۱۸ روش خانگی برای درمان فوری آفتاب‌سوختگی
امسال گرما زودتر از آن چیزی که انتظار داشتیم، از راه رسید. در فصل‌های گرم بسیاری از افراد دچار مشکلات مختلفی مثل کم‌آبی بدن، گرمازدگی و آفتاب‌سوختگی می‌شوند. آفتاب‌سوختگی عارضه‌ای است که در اثر قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید، تخت سولاریم یا سایر منابع اشعه‌های فرابنفش خورشید (UV) رخ می‌دهد. ابتلا به این عارضه در فصل تابستان که اشعه‌های خورشید در قوی‌ترین حالت خود هستند، بسیار رایج است. اگر تا به حال دچار آفتاب‌سوختگی شده باشید، حتما می‌دانید که این عارضه چقدر دردناک است. با توجه به اینکه فصل تابستان نزدیک است و هوا رو به گرم شدن است، تصمیم گرفتیم در این مقاله از دیجی‌کالا مگ به شما اطلاعاتی درباره‌ی درمان آفتاب‌سوختگی بدهیم. در این مقاله با علائم، درمان‌های خانگی و روش‌های پیشگیری از این عارضه آشنا خواهید شد. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
علائم آفتاب‌سوختگی
میزان آفتاب‌سوختگی می‌تواند از خفیف تا شدید متغییر باشد. شدت این عارضه به نوع پوست و مدت زمان مواجهه با نور خورشید بستگی دارد. این عارضه‌ی دردناک، عامل خطر جدی سرطان پوست به شمار می‌رود. علائم این عارضه از فردی به فرد دیگر متفاوت است. گاهی آفتاب‌سوختگی می‌تواند باعث تاول شود. علائم آفتاب‌سوختگی خفیف شامل قرمزی پوست و درد می‌شود.
ممکن است تا چند ساعت بعد از سوختگی پوست توسط آفتاب متوجه قرمزی آن نشوید. بعد از تقریبا ۴ تا ۷ روز، پوست ممکن است دچار پوسته‌‌پوسته شدن شود. علائم آفتاب‌سوختگی شدید در ادامه آورده شده است.
- تاول زدن پوست
- کم‌آبی بدن
- از بین رفتن تعادل الکترولیت بدن
- عفونت
- تب و لرز
- حالت تهوع و استفراغ
- ضعف
علاوه‌بر پوست، لب‌ها و چشم‌ها نیز دچار آفتاب‌سوختگی می‌شوند. از علائم آفتاب‌سوختگی لب می‌توان به قرمز شدن لب‌ها، متورم شدن، تاول زدن، خشکی و شکافته شدن آن‌ها اشاره کرد. اگر برای مدت طولانی در معرض آفتاب قرار بگیرید ممکن است دچار آفتاب‌سوختگی چشم شوید. قرمزی و تورم چشم‌ها، تاری دید، درد چشم، حساس شدن چشم‌ها به نور، لرزش و تورم پلک‌ها و انقباض مردمک چشم و … از علائم این نوع آفتاب‌سوختگی هستند.
آفتاب‌سوختگی می‌تواند در کمتر از ۱۵ دقیقه رخ دهد. بعد از مواجهه با نور خورشید، پوست ممکن است طی ۳۰ دقیقه قرمز شود، اما این موضوع معمولا ۲ تا ۶ ساعت طول می‌کشد. درد بعد از ۶ تا ۴۸ ساعت رخ می‌دهد. پوسته پوسته شدن پوست و خارش ممکن است تا چند هفته طول بکشد.
درمان‌های خانگی آفتاب‌سوختگی
برای درمان آفتاب‌سوختگی و درمان سوختگی دست در اثر آفتاب در خانه می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید.
