استریت فایتر ۲؛ مهمترین بازی مبارزهای تاریخ (استریت فایتر از صفر تا صد)
پس از آنکه در مطلب قبلی به ریشهها و خلق اولین قسمت سری بازی استریت فایتر پرداختیم، اکنون نوبت به پرطرفدارترین و محبوبترین بازی این سری رسیده است. در این مطلب میخواهیم به سراغ «استریت فایتر ۲» (Street Fighter II) و نسخههای مختلف آن بپردازیم.
قسمت اول: استریت فایتر از صفر تا صد؛ ریشهها و خلق سبک مبارزهای
در اوایل دههی ۹۰، استریت فایتر ۲ به طور مؤثری بر کل این رسانه حکمرانی میکرد و از طریق چندین بازی دیگر که با الهام از آن ساخته شد، یک ژانر کامل را به وجود آورد. همچنین این بازی طول عمر دستگاههای آرکید را برای چندین سال افزایش داد؛ چراکه آنها در اواخر دهه ۸۰ به دلیل پیشرفتهای تکنولوژی در کنسولهای خانگی و کامپیوترهای شخصی رو به زوال بودند. بازیهای ویدئویی اندکی وجود دارند که به پدیدهای جهانی تبدیل شوند اما استریت فایتر ۲ به اندازه کافی خاطرهانگیز بود تا یک فیلم لایو اکشن، یک سریال انیمیشنی و کالاهای بی شمار جانبی را در بر بگیرد و بهعنوان یکی از معدود بازیهای ویدئویی تحسینشدهای لقب بگیرد که هم در اوج محبوبیتش و هم تا به امروز توسط جریان اصلی مشهور مانده است.
به همین خاطر، شایسته است که تمامی نسخههای استریت فایتر ۲ را بهصورت جداگانه مرور کنیم و آنها را زیر ذرهبین قرار دهیم. این مطلب شامل نسخهی اصلی که در سال ۱۹۹۱ منتشر شد و همهی نسخههای دیگری که بعد از آن منتشر شدند، خواهد بود. نسخههای زیادی برای بحث وجود دارد – و این حتی شامل همه نسخههای خانگی نمیشود – و همچنان کنجکاویهای مختلفی دربارهی مسیر این سری بازی و میراث تداومپذیری آن برقرار است.
Street Fighter II: The World Warrior
۶ فوریه سال ۱۹۹۱ – این تاریخ احتمالاً مهمترین روز در تاریخ بازیهای مبارزهای است. این روزی است که بازی Street Fighter II: The World Warrior برای اولینبار برای دستگاههای آرکید آمریکای شمالی منتشر شد. ۸ روز بعد با عرضهی این اثر در سراسر جهان استریت فایتر ۲ رفتهرفته به پدیدهای تبدیل شد که ژانر بازیهای مبارزهای را در طول دهه ۱۹۹۰ به شهرت غیرقابلانکاری رساند و توانست جان تازهای به بازار بیمار بازیهای آرکید ببخشد. بازیهای مبارزهای بسیار کمی بین استریت فایتر اصلی و دنبالهی آن منتشر شدهاند. بیشتر توسعهدهندگان به دلیل موفقیت بازیهایی مثل «فاینال فایت» (Final Fight) و «دابل دراگون» (Double Dragon) تصمیم گرفتند به جای آن روی بازیهای ژانر بیتمآپ (beat-‘em-up) تمرکز کنند. استریت فایتر ۲ – که معمولاً به آن فقط استریت فایتر (Street Fighter) گفته میشود زیرا بازی دوم به طور کامل نسخه قبلی خود را تحتالشعاع قرار داد – الگویی ارائه کرد که عملاً ژانر بازیهای مبارزه را بنا کرد که این امر به هجوم آثار زیادی به سوی این ژانر منجر شد.
بیشتر خاطرات من از نسخه اصلی استریت فایتر ۲ در واقع به نسخه اصلی آرکید مربوط نمیشود. در عوض، من بیشتر وقتم را صرف بازی The World Warrior در کنسول سوپر نینتندوی (SNES) پسر عمویم یا نسخهی شخصی خودم در کامپیوتر آیبیام (IBM) کردم. میتوانم با اطمینان بگویم که در حالی که نسخه SNES به وضوح جایی است که عشق من به بازیهای مبارزهای به طور کلی آغاز شد، تجربیات من با نسخه کامپیوتر بهوضوح نشان میدهد که من به دلایلی که پیش از این بررسی کرده بودم و در ادامه دوباره بررسی خواهم کرد، مشتاق به تجربهی بیشتر بازی بودم.
داستان جالبی پشت توسعهی بازی استریت فایتر ۲ وجود دارد. پس از موفقیت بازی فاینال فایت در دستگاههای آرکید، این انتظار میرفت که کپکام به دنبال یک دنباله برای آن اثر باشد. با این حال، در عوض ساخت دنبالهای برای این بازی موفق بیتمآپ که در سال ۱۹۸۹ منتشر شد، آنها تصمیم گرفتند که دنبالهای را برای منبع الهام فاینال فایت یعنی استریت فایتر توسعه دهند. دلیل این موضوع بسته به این که از چه کسی بپرسید متفاوت است. یوشیکی اوکاموتو (Yoshiki Okamoto)، تهیه کننده بازی، ادعا میکند که کپکام خواهان یک دنباله مستقیم برای فاینال فایت بود اما او به جای آن تصمیم گرفت تا استریت فایتر ۲ را توسعه دهد. آکیرا نیشیتانی (Akira Nishitani)، یکی از طراحان بازی، داستان اوکاموتو را تأیید میکند. آکیرا یاسودا (Akira “AKIman” Yasuda)، دیگر طراح این بازی، ادعا میکند که استریت فایتر ۲ قبل از اینکه فاینال فایت ساخته شود، در حال توسعه بوده است اما محدودیت ظرفیت ROM مانع از توسعهی این بازی شد. نوریتاکا فونامیزو (Noritaka Funamizu) – تهیهکننده کپکام که در تیتراژ بازی استریت فایتر ۲ در بخش تشکر ویژه مورد قدردانی قرار گرفته بود – ادعا میکند که شعبه ایالات متحده کپکام بهصراحت اعلام کرده است که همیشه دنبال دنبالهای مستقیم برای بازی استریت فایتر بوده است.
صرفنظر از این موضوع، این بازی به مدت دو سال در حال توسعه بود و چیزی حدود ۳۵ تا ۴۰ نفر روی توسعهی آن کار میکردند. اوکاموتو بیان میکند: «ایده اصلی در کپکام احیای استریت فایتر بود، ما میخواستیم طرح جدیدی را خلق کنیم تا با آن بتوانیم استریت فایتر را به یک بازی مبارزهای بهتر برای دستگاههای آرکید تبدیل کنیم.» استریت فایتر ۲ از همان کنترلهای گیمپلی اول بهره میبرد، با انتخاب جوی استیک و چیدمان شش دکمهای که در نسخه های بعدی بازی دیده میشود. فونامیزو اشاره میکند که تعادل بازی در هنگام توسعه استریت فایتر ۲ در اولویت آنها نبود، بیشتر توسعهدهندگان در واقع روی ایجاد انیمیشنهای بصری جذاب تمرکز داشتند. همانند فاینال فایت، بازی استریت فایتر ۲ روی سختافزار CPS-1 اجرا شد و جلوههای بصری بازی از قابلیتهای این سختافزار بهره میبرد.
داستان بازی دوم به همان اندازهی داستان بازی اول ساده و ابتدایی بود: تمرکز اصلی آن روی یک مسابقهی چندجانبهی مبارزهای در سراسر جهان قرار داده شده بود. شاید مهمترین تغییر نسبت به استریت فایتر اصلی، این حقیقت بود که بازیکنان هشت شخصیت برای انتخاب داشتند، در حالی که اساساً هیچ انتخابی در اولین بازی استریت فایتر نداشتند. ریو (Ryu) و کِن (Ken) از بازی اول بازگشتهاند اما دیگر شخصیتهای قابلبازی شخصیتهای کاملاً جدیدی هستند. گایل (Guile) یک سرباز آمریکایی است که تصمیم گرفته انتقام مرگ بهترین دوستش یعنی چارلی نَش (Charlie Nash) را از سازمان شادولو (Shadoloo) بگیرد. اِدموند هوندا (Edmond Honda) یک کشتیگیر سومو است که میخواهد برتری و بزرگی این ورزش را نشان دهد. دالسیم (Dhalsim) یک استاد یوگا است که با اکراه میجنگد تا زندگی روستای خود را تأمین کند. چون-لی (Chun-Li) یکی از اعضای اینترپل است که قصد دارد انتقام مرگ پدرش را بگیرد. بلانکا (Blanka) یک جانور وحشی با پوست سبزرنگ است که قادر به حملات الکتریکی است و زنگیف (Zangief) یک کشتیگیر حرفهای است که که به دستور رئیسجمهور کشورش وارد این مسابقات میشود. این مجموعهی جدید از شخصیتها به نمادهایی در فرهنگعامه تبدیل شدند و نمایندههای بسیار بیشتری را از سراسر جهان نشان میدهند. هرچند که از قضا علیرغم حضور دو مبارز از انگلستان در استریت فایتر اصلی، در بازی دوم این کشور هیچ نمایندهای نداشت.
در داستان بازی کنجکاوی و دسیسهای وجود داشت مبنی بر اینکه چه کسی این مسابقات چندجانبهی مبارزهای را برگزار میکند: یک سازمان تروریستی مخفی به نام شادولو (یا شادولاو، بستگی به این دارد که از چه کسی بپرسید) این مسابقات را برگزار میکند. هرچند، این پیرنگ داستانی تقریباً به اندازه مفهوم کل این مسابقات چندجانبه مبارزهای تأثیرگذار است. شادولو توسط چهار مبارز که نمیتوانید با آنها بازی کنید و تحت عنوان «چهار پادشاه بهشتی» یا در نسخههای انگلیسی اولیه با عنوان «استادان بزرگ» شناخته میشوند، به تصویر کشیده شده است. بالروگ (Balrog) یک بوکسر قدیمی است که به دلیل تکنیکهای غیرقانونیاش که منجر به کشتهشدن یکی از حریفانش شد، از این ورزش محروم شده است. وِگا (Vega) یک نینجای اسپانیایی خودشیفته است که با یک پنجه میجنگد و صورت زیبایش را با یک ماسک میپوشاند تا مبادا در یک مبارزه آسیب ببیند. حریف پایانی بازی قبلی یعنی ساگات بهعنوان محافظ رئیس گروه شادولو و حریق ماقبل پایانی این بازی بازگشته است. از زمان شکست در اولین تورنمنت در مقابل ریو، او تکنیک جدیدی را به دست آورده است: تایگر آپِرکات (Tiger Uppercut) ویرانگر. غولآخر این بازی ام. بایسون (M. Bison)، رئیس شادولو، است. جاهطلبیهای او برای تسلط بر جهان انگیزه اصلی او است و او با استفاده از انرژی قدرتمندی که بهسادگی بهعنوان قدرت روانی (Psycho Power) شناخته میشود، مبارزه میکند.
