وضعیت اینترنت 5G در سال ۲۰۲۱؛ انتظارات در برابر واقعیت
اینترنت 5G از سال ۲۰۱۹ راهی برخی کشورها شده است. آماده‌سازی زیرساخت‌های این فناوری در مقایسه با اینترنت 4G LTE با سرعت بیشتری در حال اجرا است و همچنین باید خاطرنشان کنیم که روزبه‌روز تعداد بیشتری از گوشی‌های 5G راهی بازار می‌شوند.
فناوری 5G در کنار افزایش قابل توجه سرعت اینترنت موبایل، قرار بود ارائه‌ی محصولات و امکانات نوآورانه و بسیار جذابی را امکان‌پذیر کند. آیا اینترنت 5G تا حالا توانسته انتظارات کاربران را برآورده کند؟ در ادامه به این موضوع می‌پردازیم.
سرعت اینترنت 5G در برابر 4G
شرکت‌های مخابراتی ارائه دهنده‌ی اینترنت 5G در سرتاسر جهان، در وهله‌ی اول وعده‌ی افزایش سرعت اینترنت را می‌دهند. از جمله مزایای این موضوع به امکان استریم ویدیوهای بسیار باکیفیت در مناطق مختلف، تأخیر پایین برای گیمینگ و همچنین بهبود پهنای باند در مناطق پرجمعیت می‌توانیم اشاره کنیم. اما آیا کاربران از این مزایای اینترنت 5G بهره‌مند شده‌اند؟
طبق جدیدترین گزارش شرکت OpenSignals در رابطه با میانگین سرعت دانلود اینترنت موبایل در آمریکا، میانگین سرعت دانلود اینترنت موبایل در شبکه AT&T به ۳۳.۲ مگابیت در ثانیه، در شرکت T-Mobile به ۲۸.۸ مگابیت در ثانیه و در شرکت Verizon به ۲۸.۹ مگابیت در ثانیه می‌رسد. همان‌طور که گفتیم، این اعداد میانگین سرعت دانلود هستند و یعنی عملکرد شبکه‌های 5G و 4G را نشان می‌دهد.
این گزارش در ژانویه ۲۰۲۱ منتشر شده و برای مقایسه می‌توانیم به ژانویه ۲۰۱۹ اشاره کنیم که در گزارش موردنظر به ترتیب سرعت‌های ۱۷.۸، ۲۱.۱ و ۲۰.۹ مگابیت در ثانیه ثبت شده است. در آن زمان هر سه اپراتور مخابراتی صرفاً از شبکه‌های 4G استفاده می‌کردند و در نتیجه این اعداد هم میانگین سرعت اینترنت 4G را در این اپراتورها نشان می‌دهد.
این یعنی طی دو سال گذشته، اپراتورهای مخابراتی آمریکا سرعت دانلود اینترنت موبایل را بین ۷.۷ تا ۱۵.۴ مگابیت در ثانیه افزایش داده‌اند. این در حالی است که در تبلیغات این شرکت‌ها، عمدتاً اینترنت موبایل با سرعتی در حد گیگابیت در ثانیه وعده داده می‌شود. از طرف دیگر، می‌توانیم به کشورهایی مانند کره جنوبی اشاره کنیم که در همان سال ۲۰۱۹ با شبکه‌های 4G هم سرعت بیش از ۴۰ مگابیت در ثانیه را برای کاربران ارائه می‌دادند.
در این گزارش OpenSignals همچنین میانگین سرعت اینترنت 5G هر سه اپراتور مخابراتی بزرگ آمریکا هم مورد بررسی قرار گرفته که در نهایت سرعت‌های ۵۳.۸، ۵۸.۱ و ۴۷.۴ مگابیت در ثانیه ثبت شده است. این یعنی حتی سرعت بیش از ۱۰۰ مگابیت در ثانیه که به عنوان میانگین سرعت اینترنت 5G مطرح می‌شود، عملی نشده است. علاوه بر این باید به مشکلات مربوط به پوشش شبکه‌های 5G هم اشاره کنیم و هر سه شرکت فقط برای بخش کوچکی از مناطق موردنظر خود زیرساخت‌های 5G را آماده کرده‌اند.