۱.آب خنک
آفتاب‌سوختگی در واقع التهاب پوست است. یکی از ساده‌ترین روش‌ها برای درمان التهاب، خنک کردن ناحیه‌ی ملتهب شده است. یک روش عالی برای درمان فوری آفتاب‌سوختگی این است که با آب خنک دوش بگیرید یا در وان حمام دراز بکشید. برای درمان آفتاب‌سوختگی لب‌ها نیز دستمالی را درون آب سرد و یخ قرار دهید. سپس دستمال را روی لب‌های خود بگذارید. برای درمان آفتاب‌سوختگی چشم در اتاقی تاریک دراز بکشید و کمپرس آب سرد را روی چشم‌های خود قرار دهید. اشک مصنوعی نیز راه‌حلی خوبی برای درمان این نوع آفتاب‌سوختگی است.
حواستان باشد که پوستتان را محکم نمالید و از صابون استفاده نکنید. بعد از تمام شدن، برای جلوگیری از تحریک پوست، به‌آرامی روی آن ضربه بزنید و اجازه دهید مقداری آب روی پوست بماند.
۲. یخ
برای استفاده از این روش درمانی، پارچه را در آب یخ بخوابانید و آن را روی ناحیه‌ی مدنظر بگذارید.
چند تکه یخ را در یک پارچهی تمیز نم‌دار قرار داده و آن را روی ناحیه‌ی مدنظر قرار دهید. این کار باعث می‌شود رگ‌های خونی منقبض شوند و تورم کاهش پیدا کند.
می‌توانید از یک روش دیگر هم استفاده کنید؛ آب و چند تکه را درون یک کاسه‌ی متوسط بریزید، یک تکه پارچه را درون آب یخ غوطهور کنید و سپس پارچه را روی ناحیه‌ی دچار آفتاب‌سوختگی قرار دهید.
این کار را چند دقیقه و تا زمانی که پارچه خنکی خود را از دست دهد، ادامه دهید. این کار را چند بار در روز به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه انجام دهید. حواستان باشد هیچ‌وقت یخ را به‌طور مستقیم روی پوست خود قرار ندهید.
۳. آلوئه‌ورا
قرن‌هاست که از ژل آلوئه‌ورا برای درمان عارضه‌های مختلف، از ناراحتی معده تا عفونت‌های کلیه استفاده می‌شود. این ژل به درمان آفتاب‌سوختگی هم کمک می‌کند. اگر دچار سوزش ناشی از آفتاب‌سوختگی خفیف شده‌اید، ژل آلوئه‌ورا را به‌طور مستقیم روی ناحیه‌ی مدنظر بمالید تا شاهد تسکین فوری سوزش خود باشید. ژل آلوئه‌ورای خالص و بدون مواد افزودنی به درمانی آفتاب‌سوختگی لب‌ها نیز کمک می‌کند.
۴. چای بابونه
معمولا افراد چای بابونه را قبل از خواب و برای ریلکس کردن ذهن می‌نوشند. نه تنها می‌توانید این چای را برای داشتن خواب بهتر و سریع‌تر بنوشید، بلکه می‌توانید از آن برای تسکین پوست آفتاب‌سوخته هم استفاده کنید.
برای این کار، چای را مثل حالت عادی دم کنید و اجازه دهید خنک شود. زمانی که چای خنک شد، آن را درون یک کاسه بریزید. یک تکه پارچهی تمیز را درون آن غوطهور کنید و روی ناحیه‌ی مدنظر قرار دهید. اگر به گرده حساسیت دارید، از این درمان خانگی استفاده نکنید، چون ممکن است منجر به واکنش آلرژیک در پوست شود.
۵. سرکه
نظرات درباره‌ی به کار بردن سرکه به‌عنوان درمان آفتاب‌سوختگی متناقض است. بنابراین هنگام استفاده از آن احتیاط کنید.
سرکه یک ماده‌ی غذایی سالم است که خواص فوق‌العاده‌ای دارد. نظرات درباره‌ی استفاده از سرکه برای درمان آفتاب‌سوختگی متناقض است. بعضی افراد باور دارند اضافه کردن دو فنجان سرکه به آب وان یا مالیدن یک قاشق چای‌خوری از آن روی ناحیه‌ی مدنظر می‌تواند به تسکین سوزش کمک کند.