البته نام های بالروگ، وِگا و ام بایسون باید در نسخههای بینالمللی تغییر میکرد: در ژاپن، نام شخصیت بوکسور ام. بایسون بود (اشاره واضح به مایک تایسون، که باعث شد در وهلهی اول این نام تغییر کند). بالروگ نام آن نینجای اسپانیایی بود و وِگا نام دیکتاتوری بود که گروه شادولو را هدایت میکرد. به این ترتیب، برای جلوگیری از سردرگمی، از این اصطلاحات به عنوان نام مستعار برای شخصیتها در محیط مسابقات استفاده شد. این یک چیز بیاهمیت است که تقریباً همه آن را میدانند اما من فکر کردم که برای کامل گفتن همهی موارد ارزش دارد که آن را هم ذکر کنم.
اگر اوکاموتو و تیمش به دنبال استفاده از عناصر اصلی بازی استریت فایتر اصلی و سادهسازی آنها در قالب یک بازی جدید بودند که در نهایت بتواند از بعضی از ایدههای بازی اصلی استفاده کند، میتوان بهراحتی گفت که آنها فراتر از چیزی که حتی در رؤیاهایشان میدیدند، به موفقیت رسیدند. استریت فایتر ۲ بهوضوح بر پایهی نسخه قبلی خود ساخته شده است و نحوهی کنترل آن هم همانند بازی قبلی است: شش دکمه حمله که با توجه به قدرت (سبک، متوسط و سنگین) و اندامهای مختلف (مشت و لگد) از هم تفکیک شدهاند و برای پریدن هم باید دکمهی بالا را نگه دارید و برای نشستن باید دکمهی پایین را نگه دارید و برای دفاع دکمهی عقب را به موقع فشار دهید. حرکت ویژهی (Special Move) ریو و کِن از بازی قبلی بازگشته است اما اکنون زمانبندی اجرای آن آسانتر است. به جای فشار دادن دکمه در حالی که حرکت جوی استیک در حال اتمام است، زمانبندی اکنون به فشار دادن دکمه پس از اتمام حرکت متکی است.
البته، مشخص است که با وجود شخصیتهای جدید، حرکات جدیدی را هم میبینیم. بسیاری از شخصیتهای جدید از حرکات شارژی استفاده میکنند که به این شرح است: نگه داشتن دکمهی عقب یا پایین جوی استیک برای تقریباً یک ثانیه، سپس زدن جهت مخالف و فشردن دکمه حمله. حرکات شارژی در ابتدا بهعنوان یک روش سادهتر برای انجام حرکات ویژه برای بازیکنان تازهکار تصور میشد. حرکات ویژه را همچنین میتوان با فشردن پشت سر هم یک دکمهی خاص هم انجام داد (برای مثال حرکتهای ویژهی هوندا، بلانکا و چون-لی به این شکل است.)، حرکت ویژهی دالسیم هم با چرخش نیمدایرهی جویاستیک و دکمهی حمله انجام میشود. با فشردن چند دکمه بهصورت همزمان میتوان حرکت Double Lariat زنگیف را انجام داد و با حرکت چرخش کامل دایرهای جویاستیک و فشردن دکمهی حمله میتوان حرکت Spinning Piledriver او را انجام داد. تنوع زیاد قابلیتهای شخصیتهای مختلف باعث شد تا حالت چندنفره بازی استریت فایتر ۲ بسیار جذاب تر از بازی اول باشد، تا حدی که این موضوع به ویژگی کلیدی این اثر تبدیل شده است.
البته شاید تأثیرگذارترین مکانیک جدید، اضافه شدن کمبوها بود؛ کمبوها یا همان حرکات ترکیبی در اصل یک باگ ناخواسته از سوی توسعهدهندگان بوده است. بعضی حرکات خاص میتوانند در حین اجرا کنسل شوند و با تأخیر اندکی به حرکات دیگر وصل شوند. این نتیجه ناخواسته آسانتر کردن حرکتهای ویژه بود – اجازه دادن به نرمی بیشتر در انجام حرکات ویژه به بازیکنان اجازه میداد تا پس از انجام حملات معمولی، حرکات ویژه را اجرا کنند.
در حالی که شایعههایی مبنی بر این وجود داشت که تیم توسعهدهنده ابتدا قصد داشت که کمبوها را بهعنوان یک گلیچ از بازی حذف کند اما آکیرا نیشیتانی میگوید که آنها این گلیچ را چیز جالبی دانستند و از آنجایی که منجر به ایجاد هیچ باگ خاصی نشده بود، آنها تصمیم گرفتند این قابلیت را بهعنوان یک ویژگی در بازی حفظ کنند تا گیمپلی بازی را گسترش دهند. با در نظر گرفتن اینکه تا به امروز کمبوها به یکی از کلیدیترین عنصرها و ویژگیهای بازیهای مبارزهای تبدیل شدند، واضح است که تصمیم آنها کاملاً درست بوده است. به علاوه، یک مکانیک دیگر هم به بازی اضافه شد که باعث گیج کردن (Stun) حریف میشد. با این کار، پس از اینکه در مدت زمان کوتاهی مقدار مشخصی از ضربه را به حریف خود وارد کنید، او در یک حالت سرگیجه قرار خواهد گرفت و در برابر حملهی شما کاملاً آسیبپذیر خواهد بود. این فقط برای مدت کوتاهی دوام میآورد و بازیکنان میتوانند با چرخاندن سریع جویاستیک به چپ و راست و فشردن سریع دکمهها، این فرآیند را سرعت بخشند. اگرچه این قابلیت به برجستگی و تأثیرگذاری کمبوها نبود اما در بسیاری از بازیهای مبارزهای بعد از استریت فایتر ۲ دیده شد و حتی بعضی از بازیها شیوههای منحصربهفردی را برای انجام این کار یا اجتناب از گرفتار شدن به آن اتخاذ کردند.
کمبوها یا همان حرکات ترکیبی در اصل در نتیجهی یک باگ ناخواسته بهوجود آمدند.
حالت تکنفرهی آرکید این بازی بسیار آسان است. یک شخصیت را میان ۸ شخصیت قابلبازی استریت فایتر ۲ انتخاب کنید، ۷ مبارز دیگر را شکست دهید و سپس با ۴ عضو گروه شادولو که در بالا آنها را معرفی کردیم، مبارزه کنید. پس از اتمام هر سه مسابقه، شما با یک مرحلهی ویژه و خاص مواجه خواهید شد که تقریباً شبیه همان چیزی است که در اولین بازی استریت فایتر و بازی فاینال فایت وجود داشت. در واقع، مرحلهی ویژهای که در آن یک اتومبیل را خراب میکردید، از بازی فاینال فایت بازگشته است. یک مرحلهی ویژهی دیگر هم وجود دارد که در آن بشکههای چوبی از سقف پرتاب میشوند و باید آنها را نابود کنید و مرحلهی دیگر شامل پشتهای از بشکههای نفت است که با حمله آتش میگیرند. من همیشه به آن مورد آخر علاقه داشتم اما به نظر میرسد که در بین این سه مرحله کمترین محبوبیت را داشته است و حتی برخلاف آن مرحلهی ویژهی دیگر، در هیچکدام از بازیهای بعدی دیده نشد.
با در نظر گرفتن همهی چیزها، میتوان گفت که گرافیک استریت فایتر ۲ در گذر زمان بسیار خوب عمر کرده است. اسپرایتهای شخصیتها الهام زیادی از فاینال فایت گرفته است اما جلوههای بصری بهطور قابلتوجهی بهبود داشته است. انیمیشنها بسیار روانتر هستند، رنگها بسیار پرطراوتتر و پسزمینهی صحنهی مسابقه کار خوبی در به تصویر کشیدن جنبههای مختلف مرتبط با شخصیتها را انجام میدهد. زمین مبارزه مربوط به بلانکا در یک روستای کوچک در نزدیکی جنگلهای برزیل برگزار میشود، در حالی که زمین مبارزهی مربوط به چون-لی در گوشهی خیابانهای شلوغ محلی جریان دارد. باوجود تمام انیمیشنهای پر زرقوبرق و پسزمینههای زیبا، همهچیز در استریت فایتر ۲ در هر لحظه به راحتی قابل مشاهده است. این باعث شد نحوهی کنونی نمایش نوار سلامتی هر شخصیت در یک طرف صحنه به نحوی که اکنون رایج است، محبوب شود. مطمئن نیستم که این اولین باری باشد که نوار سلامتی به این شکل در یک بازی مبارزهای طراحی شود اما قطعاً این نوع طراحی نسبت به بازیهای مبارزهای قبلی و بهویژه نسبت به اولین بازی استریت فایتر تأکید بیشتری را روی بازی چند نفره (دو نفره) قرار میدهد.
بخش عمدهی موسیقیهای بازی استریت فایتر ۲ توسط یوکو شیمومورا (Yoko “Shimo-P” Shimomura) ساخته شده است. او یکی از آهنگسازان قدیمی کپکام بود که روی بازیهای اولیهی کنسولی کپکام کار میکرد و سپس به استودیو اسکوئرسافت (Squaresoft) پیوست و آهنگسازی بازیهایی نظیر Live a Live، Parasite Eve و Kingdom Hearts را بر عهده گرفت. کار او توسط ایسائو آبه (Isao “Oyaji Oyaji.” Abe) تکمیل شد که بعدها به ساخت موسیقی عناوینی چون Knights of the Round، Ring of Destruction: Slam Masters II ، Pocket Fighter و Auto Modellista پرداخت. هرکدام از موسیقیهای بازی با محیطهای مختلف بازی همخوانی دارند. موسیقیها در تبوتاب اکشن بازی هم نقش زیادی را ایفا میکنند. برای مثال، وقتی نوار سلامتی یک یا هردو بازیکن به مقدار کمی رسیده باشد، تمپو موسیقی افزایش مییابد و نشان میدهد که موسیقی در آستانهی پایان قرار دارد. این به یکی از مشخصههای سری استریت فایتر تبدیل شد. من واقعاً نمیتوانم به هیچ بازی مبارزهای دیگری فکر کنم که چنین کاری انجام دهد، با این حال این ایدهی خوبی بوده است که بسیاری از بازیهای این سری از آن یا چیزی شبیه به آن استفاده کردند.
تم اصلی چون-لی در استریت فایتر ۲
واژهی «نمادین» به آن اندازه کلمهی قدرتمندی برای توصیف موسیقی متن بازی استریت فایتر ۲ نیست. موسیقیهای این بازی بارها و بارها در بازیهای دیگر یا توسط طرفداران دوباره تنظیم شدهاند و بسیاری از آهنگها بهگونهای با شخصیتهایی که به آن مرتبط هستند، پیوندی دائمی برقرار کردهاند، فارغ از اینکه بارها سعی شده لایتموتیفهای (نغمه معرف) جدیدی برای آنها ساخته شود. جلوههای صوتی هم برای زمان خودشان بسیار خوب کار شده بودند، اگرچه به نظر میرسد که بسیاری از شخصیتهای بازی از قطعههای صوتی یکسانی استفاده میکنند.
خوشبختانه، بسیاری از پورتهای خانگی نسخهی اصلی بازی استریت فایتر ۲ در کامپیوترهای خانگی در اروپا منتشر شدند. شرکت U.S. Gold نسخههایی از این بازی را برای آمیگا، آتاری استی، کومودور ۶۴، آمستراد سیپیسی و زدایکس اسپکتروم منتشر کرد. این در حالی است که در آمریکای شمالی فقط دو پورت برای دستگاههای خانگی منتشر شد. نسخهی فوقالعادهی کنسول SNES توسط خود کپکام منتشر شد و نسخهی بدنام DOS هم توسط Creative Materials توسعه داده شد و توسط Hi Tech Expressions به انتشار رسید. این پورتها در اروپا هم بهترتیب توسط باندای و U.S. Gold منتشر شدند.
