواد مغذی کمک میکند. تیامین (B1)، پیریدوکسین (B6) و اسید فولیک (B9) همگی از ویتامینهای گروه B هستند که در نارنگی وجود دارند. اگر قصد دارید میانوعدهای سالم و پرخاصیت برای فرزندان خود تهیه کنید، نارنگی انتخاب خوبی است. از خواص نارنگی برای کودکان میتوان به تامین ۲۸% کالری مصرفی آنها، تامین ۳۹% از قند مورد نیاز آنها و تامین ۲۶% از چربی و فیبر مورد نیاز آنها اشاره کرد.
۲. سرشار از آنتیاکسیدان
تجمع مولکولهایی به نام رادیکال آزاد در بدن باعث ایجاد شرایطی به نام استرس اکسیداتیو میشود که تأثیرات مخربی به دنبال دارد و با ایجاد بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی، التهاب مفاصل و سرطان در ارتباط است. آنتیاکسیدانها با خنثی کردن این تأثیرات مخرب، از بدن محافظت میکنند. وجود انتیاکسیدانهای فراوان در این میوه از مهمترین خواص نارنگی برای کبد نیز محسوب میشود.
نارنگی سرشار از ترکیباتی است که خواص آنتیاکسیدانی دارند و حتی پوست این میوه هم حاوی این ترکیبات است. ویتامین C، بتا-کریپتوزانتین، زردینههایی مانند نارینژین، هسپریدین، تانگریتین و نوبیلتین همگی ترکیباتی آنتیاکسیدانی هستند که در نارنگی وجود دارند. در بین این ترکیبات، ویتامین C به دلیل تأثیرات مثبتی که روی سلامت قلب و پوست دارد و همچنین به دلیل خواص ضدسرطانی، ترکیبی است که خواص آنتیاکسیدانی آن شناختهشدهتر است.
پژوهشها نشان میدهند زردینهها فواید متعددی برای سلامتی دارند. این ترکیبات در محافظت از مغز مؤثر هستند و خطر ابتلا به بیماریهای مزمن را کاهش میدهند.
۳. خواص نارنگی برای سرماخوردگی
ویتامین C موجود در نارنگی روی فعالیت نوعی از سلولها به نام لنفوسیت T تأثیر میگذارد. این سلولها نوعی از گلبولهای سفید خون هستند که نقشی اساسی در عملکرد سیستم ایمنی بدن ایفا میکنند. ویتامین C به این سلولها کمک میکند تا در برابر باکتریها و ویروسها از بدن محافظت کنند.
پژوهشها نشان میدهند ویتامین C روی رشد و عملکرد لنفوسیتهای T تأثیر میگذارد و با مسدود کردن مسیرهای درونسلولی مرتبط، از مرگ برنامهریزی شدهی این سلولها جلوگیری میکند. بنابراین، این ویتامین به شما کمک میکند تا برای مقابله با عفونتها، سطح مطلوبی از این سلولها را در اختیار داشته باشید.
علاوه بر این، ویتامین C به رشد و تقویت سلولهای بیگانهخوار و سلولهای کشندهی طبیعی کمک میکند. سلولهای بیگانهخوار که از سلولهای فعال در سیستم ایمنی هستند میتوانند باکتریها و سایر ترکیبات مضر را از طریق بلعیدن و هضم کردن نابود کنند.در نتیجهی این تأثیرات مثبت، سیستم ایمنی بدن واکنشهای بهتری نشان میدهد.
برای نمونه، پژوهشها تأیید میکنند که مصرف روزانهی ۱ تا ۲ گرم ویتامین C میتواند شدت و مدت بیماری را در افراد مبتلا به سرماخوردگی کاهش دهد. همچنین نارنگی میتواند در کاهش شدت واکنشهای آلرژیک مؤثر باشد. البته این ویژگی نارنگی به دلیل وجود دو ترکیب آنتیاکسیدانی به نامهای هسپریدین و نارینژنین در این میوه است. این ترکیبات در لایهی داخلی پوست مرکبات که به رنگ سفید است و گاهی اوقات هنگام پوست کندن از میوه جدا نمیشود وجود دارند. از خواص نارنگی در بارداری میتوان علاوهبر ویتامین C به ویتامینهای گروه B، پتاسیم و فیبر اشاره کرد.