این در حالی است که عده‌ای دیگر معتقدند اسیدیته‌ی بالای سرکه فقط باعث بدتر شدن آفتاب‌سوختگی می‌شود. اگر قبلا از این درمان خانگی استفاده نکرده‌اید، بهتر است احتیاط کنید و از این روش برای درمان آفتاب‌سوختگی شدید استفاده نکنید.
۶. نوشیدن مقدار زیادی آب
همان‌طور که بدن در حال مبارزه با آسیب ناشی از اشعه‌های خورشید است، به آب برای جبران رطوبت از دست رفته هنگام مواجهه با خورشید نیاز پیدا می‌کند. دست‌کم ۸ لیوان آب در روز بنوشید تا بدنتان هیدراته شود. اگر نوشیدن این میزان آب در روز برایتان امکان‌پذیر نیست، سعی کنید میوه‌های آبرسان مثل هندوانه و خیار بخورید.
۷. استفاده از مرطوب‌کننده
بعد از درمان اولیه‌ی آفتاب‌سوختگی، همچنان باید از پوست مراقبت کنید. یکی از مهم‌ترین کارهایی که باید برای جلوگیری از پوسته‌‌پوسته شدن پوست، یا به حداقل رساندن این عارضه انجام دهید، مرطوب کردن منظم ناحیه‌ی مدنظر است.
از مرطوب‌کننده‌ی بدون رنگ و رایحه استفاده کنید که روی آن «مناسب برای پوست‌های حساس» نوشته شده است. این کار تحریک پوست را به حداقل می‌رساند.
۸. خیار
خیار به‌طور طبیعی دارای خواص آنتی‌اکسیدانی است و درد را تسکین می‌دهد. برای درمان آفتاب‌سوختگی، یک عدد خیار متوسط را در یخچال بگذارید تا خنک شود. سپس آن را با پوست در مخلوط‌کن بریزید و چند پالس بزنید تا یک خمیر به دست بیاید. سپس خمیر ایجاد شده را روی ناحیه‌ی مدنظر قرار دهید. اجازه دهید حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بماند. سپس آن را بشویید. گذاشتن پوست خیار روی لب‌ها نیز به درمان آفتاب‌سوختگی آن‌ها کمک می‌کند.
۹. شیر و ماست
برای درمان آفتاب‌سوختگی می‌توانید از شیر استفاده کنید. شیر یک لایه‌ی پروتئینی ایجاد می‌کند که باعث تسکین ناراحتی ناشی از آفتاب‌سوختگی می‌شود. شیر را درون یک کاسه‌ی متوسط بریزید.
یک تکه پارچهی تمیز را درون شیر غوطهور کنید. سپس پارچه را روی ناحیه‌ی آفتاب‌سوخته قرار دهید. از ماست هم می‌توانید به‌عنوان درمان خانگی این عارضه‌ی دردناک استفاده کنید.
۱۰. روغن ویتامین E
ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند التهاب ناشی از آفتاب‌سوختگی را کاهش دهد. می‌توانید روغن ویتامین E را روی قسمت دچار آفتاب‌سوختگی قرار دهید. همچنین می‌توانید روغن ویتامین E را روی پوست درحال پوسته پوسته شدن بمالید.
۱۱. سیبزمینی
سیبزمینی یکی دیگر از درمان‌های خانگی مؤثر آفتاب‌سوختگی به شمار می‌رود. باور بر این است که نشاسته‌ی موجود در این ماده‌ی غذایی حرارت را از پوست خارج می‌کند که این موضوع ممکن است درد را کاهش دهد و به فرآیند درمان سرعت ببخشد.
