سریال کره‌ای بازی مرکب؛ چطور تبدیل به محبوب‌ترین نمایش این روزهای جهان شد؟

سریال کره‌ای «بازی مرکب» (Squid Game) که از جدیدترین محصولات شبکه نتفلیکس است این روزها به محبوبیت خیره‌کننده‌ای در جهان دست یافته است.

این مجموعه تلویزیونی یک تریلر از زیرژانر بقا (survival) است؛ در شهر سئول افرادی که دچار مشکل مالی شده‌اند یا زیر قرض‌های سنگین رفته‌اند وارد مجموعه‌ای از بازی‌های ساده و کودکانه می‌شوند؛ بازی‌هایی که برنده‌ی نهایی آن‌ها حدود ۳۸ میلیون دلار جایزه دریافت می‌کند اما باخت در بازی عواقب هولناکی دارد و به مرگ منجر می‌شود.

• ۱۰ فیلم برتر سینمای کره ‌جنوبی که حتما باید ببینید

بازی مرکب کیفیت ساخت بالایی دارد اما تماشایش از برخی از زوایا دشوار و آزاردهنده است؛ یک فصل از این سریال در قالب ۹ قسمت منتشر شده و در اختیار تماشاگران شبکه نتفلیکس قرار گرفته است. این مجموعه با چندین فیلم و سریال دیگر همچون «نبرد سلطنتی» (Battle Royale‎)، «بازی‌های گرسنگی» (The Hunger Games)، «آینه سیاه» (Black Mirror) و «انگل» (Parasite) شباهت‌هایی دارد.

سریال کره‌ای محبوب آمریکایی‌ها

گرچه شبکه نتفلیکس انتظار موفقیت این سریال در کشور کره جنوبی را داشت اما آنچه در عمل پس از انتشار مجموعه اتفاق افتاد به‌شدت فراتر از پیش‌بینی‌های اولیه بود. این سریال ۲۶ شهریورماه ۱۴۰۰ در اختیار کاربران قرار گرفت و طی تنها ۴ روز به محبوب‌ترین مجموعه شبکه در آمریکا تبدیل شد؛ سریع‌تر از هر سریال غیرانگلیسی‌زبان دیگری که تا به حال از نتفلیکس پخش شده است. در حال حاضر تخمین زده می‌شود که این سریال توسط بیش از ۸۲ میلیون مشترک نتفلیکس در سراسر جهان دیده شده است. اگر بخواهیم این آمار را با وضعیت شبکه‌های تلویزیونی سنتی مقایسه کنیم با آمار عجیبی روبه‌رو خواهیم شد؛ مخاطبان بازی مرکب از مجموعه کل مخاطبان ۱۸ تا ۴۹ ساله‌ای که روی هم ۴۰ سریال و برنامه محبوب سال گذشته شبکه‌های تلویزیونی را دیده‌اند بیشتر بوده است. به‌تازگی یکی از مدیران ارشد نتفلیکس پیش‌بینی کرده اگر روند فعلی ادامه پیدا کند این مجموعه به‌زودی به پربیننده‌ترین برنامه تمام تاریخ شبکه تبدیل خواهد شد.

بازی مرکب تنها صدرنشین جدول شبکه نتفلیکس نیست، این سریال در تمامی رسانه‌ها داغ‌ترین موضوع روز هفته‌های اخیر بوده. همچنین ترندهای جست‌وجوی گوگل و بحث‌های داغ شبکه‌های اجتماعی هم روی همین مجموعه تمرکز داشته است.

سریال چنان محبوب و داغ شده که هوادارانش ویدیوهای شبکه اجتماعی تیک‌تاک را تماشا می‌کنند تا یاد بگیرند چطور بعضی وسایل به کار رفته در سریال را بسازند و محصولات مرتبط یا الهام‌گرفته از سریال به سرعت فروش می‌روند. در خود کشور کره جنوبی بازی مرکب آن‌قدر محبوب شده که یکی از ارائه دهندگان محلی اینترنت به دلیل افزایش عجیب و غریب حجم پهنای باند مصرفی کاربران از نتفلیکس شکایت کرده است.

کالبدشکافی موفقیت بازی مرکب

می‌توان پشت صحنه موفقیت ناگهانی این سریال کره‌ای جدید، تلاش‌های بلا باجاریا رییس بخش جهانی نتفلیکس را دید که سال گذشته اداره این قسمت را بر عهده گرفت و بر تولید محتواهای زبان اصلی و اوریجینال در ۴۰ کشور نظارت دارد.

در حالی که ۶۵ درصد ۲۰۹ میلیون مشترک شبکه نتفلیکس خارج از آمریکا و کانادا زندگی می‌کنند، این شبکه سرمایه‌گذاری‌های خارجی خود را چندین برابر کرده است. تنها در کشور کره جنوبی، نتفلیکس از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰ مبلغ ۷۰۰ میلیون دلار هزینه کرده تا ۸۰ فیلم و سریال بسازد و قرار است امسال هم ۵۰۰ میلیون دلار دیگر در همین کشور هزینه کند. حتی تخمین زده می‌شود که این شبکه حدود ۴.۷ میلیارد دلار در اقتصاد کره مشارکت داشته است.

بلا باجاریا مدیر بخش جهانی نتفلیکس به مجله فورچون گفته است: «هدف ما همکاری با هنرمندان (خالقان) محلی است تا بتوانند داستان‌هایشان را به اصیل‌ترین شکل ممکن روایت کنند. پس از آنکه چنین کردیم، دریافتیم که ده‌ها مجموعه همچون «لوپین» (Lupin) محصول فرانسه و «سرقت پول» (Money Heist‎) محصول اسپانیا مخاطبانی از سراسر جهان پیدا کرده‌اند. درباره بازی مرکب می‌دانستیم که در کره جنوبی از آن استقبال گسترده‌ای خواهد شد چرا که کارگردان مطرحی با دیدگاهی جسورانه داشت، درام‌های کره‌ای در کل آسیا هم خوب مخاطب به دست می‌آورند.»