من فقط با این دو پورتی که در آمریکای شمالی منتشر شدهاند، آشنا هستم. نسخهی سوپر نینتندو نسخهی بهتر بود. اگرچه این نسخه دقیقاً مانند نسخهی کمنقص دستگاههای آرکید نبود و یک سال پس از عرضهی بازی منتشر شد اما بسیاری از تغییرات به زیباییشناسی و تغییرات هنری آن مربوط بود. بسیاری از جلوه های بصری و صداهای بازی باید ساده و فشرده میشدند تا روی سخت افزار ضعیفتر SNES اجرا شوند. خوشبختانه، گیمپلی بیشوکم دستنخورده باقی ماند. نسخه سوپر نینتندو چند ویژگی جدید هم به بازی اضافه کردند: هر دو مرحله ویژه که باید بشکههای چوبی یا بشکههای نفتی را از بین میبردید، حذف شدند و جای خود را به مرحلهای دادند که بازیکنان از میان انبوهی از آجرها راه خود را باز می کردند. بازی همچنین دارای یک حالت Versus بود که جزئیات برد/باخت/تساوی هر دو بازیکن را حفظ میکرد و همچنین به بازیکنان اجازه میداد قبل از هر مسابقه نقصهایی را برای خود تعیین کنند و به اصطلاح هندیکپ را مشخص کنند. نسخه SNES همچنین دارای یک کد مخفی بود که امکان مسابقات آیینهای (اصطلاحی که در بازیهای مبارزهای برای مبارزه دو شخصیت یکسان در مقابل هم به کار میرود) را فراهم می کرد. این ویژگی در نسخه آرکید وجود نداشت. از سوی دیگر پورت DOS بسیار بد عمل میکرد، آن نسخه تنها اجازه استفاده از یک دکمه ضربه مشت و لگد را میداد و در آن بعضی از حرکتهای ویژه بهدرستی اجرا نمیشدند. بیشتر موسیقی متنهای بازی در این نسخه وجود ندارند و انیمیشنها اصلاً روان نیستند و گاهی عملاً همچون یک اسلایدشو به نظر میآیند. بدتر از همهی اینها، گیمپلی این نسخه کاملاً نامتعادل است. برای مثال، دالسیم با قابلیت کشآمدن اندامهای بدنش مزیت بسیار زیادی در این نسخه دارد و عملاً غیرقابلمهار است. تنها مزیت این نسخه این است که داراییهای هنری و گرافیکی آن مستقیماً از روی نسخهی اصلی گرفته شده است و اجازه میدهد که بازی در ظاهر مثل نسخهی آرکید به نظر برسد، البته فقط در تصاویر و نه در خود بازی.
باتوجه به پدیدهای که در سراسر جهان رخ داده، استریت فایتر ۲ به طور کلی بهعنوان یکی از مهمترین بازیهای ویدئویی حال حاضر شناخته میشود و این شهرت همچنان بهخوبی حفظ شده است. چند سال پیش این بازی در تالار مشاهیر بازیهای ویدئویی ثبت شد که این افتخاری است که به شایستگی نصیب استریت فایتر ۲ شد. برای من سخت است که تشخیص دهم که استریت فایتر همان اثری بود که کپکام را در وهله اول به یک نام آشنا تبدیل کرد، چرا که واقعاً به یاد ندارم که قبل از استریت فایتر ۲ این شرکت چه محبوبیتی داشته است. در مقایسه با بسیاری از بازیهای ویدئویی، Street Fighter II: The World Warrior واقعاً بهطرز شگفتانگیزی در گذر زمان خوب عمر کرده است، هر چند که بهوضوح تحتالشعاع نسخههایی اصلاحشدهی بعدی قرار گرفته است.
Street Fighter II: Champion Edition
حتی در دوران قدیم، هنگامی که دستگاههای آرکید حکمرانی میکردند، چندان غیرطبیعی نبود که یک عنوان موفق و معروف مدتی پس از انتشارش نسخههایی متفاوتی را دریافت کند که دارای اصلاحاتی بودند. اغلب اوقات، این موارد تنها شامل رفع باگهای مختلف، گلیچها و مشکلات دیگر در نسخههای قبلی بازی میشد. در اکثر موارد، این نسخههای جدید از عناوین موجود توجههایی را به تفاوتهای میان نسخههای قبلی جلب نمیکردند. در آن زمان، بهندرت پیش میآمد که بازیها را بهطور آشکار به عنوان نسخهی اصلاحشدهی عنوان قبلی تبلیغ کنند. اولین نسخهی اصلاحشدهی استریت فایتر ۲ (که در ژاپن “Street Fighter II Dash” نام داشت) و در غرب با پسوند Champion Edition شناخته میشد، یکی از همین نمونه بازیها بود که بازی اصلی را گرفته و چند ویژگی جدید برای بهبود و گسترش آن اضافه کرده بود. این نسخه تقریباً حدود یک سال پس از عرضهی بازی اصلی، در ماه مارس سال ۱۹۹۲ در سراسر جهان منتشر شد.
بارزترین ویژگی نسخهی Champion Edition (گاهی با مخفف CE به آن اشاره میکنیم) این بود که ۴ مبارز معروف گروه شادولو که در بازی اصلی غیرقابل بازی بودند و فقط بهعنوان حریف ظاهر میشدند، به شخصیتهایی قابلبازی تبدیل شدند که به این ترتیب فهرست شخصیتهای بازی به ۱۲ شخصیت رسید. البته، سازندگان طبیعتاً توانایی این شخصیتها را در فرایند تبدیل کردن آنها به شخصیتهای قابلبازی متعادلتر کردند. از آنجایی که آنها در نسخهی اصلی فقط بهعنوان غولآخر طراحی شده بودند، برای بازی رقابتی در مقابل دیگر بازیکنان متعادل نبودند. نسخهی CE همچنین قابلیت مسابقهی آیینهای را اضافه کرد که به هر دو بازیکن اجازه میدهد که یک شخصیت یکسان را در یک نبرد انتخاب کنند. این قابلیت باعث اضافه شدن پالتهای رنگی جایگزین برای هر کاراکتر شد که شما میتوانید با زدن دکمه Start هنگام انتخاب یک کاراکتر آنها را انتخاب کنید. مسابقات آیینهای روی حالت آرکید نیز تأثیر داشت و تعداد کل حریفان این بخش را از ۱۱ حریف به ۱۲ حریف تغییر داد. حداکثر تعداد راند در بازی نیز تغییر کرد. در حالی که World Warrior اجازه ۱۰ راند در یک مسابقه را می داد، نسخه CE تصمیم گرفت برای سرعت بخشیدن به بازی این تعداد را کاهش دهد. اگر راند سوم با تساوی به پایان برسد، راند چهارم به عنوان راند نهایی در نظر گرفته میشود – برد یا باخت. کپکام همچنین از نظر هنری هم تغییراتی را اعمال کرد. به طور کلی بر روی پس زمینههای صحنه تمرکز بیشتری کرد (اکثر آن ها نیز تغییر رنگ دادند) و اندینگ بازی هم با تغییراتی مواجه شد و تعادل بازی هم بهبود و بعضی از باگهای بازی هم برطرف شدند. در نهایت، بازی کمی سریعتر هم شد.
نسخهی Champion Edition کمترین تعداد پورت خانگی را داشت. این نسخه در ژاپن بر روی پیسی انجین (یا همان TurboGrafx-16 که با این نام در غرب شناخته شده است) و کامپیوتر شارپ ایکس۶۸۰۰۰ (Sharp X68000) منتشر شد. نسخهی پیسی انجین بهوضوح یک پسرفت بود، این در حالی است که نسخهی X68000 تقریباً بهخوبی نسخهی دستگاههای آرکید بود؛ چیزی شبیه پورت بازی فاینال فایت.
همچنین یک پورت خانگی وجود داشت که بر روی Master System در برزیل منتشر شد که توسط Tec Toy توسعه داده شده بود. با توجه به محدودیتهای سختافزاری، این یک پورت چشمگیر است اما ارزش پیگیری زیادی ندارد. البته، اکثر مردم تصور میکنند که نسخهی سگا جنسیس نیز بر اساس CE بوده است، اما به دلایلی که بعداً خواهیم گفت، از بحث در مورد آن خودداری میکنم. در میان تمامی نسخههای بازی استریت فایتر ۲، من فکر میکنم که Champion Edition بیش از همهی نسخههای دیگر بازی فراموش شده است که این منصفانه نیست. CE کمک کرد تا بسیاری از عناصری که در نسخههای بعدی این بازی، بازیهای بعدی سری و حتی دیگر آثار ژانر بدیهی به نظر می رسیدند، برای اولینبار خلق شوند. گرچه ممکن است به اندازه The World Warrior روی این مجموعه تأثیر نداشته باشد اما یک گام ضروری رو به جلو برای این بازی بوده است. ۴ مبارز معروف گروه شادولو از شخصیتهای پرطرفدار سری بازی استریت فایتر هستند و شاید یکی از دلایل عمدهی این موضوع به خاطر قابلبازی بودن آنها در این نسخه باشد. از طرف دیگر، قابلیت مبارزه در مقابل یک شخصیت مشابه که به اصطلاح به آن مبارزه آیینهای میگویند، تأثیر شگرفی بر روی این ژانر گذاشته است و نهتنها در استریت فایتر بلکه در دیگر بازیهای مبارزهای هم مفهوم تازهای را بنا کرد و آنها را به چیزی پویاتر تبدیل کرد. گاهی ممکن است بین دوستان یا حریفان ناآشنا این بحث ایجاد شود که چه کسی بهتر میتواند با یک شخصیت یکسان بازی کند و این خود یک جذابیت جانبی و چالشی متفاوت را به وجود میآورد.
Street Fighter II: Rainbow Edition
هرگاه صحبت از بازیهای بسیار موفق دستگاههای آرکید میشود، همیشه نسخههای دستکاریشده و هکشدهی غیررسمی هم دیده میشوند. بازی Pac-Man نسخهی غیررسمی Crazy Otto را داشت، Donkey Kong نسخهی هکشدهی Crazy Kong، بازی Dig Dug هم Zig Zag را داشت و در نهایت استریت فایتر ۲ بسیاری از این نسخهها را داشت. در واقع، نسخههای تغییریافته و اصلاحشدهی زیادی از استریت فایتر در دستگاههای آرکید وجود داشت که برخی از آنها کاملاً در تاریخ فراموش شدهاند، هکهایی که برای مورخان بازیهای ویدئویی کاملاً ناشناخته هستند.
معروفترین این هکها نسخهای است که با نام Rainbow Edition شناخته میشود. با این حال، بعضیها آن را با نام Black Belt Edition هم میشناسند. کد این نسخه برگرفته از نسخهی تایوانی این بازی است که توسط Hung Hsi Enterprise لایسنس شده است. نسخهی هکشده معروف دیگری از Champion Edition (با استفاده از همان رام منبع اصلی) به نام Street Fighter II Koryu وجود دارد که دیوانگی نسخه Rainbow را فراتر میبرد اما با این وجود Rainbow تنها نسخهای است که توسط توسعهدهندگان در شرکت کپکام تأیید و به رسمیت شناخته شده است.