قابلمه را آب کنید و درون آن یک عدد سیبزمینی بیندازید. قابلمه را روی اجاق بگذارید و سیبزمینی را آب‌پز کنید. سپس زیر حرارت را خاموش کنید. آب قابلمه را دور بریزید و اجازه دهید سیبزمینی خنک شود. پوست آن را بگیرید و با گوشت‌کوب له کنید. سپس آن را روی ناحیه‌ای از پوست که دچار آفتاب‌سوختگی شده، قرار دهید.
۱۲. نشاسته‌ی ذرت
اگر دچار آفتاب‌سوختگی شده‌اید، از نشاسته‌ی ذرت استفاده کنید. برای این کار، یک کاسه بردارید و درون آن نشاسته‌ی ذرت و مقداری آب را به‌خوبی مخلوط کنید تا یک خمیر یک‌دست ایجاد شود. خمیر به دست آمده را روی ناحیه‌ی آفتاب‌سوخته قرار دهید.
۱۳. داروهای بدون نسخه‌ی پزشک
می‌توانید برای تسکین درد و التهاب ناشی از آفتاب‌سوختگی مسکن‌هایی مثل داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) از جمله ایبوپروفن یا ناپروکسن را بدون نیاز به نسخه‌ی پزشک از داروخانه‌ها تهیه کنید. همچنین می‌توانید پماد هیدروکورتیزون ۱ درصد را روی پوستتان بمالید. این پماد ممکن است علائم آفتاب‌سوختگی مانند درد، خارش و تورم را تسکین دهد.
۱۴. خنک نگه داشتن خانه
گرم بودن محیط خانه باعث احساس ناراحتی می‌شود. اگر همچنان احساس گرما می‌کنید، کولر یا پنکه را روشن کنید و هوای اطرافتان را خنک نگه دارید.
۱۵. سبزیجات یخ‌زده
هیچ‌وقت سبزیجات یخ‌زده را به‌طور مستقیم روی ناحیه‌ی دچار آفتاب‌سوختگی قرار ندهید.
می‌توانید برای درمان آفتاب‌سوختگی، سبزیجات یخ‌زده مثل نخودفرنگی را روی ناحیه‌ی مدنظر قرار دهید. همان‌طور که در بالا اشاره کردیم، نباید چیزهای خنک را مستقیما روی پوست قرار دهید. یک پارچهی تمیز دور یک بسته نخودفرنگی منجمد بپیچید و آن را روی پوست آفتاب‌سوخته قرار دهید.
۱۶. از صابون استفاده نکنید
بعد از مواجهه با نور خورشید و عرق کردن، اولین کاری که به ذهنتان می‌رسد، دوش گرفتن است. نکته‌ی مهمی که باید به آن توجه کنید، دوری از صابون است. صابون می‌تواند پوست آفتاب‌سوخته را تحریک کند. اگر برای شست‌وشوی بدنتان حتما به صابون نیاز دارید، از نوع ملایم آن استفاده کنید و به‌طور کامل باقیمانده‌ی صابون را از بدن خود بشویید.
۱۷. روغن نارگیل
زمانی که آفتاب‌سوختگی اولیه کمی بهبود یافت، تاول کاهش پیدا کرد و فرآیند درمان سوزش به پایان رسید، می‌توانید از روغن نارگیل استفاده کنید. حواستان باشد روغن نارگیل را به‌عنوان ضدآفتاب به کار نبرید. همیشه قبل از استفاده، تست پچ را انجام دهید.
برای انجام این تست، مقدار کمی از روغن نارگیل را روی بازویتان (که دچار آفتاب‌سوختگی نیست) قرار دهید. بازویتان را با بانداژ یا یک تکه پارچه بپوشانید. بعد از ۲۴ ساعت اگر پوستتان واکنشی نشان نداد، می‌توان گفت که استفاده از این روغن برای شما بی‌خطر است. اگر پوستتان مستعد آکنه است، این روغن را روی صورتتان نمالید، چون ممکن است منافذ را مسدود کند و منجر به بروز جوش و آکنه شود.
