آیا کم شدن سلطهی فیلمهای ابرقهرمانی بر مخاطبان میتواند به نفع باکس آفیس تمام شود؟

بالاخره پس از سالها فیلمهای ابرقهرمانی مارول و دی سی نتوانستند بر فروش کل باکس آفیس مسلط شوند؛ زیرا این آثار کمیکی تحت شعاع اکران دنبالههای سینمایی مثل «آواتار: راه آب» (Avatar: The Way of Water)، «تاپ گان: ماوریک» (Top Gun: Maverick) و «دنیای ژوراسیک: قلمرو» (Jurassic World Dominion) قرار گرفتند و نتوانستند برای چند هفتهی متوالی رتبهی اول جدول باکس آفیس را از آن خودشان کنند.
فروش 1.5 میلیارد دلاری «آواتار 2» و 1.49 میلیارد دلاری «تاپ گان 2» در باکس آفیس جهانی اتفاقی بیسابقهای است. در حقیقت از سال 2017 تاکنون هیچ فیلم سینمایی به جز آثار ابرقهرمانی مارول و دی سی نتوانسته بود پرفروشترین فیلم سال لقب بگیرد. این در حالی است که سال 2023 میزبان آثاری مثل «نسخهی سینمایی برادران سوپر ماریو» (The Super Mario Bros. Movie)، «فست ایکس» (Fast X) و «تبدیل شوندگان: ظهور جانوران» (Transformers: Rise of the Beasts) است که حتی بدون حضور یک ابرقهرمان شنل پوش از مورد انتظارترین آثار سال به شمار میروند.
یکی از سوالات مهمی که امسال بارها و بارها مطرح میشود این است که «آیا مخاطبان از فیلمهای ابرقهرمانی دلزده شدند؟» بسیار از هالیوودیها میگویند «بله». یکی از مدیران ارشد استودیوی فیلمسازی که نمیخواهد نامش فاش شود، میگوید «شما به یک یا دو فیلم مارول کنار یک فیلم دی سی عادت کرده بودید ولی حالا سالانه آنقدر اثر ابرقهرمانی میبینید که عملا فیلمها درخششان را از دست میدهند به ویژه اگر آثاری که به صورت استریم پخش میشوند را هم در نظر بگیرید («پیس میکر» (The Peacemaker) و «شوالیهی ماه» (Moon Knight) که از اچ بی او مکس و دیزنی پلاس منتشر شدند)».
- فیلمهای جهان سینمایی مارول را به چه ترتیبی باید ببینیم؟
- چرا کوئنتین تارانتینو فکر میکند بازیگران فیلمهای مارول ستاره نیستند؟
فیلمهای کمیکی همچنان خوب میفروشند اما سایر دنبالههای سینمایی موفقتر عمل میکنند
طبق گزارش باکس آفیس موجو، سال گذشته فیلمهای ابرقهرمانی 4.06 میلیارد دلار یا حدود 15.6 درصد از درآمد کل فروش جهانی را به خودشان اختصاص داده بودند. این میزان فروش سال 2017 به 5 میلیارد دلار رسید با این تفاوت که درآمد کل باکس آفیس در آن سال بیش از 40 میلیارد دلار بود و فیلمهای ابرقهرمانی تنها 12.5 درصد از این مبلغ را به خودشان اختصاص دادند. سال 2018 آثار ابرقهرمانی 7.3 میلیارد دلار فروختند که 18 درصد از فروش کل 41 میلیارد دلاری باکس آفیس را تشکیل میدادند.
مگان کولیگان مدیر MAX Entertainment در این باره میگوید «فیلمهای ابرقهرمانی با وجود طرفداران پرشور در سراسر جهان و حجم تولیدات بالا، احتمالا باز هم به کارشان ادامه خواهند داد». در هر صورت سال 2023 میزبان عناوین ابرقهرمانی مطرحی مثل «نگهبانان کهکشان قسمت سوم» (Guardians of the Galaxy Vol. 3)، «مرد عنکبوتی: میان دنیای عنکبوتی» (Spider-Man: Across the Spider-Verse) و «آکوامن و پادشاهی گمشده» (Aquaman and the Lost Kingdom) خواهد بود که شاید نتوانند به عنوان پرفروشترین فیلم سال لقب بگیرند اما بدون شک بخش مهمی از گردش مالی سینما را تشکیل خواهند داد.