Rainbow Edition به وضوح بر اساس چارچوب Champion Edition ساخته شده است که شامل فهرستی از ۱۲ شخصیت است. هسته بازی به طور قابلتوجهی متفاوت عمل میکند. برای شروع، این نسخه نسبت به The World Warrior و Champion Edition بهمراتب سریعتر است. ویژگیهای حرکات ویژه شخصیتهای مختلف هم تغییر کرده است؛ برای مثال، حرکت معروف هادوکن (Hadouken) میتواند بسیار سریع انجام شود یا در حالی که به سمت حریف میرود، به آرامی شناور شود. علاوه بر این، چندین حرکت ویژه از شخصیتهای دیگر (مانند حرکت ویژه Hundred Hand Slap از ای. هوندا) اکنون هادوکنهای خاص خود را ایجاد میکنند. حرکات ویژه را می توان در هوا هم انجام داد – حتی زمانی که هیچ منطقی برای آنها وجود ندارد. علاوه بر این، بازیکنان میتوانند با فشار دادن دکمه Start شخصیتها را تغییر دهند. در واقع، وقتی حریفی که CPU کنترل آن را بر عهده دارد مقدار مشخصی ضربه دریافت میکند، آنها میتوانند به شخصیت دیگری تبدیل شوند. اگرچه در راند بعدی دوباره همان شخصیت قبلی بازمیگردد.
اگرچه نسخهی Rainbow Edition و نسخههای مشابه آن بهصورت کلی تأثیر کمی روی سری استریت فایتر گذاشتند اما الهامبخش تغییراتی در نسخههایی مانند Ultra Street Fighter IV شدند. برای شروع، سهولت هک سختافزار CPS، کپکام را مجبور کرد تا یک برد آرکید جدید، به نام CPS-2، توسعه دهد. CPS-2 علاوه بر آسیب پذیری کمتر نسبت به تهدیدها، به طور قابلتوجهی قدرتمندتر از مدل قبلی خود بود و امکان جلوههای بصری و صوتی بسیار چشمگیرتری را در بازیهای آرکید بعدی کپکام فراهم میکرد. در حالی که جیمز گادارد، یکی از کارمندان کپکام آمریکا، تحتتأثیر تغییرات ایجاد شده در نسخه Rainbow Edition قرار نگرفت، او متوجه شد که این نسخه بهطور قابلتوجهی سریعتر از هر بازی رسمی استریت فایتر است. همین موضوع منجر به این شد که در نسخهی بعدی رسمی استریت فایتر تغییرات مهمی انجام شود.
Street Fighter II Turbo: Hyper Fighting
کپکام با الهام از تغییرات ایجاد شده در نسخههای دستکاریشده مختلف برای Champion Edition، استریت فایتر ۲ را بهبود بخشید و در دسامبر ۱۹۹۲ یک نسخهی بازنگریشدهی دیگر در دستگاههای آرکید منتشر کرد. این نسخه در ژاپن با نام «استریت فایتر ۲ توربو» (Street Fighter II Turbo) و در دیگر نقاط با نام «استریت فایتر ۲: هایپر فایتینگ» (Street Fighter II’: Hyper Fighting) شناخته میشد. سومین نسخهی بازنگریشده از استریت فایتر (همین نسخه) با اختلاف زیاد محبوبترین نسخهی من از استریت فایتر ۲ است. از نظر من، استریت فایتر ۲: توربو تجربهی غایی استریت فایتر ۲ را خلق میکند. تجربهای که هم بسیاری از چیزها را بهبود داده و هم ساختمان نسخههای پیشین استریت فایتر ۲ را حفظ کرده تا همچون یک دنباله نباشد.
همانطور که پیش تر اشاره کردم، هایپر فایتینگ در پاسخ به ارتقاهای مختلف و غیر رسمی برای چمپیون ادیشن ساخته شد که به عنوان یک جایگزین متعادل و قانونی برای رینبو ادیشن و دیگر نسخههای دستکاریشدهی مشابه محسوب میشود. ظاهراً تغییرات در بازی به جای دفتر اصلی در ژاپن، از شعبهی آمریکا کپکام الهام گرفته شده بود. وقتی توربو برای اولینبار در یک رویداد تجاری نمایش داده شد، سرعت بازی فقط ۵ درصد افزایش داده شده بود. وقتی اپراتورهای آرکید آشکار کردند که ارتقاهای دیوانهوارتر و البته ارزانتر غیررسمی جذابیت بیشتری دارند، رئیس کپکام یعنی کِنزو تسوجیموتو (Kenzo Tsujimoto) به جیمز گودارد (کارمند شعبهی آمریکا کپکام) که از همان ابتدا این ایده را مطرح کرده بود گفت تا طراحی نسخهی توربو را در بازهی زمانی یکروزه بازسازی کنند و این قضیه به ساخت نسخهای که امروز با آن آشنا هستیم، ختم شد.
تفاوت اصلی میان نسخهی توربو و نسخههای رسمی قبلی استریت فایتر ۲ در سرعت بیشتر گیمپلی آن است. در مقایسه با چمپیون ادیشن، نسخهی هایپر فایتینگ حدود ۱۵ درصد سریعتر است و این فقط منحصر به گیمپلی نمیشود بلکه به سرعت منوهای مختلف و پایانهای بازی هم مربوط میشود. این امر منجر به زمانبندی بسیار دشوارتر و دقیقتری در هنگام انجام حرکات ویژه شد اما همچنین به بازیکنان اجازه داد تا سریعتر وارد نبرد شوند و بسیار سریعتر به حریفان خود واکنش نشان دهند.
نسخهی هایپر فایتینگ همچنین به اکثر شخصیتها – همهی شخصیتها به غیر از گایل و ۴ مبارز شادولو – حرکتهای ویژهی کاملاً جدیدی میدهد. برخی از این حرکات انواع دیگری از حرکتهای معروف شخصیتها بود: ضربهی Hurricane Kick دو شخصیت ریو و کِن و ضربهی Spinning Bird Kick شخصیت چون-لی میتوانند در هوا انجام شوند (که میتواند تأثیری برگرفته از رینبو ادیشن باشند)، به بلانکا یک نوع ضد هوایی جدید از حمله چرخشیاش به او داده شد که به او اجازه میدهد تا حریفان در حال پرش را غافلگیر کند و به زنگیف یک نوع سریعتر از حرکت Double Lariat داده شد که می تواند به حملات چرخشی واکنش نشان دهد. شاید برجستهترین آنها حرکت Super Sumo Splash شخصیت ای.هوندا (E.Honda) باشد. همهی این تکنیکها و تکنیکهای مشابه برای شخصیتهای دیگر همگی به نمادهایی برای این شخصیتها تبدیل شدند و اسراتژیهای تازهای را برای بازی کردن با این شخصیتها ارائه کردند تا بازی همچنان زنده و نو نگه داشته شود.
چند تغییر جزئی دیگر موجود در چمپیون ادیشن هم در نسخهی توربو اعمال شده است که از مهمترین آنها میتوان به پالتهای رنگی پیشفرض کاملاً جدید اشاره کرد. در حالی که رنگهای کلاسیک بهعنوان جایگزین در دسترس بودند. این شروع چنین ترندی در بازیهای مبارزهای بود؛ جایی که نسخههای بازنگریشده تغییراتی در ظاهر و لباس شخصیتهای اصلی میدهند و در عوض لباس قبلی را هم بهعنوان یک گزینهی جایگزین در نظر میگیرند. همچنین تغییراتی برای ایجاد تعادل بیشتر در بازی و همچنین رفع باگها انجام شد و پس از پایان بخش تکنفره یک حالت گرافیکی جدید اضافه شد که شخصیت انتخابی شما را که برندهی بازی شده است، در حالی نشان میدهد که روی یک سکو در جایگاه نخست ایستاده است و در کنار او شخصیتهای ام. بایسون و ساگات (یا وِگا، اگر یکی از این دو شخصیت را انتخاب کردهاید) که بهترتیب در رتبههای دوم و سوم قرار دارند.
معروفترین پورت خانگی نسخهی توربو مربوط به پورت این بازی برای دستگاه سوپر نینتندو (SNES) است اما نکتهای که بسیاری از افراد آن را نمیدانند این است که هایپر فایتینگ بهصورت فنی راه خود را به کنسول سگا جِنسیس هم پیدا کرد. سگا در ابتدا نسخهی خانگی چمپیون ادیشن را همزمان با نسخه پیسی انجین معرفی کرد، با این حال کپکام از اولین تلاش برای پورت بازی راضی نبود و آن را به تأخیر انداخت. هنگامی که نینتندو حق انحصاری استفاده از نسخهی توربو را به دست آورد، سگا خواستار آن شد که ویژگیهای آخرین بازنگری (توربو) هم به نسخهی جنسیس اضافه شود. به این ترتیب، نسخهی سگا جنسیس این بازی در غرب به نام «استریت فایتر ۲: اسپیشال چمپیون ادیشن» (Street Fighter II’: Special Champion Edition) و در ژاپن به نام «استریت فایتر ۲ پلاس: چمپیون ادیشن» (Street Fighter II’: Special Champion Edition) تغییر پیدا کرد. البته نسخه های SNES و جنسیس از نظر ویژگیهای پایه و از نظر عملکردی یکسان بودند: به لطف امکان تغییر سرعت گیمپلی در منوی گزینهها، میتوان آنها را از نظر فنی شامل هر دو نسخهی CE و Hyper Fighting خطاب کرد.
نسخههای مهم دیگری از هم از بازی استریت فایتر ۲ وجود داشت که میتوانیم از جمله به «استریت فایتر کالکشن ۲» (Street Fighter Collection 2) اشاره کنیم که تمام نسخههای بازی استریت فایتر ۲ تا آن زمان – یعنی نسخههای The World Warrior، Champion Edition و Hyper Fighting – را در خود گنجانده بود. این نسخه در تاریخ ۳۱ اکتبر سال ۱۹۹۸ برای کنسول پلیاستیشن در آمریکا شمالی منتشر شد. این کالکشن شامل پورتهایی بود که تقریباً همانند نسخههای آرکید عالی بودند و بعدها هم از آنها در بازی Capcom Classics Collection استفاده شد که برای پلیاستیشن ۲ و ایکسباکس و پلیاستیشن پورتابل منتشر شد. در اواخر سال ۱۹۹۸، استریت فایتر کالکشن ۲ در ژاپن با نام Capcom Generations 5 روی دو کنسول پلیاستیشن و سگا سَترن (Sega Saturn) به انتشار رسید. این نسخه شامل تنظیمی از موسیقی متن بازی است که میتواند توسط بازیکن باز شوند و همچنین یک حالت به نام Super Vs. Mode در آن قرار دارد که به دو بازیکن اجازه میدهد که با استفاده از شخصیتهایی که در هر سه نسخهی موجود در این کالکشن وجود دارند، به رقابت در مقابل همدیگر بپردازند. در سال ۲۰۰۶ این بازی در آمریکای شمالی و اروپا برای ایکسباکس لایو آرکید (Xbox Live Arcade) پورت شد. این نسخه هم از کیفیت بسیار خوبی برخوردار بود و شامل گزینهی بازی بهصورت آنلاین هم بود. این نسخه فقط به این دلیل قابل توجه است که به اندازهی کافی علاقهی کپکام را به استریت فایتر جلب کرد و آنها را متقاعد کرد تا عناوین جدیدی را توسعه دهند و فرنچایز را احیا کنند.