۴. حفظ سلامت مغز
بعضی از ترکیبات آنتیاکسیدانی موجود در نارنگی مانند ویتامین C و نوبیلتین میتوانند در پیشگیری از بیماریهای زوال عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون مؤثر باشند. حتی بعضی از پژوهشها نشان میدهند خواص آنتیاکسیدانی ویتامین C میتواند از پیشرفت اسکیزوفرنی که یک اختلال روانی است هم جلوگیری کند چرا که پیشرفت این اختلال با افزایش رادیکالهای آزاد و آسیبهای ناشی از آن در ارتباط است.
پژوهشهایی که روی حیوانات انجام شدهاند نشان میدهند نوبیلتین موجود در پوست نارنگی میتواند به کاهش تأثیرات منفی بیماری آلزایمر روی مغز مانند از دست دادن حافظه کمک کند. علاوه بر این، نوبیلتین میتواند از سلولهای مغز در برابر تجمع آمیلوئید بتا محافظت کند. تجمع این مولکولها باعث ایجاد مولکولهای مسمومکننده میشود و با شروع بعضی از بیماریها در ارتباط است.
در رابطه با تأثیر نارنگی روی بیماری پارکینسون، پژوهش روی موشها نشان میدهد نوبیلتین موجود در نارنگی میتواند از سلولهای تولیدکنندهی دوپامین در مغز محافظت کند و در بهبود اختلالات حرکتی مؤثر است. وقتی سلولهای تولیدکنندهی دوپامین آسیب میبینند بیماری پارکینسون پیشرفت میکند.
اگرچه این پژوهشها امیدوارکننده است اما هنوز این تأثیرات مثبت در انسان مشاهده نشده است و باید پژوهشهای بیشتری در این زمینه انجام شود.
۵. شادابی و طراوت پوست
اضافه کردن نارنگی به رژیم غذایی میتواند به تقویت سلامت پوست کمک کند چرا که ویتامین C موجود در نارنگی روی تولید کلاژن تأثیر دارد. کلاژن فراوانترین پروتئین موجود در بدن است که در ساختار بافتهای پیوندی وجود دارد و باعث استقامت و استحکام این بافتها میشود. با افزایش سن، میزان کلاژن در بدن کاهش مییابد. در این شرایط، ویتامین C سنتز کلاژن را در بدن تقویت میکند که نتیجهی این فرایند بهبود سریعتر زخمها و کاهش علائم پیری مانند چین و چروک پوست است. علاوه بر این، ویتامین C خواص آنتیاکسیدانی دارد و باعث میشود آسیبهای پوستی ناشی از تجمع رادیکالهای آزاد با سرعت کمتری پیشرفت کنند و از این طریق در کاهش علائم پیری مؤثر است.
۶. کمک به کاهش وزن
از آنجایی که مصرف نارنگی باعث میشود فیبر بیشتری دریافت کنید، به کاهش وزن کمک میکند. نارنگی و سایر مرکبات حاوی فیبرهای نامحلول مانند لیگنین و سلولز هستند که دستگاه گوارش نمیتواند آنها را به صورت کامل هضم کند. این نوع از فیبرها سرعت انتقال غذا در دستگاه گوارش را کاهش میدهند و باعث میشوند برای مدت بیشتری احساس سیری کنید. این تغییر به منظم شدن اشتهای شما کمک می کند که میتواند در کاهش وزن مؤثر باشد. خانمها به ۲۵ گر فیبر خالص و مردها به ۳۸ گرم فیبر خالص در روز نیاز دارند. وجود فیبر از خواص نارنگی برای مردان است که به کاهش و کنترل وزن آنها کمک میکند.
