نور خورشید ویروس کرونا را ۸ برابر سریعتر از آنچه تصور میشد از بین میبرد
با توجه به نتایج تازه در زمینهی سرعت اثر نور خورشید برای از بین بردن ویروس کرونا، پژوهشگران خواستار بررسی دقیقتر توانایی آن در خنثیسازی ویروس کرونا (SARS-CoV-2) شدند.
تازهترین نتایج نشان میدهد که نور خورشید در واقعیت اثربخشی بیشتری نسبت به نظریههای موجود دارد. یک تیم پژوهشی از دانشگاه سانتا باربارا، دانشگاه ایالتی اورگن، دانشگاه منچستر و دانشگاه صنعتی زوریخ، دادههای مطالعهای را که در جولای ۲۰۲۰ (تیر ۱۳۹۹) گزارش داده نور خورشید در شرایط آزمایشگاهی باعث از بین رفتن سریع ویروس کرونا میشود، با نظریهای که در ماه گذشته دربارهی از بین رفتن ویروس کرونا توسط نور خورشید منتشر شده، مقایسه کرده است.
آنها متوجه شدند که ویروس با ۱۰ تا ۲۰ دقیقه قرار داشتن در معرض نور خورشید در آزمایشها، نسبت به جدیدترین مدل تئوری، ۸ برابر سریعتر از بین رفته است. «پائولو لوزاتو-فگیز» (Paolo Luzzatto-Fegiz) استاد مهندسی مکانیک دانشگاه سانتا بارابارا و نویسندهی اصلی این پژوهش گفت: «این نظریه فرض میکند که از بین بردن ویروس با ضربهی پرتو فرابنفش B به RNA ویروس و آسیب زدن به ان کار میکند.»
با این وجود پژوهشهای تازه نشان میدهد که غیرفعالسازی RNA ممکن توسط UVB ممکن است تمام ماجرا نباشد و این اختلاف بین مدل نظری و آزمایشها حاکی از آن است که چیزی بیشتر از برهمکنش توسط UVB روی میدهد.
پرتو فرابنفش (UV) با جذب آسان توسط برخی از بازهای نوکلئیک اسید (باز نوکلئوتیدی) موجود در RNA و DNA میتواند به گونهای باعث اتصال آنها شود که سخت ترمیم شوند. اما همهی پرتوهای فرابنفش (ماوراء بنفش) یکسان نیستند. پرتوهایی با طول موج بلندتر با نام UVA انرژی کافی برای این کار ندارند و در درجهی نخست این امواج با طول موج متوسط UVB هستند که مسؤول از بین بردن میکروبها و آسیب جدی برای سلولها هستند.
همچنین نشان داده شده که پرتوهای پرانرژی و طول موج کوتاه UVC میتوانند حتی با وجود قرارگیری ویروسهایی مانند کرونا درون مایعات بدن، آنها را از بین ببرند. اما پرتوهای پرانرژی UVC که میتوانند برای بدن هم زیانبار باشند، توسط لایهی ازون جذب میشوند و به زمین نمیرسند.
در این زمینه «جولی مکموری» (Julie McMurry) سمشناس دانشگاه ایالتی اورگن و دیگر همکار این مطالعه خاطرنشان کرد: «UVC برای بیمارستانها عالی است اما در محیطهای دیگر مانند آشپزخانهها یا مترو میتواند با ذرات معلق برهمکنش داشته باشد و ازون تولید کند که زیانآور است.»
بنابراین دانشمندان حدس میزنند که مکانیسم دیگری از نور خورشید مانند UVA که بخش کمانرژیتر آفتاب است هم میتواند در از بین بردن ویروس مؤثر باشد. لوزاتو-فگیز گفت: «اگرچه مردم تصور میکنند که پرتور فرابنفش A تأثیر زیادی ندارد، اما این پرتو ممکن است با برخی مولکولهای موجود در محیط برهمکنش داشته باشد.» مولکولهایی که به نوبهی خود میتوانند با ویروس در تعامل باشند و باعث از میان رفتن آن شوند.
او البته تأکید کرد: «دانشمندان هنوز دقیقا نمیدانند که چه در جریان است. تجزیهوتحلیل ما نیاز به آزمایشهای اضافی را برای بررسی جداگانهی اثر طول موج خاصی از طیف نور نشان میدهد.»
اگر توانایی پرتو UV-A در از بین بردن ویروس کرونا اثبات شود، میتواند نتیجهگیری بسیار مهم و اثربخشی باشد. زیرا هماکنون انوع گوناگونی از لامپهای LED ارزانقیمت وجود دارد که حتی از نور طبیعی خورشید هم قویتر هستند. UV-A همچنین میتواند به طور بالقوه برای تقویت اثر سیستمهای تصفیه هوا با خطر نسبتا پایین برای سلامتی انسان استفاده شود.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از اثر ور خورشید بر ویروس کرونا
Credit: Shutterstock
منابع: Interesting Engineering, ARY News