تا به امروز، برای من استریت فایتر ۲ توربو یکی از محبوبترین بازیهای کل سری بازی استریت فایتر و البته محبوبترین نسخهی استریت فایتر ۲ است. علاوه بر آن، حتی در دید عموم هم دومین نسخهی محبوب از نسخههای متعدد استریت فایتر ۲ است. در کنار همهی اینها، این نسخه اثری است که من میتوانم به همه برای ورود به این ژانر معرفی کنم. هایپر فایتینگ (یا توربو) سادگی نسخهی The World Warrior را حفظ کرده اما با افزایش سرعت بازی و ویژگیهای مختلف دیگر جنونی را که بازیهای مبارزهای را برای آن دوست دارم، به تصویر میکشد. وقتی شنیدم که نسخهی توربو قرار است یکی از آن نسخههایی باشد که در Street Fighter 30th Anniversary Collection (نسخهی مخصوص ۳۰ سالگی سری) دارای قابلیت بازی بهصورت آنلاین باشد، به وجد آمدم.
Super Street Fighter II: The New Challengers
باید بگویم که نسخهی اولیه و اصلی «سوپر استریت فایتر ۲» برخلاف نسخهی بازنگریشده و اصلاحشدهی بسیار محبوبش (که در ادامه به آن خواهیم پرداخت)، یکی از بازیهای مبارزهای شایستهای است که به شکل غمانگیزی نادیدهگرفته شده است و شاید بتوان آن را با عناوینی مثل Fatal Fury 2 و نسخهی اصلی «مورتال کمبت ۳» (Mortal Kombat 3) مقایسه کرد. بهطور عینی میتوان گفت که The New Challengers شدیدترین بازنگریها و تغییرات را داشته است که بازی را نسبت به نسخههای پیشین استریت فایتر ۲ متفاوت کرده و چندین ویژگی جدید را به استریت فایتر ۲ اضافه کرد که بسیاری از آنها تا به امروز به پایههایی مهم در ژانر بازیهای مبارزهای تبدیل شدهاند. واقعیت این است که سوپر استریت فایتر ۲ ممکن بود در دستان یک شرکت دیگر بهعنوان دنباله در نظر گرفته شود تا آن را در قالب «استریت فایتر ۳» به ما ارائه کند.
بازی Super Street Fighter II: The New Challengers ابتدا در تاریخ ۱۰ سپتامبر ۱۹۹۳ در دستگاههای آرکید در کشور ژاپن عرضه شد. این بازی در اکتبر همان سال در آمریکای شمالی عرضه شد اما انتشار آن در اروپا تا تاریخ ۶ ژانویهی ۱۹۹۴ به تعویق افتاد. سوپر استریت فایتر ۲ اولین بازی ساخته شده برای سختافزار CP System II بود. سختافزار جدیدی که قابلیتهای گرافیکی و صوتی دستگاه قبلی را بهبود میداد اما عمدتاً برای مبارزه با کپیهای غیرمجاز از بازیها و دستکاریهای غیررسمی توسعه یافته بود. بازیهای CPS-2 از دو برد تشکیل شدهاند: برد A مستقیماً به خود دستگاه آرکید متصل میشود، در حالی که برد B شامل خود بازی است و به طور مؤثر به عنوان کارتریج برای برد A عمل میکند. با توجه به اینکه تا سال ۲۰۰۷ – یعنی تا چهار سال پس از انتشار آخرین بازی CPS-2- هکرها موفق به نفوذ به کدهای CPS-2 نشدند، واضح است که تلاش های کپکام در این زمینه موفقیتآمیز بوده است.
در مقایسه با سایر نسخههای استریت فایتر ۲ و حتی سایر بازیهای این سری، اطلاعات بسیار کمی دربارهی روند توسعه سوپر استریت فایتر ۲ وجود دارد. تنها داستان جالب در رابطه با خلق دوتا از شخصیتهای جدید بازی است. در ابتدا، کپکام قصد داشت یک جفت برادر دوقلو را به این نسخه اضافه کند که در اصل بتوانند جایگزین یکدیگر شوند و هردو یک سبک مبارزه یکسان را به اشتراک بگذارند. جیمز گودارد احساس میکرد که چنین جفتی اضافی خواهند بود – بهخصوص در مقایسه با ریو و کِن – به همین خاطر یک شخصیت با طراحی دیگری را پیشنهاد داد: کیک بوکسور سیاهپوستی بر اساس بیلی بلانکز، خالق ته بو، که در نهایت به شخصیت «دی جی» (Dee Jay) در این بازی تبدیل شد. نسبت به دیگر شخصیتهای بازی، این موضوع تمایز خاصی را به دی جی میدهد. او اولین و تنها شخصیت سری بازی استریت فایتر است که توسط یک آمریکایی طراحی شده است.
باتوجه به اینکه این نسخه تحت عنوان The New Challengers معرفی شد، منطقی به نظر میرسید که سوپر استریت فایتر ۲ چهار شخصیت جدید به بازی اضافه کند. میتوان به راحتی گفت که برجستهترین شخصیت جدیدی که به بازی اضافه شد، شخصیت «کَمی وایت» (Cammy White) اهل انگلستان بود. او دومین شخصیت زن در مجموعه بازی استریت فایتر است. او که از فراموشی رنج میبرد، توسط دلتا رِد (Delta Red)، یک واحد نیروهای ویژهی نخبه، به آنجا برده شد و هنگامی که از حضور ام. بایسون در دومین مسابقه استریت فایتر مطلع شد، ارتباط عجیبی با او احساس کرد و به امید یافتن پاسخ وارد مسابقات شد. فِی لانگ (Fei Long) دیگر شخصیت جدید بازی است که در واقع یک ستارهی فیلمهای هنرهای رزمی اهل هنگ کنگ است – و یکی از انبوه شخصیتهای الهام گرفته از بروس لی در بازیهای مبارزهای – که وارد این تورنمنت میشود تا مهارتهای خود را در میان مبارزان واقعی امتحان کند. همانطور که پیشتر گفتم، کپکام در ابتدا قصد داشت دو برادر رزمیکار را بهعنوان شخصیتهای جدید سوپر استریت فایتر ۲ در نظر بگیرد که حاصل تصمیمهای بعدی شخصیت فِی لانگ شد. دیگر شخصیت جدید بازی یعنی تاندر هاوک که بیشتر با عنوان تی. هاوک (T. Hawk) شناخته میشود، یک سرخپوست آمریکایی از قبیله تاندرفوت (Thunderfoot) است که سرزمین های اجدادی او توسط شادولو تصرف شد و همین قضیه او را مجبور کرد تا با تبعید شدن در مکزیک به زندگی خود ادامه دهد. او با استفاده از سبک منحصربفرد هنرهای رزمی قبیله خود مبارزه میکند، سبکی که شامل ضربات قوی، پرتابهای قدرتمند و شیرجههای هوایی است. در نهایت، شخصیت دی جی (Dee Jay) هم که در بالا توضیحاتی را دربارهی او دادیم، یک کیکبوکسر خوششانس و نوازنده مشهور جامائیکایی است که به امید الهام گرفتن برای آلبوم بعدیاش وارد دومین دوره مسابقات World Warrior میشود. او امید دارد که بتواند ریتم جدیدی را در گرمای نبرد پیدا کند.
سوپر استریت فایتر ۲ سرعت بازی را دوباره از سرعت بالای نسخهی هایپر فایتینگ به نسخهی چمپیون برمیگرداند که این در دیدگاه عموم بهعنوان یک تغییر منفی در نظر گرفته شد. با این حال، بازی با نمایش تعداد ضربات در کمبو و اعطای امتیاز براساس تعداد ضربات و حرکات مورد استفاده، مکانیک کمبو را بهتر نشان میدهد و تأکید بیشتری روی آن میکند. همچنین به بازیکنی که اولین ضربه را در یک راند بزند، برگشت موفقیتآمیزی را داشته باشد یا اینکه از حالت سرگیجه (Stun) خارج شود بدون آنکه آسیبی ببیند، پاداشهای امتیازی در نظر گرفته شد. حال که صحبت از حالت سرگیجه به میان آمد، انیمیشنهای جدیدی هم به مکانیک گیچ شدن یا همان سرگیجه اضافه شد که نشان میداد چقدر فرار بدون آسیب دیدن از این حالت دشوار است. همچنین رنگهای بیشتری برای لباسهای بازیکنان در نظر گرفته شده است. در این نسخه هر شخصیت ۸ رنگ مختلف را در اختیار دارد و بازیکنان میتوانند بین آنها انتخاب کنند. تا جایی که من میدانم، این اولین باری است که این تعداد پالتهای رنگی جایگزین در یک بازی مبارزهای وجود داشته است و با توجه به اینکه چقدر طرفدار استفاده از رنگهای مختلف برای لباس شخصیتها هستم، این ویژگی برای من یک گنج مطلق بود.
همچون نسخهی توربو، سوپر استریت فایتر ۲ هم حرکتهای جدیدی را به بازی اضافه کرده است، حتی بیشتر از بازنگریهای قبلی. اگرچه، بعضی از این حرکات ممکن است جزئی باشند. گایل با فشار دادن یک جهت و یک دکمه حمله خاص با هم حرکتهای ویژه جدیدی را دریافت میکند. ضربهی خاص Heavy Punch Shoryuken کِن یک حالت آتشی دارد که میتواند دشمن را بسوزاند. ای. هوندا یک حرکت هوایی جدید دریافت کرده است و ضربهی Kikoken چون-لی و Yoga Teleport دالسیم هم تغییراتی پیدا کرده است و همچنین حملههای عادی ساگات هم اصلاح شده است. در کنار این تغییرات، بعضی از شخصیتها حرکات کاملاً جدیدی را دریافت کردند. زنگیف، ریو، بلانکا، بالراگ، وِگا و ام. بایسون از جملهی این شخصیتها هستند که به نحوی حرکتهای جدیدی را دریافت کردند.
یکبار دیگر، در سوپر استریت فایتر ۲ ما شاهد بر طرف شدن باگها و تغییراتی بودیم که منجر به تعادل بیشتر بازی میشود. مهمتر از همه، سوپر استریت فایتر ۲ یک بازی مهم در تکامل و تمایز دو شخصیت ریو و کِن بهعنوان شخصیتهایی مستقل است، به این معنا که سوپر استریت فایتر ۲ جایی است که آنها شروع به کسب تواناییهای متمایز در اجرای حرکات و حملههای ویژهی خود کردند. این نسخه با تغییر برخی از ویژگیها در حملات معمولی و به طور کلی متعادلسازی بیشتر آنها شروع به متمایز کردن این دو قهرمان کرد: ریو قویتر و کندتر شد، در حالی که کِن سریعتر شد اما حملههای او آسیب کمتری را به حریف وارد میکردند.