همچنین پژوهشها نشان میدهند در مقایسه با افرادی که فیبر کمتری مصرف میکنند، افرادی که رژیم غذایی آنها حاوی فیبر بیشتری است در حفظ وزن ایدئال و جلوگیری از اضافهوزن به نتایج مطلوبتری میرسند.
علاوه بر این، بعضی از پژوهشها نشان میدهند نوبیلتین از تجمع چربی در بافتهای چربی جلوگیری میکند و فعالیت پروتئین کیناز فعالشده (AMPK) را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. این نوع پروتئین تعادل انرژی سلولی را تنظیم میکند و این تعادل میتواند از افزایش تعداد بافتهای چربی جلوگیری کند.
۷. حفظ سلامت قلب
بعضی از ترکیبات موجود در نارنگی مانند ویتامین C، تانگریتین و نوبیلتین که خواص آنتیاکسیدانی دارند به شما کمک میکنند قلبی سالمتر داشته باشید.
پژوهش روی حیوانات و انسان نشان میدهد ویتامین C میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهد. کاهش فشار خون، کاهش تجمع پلاکتها، بهبود عملکرد رگهای خونی، کاهش سطح تریگلیسرید و کلسترول بد (LDL) در خون تأثیرات ویتامین C هستند که از بروز عوامل ایجادکنندهی بیماریهای قلبی جلوگیری میکنند.
همچنین پژوهشها نشان میدهند تانگریتین و نوبیلتین میتوانند به کاهش سطح کلسترول و تریگلیسرید کمک کنند. این مزیت خطر ابتلا به تصلب شرایین را کاهش می دهد. تصلب شرایین ضخیمشدن دیوارهی سرخرگها به دلیل تجمع پلاکها است که منجر به تنگی رگ میشود. تصلب شرایین یکی از عوامل بروز سکتههای قلبی و مغزی است.
۸. خواص ضدسرطانی
نارنگی حاوی ترکیباتی است که خواص آنتیاکسیدانی دارند و میتوانند در مقابله با سرطان مؤثر باشند.
ویتامین C میتواند از رشد و گسترش تومورها جلوگیری کند، به روند بهبودی جراحتها بعد از عمل جراحی کمک کند، اثربخشی شیمیدرمانی را افزایش دهد و عوارض آن را کاهش دهد.
مطالعات نشان میدهند افراد مبتلا به سرطان معمولا با کمبود ویتامین C مواجه هستند و مصرف مکملهای حاوی این ویتامین همراه با درمانهای رایج میتواند به بهبودی آنها کمک کند. البته برای تأیید این نظریه باید پژوهشهای بیشتری انجام شود.
زردینههای موجود در مرکبات در کاهش خطر ابتلا به بعضی از سرطانها مانند سرطان معده، سرطان سینه، سرطان روده و سرطان ریه نقش دارند.
البته در بیشتر پژوهشها از مکملهایی استفاده شده است که حاوی دوزهای بالایی از ویتامینها یا ترکیبات موجود در نارنگی بودهاند که اضافه کردن نارنگی به رژیم غذایی نمیتواند این مقادیر را تأمین کند. بنابراین، برای مشخص شدن تأثیرات مصرف نارنگی باید پژوهشهای بیشتری انجام شود.
جمعبندی
نارنگی یکی از مرکباتی است که سرشار از مواد مغذی است و میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. این میوه حاوی ترکیباتی است که خواص آنتیاکسیدانی دارند. این ترکیبات در تقویت سیستم ایمنی مؤثر هستند، خواص ضدسرطانی دارند و به شما کمک میکنند قلب، مغز و پوست سالمتری داشته باشید. در حالی که از خوردن نارنگی لذت میبرید و بعد از خوردن این میوهی شیرین احساس شادابی میکنید، مطمئن باشید که گزینهی مفیدی را به رژیم غذایی خودتان اضافه کردهاید.
منبع: Healthline