او با اشاره به غافلگیری از شدت استقبال مخاطبان آمریکایی می‌گوید: «در آمریکا تماشای درام‌های کره‌ای ۲۰۰ درصد افزایش یافته و تماشای سریال‌های غیرانگلیسی‌زبان از سال ۲۰۱۹ حدود ۷۱ درصد بیشتر شده است.»

مضامین همدلی‌برانگیز برای مخاطبان جهانی

۹ قسمت فعلی که از این سریال منتشر شده تصویری از صدها شهروند کره جنوبی ارائه می‌دهد که به نوعی به بخش‌های حاشیه‌ای جامعه تعلق دارند. پدری زیر بار قرض، یک کارگر کارخانه، یک فراری از کشور کره شمالی و امثال این‌ها؛ کسانی که وارد رقابت در یک بازی مخصوص کودکان شده‌اند به این امید که جایزه بزرگ حدود ۳۸ میلیون دلاری را تصاحب کنند. بازندگان کشته می‌شوند و ثروتمندان که هزینه‌های بازی را تأمین می‌کنند این نبرد غریب بر سر جان انسان‌ها که با یک بازی در ظاهر ساده در ارتباط است را تماشا می‌کنند.

همان‌طور که مشهود است خط داستانی ارتباط تنگاتنگی با وضعیت اجتماعی دارد و هم‌زمان با دورانی ساخته شده که شهروندان کره جنوبی به‌عنوان یکی از کشورهای ثروتمند آسیا از تعمیق شکاف‌های طبقاتی نارضایتی دارند؛ نارضایتی‌هایی که البته منحصر به کره جنوبی نیست و احتمالا در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی هم پایگاه دارد و باعث شده برای مخاطبان گسترده‌ای در سراسر جهان سوای تعلیق و تنش خط داستانی، مضامین درونی فیلم هم جالب توجه باشد.

خالق سریال کیست و چطور به این ایده رسید؟

کارگردان، نویسنده و خالق این سریال هوانگ دونگ هیوک سال ۲۰۱۱ فیلم سینمایی «ساکت‌شده» (Silenced) را درباره سواستفاده جنسی کارگردانی کرد. درام تاریخی «قلعه» (The Fortress) محصول سال ۲۰۱۷ از دیگر آثار کارنامه کاری این هنرمند بوده است. هر دو این فیلم‌ها موفقیت‌های بزرگی بودند؛ در میان این دو البته کمدی درام «دختر مشکوک» (Suspicious Girl) از او اکران شد که نه تنها یکی از موفق‌ترین فیلم‌های سینمای کره‌ جنوبی بود بلکه اقتباس‌ها و بازسازی‌هایی از آن در هفت کشور دیگر از جمله ژاپن و چین انجام شد.

هوانگ دونگ هیوک در مصاحبه با وب‌سایت ورایتی اشاره کرده که فرایند تولید این سریال طولانی و بسیار پراسترس بوده است. در نتیجه فعلا یا دست کم در آینده خیلی کوتاه مدت هنوز قصد ادامه دادنش را ندارد.

گرچه سریال بازی مرکب از جانب منتقدان تحسین شده (مجموع ۲۷ نقد جمع‌آوری شده در وبسایت راتن تومیتوز حاکی از رضایت ۹۳ درصدی منتقدان است) اما برخی تماشاگران و منتقدان سریال را به وام‌گرفتن بیش از حد مفاهیم بعضی فیلم‌های دیگر ژانر بقا متهم کرده‌اند. هوانگ دونگ هیوک در پاسخ به این انتقادها اشاره می‌کند که یادداشت‌های اولیه‌اش برای این پروژه که قرار بود یک فیلم سینمایی باشد از سال ۲۰۰۸ آغاز شده است. او در این زمینه می‌گوید: «خودم اعتراف می‌کنم که طی این سال‌ها از کمیک‌ها و انیمیشن‌های ژاپنی الهام گرفته‌ام. وقتی کار را آغاز کردم خودم در تنگناهای مالی بودم و زمان زیادی را در کافه‌ها صرف خواندن کمیک‌هایی چون نبرد سلطنتی و بازی دروغگو کردم. تصور کردم اگر خودم در این بازی‌ها شرکت کنم چه احساسی خواهم داشت. اما بازی‌ها به نظر بسیار پیچیده آمدند و برای پروژه خودم روی استفاده از بازی‌های کودکانه تمرکز کردم.»

کارگردان سریال بازی مرکب معتقد است دو عنصر سادگی و شخصیت‌هایی که به‌راحتی می‌توان با آن‌ها ارتباط برقرار کرد عوامل اصلی موفقیت این مجموعه بوده‌اند: «می‌خواستم داستانی بنویسم که تمثیلی از جامعه سرمایه‌داری مدرن باشد، چیزی که یک رقابت شدید را به تصویر بکشد، تا حدودی مانند خود رقابت شدید زندگی. البته می‌خواستم از آن نوع شخصیت‌هایی استفاده کنم که همه در زندگی واقعی دیده‌ایم. داستان به عنوان یک بازی بر سر بقا، سرگرم‌کننده و البته یک درام انسانی است. بازی‌ها به‌شدت ساده و قابل درک ترسیم شده‌اند. همین موضوع باعث می‌شود مخاطب بیشتر روی شخصیت‌ها متمرکز شود تا بخواهد درگیر تفسیر قوانین بازی شود.»