چرا عرضه‌ی بازی‌های سونی روی کامپیوتر تصمیمی بسیار عاقلانه است؟
کمپانی سونی مشغول تغییر استراتژی خود در کسب‌وکار است. در نسل هشتم، استراتژی سونی عرضه‌ی بازی‌های داستانی باکیفیت فرست پارتی به همراه فهرستی از بازی‌های قدیمی روی سرویس PlayStation Now بود. گرچه این سرویس با استریم‌شدن می‌توانست روی پی‌سی‌ها و همینطور کنترلر خود پلی‌استیشن ۴ انجام شود، اما همچنان مدل ایده‌آلی برای بازار پی‌سی نبود. جدا از اینکه از موس و کیبورد پشتیبانی نمی‌شد، این استریم حتی با سرعت ۳۰ مگابیت هم کیفیتی کمتر از متوسط داشت.
سونی امروز به‌دنبال راهی برای ترکیب، و حتی علی‌رغم پروای برخی، ادغام بازی‌های داستانی فرست‌پارتی با بازی‌های مبتنی بر سرویس (Games as a Service) است. جیم رایان، در آخرین ارائه به سرمایه‌گذاران، اعلام کرد تا بهار سال ۲۰۲۶ ده بازی مبتنی بر سرویس در دست توسعه خواهند بود. اما آنچه به منابع مالی سونی چنین نیرویی می‌دهد، عرضه‌ی بازی‌هایش روی پی‌سی است.
بیشتر بخوانید: جیم رایان از آینده‌ی پلی‌استیشن می‌گوید؛ وی‌آر ۲، بازی‌های جدید و ورود به کامپیوتر
به قول معروف یک تصویر می‌تواند هزار کلمه را در خود خلاصه کند و هیچ‌چیز بهتر از تصویر زیر نیست که آمار فروش صعودی سونی را نشان می‌دهد. در زیر جدولی را می‌بینیم که نشان‌دهنده‌ی درآمد عرضه‌ی بازی‌های پلی‌استیشن روی پی‌سی در سه سال اخیر است (آمار سال ۲۰۲۲ تخمین است) [E=Estimation]:
سونی انتظار دارد تا در سه سال تنها از طریق فروش بازی‌هایش روی پی‌سی ۴۱۵ میلیون دلار کسب کند. اگر کمپانی تصمیم می‌گرفت «به نفع برند پلی‌استیشن» بازی‌هایش را در انحصار خودش نگه دارد نمی‌توانست به این درآمد نیم میلیاردی برسد.
در نظر داشته باشید که نصف این درآمد از بازی‌هایی کسب شده که به‌مرور و به‌ترتیب تاریخ انتشارشان عرضه شده‌اند؛ برای مثال، در جدول بالا سه بازی لیست‌شده برای پلی‌استیشن ۴ در تاریخ‌های فوریه ۲۰۱۷ (هورایزن زیرو داون)، آپریل ۲۰۱۸ (گاد آو وار) و آپریل ۲۰۱۹ (دیز گان) منتشر شده‌اند. علاوه‌براین‌ها، آخرین اخبار حاکی از آنند که احتمالا سونی بازی اسپایدرمن (منتشر شده در سپتامبر ۲۰۱۸) و اسپایدرمن مایلز مورالس (نوامبر ۲۰۲۰) را روی پی‌سی عرضه کند. احتمالا اینجا همان مرحله‌ای است که سونی بخش اعظم ۳۰۰ میلیون دلاری را که انتظار دارد کسب می‌کند.
این اعداد به ما چهار واقعیت مسلم نشان می‌دهد:
- بخش اعظم بازار پی‌سی هنوز با اکوسیستم پلی‌استیشن ادغام کامل نشده و شاید هم چنین قصدی ندارد، اما همچنان مشتاق تجربه‌ی بازی‌های فرست پارتی سونی است و خود سونی هم به‌خوبی از موضوع اطلاع دارد.
