شمارش معکوس نخستین مأموریت عملیاتی سرنشیندار اسپیسایکس آغاز شد
فضانوردان ناسا و ژاپن آماده میشوند تا برای نخستین بار یک مأموریت عملیاتی به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) را توسط یک فضاپیمای خصوصی انجام دهند. برای مأموریت «کرو-۱» اسپیسایکس (SpaceX) فضاپیما را در سکوی پرتاب مستقر کرده و عملیات بهزودی آغاز خواهد شد.
با وجود همهگیری جهانی کرونا، وقوع توفندهای عظیم و پس از رفع مشکل موتور موشک، ناسا و اسپیسایکس دقایقی پیش در یک کنفرانس خبری اعلام کردند که همچنان مصمم هستند تا روز شنبه (یکشنبه صبح به وقت تهران) مأموریت تاریخی کرو-۱ را که با توجه به همین چالشهای بزرگ، «تابآوری» (Resilience) نام گرفته، از فلوریدا به فضا پرتاب کنند.
پرواز چهار فضانورد به ایستگاه قضایی بینالمللی با کپسول سرنشیندار دراگون (Crew Dragon) و سوار بر موشک فالکون ۹ (Falcon 9) اسپیسایکس انجام خواهد شد. اسپیسایکس پیش از این موفق شده بود طی مأموریت آزمایشی و غیرعملیاتی «دمو-۲» (Demo-2) فضانوردان را با موفقیت به ایستگاه فضایی بینالمللی ببرد و به سلامت به زمین بازگرداند و این مهر تأییدی بر توانایی این شرکت در انجام مأموریتهای انسانی به این ایستگاه بود.
مشکل موتور و علت تأخیرها
پس از آنکه ناسا و اسپیسایکس در یک مأموریت غیرمرتبط با پرتاب سرنشیندار به ISS که به منظور فرستادن ماهوارهی GPS برای ارتش آمریکا برنامهریزی شده بود، متوجه رفتارهای غیرمنتظره در چند موتور موشک فالکون ۹ شدند، مأموریت کرو-۱ نیز که قرار بود با همین موشک انجام شود، به تعویق افتاد. این مأموریت تنها دو ثانیه مانده به پرتاب لغو شد و تحقیقات بعدی نشان داد که مقدار کمی پوششدهنده، دریچهی کمکی را مسدود کرده بود. مسدود شدن این بخش باعث شد که دو موتور موشک زودتر آغاز بهکار کنند و باعث لغو مأموریت شوند.
اسپیسایکس پس از مطالعات بیشتر دریافت که موتورهای موجود در موشک مورد استفاده برای مأموریت کرو-۱ نیز چنین مشکلی دارند. بنابراین تاریخ پرتاب به ماه نوامبر (آبان) منتقل شد، موتورها تغییر کردند و اکنون ناسا و اسپیسایکس هر نتیجهی این بررسی دوباره راضی و آمادهی پرتاب هستند.
چرا کرو-۱ تاریخساز است؟
کرو-۱ بخشی از اوج برنامهی تجاری سرنشیندار ناسا است که سالها در حال پیگیری است. برای دههها، ناسا معمولا موشکها و فضاپیماهای خود را با کمک پیمانکاران داخلی تولید کرده است اما برنامهی سرنشیندار تجاری بیشتر شبیه به چارتر کردن یک پرواز است. شرکتهایی مانند اسپیسایکس و بویینگ فضاپیماهایی دارند که برای استفاده توسط مشتریان دیگر طراحی شده و ناسا به عنوان نخستین مشتری میتواند مأموریتهای خود را سوار بر آنها انجام دهد.
علاوه بر این استفاده از فضاپیمای خصوصی اسپیسایکس گامی بزرگ در بازگشت پروازهای فضایی به خاک آمریکا است. پس از پایان برنامهی شاتل فضایی در سال ۲۰۱۱ تا زمان مأموریت دمو-۲ که اوایل سال جاری دو فضانورد ناسا را توسط کپسول کرو دراگون به ایستگاه فضایی بینالمللی رساند، ناسا از فضاپیمای سایوز روسیه برای اعزام فضانوردان خود به مدار زمین استفاده میکرد.