البته در سطح بین‌المللی هم اوضاع چندان بهتر نیست و فاصله‌ی زیادی بین کشورها دیده می‌شود. به عنوان مثال میانگین جهانی سرعت دانلود اینترنت 5G به ۲۳.۶ مگابیت در ثانیه می‌رسد و در رتبه‌ی اول شرکت کره‌ای SK Telecom با سرعت ۷۴.۹ مگابیت در ثانیه قرار دارد. روی هم رفته طبق بررسی‌های انجام شده، در کشورهای مختلف شاهد تفاوت چشمگیر سرعت اینترنت 5G هستیم.
اگرچه دو سال از ارائه‌ی این فناوری می‌گذرد، اما بسیاری از کشورها هنوز از نظر فنی در مراحل اولیه‌ی استقرار زیرساخت‌های این فناوری هستند. حتی در کشورهای پیشرفته هم این فناوری عمدتاً برای مناطق پرجمعیت ارائه شده و تا همه‌گیری آن در تمام مناطق سال‌ها فاصله داریم.
امواج میلی‌متری و فرکانس‌های زیر ۶ گیگاهرتز
برای افراد ناآشنا به تکنولوژی، فناوری‌های مربوط به 5G می‌توانند کمی گیج‌کننده باشند. روی هم رفته فرکانس‌های اینترنت 5G در سه دسته قرار می‌گیرند: طیف امواج میلی‌متری که سرعت بسیار بالایی دارند، طیف مربوط به فرکانس‌های زیر ۶ گیگاهرتز و طیف مشابه با فرکانس‌های 4G که برای پوشش مناطق وسیع‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. روی هم رفته شرکت‌ها از هر سه طیف استفاده می‌کنند تا نقاط قوت آن‌ها با یکدیگر ترکیب شود و ضعف‌های آن تا حد ممکن کاهش پیدا کند.
به طور کلی در بیشتر مناطق جهان اپراتورهای مخابراتی برای اینترنت 5G از فرکانس‌های زیر ۶ گیگاهرتز استفاده می‌کنند. با وجود اینکه امواج میلی‌متری بیشترین سرعت را امکان‌پذیر می‌کنند، اما فقط در بعضی کشورها آن هم در مناطق محدودی این امواج مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا با این فناوری شرکت‌ها به سختی می‌توانند مناطق وسیعی را پوشش دهند.
علاوه بر این، در حال حاضر فقط بخش کوچکی از گوشی‌های پرچم‌دار می‌توانند از امواج میلی‌متری بهره ببرند ولی اکثریت گوشی‌های 5G قادر به بهره‌گیری از فرکانس‌های زیر ۶ گیگاهرتز هستند. با توجه به اینکه بسیاری از کاربران امکان استفاده از این فناوری را ندارند، اپراتورهای مخابراتی هم برای آماده‌سازی زیرساخت‌های این موضوع عجله نمی‌کنند.
واقعیت افزوده، مجازی و دیگر امکانات پر زرق‌وبرق
اینترنت 5G در کنار برآورده نکردن انتظارات کاربران برای سرعت نجومی، نتوانسته برخی کاربردهای جذاب و پر زرق‌وبرق را هم عملی کند. مدیرعامل شرکت کوالکام در نمایشگاه CES در سال ۲۰۱۹ گفت: «اینترنت 5G راه را برای تجربیات فراگیر هموار می‌کند؛ از جمله دسترسی بسیار سریع به سرویس‌های ابری، بازی‌های واقعیت مجازی چند نفره و خرید با واقعیت افزوده.»
اما در حال حاضر کاربران همچنان چشم‌انتظار ارائه‌ی چنین محصولاتی به بازار هستند و در واقع اینترنت 5G همان کارهایی را عملی می‌کند که اینترنت 4G هم از پس آن‌ها برمی‌آید.
مواردی مانند گسترده‌تر شدن اینترنت اشیاء، شهرهای هوشمند، شبکه‌های اتومبیل‌های خودران و کارهایی مانند امکان جراحی از راه دور همچنان در حد ایده باقی مانده‌اند. حتی صنایع فعال در حوزه‌ی واقعیت مجازی و افزوده نیز همچنان منتظر بهره‌گیری از مزایای فناوری 5G هستند. به نظر می‌رسد بازاریابی این فناوری در کنار این همه صنایع نوظهور کار چند عاقلانه‌ای نبوده است.