- سونی از اینکه نشان دهد بازی‌های انحصاری تعیین‌کننده ارزش یک کنسول نیستند واهمه‌ای ندارد. آن‌ها آنقدر به برند پلی‌استیشن اعتماد دارند که فروش بازی‌های آن را به کنسول‌هایی که تولید می‌کنند محدود نسازند. سونی حتی تا فروش بازی‌هایش به شبکه‌ی استیم هم پیش رفته است و نشان داده از پرداخت حق کمیسیون به کمپانی ولو (Valve) و تقسیم کردن سودش با آن‌ها مشکلی ندارد.
- سونی دیگر مایکروسافت را تهدید مستقیمی برای فروش بازی‌هایش نمی‌بیند. با توجه به اینکه بخش اعظم بازی‌های پی‌سی روی سیستم عامل ویندوز مایکروسافت اجرا می‌شوند، سونی به‌خوبی از اینکه غیرمستقیم از رقیب خود حمایت می‌کند آگاه است. حتی، با توجه به اینکه مایکروسافت سرویس گیم‌پس را به پی‌سی آورده، می‌تواند عملی بی‌پروایانه تلقی شود. سونی در گذشته در تولید کنسول دستی پلی‌استیشن ویتا موضوع را سرسری گرفته بود، اما امروز از اینکه بخواهد فراتر از مرزهای سخت‌افزارهای کنسول بومی خودش حرکت کند ترسی ندارد.
- پی‌سی را می‌شود به چشم پایه‌ی درآمد دید و ازاین‌نظر پلتفرم بی‌نقصی است، خصوصا که مشتری‌ها و مخاطبان آن از قبل شکل گرفته‌اند و تنها کافی است وارد بازارش شد تا سود برد. علاوه‌براین، کنسول‌ها سخت‌افزار ثابتی دارند و سازندگان باید با توجه به این محدودیت بازی خود را بسازند. در پی‌سی ولی چنین مشکلی وجود ندارد و بار اجرای بازی نه روی کنسول بلکه روی دوش فرد و سخت‌افزاری که از آن استفاده می‌کند قرار می‌گیرد. در نهایت، با توجه به اینکه بازی‌ها روی پی‌سی ساخته می‌شوند پس انتقال آن‌ها روی این پلتفرم هزینه‌ی بالایی نمی‌طلبد.
سونی با عرضه‌ی بازی‌های فرست پارتی خود روی پی‌سی ریسک‌حساب‌شده‌ای انجام داده است: اینکه بازار پی‌سی به بیزینس او روی کنسول‌هایش صدمه نخواهد زد و در عوض به منبعی جدید برای درآمد تبدیل خواهد شد. البته که ایجاد چنین توازنی دشوار است.
برای خیلی از مشتریان پلی‌استیشن سوال است که آیا بازی‌های انحصاری این برند می‌توانند روز اول روی پی‌سی عرضه شوند، و در نتیجه دیگر نیازی به خرید پلی‌استیشن نداشته باشند؟ واضح است که سونی نمی‌خواهد کفه‌ی ترازو به سمت پی‌سی سنگینی کند و به بیزینس کنسول او آسیب بزند، اما همچنان برای افزایش درآمدش باید به بازار پی‌سی هم بها دهد.
استراتژی سونی تا اینجا که جواب‌گو بوده است. با انتشار بازی‌های فرست پارتی خود به ترتیب تاریخ انتشار روی پی‌سی، توانسته‌اند به بازاری جدید و ثانوی برسند بدون اینکه خریداران روز اول را از دست داده باشند (چراکه تا زمان انتشار بازی روی پی‌سی، احتمالا خیلی از خریداران آن بازی انحصاری را تمام کرده‌اند). البته همچنان هم این حرکت پرریسکی است چون حداقل شخص خودم، که به خرید پلی‌استیشن ۵ علاقه داشتم، دو دل می‌شوم [که آیا کنسول را بخرم یا صبر کنم تا انحصاری‌های آن روی پی‌سی عرضه شوند].