۱۸. عسل
مطالعات نشان می‌دهند که عسل در کاهش عفونت، سرعت بخشیدن به فرآیند بهبودی و کاهش درد بهتر از کرم‌های آنتی‌بیوتیک عمل می‌کند. مقداری عسل روی ناحیه‌ی آفتاب‌سوخته قرار دهید تا درد آن تسکین پیدا کند. از این روش درمانی برای نوزادان زیر ۱۲ ماه استفاده نکنید.
۱۹. ماسک جوش شیرین و بلغور جو دوسر
برای درمان آفتاب‌سوختگی دست، از ماسک جوش‌شیرین و بلغور جوی دوسر استفاده کنید. نصف فنجان جوش شیرین را در یک کاسه بزرگ پر از آب حل کرده و یک فنجان جوی دوسر را به آن اضافه کنید. سپس دست‌های خود را برای چند دقیقه درون کاسه قرار دهید. پس از شستن دست‌ها آن‌ها را با حوله‌ای نرم و تمیز خشک کنید.
تشخیص آفتاب‌سوختگی
اگر دچار آفتاب‌سوختگی پوست خفیف شدید، نیازی نیست به پزشک مراجعه کنید. با این وجود، اگر علائمتان شدید است، به دنبال دریافت مراقبت‌های پزشکی باشید.
زمانی که به پزشک مراجعه کنید، او از شما سوالاتی درباره‌ی علائم و سابقه‌ی پزشکی‌اتان می‌پرسد. پزشک پوست شما را معاینه می‌کند. در موارد شدیدتر ممکن است نیاز شود به متخصص پوست مراجعه کنید.
روش‌هایی برای پیشگیری از آفتاب‌سوختگی
آفتاب‌سوختگی عارضه‌ای است که با ناراحتی زیاد همراه است. پس باید هر کاری که می‌توانید بکنید تا از ابتلا به این عارضه جلوگیری کنید. در ادامه به چند روش مؤثر برای پیشگیری از این عارضه اشاره می‌کنیم.
- زمانی که بیرون می‌روید، جاهایی بنشینید که سایه است.
- یک کلاه لبه‌دار بپوشید.
- از چشم‌هایتان با عینک آفتابی محافظت کنید.
- سعی کنید تا جایی که امکان دارد، از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر که خورشید در قوی‌ترین حالت خود است، از منزل بیرون نروید.
- همیشه چه در خانه و چه در بیرون از خانه ضدآفتاب بزنید و آن را هر دو ساعت یکبار تمدید کنید.
نحوه‌ی انتخاب ضدآفتاب مناسب
حتما می‌دانید که استفاده از ضدآفتاب برای پوست بسیار مفید است و مانع از بعضی عارضه‌های پوستی مثل آفتاب‌سوختگی پیشانی می‌شود و حتی احتمال ابتلا به سرطان پوست را کاهش می‌دهد. به همین دلیل است که انتخاب یک ضدآفتاب مناسب اهمیت زیادی دارد.SPF ضدآفتاب باید ۱۵ و بالاتر باشد.
هرچه SPF ضدآفتاب بالاتر باشد، میزان آسیب‌دیدگی مستقیم پوست توسط آفتاب کاهش پیدا می‌کند. همچنین توجه کنید که روی ضدآفتاب عبارت «طیف گسترده» نوشته شده باشد.
ضدآفتابی که طیف گسترده باشد، از پوست شما در برابر اشعه‌های فرابنفش A و B محافظت می‌کند. ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از اینکه بیرون بروید، ضدآفتاب را روی پوست بمالید.
کلام پایانی
در این مقاله از دیجی‌کالا مگ درباره‌ی آفتاب‌سوختگی صحبت کردیم. ابتلا علائم این عارضه را گفتیم. سپس به ۱۸ مورد از درمان‌های خانگی آن اشاره کردیم. در پایان هم به روش‌های پیشگیری از این عارضه‌ی آزاردهنده پرداختیم.
منبع: health line, medicine net, prevention, parents, medical news today