تحلیل گران انتظار داشتند سقوط فیلمهای ابرقهرمانی سال 2020 اتفاق بیفتد
انتظار می رفت سقوط فیلمهای ابرقهرمانی سال 2020 اتفاق بیفتد اما در نهایت تحقق این پیشبینی تا سال 2022 به تعویق افتاد. در آن دوره کمتر کسی انتظار داشت سال 2020 بتواند به درخشش سال 2019 باشد که دیزنی 12 میلیارد دلار از مجموع فروش 41 میلیارد دلاری باکس آفیس را به لطف آثار پرستارهی مارول، «جنگ ستارگان» چندین لایو اکشن، انیمیشن و دنبالهی سینمایی به خودش داده بود.
شان رابینز تحلیلگر باکس آفیس میگوید: «بسیاری از فیلمهای بزرگ از اکران سال 2019 انصراف دادند. آثاری مثل «تاپ گان: ماوریک» «مولان» (Mulan)، «زمانی برای مردن نیست» (No Time to Die) و «زن شگفتانگیز 1984» (Wonder Woman 1984) به دلیل همهگیری کرونا از اکران انصراف دادن». سال 2020 با موفقیت چشمگیر آثاری مثل «پسران بد تا ابد» (Bad Boys for Life) و «سونیک خارپشت» (Sonic the Hedgehog) که از بازی ویدیویی مشهوری به همین نام اقتباس شده بود، همراه شد.
هالیوود عمدتا از اقتباسهای سینمایی کمیکهای غیر از مارول و دی سی سر باز میزند
هالیوود خیلی وقت است به این نتیجه رسیده که فیلمهای کمیکی که به مارول یا دی سی تعلق ندارند در بهترین حالت به عنوان یک فیلم سینمایی غیر اقتباسی معمولی میفروشند. فیلمهایی مثل «بلادشات» وین دیزل و «کابویها و بیگانگان» (Cowboys and Aliens) دنیل کریگ این موضوع را ثابت میکنند. وضعیت در دنیای استریم هم مشابه است؛ مثلا در حالی که «پسران» (The Boys) آمازون پرایم با استقبال فوقالعادهای مواجه شد، «میراث ژوپیتر» (Jupiter’s Legacy) یک شکست تمام عیار بود و هیچ وقت برای فصل دوم تمدید نشد. با این اوصاف اگر از آثار اقتباسی از کمیکهای مارول و دی سی چشمپوشی کنیم، هالیوود برای ارائهی یک فیلم پرفروش عملا چارهای جز اقتباس از بازیهای ویدیویی ندارد.
چئو هوداری کوکر خبرنگار حوزهی سرگرمی و مجری تلویزیون میگوید ««انتقام جویان» (The Avengers) ساخته شد و همه سعی کردند جهانهای به هم پیوستهای خلق کنند اما موفقیت مارول در نوع خودش منحصربهفرد بود و هالیوود بالاخره متوجه این موضوع شد. کوکر همچنین توضیح میدهد دنیای کوین فایگی رئیس مارول استودیوز کم و بیش موفق عمل کرده زیرا از پذیرفتن ویژگیهای خاص و عجیب و غریب کتابهای مصور هراسی ندارد. صنعت سینما در حال اعمال این مفهوم در سایر فرانچایزها است. کوکر استدلال میکند اگر یک فرانچایز کار میکند نیازی نیست ویژگیهای مشخص و پذیرفتهشدهاش را از بین برد تا به مفاهیم تازهتری رسید.
در حقیقت مهمترین فیلمهای ابرقهرمانی سال 2022 ادعا میکردند مفاهیمی را ارائه میکنند که نمیتوانید شبیهشان را جای دیگری پیدا کنید این در حالی بود که آثاری مثل «تاپ گان: ماوریک» و «آواتار: راه آب» که به ویژگیهای اولیهشان متکی بودند و هیچ ربطی هم به کمیکهای مارول و دی سی نداشتند، از جمله پرفروشترینها بودند.