جالب اینجاست که علیرغم وجود سختافزار جدید، این نسخه بسیاری از اسپرایتها را از نسخههای دستگاه CPS-1 بازی استریت فایتر ۲ گرفته است. اغلب شخصیتها انیمیشنهای جدیدی را دریافت کردند که برجستهترین تغییرات در این زمینه متعلق به انیمیشنهای حرکت معروف Kikoken چون-لی است. سوپر استریت فایتر ۲ کاملاً از ابتدا طراحی شده است و کپکام تمام تلاش خود را میکند تا طراحیهای هنری جدید را با نسخههای قدیمی مطابقت دهد اما جزئیات شخصیتهای جدید بهتنهایی بسیار دقیقتر از دیگر شخصیتها به نظر میرسد. پسزمینههای جدید مکان مبارزات طراحی جدید و بهتری پیدا کردهاند و تلفیق خوبی با طراحیهای قبلی پیدا کردهاند. زمین مبارزهی مخصوص شخصیت کَمی (Cammy) به خاطر حضور شفقهای قطبی یکی از محبوبترین زمینهای مبارزهی سری از دید من است. پرترههای همه شخصیتها کاملاً به سبک هنری جدید طراحی شده است. شخصاً از ظاهر بیشتر طراحیهای جدید در مقایسه با نسخههای قبلی خوشم میآید. کپکام همچنین بعضی از طراحیهای هنری در اندینگهای بازی را هم دوباره طراحی کرده است و حتی برای بعضی از شخصیتها از جمله چون-لی، بالراگ، وِگا، ساگات و ام. بایسون اندینگهای کاملاً جدیدی را ساخته است. همچنین انیمیشن اجرای حرکت هادوکن شخصیت ریو در صفحهی اصلی بازی هم تغییر کرده است. طراحی نقشهی جهان بازی هم تغییر کرده و حتی تغییراتی در ظاهر نوار سلامتی شخصیتها اعمال شده است. نماد پیروزی شخصیتها هم از علامت V به معنای پیروزی به یک ستارهی زردرنگ تغییر کرده است.
تم شخصیت گایل در سوپر استریت فایتر ۲
تم شخصیت کمی در سوپر استریت فایتر ۲
تکنولوژی بهبودیافته سختافزار CPS-2 به کپکام اجازه میداد تا موسیقی متن بازی را مجدداً تنظیم کند؛ در حالی که ساختههای یوکو شیمومورا (Yoko Shimomura) هنوز در سوپر استریت فایتر ۲ مورد استفاده قرار میگرفت، او در این زمان کپکام را ترک کرد. به همین خاطر، ایسائو آبه (Isao “Oyaji” Abe) بازگشت تا در کنار سیان نیشیگاکی (“Syun” Nishigaki) – که به توسعهی چیپهای صوتی دستگاه CPS-2 کمک کرد – برای این بازی آهنگسازی کند. سیان آهنگ مخصوص شخصیتهای کَمی و فِی لانگ را ساخته است. این در حالی است که آبه آهنگ مخصوص تی. هاوک و دی جی را خلق کرده است. با این حال، اکثر آهنگهای دیگر از نسخههای قبلی بازگشته است، هرچند همهی آنها به شکل یکسان استفاده نشده است. به عنوان مثال، بخش مقدمه و آغازین جدید دارای یک آهنگ کاملاً اورجینال (ساخته شده توسط نیشیگاکی) بود و آهنگی که برای بخش مقدمه و آغازین سه نسخه قبلی استریت فایتر ۲ در نظر گرفته شده بود، بهعنوان آهنگ جدید بخش انتخاب شخصیتها استفاده شد. افکتهای صوتی نیز نسبت به قسمتهای قبلی به شکل قابلتوجهی بهبود یافتهاند؛ نوبوهیرو نوبو اوهوچی (Nobuhiro “Nobu” Ohuchi) و توشیو کاجینو (Toshio” Kajino) تیم صدابرداری بازی سوپر استریت فایتر ۲ را تشکیل میدادند و توانستند بهخوبی قدرت سختافزار CPS-2 را نشان دهند. تمام شخصیتها – حتی ریو و کِن – صداگذاری مجزا و قابل تشخیصی در سوپر استریت فایتر ۲ دارند. همچنین یک صدای گوینده کاملاً جدید وجود داشت (از او برای صداگذاری شخصیت گایل نیز استفاده شده بود) که جالب به نظر میرسید.
علاوه بر نسخه استاندارد دستگاههای آرکید، نوع خاصی از سوپر استریت فایتر ۲ هم وجود داشت که چهار دستگاه آرکید را به هم متصل میکرد و امکان برگزاری مسابقات هشتنفره را فراهم میکرد. این یک ایده جالب بود که با نام Super Street Fighter II: The Tournament Battle شناخته میشد. دور اول در هر چهار دستگاه برگزار میشد اما پس از اتمام هر مسابقه، بازیکنان اغلب به دستگاههای متفاوت فرستاده میشدند تا مسابقات ادامه پیدا کند. به عنوان مثال، دو دستگاه اول محل برگزاری نیمهنهایی بودند، در حالی که دو دستگاه دیگر مسابقات براکت بازندهها را برگزار میکرد. این یک اتفاق جالب و قابلتوجه بود که هرگز هیچ پورت مستقیم خانگی دریافت نکرد تا اینکه اعلام شد که این ویژگی منحصربهفرد با استفاده از کابل Lan و البته جویکان در نسخه سوییچ نسخهی سالگرد ۳۰ سالگی سری حضور خواهد داشت.
در مقایسه با دو نسخه بازنگری استریت فایتر ۲، بازی «سوپر استریت فایتر ۲» تعداد قابلتوجهی نسخهی خانگی دریافت کرد. برجستهترین آنها نسخههای SNES و سگا جنسیس بود که هردو در سال ۱۹۹۴ عرضه شدند. در مقایسه با نسخههای قبلی، پورتهای سوپر استریت فایتر ۲ قطعاً نشاندهنده قدمت کنسولهای ۱۶ بیتی هستند که در مقایسه با نسخهی توربو و چمپیون ادیشن، بسیار ضعیفتر به نظر میرسند. گرافیک و صدا به طور قابلتوجهی از نسخه آرکید پایینتر است و نسخه SNES دارای حذفیات محتوایی مختلفی هم است. جنسیس از یک کارتریج ۴۰ مگابیتی در مقایسه با کارتریج ۳۲ مگابیتی SNES استفاده میکرد که این یعنی نسخهی SNES باید نمونه های مختلف صدای گوینده را حذف میکرد و همچنین سیاست سانسور نینتندو باعث حذف نمایش خون در بازی شد. برای جبران این کاستیها، هر دو نسخه سوپر نینتندو و سگا جنسیس دارای حالتهای بازی جدید و اضافی بودند. بخش Tournament Battle بهعنوان یک ویژگی خاص به ۸ بازیکن انسان یا CPU اجازه میدهد تا کل مسابقات را پشت سر بگذارند. حالت چالش زمانی (Time Challenge Mode) بازیکنان را به چالش میکشد تا در سریعترین زمان ممکن حریف کامپیوتری خود را در یک نبرد تنبهتن شکست دهند. در نهایت، حالت «نبرد گروهی» (Group Battle) وجود دارد که پیشدرآمدی برای حالت «نبرد تیمی» (Team Battle) برای بازیهای مبارزهای آینده شد. بازیکنان میتوانند بین این دو حالت انتخاب کنند: Match Play که مجموعهای از مسابقات را بین تعداد مساوی شخصیتها تنظیم میکند و حالت Elimination که در آن شخصیتی که در هر مسابقه برنده میشود، به مبارزه با حریف بعدی ادامه میدهد تا زمانی که یکی از آنها از پا بیفتد. هر دو نسخه توانایی افزایش سرعت بازی را نیز داشتند، هر چند که افزودن سرعت فقط تا اندازهی رساندن سرعت بازی به نسخهی معروف هایپر فایتینگ/ توربو امکانپذیر بود. علاوه بر این، نسخه جنسیس همچنین گزینه مبارزه با تمام ۱۶ کاراکتر در حالت Super Mode را در اختیار داشت، بر خلاف نسخه استاندارد که فقط امکان مبارزه با ۱۲ نفر را فراهم میکرد.
همچنین پورتهای مختلفی از این نسخه وجود داشت که از نظر کیفی بسیار متفاوت بودند. نسخهی Sharp X68000 که در ژاپن عرضه شد، توانست کار خوبی در القای تجربهی نزدیک به نسخهی دستگاههای آرکید انجام دهد، هرچند دقیقاً بهخوبی آن نبود. ژاپن همچنین یک پورت اصلی برای Fujitsu FM Towns دریافت کرد که با یک موسیقی متن دوباره تنظیمشده و یک حالت ویرایش رنگ همراه بود که به بازیکنان اجازه میداد پالتهای رنگ لباس هر شخصیت را تغییر دهند. در آمریکای شمالی و اروپا، شرکت یوروکام (Eurocom) بازی سوپر استریت فایتر ۲ را برای کامپیوترهای DOS و آمیگا عرضه کرد. این پورتها براساس نسخه سوپر نینتندو ساخته شده بودند و نه نسخهی دستگاههای آرکید. نسخه DOS توسط Rozner Labs توسعه داده شد و تقریباً با پورت MegaMan X آنها برابری میکرد. البته، اگرچه عملکرد این نسخه کاربردی بود اما بهوضوح نسبت به منبع اصلی کیفیت کمتری داشت و کیفیت موسیقی متن آن هم فاجعه بود. نسخهی آمیگا که توسط فریاستایل (Freestyle) پورت شده بود، حتی بدتر از آن بود. فریاستایل همان شرکتی است که مگامن را برای کنسول گیم گیِر (Game Gear) تولید کرده بود.
اولین خاطرهی من از بازی سوپر استریت فایتر ۲ به زمانی مربوط میشود که در سفر بودم و آن را در یک دستگاه آرکید دیدم که صفحهی عظیمی داشت. من همچنین نسخهای از این بازی را برای کنسول سگا جنسیس داشتم. در واقع، این بازی بهگونهای اولین استریت فایتر واقعی من بود. شاید به خاطر خاطرات خوبی که برای من به همراه داشته، قضاوت عادلانهای نداشته باشم اما فکر میکنم هیچگاه به اندازهی شایستگیهایش به آن توجه نشد. زمانی که این بازی منتشر شد، طرفداران تشنه یک دنبالهی واقعی بودند و علیرغم تمام پیشرفتها و چیزهایی که به این سری اضافه کرد، یک اشتباه تراژیک محسوب میشد. در حالی که طرفداران تیزبینتر نسبت به اینکه سوپر استریت فایتر ۲ آخرین نسخهی این بازی باشد، شک داشتند اما با این وجود این آخرین نسخه استریت فایتر ۲ بود که روی کنسولهای ۱۶ بیتی عرضه شد. از این نظر، این نسخه پایان یک دوران بود. پس از این بازی، استریت فایتر بالاخره از دستگاههایی که از بدو تولد این مجموعه خانهای برای آن به حساب میآمدند، فراتر رفت: از فایتینگ استریت در دستگاه توربوگرافایکس-سیدی تا دنبالهی موفقیتآمیز World Warrior روی SNES تا جنگ کنسولی جذابی که باعث شد دو نسخهی مجزا اما یکسان به نامهای توربو و اسپیشال چمپیون ادیشن بهترتیب برای SNES و جنسیس منتشر شوند، بازی سوپر استریت فایتر ۲ در انتها ثابت کرد که نسل چهارم کنسولهای خانگی به پایان خود رسیده است.
Super Street Fighter II Turbo
در نهایت، به نسخهای میرسیم که معمولاً آن را بهعنوان نسخهی نهایی و کامل استریت فایتر ۲ میشناسند. بله، منظورم بازی «سوپر استریت فایتر ۲ توربو» (Super Street Fighter II Turbo) است. البته، این نسخه در ژاپن با نام Super Street Fighter II X: Grand Master Challenge شناخته میشود. این بازی در تاریخ ۲۳ فوریه ۱۹۹۴ در ژاپن و سپس دقیقاً یک ماه بعد برای آمریکای شمالی عرضه شد و نسخهی اروپایی آن هم در تاریخ ۶ آوریل همان سال به انتشار رسید. من شخصاً فکر میکنم که این نسخه، به خصوص با استانداردهای امروزی، بیش از حد مورد توجه قرار گرفته است اما برای بسیاری از طرفداران این فرنچایز، سوپر استریت فایتر ۲ توربو به معنای واقعی کلمه مترادف با خود استریت فایتر است. این بازی شاید قدیمیترین بازی مبارزهای باشد که تا به امروز در صحنه مسابقات حضور داشته که این به خودی خود یک موفقیت محسوب میشود. متأسفانه، همچون نسخهی قبلی، اطلاعات کمی دربارهی روند توسعهی این نسخه وجود دارد. گمانهزنیهایی وجود دارد که این نسخه در واقع فقط به خاطر سرعت پایین سوپر استریت فایتر ۲ نسبت به نسخهی هایپر فایتینگ ساخته شده است.
