استفاده از نمایشگر اولد در گوشیهای موبایل از کجا شروع شد؟

در سال 2003 اولین گوشیهای مجهز به نمایشگرهای اولد راهی بازار شدند که تقریبا تمام آنها گوشیهای تاشو بودند. دلیل استفاده از این فناوری هم ضخامت کم نمایشگرهای اولد بود و به همین خاطر گوشیهای فوق برای نمایشگر بیرونی از این فناوری بهره میبردند.
برخی از این نمایشگرها میتوانستند 256 رنگ نمایش دهند ولی برخی دیگر سیاهوسفید بودند. گوشیهایی مانند سامسونگ E700 و LG G7030 از نمایشگر بیرونی رنگی با رزولوشن 96 در 64 پیکسل بهره میبردند ولی نمایشگر اصلی آنها رزولوشن 128 در 160 پیکسل ارائه میدادند و میتوانستند 65 هزار رنگ را نمایش دهند.
نمایشگرهای اولد تا چند سال بعد فقط در گوشیهای تاشو استفاده شد تا اینکه در سال 2006 برای نخستین بار نمایشگر امولد راهی یک گوشی شد. اگرچه این روزها اصطلاح اولد و امولد به جای یکدیگر استفاده میشوند، اما این دو فناوری تفاوتهایی با هم دارند. AM موجود در ابتدای AMOLED مخفف ماتریس فعال است که برای ارائهی رزولوشن بالا و کیفیت خوب نقش مهمی را ایفا میکند.
در این مطلب قصد نداریم به طور مفصل به جزئیات این فناوری بپردازیم اما به طور خلاصه، در نمایشگرهای امولد هر پیکسل به یک ترانزیستور و خازن وصل شده تا وضعیت پیکسل را حفظ کنند. اما در نمایشگرهای اولد، پیکسلها به چنین بخشهایی متصل نیستند و اگرچه همین موضوع هزینهی ساخت آنها را پایین میآورد، اما از طرف دیگر این رویکرد منجر به کاهش رزولوشن و رفرش ریت میشود.
در هر صورت، عنوان اولین گوشی مجهز به نمایشگر امولد به BenQ-Siemens S88 تعلق دارد. این گوشی از دوربین اصلی 2 مگاپیکسلی با قابلیت فوکوس خودکار و درگاه کارت حافظه بهره میبرد و از اینترنت 2G پشتیبانی میکرد. نمایشگر امولد این گوشی 2 اینچ اندازه داشت که توسط شرکت AU Optronics تولید شده بود. از بین ویژگیهای آن میتوانیم به رزولوشن 176 در 220 پیکسل و نمایش 256 هزار رنگ اشاره کنیم.
بعد از عرضهی این گوشی، تاریک بودن نمایشگر آن با انتقادات گستردهای مواجه شد. باید خاطرنشان کنیم نمایشگرهای امولد تا چندین سال نسبت به نمایشگرهای LCD روشنایی کمتری ارائه میدادند. همچنین با توجه به اندازهی کوچک این نمایشگر، ارائهی رنگ سیاه عمیق چندان به چشن نمیآمد و در زمینهی دقت رنگ هم حرف زیادی برای گفتن نداشت.
پس از شکست گوشی S88، حدود دو سال خبری از نمایشگرهای امولد نبود. اما در سال 2008 گوشی نوکیا N85 همراه با نمایشگر امولد 2٫6 اینچی رسید که به لطف رزولوشن 240 در 320 و نمایش 16 میلیون رنگ جلب توجه کرد. این گوشی مبتنی بر سیستمعامل سیمبین بود و از دوربین 5 مگاپیکسلی بهره میبرد. گفتنی است نسل قبلی آن یعنی N95 از مشهورترین گوشیهای تاریخ محسوب میشود.
سامسونگ هم چند ماه پس از نوکیا، برای اولین بار از نمایشگر امولد در گوشی M7500 Emporio Armani استفاده کرد. در همین سال 2008 تعدادی از دیگر گوشیهای سامسونگ هم همراه با نمایشگر امولد معرفی شدند ولی این گوشیها در سال 2009 به دست کاربران رسیدند.