ابرقهرمانهای شنل پوش تنها شخصیتهای دنیا سینما نیستند
چند سالی است که شخصیتهای آثار کمیکی از ستارگان سینما پیشی گرفتند مثلا حالا مخاطبان ددپول را از رایان رینولدز بیشتر میشناسند. با این اوصاف فیلمهای مارول و دی سی به دلیل ابرشرورها و ابرقهرمانهایشان از مزیتهای زیادی برخوردار بودند. به همهی این موارد بحثهای بیپایان طرفداران، ارجاعات پنهان فیلمهای سینمایی و نظریههای متعددی که دربارهی این شخصیتها ارائه میشد را هم اضافه کنید.
مخاطبان از «زن شگفتانگیز» گل گدوت، «ثور» کریس همسورث و «ونوم» تام هاردی استقبال کردند. با این حال میان شخصیتهای مورد انتظار سال 2023 نامهایی مثل «ایتن هانت» با بازی تام کروز، «ایندیانا جونز» با بازی هریسون فورد و «جان ویک» با بازی کیانو ریوز هم به چشم میخورند که هیچ کدام را نمیتوان در دستهی ابرقهرمانهای شنل پوش کمیکی دستهبندی کرد و احتمالا کنار ابرقهرمانهایی مثل «کاپیتان مارول» بری لارسون، «آکوامن جیسون موموآ» و «مرد مورچهای» پل راد سود خوبی را برای سینماها به ارمغان خواهند آورد.
کوکر خاطر نشان کرد: «بسیاری از این ابرقهرمانها اساسا بدون قدرت هستند». او استدلال کرد بسیاری از فرانچایزها مثل «جان ویک» و «ماموریت غیرممکن» هم درگیر داستانگویی کلیشهای کمیک بوکها هستند.
آیا مارول به یک فرانچایز انحصاریتر تبدیل خواهد شد؟
بعضی تحلیل گران پیشبینی میکنند مارول بعد از ارائهی «انتقام جویان: پایان بازی» (Avengers: Endgame) به یک فرانچایز انحصاریتر تبدیل خواهد شد که فقط طرفداران سرسخت پیگیرش خواهند بود، چیزی شبیه فرانچایزهای «حماسهی گرگ و میش» (The Twilight Saga)، «هری پاتر» (Harry Potter) و «بازیهای گرسنگی» (Hunger Games). با این حال احتمالا باز هم گردش مالی بالایی خواهد داشت. البته ممکن است مارول مسیر «جنگ ستارگان» (Star Wars) را در پیش بگیرد و همواره تاریخساز و پرفروش باشد. فعلا باید صبر کنیم و ببینیم فاز پنجم دنیای سینمایی مارول چه مسیری را در پیش خواهد گرفت. در این سناریو مارول و دی سی به ساخت فیلمهای پرفروش ادامه خواهند داد اما مخاطبان عادی سینما احتمالا به آثاری کمیکی آنها کمتر توجه نشان خواهند داد.
وضعیت باکس آفیس میتواند به قبل از سال 2018 بازگردد و فروش فیلمهای مارول و دی سی دوباره اوج بگیرد اما کنار آنها باید سایر عناوین هم خوب بفروشند. برای سال «گرگ و میش: سپیده دم- قسمت دوم» (The Twilight Saga: Breaking Dawn part II) سال 2012 با استقبال فوقالعادهی طرفداران سرسختش روبهرو شد و 830 میلیون دلار در سراسر جهان فروخت اما مخاطبان عادی سینما به تماشای آثاری مثل «اسکای فال» (Skyfall) با فروش 1.1 میلیارد دلاری، «لینکلن» (Lincoln) با فروش 276 میلیون دلاری و «زندگی پی» (Life of Pi) با فروش 610 میلیون دلاری نشستند.
اتفاقی که ممکن است در باکس آفیس سال 2023 شاهدش باشیم لزوما سقوط فیلمهای ابرقهرمانی نیست بلکه ممکن است شامل تغییر زمین بازی باشد و سایر عناوین هم کنار این آثار کمیکی به فروش بالایی دست پیدا کنند. در این شرایط تازه دیزنی میتواند با «مارولها» (The Marvels) و «پری دریایی کوچولو» (The Little Mermaid) و برادران وارنر با «فلش» (The Flash) و «باربی» (Barbie) به سود برسند.
در نهایت آنچه مهم است تنوع انتخاب در گیشه است. مخاطبان دوست دارند به طیف وسیعی از ژانرها دست پیدا کنند و از میان آنها فیلم موردعلاقهشان را انتخاب و به گردش مالی در سینما کمک کنند.
منبع: yahoo