همچون نسخههای بازنگریشدهی قبلی، سوپر استریت فایتر ۲ توربو چند مکانیک جدید را به بازی اضافه میکند. شاید تأثیرگذارترین آنها اضافه شدن مکانیک Super Meter بود. در حالی که شرکت SNK زودتر از کپکام با معرفی مکانیک Desperation Moves در بازی Fatal Fury 2 و مکانیک Spirit Gauges در Art of Fighting – که هر دو بازی در سال ۱۹۹۲ آمدند – توانست این قابلیت را معرفی کند اما این بازی سوپر استریت فایتر ۲ توربو شرکت کپکام بود که این مفهوم را در میان تودهی مردم و علاقهمندان به بازیهای مبارزهای رایج کرد. Super Meter هر شخصیت در پایین، زیر نوار سلامتی مربوط به آن شخصیتها ظاهر میشود. انجام حرکات ویژه یا آسیب دیدن توسط ضربههای حریف، نوار Super Meter را پر می کند و پس از پر شدن، بازیکنان به Super Combo دسترسی خواهند داشت. Super Combos که در اصل یک نسخه تقویتشده از یک حرکت ویژه موجود است، در نسخهی سوپر توربو در مقایسه با بازیهای بعدی کمی خام به نظر میرسد و بیشتر شبیه به یک مکانیک برای کامبک است. در واقع، در این نسخه این اتفاق عجیبی نیست که تا پایان یک مسابقه نوار Super Combos هیچکدام از شخصیتها پر نشود.
سوپر استریت فایتر ۲ توربو دوباره سرعت بالاتری را که در هایپر فایتینگ شاهد بودیم، برمیگرداند. علاوه بر این، قبل از انتخاب یک شخصیت، بازیکنان میتوانستند سرعت گیمپلی را نیز تنظیم کنند که برای این کار ۴ سطح مختلف برای انتخاب سرعت در نظر گرفته شده بود. همچنین قابلیت فرار از حرکاتی که منجر به انداختن و پرتاب حریف میشود، در این نسخه اضافه شد. همچنین اگر با فشردن دکمه در میانهی اجرای این حرکات بتوانید آن را خنثی کنید، فقط نصف آسیب به دشمن زده میشود. هر دو قابلیت بعدها در دههی ۹۰ میلادی در بازیهای مبارزهای به ویژگیهای برجستهای تبدیل شد که تا به امروز هم از آنها استفاده میشود.
با این حال، شاید تأثیرگذارترین ویژگی اضافهشده به بازی مربوط به غولآخر مخفی آن باشد: آکوما (Akuma) یا گوکی«Gouki» – آنگونه که در ژاپن او را صدا میکنند – برادر و البته قاتلِ استاد دو قهرمان اصلی بازی یعنی ریو و کِن است. با بازی کردن حالت آرکید تحت شرایط خاص و ویژهای آکوما ناگهان ظاهر می شود و با از بین بردن ام. بایسون جای او را بهعنوان غولآخر بازی میگیرد. او هم بعضی از حرکتهای ریو و کِن را انجام میدهد و هم تکنیکهای منحصربهفردی همچون قابلیت تلپورت و توپ آتشین هوایی (Air Fireball) را در اختیار دارد. شکست دادن آکوما بهراستی محک خوبی برای سنجیدن مهارت بازیکنان است. به طور کلی، فرض بر این است که آکوما از یک شوخی جالب اول آوریل در شماره آوریل ۱۹۹۲ ماهنامه بازیهای الکترونیکی (Electronic Gaming Monthly) الهام گرفته شده است که در آن نحوهی باز کردن یک غولآخر (باس فایت) به نام شِنگ لانگ (Sheng Long) را در بازی استریت فایتر ۲ توضیخ میداد و برای اینکار یک روش بسیار مسخرهای را هم شرح داده بود. بدیهی است که شنگ لانگ یک شخصیت قلابی است و صرفاً برای شوخی طراحی شده است. با وجود این روایت معروف، کپکام هیچگاه تأثیر شنگ لانگ را روی خلق شخصیت آکوما تأیید یا تکذیب نکرد. با این حال، از آنجایی که در بازی استریت فایتر ۵ پروفایلی برای شنگ لانگ در نظر گرفته شده که به این شوخی اول آوریل اشاره میکند، میدانیم که کپکام حداقل وجود شنگ لانگ را به رسمیت میشناسد. همچنین یک کد مخصوص برای باز کردن آکوما به عنوان یک شخصیت قابلبازی وجود داشت اما در حالی که او به طور قابلتوجهی برای مبارزه عادی ضعیفتر شده بود اما هنوز هم نسبت به شخصیتهای دیگر متعادل نبود و از آنها قویتر بود. به همین خاطر، استفادهی او در مسابقات رسمی ممنوع شد. او همچنین تنها شخصیت این بازی بود که فاقد Super Combo بود.
بازی سوپر استریت فایتر ۲ توربو حرکتهای عادی و ویژهی جدیدی را هم برای شخصیتهای مختلف اضافه کرده است که به خاطر تعداد زیاد آنها نمیتوانیم همهی آنها را در اینجا توضیح دهیم. با این حال، بعضی از آنها به حرکات نمادینی برای شخصیتها تبدیل شدند. از جمله این حرکات میتوان به حرکت Banishing Fist شخصیت زنگیف، حرکت Rekku Kyaku شخصیت فِی لانگ و حرکت Hooligan Combination شخصیت کَمی اشاره کرد.
رنگ پیشفرض لباس شخصیتها نسبت به سوپر استریت فایتر ۲ تغییر کرده است و در عوض ۸ پالت رنگی جایگزین آنها شده است. همچنین گزینهای وجود دارد که با وارد کرد یک کد منحصربهفرد در صفحهی انتخاب شخصیت میتوانید از گونههای متنوع شخصیتها در نسخههای قبلی استفاده کنید. این گونههای مختلف از شخصیتهای که از واریانتهای نسخهی اورجینال استفاده میکنند، به قابلیتهایی نظیر Super Meter و فرار از حرکات گرفتنی و پرتابی دسترسی ندارند اما بهگونهی متفاوتی نسبت به نسخهی استاندارد در مقایسه با دیگر شخصیتها متعادل (بالانس) شدهاند. گاهی اوقات این متعادلسازی بدتر از نسخهی استاندارد و جدید است اما برای شخصیتهایی مثل ساگات، کِن و تی. هاوک نتیجهی کار بهتر از تجسم آنها در نسخهی اصلی است. نسخهی سوپر توربو مراحل ویژه را از حالت تکنفره حذف کرد اما همچنین یک آرتورک به پایان بخش داستانی هر شخصیت اضافه میکند که به طور قابلتوجهی جزئیات بیشتری نسبت به بقیه آرتورکهای بازی دارد و تواناییهای سختافزار CPS-2 را به گونهای نشان میدهد که بازیهای آینده بتوانند از پتانسیلهای این دستگاه برای پیشرفت بیشتر استفاده کنند. صحنهی آغازین بازی هم شلوغتر شد و صحنهای را نشان میدهد که در آن چون-لی و کَمی پشت به یکدیگر ایستادهاند و آکوما پشت به تصویر ایستاده و ریو هم در حال انجام حرکت معروف هادوکن است. یک موسیقی جدید هم برای این افتتاحیهی مفصلتر تولید شد.
در حالی که نسخههای قبلی بازی استریت فایتر ۲ در محبوبترین کنسولهای خانگی ظاهر میشد، پورتهای سوپر استریت فایتر ۲ توربو در ابتدا کمی وضعیت مبهمتری داشتند و معروفترین نسخهی آن روی ۳DO منتشر شد. این پورت تقریباً پورت دقیقی بود ولی ویژگی واریانتهای قدیمی، بعضی از حرکتهای خاص و بعضی جلوههای پسزمینه خاص را پشتیبانی نمیکرد اما در عوض موسیقی متن دوباره تنظیم شده از نسخهی FM Version را حفظ کرد. نسخهی MS-DOS توسط یوروکام (Eurocom) توسعه داده شد و توسط گیمتِک (GameTek) به انتشار رسید. این ورژن به بازیکنان اجازه میدهد که واریانتهای اورجینال و قدیمی شخصیتها را هم در صورت تمایل انتخاب کنند و همچنین بعضی از حرکات خاصی را که در نسخهی ۳DO حذف شده بود، دوباره معرفی کرد و البته تنظیم خاص خودش را هم برای موسیقی متن بازی داشت. متأسفانه، به خاطر رزولوشن پایین، نمای بازی در مقایسه با دیگر نسخهها کمی جمعوجورتر و فشردهتر است اما جدا از آن، نسبت به پورتهای پیشین بازیهای استریت فایتر در کامپیوترهای خانگی با اختلاف زیاد عملکرد بهتری دارد. شرکت گیمتک نسخهی آمیگا این بازی را هم منتشر کرد که توسط هیومن سافت (Human Soft) توسعه داده شده است. این نسخه نسبت به پورت قبلی بسیار دقیقتر به نظر میرسد اما از انیمیشنهای ضعیف رنج میبرد. این نسخه بهطرز چشمگیری از تنظیم مخصوص خود برای موسیقی متن بازی برخوردار است.
پورتهای معروفتر هم در ادامه ظاهر شدند. استریت فایتر کالکشن در آمریکای شمالی، ژاپن و اروپا برای پلتفرمهای پلیاستیشن ۱ و سگا سَترن (Saturn) عرضه شد و دارای دو بازی سوپر استریت فایتر ۲ و سوپر استریت فایتر ۲ توربو بود که تقریباً کیفیت هر دو نسخه نزدیک به نسخههای دستگاههای آرکید بود. همچنین در اواخر سال ۲۰۰۰ یک پورت اختصاصی ژاپنی برای دریمکست وجود داشت که به نام Super Street Fighter II X for Matching Service شناخته میشد. نامگذاری این پورت به این خاطر بود که از قابلیت بازی آنلاین پشتیبانی میکرد. در نهایت، بخش دوم «مجموعه بازیهای کلاسیک کپکام» (Capcom Classics Collection) برای پلیاستیشن ۲ و ایکسباکس منتشر شد که دارای نسخهای از سوپر استریت فایتر ۲ توربو بود که از نسخهی آرکید شبیهسازی شده بود.
گمان میکنم که عدم تجربهی شخصی من با سوپر استریت فایتر ۲ توربو دلیل این باشد که چرا هیچوقت آن را به اندازهی اکثر طرفداران دوست نداشتهام. تنها تجربهی من با این نسخه به زمانی مربوط میشود که به یک فروشگاه بازی در شهر زادگاهم رفته بودم و این نسخه را روی کنسول ۳DO دیدم. شاید نسخهی مخصوص سالگرد ۳۰ سالگی سری بازی استریت فایتر بتواند من را بیش از همیشه به سوپر استریت فایتر ۲ توربو علاقهمند کند اما برای من در حال حاضر هایپر فایتینگ همچنان بهترین نسخهی استریت فایتر ۲ است.