بیشتر بخوانید: پلی‌استیشن با مدیریت جدید؛ برنامه‌های سونی برای نسل نهم چیست؟
به‌عنوان کسی که انتخابش پی‌سی است، از اینکه خیلی از فرست‌پارتی‌های سونی حالا روی پی‌سی انجام‌شدنی هستند استقبال می‌کنم. اما همچنان این سوال مطرح می‌شود که آیا ارزش دارد ۵۰۰ پوند خرج این کنسول کنم؟ اگر این بازی‌ها روی استیم در دسترس نبود و من به بازی‌کردنشان تمایل داشتم، هیچ گزینه‌ای جز خرید پلی‌استیشن ۵ نداشتم. گرچه همه‌ی بازی‌های سونی که می‌خواهم روی پی‌سی در دسترس نیستند اما باز این مانع یک‌جورهایی برداشته شده است: راه‌حل این است که صبر کنم تا بالاخره این بازی‌ها هم روی پی‌سی منتشر شوند؛ برای مثال، سونی اخیرا اعلام کرده جدا از دو بازی اسپایدرمن، بازی‌های Uncharted: Legacy of Thieves Collection و Returnal به‌زودی به استیم می‌آیند. در سامر گیم فست هم متوجه شدیم ریمیک لست آو آس روی پی‌سی عرضه خواهد شد. پس مهم‌ترین بازی‌های پلی‌استیشن به پی‌سی می‌آیند درحالی‌که همین الان هم دیگر آثار مهمی مثل Beyond Two Souls, Journey و Death Stranding روی این پلتفرم در دسترس هستند.
تنها مشکل من به‌عنوان یک پی‌سی گیمر این است: اینکه در چه تاریخی و کدام بازی فرست پارتی روی پلتفرم من هم می‌آید همه به تصمیم سونی بستگی دارد. لست آو آس پارت ۲، دیمن سولز و گوست آو سوشیما شاید هرگز روی پی‌سی عرضه نشوند و من برای هیچ و پوچ منتظر بوده باشم. در ارائه جیم رایان برای سرمایه‌گذاران، اعلام شد یک‌سوم عناوین فرست‌پارتی آن‌ها تا سال ۲۰۲۵ روی پی‌سی قابل دسترس خواهند بود. سوال میلیون دلاری است: دقیقا کدام‌یک از آن‌ها؟
بیشتر بخوانید: کدام بازی‌های انحصاری پلی‌استیشن در راه کامپیوتر هستند؟
پس سونی در حرکتی هوشمندانه دست پی‌سی را در پوست گردو می‌گذارد و همه را به گما‌نه‌زنی می‌کشاند. برای آن‌هایی که می‌خواهند در روز عرضه بازی فرست‌پارتی سونی را تجربه کنند، گرچه می‌توانند برای عرضه‌ی آن روی پی‌سی صبر کنند، ولی هرگز نمی‌توانند بدانند که آیا اصلا آن بازی روی پی‌سی عرضه می‌شود و اگر عرضه می‌شود در چه تاریخی؟ به‌جای مدام چک‌کردن تاریخ اینکه کدام‌یک از آن‌ها قرار است روی پی‌سی عرضه شود بهتر است صرفا یک پلی‌استیشن ۵ خرید و از نگرانی خلاص شد.
فروش پلی‌استیشن ۵ از ۱۷ میلیون واحد در جهان عبور کرده و به یکی از موفق‌ترین عرضه‌های پلی‌استیشن در تاریخ تبدیل شده است (حتی با وجود مشکل در عرضه). بااین‌وجود، دسترسی‌پذیری بازی‌های سونی روی پی‌سی تاکنون کاهشی نداشته است. مهم نیست چطور به قضیه نگاه کنیم، دیگر حضور بازی‌های فرست‌پارتی پلی‌استیشن روی پی‌سی مثل روز روشن شده و این کمپانی به معنای واقعی کلمه ازاین‌جهت چیزی برای از دست دادن ندارد.
منبع: Gameindustry.biz
من هنوز حسرت RDR 1 و Uncharted توی دلم مونده.