2009 سال بسیار مهمی برای سامسونگ بود زیرا در این سال اولین گوشی سری گلکسی به نام I7500 از راه رسید. همچنین سامسونگ در این سال از گوشیهای جذاب مبتنی بر ویندوز موبایل و سیمبین رونمایی کرد. نوکیا هم گوشی را با نمایشگر امولد به دست کاربران رساند ولی سامسونگ در این سال نشان داد که علاقهی بسیار زیادی به فناوری امولد دارد.
سامسونگ در سال 2010 از اولین گوشی مجهز به نمایشگر سوپر امولد به نام S8500 Wave رونمایی کرد. سامسونگ که در آن دوران سیستمعاملهای اندروید، ویندوز موبایل و سیمبین را امتحان کرده بود، یک سیستمعامل جدید به نام بادا را توسعه داد و گوشیهای سری Wave از این سیستمعامل بهره میبردند.
سامسونگ برای این گوشی از نمایشگر 3٫3 اینچی سوپر امولد استفاده کرد که از رزولوشن 480 در 800 بهره میبرد. سوپر امولد نامی است که سامسونگ برای فناوری توسعه یافته توسط این شرکت انتخاب کرده و در نمایشگرهای سوپر امولد، پنل لمسی با خود نمایشگر یکپارچه شده و به همین خاطر ضخامت کمتری دارند.
مدتی بعد، امکان ساخت نمایشگرهای امولد بر بستر پلاستیکی مهیا شد و به همین خاطر مزیت مهمی نسبت به فناوری LCD پیدا کردند. به لطف این رویکرد، ساخت نمایشگرهای خمیده امکانپذیر شد. سامسونگ و الجی تعدادی گوشی مبتنی بر نمایشگر خمیده رونمایی کردند که البته جلب توجه زیادی نکردند.
از دیگر مزایای استفاده از نمایشگرهای امولد میتوانیم به امکان استفاده از حسگر اثر انگشت زیر نمایشگر اشاره کنیم. در سال 2018 ویوو اولین گوشی مجهز به این مشخصه را راهی بازار کرد و حالا این فناوری در تعداد زیادی از گوشیها استفاده میشود.
در ادامهی این روند، سال گذشته شرکت ZTE اولین گوشی با دوربین سلفی زیر نمایشگر را معرفی کرد. نمایشگر و دوربین سلفی این گوشی حرف چندانی برای گفتن نداشتند اما مدتی قبل ZTE گوشی مجهز به نسل دوم این فناوری را راهی بازار کرد که در هر دو حوزه بهبود پیدا کرده است. در این زمینه شرکتهای دیگری هم وارد عمل شدهاند که از بین آنها میتوانیم به شیائومی و سامسونگ اشاره کنیم.
حالا بعد از مرور تاریخچهی استفاده از نمایشگرهای اولد برای گوشیهای موبایل، چه آیندهای در انتظار این فناوری است؟ در حال حاضر دو فناوری جدید تهدیدی مهم برای نمایشگرهای اولد هستند؛ فناوریهای mini-LED و microLED.
با وجود اینکه این دو فناوری از نظر نام شباهت زیادی به یکدیگر دارند، اما تفاوت بین آنها در حد اولد و LCD است. نمایشگر mini-LED در اصل مبتنی بر فناوری LCD است ولی برای تأمین نور پسزمینه از هزاران LED کوچک استفاده میکند و به همین خاطر کنتراست و کیفیت بهتری را به ارمغان میآورد. Micro-LED هم اساسا یک نمایشگر اولد فاقد مواد آلی است و روشنایی بیشتری و مصرف انرژی کمتر را ارائه میکند و دچار سوختگی نمایشگر هم نمیشود.
اگرچه mini-LED به لطف توجه اپل سروصدای زیادی راه انداخته، اما فناوری micro-LED هنوز برای استفادهی گسترده آماده نیست. در ضمن با توجه به کاهش قیمت نمایشگرهای اولد، در حال حاضر بسیاری از گوشیهای میانرده از این فناوری بهره میبرند و به همین خاطر این فناوری حداقل تا چند سال دیگر برای گوشیهای مختلف به طور گسترده استفاده میشود.
منبع: GSM Arena