میراث سوپر استریت فایتر ۲ توربو
در حالی که بسیاری از افراد سوپر استریت فایتر ۲ توربو را بهعنوان آخرین نسخه از بازیهای مرتبط با استریت فایتر ۲ در نظر میگیرند اما آن بازی باعث نشد که کپکام از ساخت نسخههای بازنگریشدهی بیشتر دست بکشد. در حالی که همهی این نسخههایی که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت، میتوانند در دستهبندی پورتهای بهبودیافتهی نسخهی سوپر توربو (همان سوپر استریت فایتر ۲ توربو) قرار بگیرند، هرکدام به اندازهی کافی ویژگیهای منحصربهفردی را برای کپکام و اکثر طرفداران بازی اضافه میکنند تا بتوانیم آنها را در قالب عناوین مجزایی در نظر بگیریم.
در ابتدا، ما در سال ۲۰۰۱ شاهد بازی Super Street Fighter II Turbo Revival بودیم که برای دستگاه گیمبوی ادونس (Game Boy Advance) منتشر شد. این نهتنها اولین نسخه از سوپر توربو بود که روی پلتفرمهای نینتندو عرضه شد، بلکه اولین نسخهی آن بود که من در اختیار داشتم. نسخهی Revival تقریباً ترکیبی از محتوای برخی از نسخههای دیگر است. در Revival از اسپرایتهای بازیافتی هر دو نسخه سوپر استریت فایتر ۲ برای SNES و نسخهی سوپر توربو در دستگاههای آرکید استفاده شده است. در فهرست شخصیتهای اصلی این بازی، دو نسخه از آکوما قابل باز شدن است. یکی ورژن استاندارد متعادلشدهی او است و دیگری ورژن «شین آکوما» است که بعضی از حرکتهای ویژهی او را در حالتی که بهعنوان غولآخر ظاهر میشود، در اختیار دارد. همچنین در این نسخه ویژگی Super Combo هم برای آکوما فعال شد. علاوه بر آن، مراحل ویژه هم دوباره در این نسخهی جدید پیادهسازی شد. آرتهایورکهای جدیدی بهصورت خاص برای این بازی طراحی شد و همچنین شخصیتهای ریو، کن، گایل، زنگیف و ام. بایسون زمینهای جدیدی را برای مبارزه دریافت کردند. چون-لی و بالراگ هم زمینهای متفاوتی دریافت کردند اما این زمینهای مبارزه بهترتیب از استریت فایتر آلفا ۲ و استریت فایتر آلفا ۳ گرفته شده بودند. همچنین رابط کاربری هم با تغییرات زیادی همراه شد.
متأسفانه این پورت میزبان مشکلات فراوانی بود. کنسول گیمبوی ادونس فقط دارای چهار دکمه بود که محدودیت کنترلی قابلتوجهی برای بازی ایجاد میکرد. بازیکنان میتوانند چیدمان دکمهها را در منوی گزینهها تغییر دهند تا به بهترین شکل با این کاستیها سازگار شوند. کیفیت موسیقی باتوجه به چیپ صدای گیمبوی ادونس افت میکند اما بیشتر صداها از نسخهی آرکید حفظ شدهاند، به استثنای صدای ریو (که از نمونه های صدای کلاسیک استریت فایتر ۲ استفاده می کند) و صدای آکوما (که از نمونههای صوتی بازیهای آلفا استفاده کرده). این پورت همچنین از باگهای مختلفی رنج میبرد که حتی در نسخههای آمریکای شمالی و اروپا وضع بدتر است و باگهایی وجود دارد که در نسخهی اصلی ژاپنی دیده نمیشوند که معروفترین آنها باگ معروف آکوما است که تحت شرایطی با انتخاب شین آکوما در بخش آرکید، بازی را کاملاً متوقف میکرد.
اکنون نوبت به آپدیت مورد علاقهی من یعنی Hyper Street Fighter II: The Anniversary Edition (با مخفف HSF2) میرسد. این نسخه در ژاپن روی پلیاستیشن ۲ و روی دستگاههای آرکید CPS-2 منتشر شد. تفاوت اصلی و عامل تمایز و برجستگی HSF2 این است که بازیکنان میتوانند بین هرکدام از برداشتهای موجود از هرکدام از شخصیتها انتخاب کنند. البته حالت آرکید بازی فقط به شخصیتهای نسخهی سوپر توربو خلاصه میشود اما این نسخه در اصل پاسخ کپکام به مورتال کامبت تریلوژی (Mortal Kombat Trilogy) است. این نبرد رؤیایی را در نظر بگیرید: فرض کنید برداشتی را که از گایل در World Warrior دیده بودیم در مقابل ساگات از سوپر استریت فایتر ۲ قرار بدهیم. این یک نبرد حماسی خواهد بود. این بازی همچنین در قالب Street Fighter Anniversary Collection برای پلیاستیشن ۲ و ایکسباکس در آمریکای شمالی و اروپا عرضه شد. نسخهی خانگی قابلیت انتخاب بین سه موسیقی متن مختلف را میداد که شامل موسیقی متن نسخهی CPS-1 و CPS-2 و ریمیکس موجود از موسیقی متن نسخهی FM Towns و ۳DO بود. ای کاش این قابلیت در نسخهی مخصوص سالگرد ۳۰ سالگی سری هم حضور داشت اما فکر میکنم با توجه به گنجاندن سوپر توربو اصلی، حضور آن اضافی باشد.
در میان این پورتهای بهبودیافته، نسخهی Super Street Fighter II Turbo HD Remix شرکت بکبون اینترتینمت (Backbone Entertainment) احتمالاً معروفترین و برجستهترین باشد. این نسخه که بر اساس نسخهی دریمکست توسعه داده شده است، در قالب یک بازی قابلدانلود برای ایکسباکس ۳۶۰ و پلیاستیشن ۳ منتشر شد. HD Remix به خاطر داراییهای هنری کاملاً بازسازی شدهاش اینگونه نامگذاری شده است که توسط شرکت UDON Entertainment تولید شده بود و از آن زمان به بعد آنها به همکاری همیشگی کپکام تبدیل شدند که بیشتر به بومیسازی کتاب طراحیهای هنری بازیها و تولید کمیک براساس داراییهای کپکام میپرداختند. گرافیک جدید این نسخه در حالت سکون مناسب به نظر میرسد اما در حالت حرکت کاملا زشت است: یکی از دوستانم فکر میکرد که من دارم با او شوخی میکنم تا اینکه به تصاویر نگاه نکرد و ویدئویی از بازی را در حال حرکت دید و به حرفم پی برد. البته، گزینهای وجود دارد که شما میتوانید با انتخاب آن از گرافیک پیکسلی نسخهی کلاسیک استفاده کنید اما این گزینه فقط روی شخصیتها اعمال میشود و تأثیری روی گرافیک جدید پسزمینههای بازی ندارد. این بازی همچنین یک موسیقی تنظیمشده جدید را دریافت کرد که توسط OverClocked ReMix ارائه شده بود. همچنین گیمپلی بازی هم توسط دیوید سیرلین (David Sirlin) دوباره متعادل و متوازن شد. البته، گزینهای هم وجود داشت که بتوانید از متعادلسازی نسخهی کلاسیک استفاده کنید اما بهصورت پیشفرض متعادلسازی سیرلین استفاده شده بود.
همه تصور می کردند که HD Remix قرار است آخرین نسخه از سوپر استریت فایتر ۲ توربو باشد، اما سال گذشته کپکام یک بار دیگر هم به سراغ این بازی رفت. بازی Ultra Street Fighter II: The Final Challengers بهعنوان یکی از اولین بازیهای کپکام برای نینتندو سوییچ منتشر شد. این نسخه شامل دو گزینه برای گرافیک است. حالت کلاسیک که از اسپرایتهای اصلی در نسبت تصویر ۴:۳ استفاده میکند و حالت New Generation که داراییهای هنری HD Remix را در ابعاد ۱۶:۹ به تصویر میکشد.
نسخهی اولتر شخصیت آکوما را به فهرست شخصیتهای اصلی اضافه میکند و به بازیکنان اجازه میدهد که شخصیت «شین آکوما» را باز کنند. این نسخه همچنین دو شخصیت جدید را هم به فهرست شخصیتهای بازی اضافه میکند: «اِویل ریو» (Evil Ryu) که نسخه دیگری از ریو است که به خاطر حضور در بازیهای Street Fighter Alpha و Super Street Fighter IV: Arcade Edition شناخته شده است و «وایلنت کِن» (Violent Ken) که در گذشته فقط در بازی SNK vs. Capcom CHAOS حضور پیدا کرده که حتی توسط کپکام توسعه داده نشده است. همچون نسخهی اچدی ریمیکس، این نسخه هم نسبت به نسخهی اصلی آرکید دوباره متعادلسازی شد. استفاده از استایل هنری جدیدتر موسیقی را به یک موسیقی تنظیمشده منحصربهفرد تغییر داده و در آن از نمونههای صوتی دوبله ژاپنی شخصیتها در بازی استریت فایتر ۴ استفاده شده است. همچنین در هر دو نسخه یک گویندهی جدید وجود دارد.
از دیگر موارد اضافه شده می توان به حالت ویرایش رنگ و بخشی به نام Way of the Hadou اشاره کرد که یک شوتر ریلی با زاویه دید اولشخص است که در آن بازیکنان کنترل ریو را به دست میگیرند و پیش از مبارزه نهایی با خود ام. بایسون با سربازان شادلو مبارزه میکنند. حرکات و حملات ویژه شخصیتها در این نسخه که برای کنسول سوییچ منتشر شده است، با استفاده از سنسورهای حرکتی کنترلر جویکان انجام می شود. باتوجه به قیمت ۴۰ دلاری این بازی، اکثر افراد تصور میکردند که این بازی موفق نخواهد شد. با این وجود، کپکام از آن زمان تاکنون عناوین مبارزهای متعددی را برای سوییچ عرضه کرده که از جمله آنها می توان به نسخهی ویژهی سالگرد ۳۰ سالگی استریت فایتر اشاره کرد. این نشان میدهد که این بازی حداقل توانسته انتظارات آنها را برآورده کند. کپکام همچنین به امکان پورت این نسخه برای پلتفرمهای دیگر بسته به میزان موفقیت بازی اشاره کرد. با این حال، بعید به نظر می رسد که این بازی در آینده برای پلتفرمهای دیگر منتشر شود.
اینگونه روایت ما از تاریخچهی نسخههای مختلف استریت فایتر ۲ به پایان می رسد و این ورق از قصهی استریت فایتر را هم به پایان میرسانیم. هنوز هم برای من شگفتانگیز است که ببینم اثری که بیش از ۲۵ سال از عرضهی آن سپری شده است، همچنان نسخههای جدیدی برای آن معرفی و عرضه میشود. با این حال، همهی اینها یادآور ارزش بالا و تأثیرگذاری استریت فایتر ۲ در میان بازیهای مبارزهای است. به هر حال، استریت فایتر ۲ و نسخههای متفاوتش بخش جداناپذیری از خاطرات علاقهمندان حرفهای بازیهای مبارزهای بهخصوص سری بازی استریت فایتر است؛ خواه این خاطرات از تجربههای شخصی باشد یا از خاطراتی که از مشاهدهی مسابقات حرفهای آن در ذهنمان حک شده است.
ادامه دارد…