دمو-۲ به عنوان نمایش موفقیتآمیز کپسول سرنشیندار دراگون اسپیسایکس درنظر گرفته شد و ناسا کرو-۱ را به عنوان نخستین مأموریت رسمی و عملیاتی جابهجایی خدمه از سواحل آمریکا از زمان بازنشستگی شاتل درنظر گرفته است.
«آنتونی وارها» (Anthony Vareha) مدیر پرواز اصلی این مأموریت از ناسا گفت: «این به ویژه با توجه به اینکه طی کرو-۱ ما برای نخستین بار چهار نفر را در یک کپسول فضایی قرار میدهیم بسیار هیجانانگیز است. این همچنین طولانیترین مأموریت یک کپسول سرنشیندار ایالات متحدهی آمریکا خواهد بود.»
سرنشینان پرواز کرو-۱
در این پرواز تاریخی فرماندهی کپسول دراگون با «مایکل هاپکینز» (Michael Hopkins) از ناسا خواهد بود و «ویکتور گلاور» (Victor Glover) از ناسا به عنوان خلبان، «شانون واکر» (Shannon Walker) به عنوان متخصص مأموریت از ناسا و «سویچی ناگوچی» (Soichi Noguchi) به عنوان متخصص مأموریت از آژانس هوافضای ژاپن (JAXA) او را همراهی خواهند کرد.
تا کنون با کپسول سایوز تنها سه فضانورد میتوانستند در محیطی تنگ مسافرت کنند. از جمله ماه گذشته فضانوران اعزام ۶۴ (Expedition 64) با کپسول سایوز به ایستگاه فضایی بینالمللی رفتند اما کرو دراگون میتواند تا هفت نفر را در خود جای دهد (برای مقایسه شاتل حداکثر ۸ خدمه داشت) و بنابراین در سفر روز شنبه، چهار مسافر این کپسول، فضایی نسبتا وسیع خواهند داشت.
با پرتاب کرو-۱ فضانوردان ناسا و ژاپن به همکاران خود در اعزام ۶۴، «سرگی ریژیکوف» (Sergey Ryzhikov) و «سرگی سورچکوف» (Sergey Kud-Sverchkov) فضانوردان روسیه و «کاتلین روبینز» (Kathleen Rubins) دیگر فضانورد ناسا میپیوندند که هماکنون در ایستگاه فضایی بینالمللی ساکن هستند.
مدت زمان سفر
اعضای کرو-۱ برای انجام یک مأموریت علمی شش ماهه عازم ایستگاه هستند. این مأموریت به ویژه برای افرادی که در دنیای علوم مداری و فضایی مشارکت دارند میکنند هیجانانگیز است زیرا با چهار نیروی متخصص در مدار امکان انجام مطالعات و آزمایشهای بیشتری در محیط ریزگرانش خواهد بود. هاپکینز در این زمینه گفت: «این بسیار هیجانانگیز خواهد بود که ببینیم در حالی که در ایستگاه فضایی بینالمللی هستیم چه میزان فعالیت میتوانیم انجام دهیم.»
البته ابتدا، فضانوردان باید به ایستگاه برسند. سفر آنها به ایستگاه فضایی بینالمللی تقریبا ۸ ساعت و نیم از زمان پرتاب در عصر شنبه تا پهلو گرفتن در ایستگاه در اوایل صبح یکشنبه (به وقت منطقهی زمانی شرقی) طول میکشد. این درحالی است که کپسول سایوز در مأموریت اخیر خود با پیشرفتی چشمگیر، تنها طی سه ساعت به ISS رسیده بود.
پخش زنده
این پرتاب مشترک ناسا و اسپیسایکس فعلا برای ساعت ۱۹:۴۹ بعد از ظهر منطقهی زمانی شرقی (۰۴:۱۹ صبح یکشنبه به وقت تهران) برنامهریزی شده است و پرتاب روز ۱۴ نوامبر (۲۵ آبان) از پایگاه فضایی ۳۹A در مرکز فضایی کندی انجام خواهد شد و عملیات پرتاب و اتصال به ایستگاه فضایی بینالمللی به طور مستقیم از طریق ناسا تیوی پخش خواهد شد.
عکس کاور: کپسول دراگون و موشک فالکون ۹ در سکوی پرتاب پایگاه ۳۹A مرکز فضایی کندی آمریکا
Credit: SpaceX
منبع: CNet