ناسا مشکل وویجر ۱ را از میلیاردها کیلومتر دورتر برطرف کرد
در حالی که هنوز علت تصمیم غیرمنتظرهی کاوشگر وویجر ۱ در فضای میانستارهای مشخص نیست، دانشمندان پس از چند ماه موفق شدند ارتباطات فضاپیما را به وضعیت عادی بازگرداند.
کاوشگر فضایی وویجر ۱ در سپتامبر ۱۹۷۷ میلادی از زمین پرتاب شد و اکنون با حدود ۲۳.۵ میلیارد کیلومتر فاصله از خانهی خود، سفرش همچنان ادامه دارد. اما با وجود این فاصلهی شگفتانگیز، دانشمندان ناسا بهتازگی موفق شدند از راه دور یک عملیات تعمیراتی را روی این فضاپیما انجام دهند.
از ماه می بود که کاوشگر وویجر ۱ شروع به ارسال اطلاعات ناقصی از «سامانهی کنترل و توصیف جهتگیری» (AACS) خود کرد. این سیستم هدفگیری درست آنتن کاوشگر به سمت زمین را تضمین میکند.
اگرچه دیگر بخشهای کاوشگر به رفتار عادی خود ادامه دادند، اما اطلاعاتی که وویجر ۱ دربارهی سلامت و فعالیتهای خود به زمین میفرستاد، منطقی نبود. اکنون اما با یک جایگزینی در شیوهی ارسال دادهها، این مشکل برطرف شده است.
«سوزان داد» (Suzanne Dodd) مدیر پروژهی وویجر در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) ناسا در کالیفرنیا دربارهی این روند رفع نقص گفت: «خوشحالیم که مجددا تلهمتری را بازگرداندیم.»
دانشمندان متوجه شدند فضاپیما انتقال دادهها را از طریق کامپیوتری انجام داده که سالها پیش فعالیت رسمی آن متوقف شده است. بدین ترتیب تیم ناسا به وویجر ۱ دستور داد تا دوباره از کامپیوتر مناسب برای ارتباطات استفاده کند.
اما چیزی که هنوز مشخص نیست، این است که چرا وویجر ۱ تصمیم به تغییر شیوهی ارسال دادهها به سیارهی اصلی خود گرفته است. محتملترین توضیح، دستور نادرستی است که از جای دیگری در سیستمهای الکترونیکی کاوشگر تولید و فرستاده شده است.
این موضوع، به نوبهی خود نشان میدهد که مشکل دیگری هم در جای دیگری وجود دارد، زیرا اساسا این سوییچ بین رایانهها، برای همین شرایط درنظر گرفته شده است. با این حال، تیم وویجر ۱ مطمئن است که سلامت طولانی مدت فضاپیما در خطر نیست.
داد در این رابطه خاطرنشان کرد: «ما با بازخوانی کامل حافظهی AACS همهی فعالیتهای کاوشگر را بررسی میکنیم. این کار کمک میکند تا در وهلهی نخست، مشکلی را که باعث ایجاد نقص در تلهمتری شده است، تشخیص دهیم.»
وویجر ۱ و وویجر ۲ که یک ماه زودتر از دوقلوی شماره ۱ خود به فضا پرتاب شد، در ۴۵ سال گذشته به اندازهای سفر کردهاند که هر دو اکنون هر فراتر از نقطهای هستند که بهعنوان «توقف خورشیدی» یا «هلیوپاز» (Heliopause) شناخته میشود.
در این منطقه دیگر نمیتوان بادهای خورشیدی را احساس کرد و فضا رسما بهعنوان فضای میانستارهای شناخته میشود.
با وجود اینکه وویجر ۱ در زمان رسیدن به هلیوپاز برخی از سیستمهای خود را خاموش کرد و برخی از عملکردهای خود را هم از دست داد و وویجر ۲ هم به فرآیند عیبیابی نیاز پیدا کرد، اما هر دو کاوشگر همچنان روند مأموریت خود را به زمین گزارش میدهند، حتی با اینکه ممکن است روند انتقال یک پیام حدود دو روز طول بکشد.
این فضاپیما تصاویری را از نزدیکی مشتری، زحل، اورانوس، نپتون و پلوتو ارسال کرده است و در سالهای اخیر هم به ثبت و تجزیهوتحلیل تجربیات عجیب و شگفتانگیز خود در فضا ادامه داده است.
وویجر ۱ هنوز وارد حالت ایمن نشده است و این نشان میدهد که فضاپیما هیچ مشکلی را تشخیص نمیدهد و سیگنال آن ضعیف نشده است. همه چیز خوب است و میتواند برای سالهای طولانی به گزارش خود ادامه دهد.
مدیر پروژهی وویجر تأکید کرد: «ما محتاطانه خوشبین هستیم، اما هنوز باید بررسی بیشتری انجام دهیم.»
عکس کاور: طرحی گرافیکی از کاوشگر وویجر ۱ در فضای میانستارهای
Credit: NASA/JPL-Caltech
منبع: Science Alert