البته، مشکل می‌تواند این باشد که شبکه‌های 5G هنوز به اندازه‌ی کافی همه‌گیر نشده‌اند تا چنین ایده‌های نوآورانه‌ای عملی شوند. شاید هم در سال‌های آینده فقط در برخی صنایع پتانسیل‌های اینترنت 5G مورد استفاده قرار بگیرد. اما در هر صورت تا حالا نوآوری پرسروصدایی که چشم‌انتظارش بودیم، عملی نشده است.
همه‌گیری گوشی‌های 5G
حداقل یکی از پیش‌بینی‌های انجام شده در اوایل فعالیت اینترنت 5G به واقعیت پیوسته است؛ در کشورهای غربی خرید یک گوشی صرفاً 4G کار سختی شده است. البته گوشی‌های 4G در بازار کشورهای فقیر همچنان محبوبیت زیادی دارند.
در ابتدا به نظر می‌رسید گوشی‌های 5G تا چند سال با قیمت بسیار بالایی به دست کاربران خواهند رسید اما خیلی زودتر از انتظار قیمت این گوشی‌ها کاهش پیدا کرد. در سال ۲۰۲۰، گوشی‌های میان‌رده با چیپست‌های دارای مودم 5G یکپارچه راهی بازار شدند و روزبه‌روز قیمت این گوشی‌ها پایین‌تر هم می‌آید. به عنوان مثال می‌توانیم به گوشی‌هایی مانند گلکسی A32 5G و وان‌پلاس N10 اشاره کنیم که هر دو از فناوری 5G پشتیبانی می‌کنند و کمتر از ۳۰۰ دلار قیمت دارند.
اگرچه ارائه این فناوری هنوز در مراحل اولیه قرار دارد، اما میلیون‌ها کاربر در سرتاسر جهان طی دو سال گذشته گوشی‌های 5G را خریده‌اند و این یعنی آماده‌ی بهره‌گیری از این قابلیت هستند. همچنین زمانی که اینترنت 5G به طور گسترده برای کشورهایی مانند هند ارائه شود، مطمئناً میلیون‌ها کاربر جدید به خرید گوشی‌های 5G روی می‌آورند.
وضعیت اینترنت 5G؛ یک مسیر ناتمام
البته دو سال برای پیاده‌سازی زیرساخت‌های یک تکنولوژی جدید زمان زیادی محسوب نمی‌شود. در کشورهای پیشرفته‌ای مانند آمریکا نیز همه‌گیری این فناوری حداقل چند سال دیگر طول می‌کشد. به همین خاطر برای ظهور فناوری‌های جدید، چاره‌ای جز صبر کردن نداریم.
اما در هر صورت باید بگوییم که اپراتورهای مخابراتی و شرکت‌های فناوری در زمینه‌ی مدیریت انتظارات کاربران برای فناوری 5G ضعیف عمل کرده‌اند. طبق داده‌های منتشر شده، حتی اینترنت 5G مبتنی بر امواج میلی‌متری هم سرعت‌های وعده داده شده را عملی نکرده است. ایجاد جنجال با ایده‌های ثابت نشده و دادن وعده‌های پر زرق‌وبرق زمانی که نتوانند عملی شوند، فقط منجر به ناامیدی کاربران خواهد شد.
با وجود تمام این حرف‌ها، همچنان می‌توانیم به امکانات 5G در سال‌های آینده خوش‌بین باشیم. زمانی که 5G همه‌گیر شود، شبکه‌های 4G به طور کامل کنار گذاشته خواهند شد و وقتی که تمام برج‌های مخابراتی به شبکه‌ی 5G وصل شوند، می‌توانیم انتظار ظهور برخی ویژگی‌ها و سرویس‌های نوآورانه را داشته باشیم.
اما فعلا که حدود دو سال از راه‌اندازی شبکه‌های 5G می‌گذرد، هنوز اتفاق خاصی رخ نداده و حتی در کشورهای پیشرفته هم کاربران باید چند سال دیگر منتظر بمانند. در کشورهای نه‌چندان پیشرفته هم این مدت‌زمان انتظار طولانی‌تر خواهد بود.
منبع: Android Authority
