مهم‌ترین خطرات و عوارض سولاریوم برای بدن چیست؟
با فرا رسیدن فصل‌های گرم سال یعنی بهار و تابستان بسیاری از افراد بنا بر عادت همیشگی به سراغ برنزه کردن بدن خود با استفاده از روش سولاریوم می‌روند. اما متاسفانه تعداد زیادی از مردم درباره‌ی عوارض سولاریوم هیچ اطلاعاتی ندارند و نمی‌دانند که با یک بار امتحان کردن این روش خودشان را در معرض چه خطراتی قرار می‌دهند.
برای شروع فقط کافی است بدانید که طبق گزارش بنیاد بین‌المللی سرطان پوست فردی که کمتر از ۳۵ سال سن دارد و تنها یک بار از روش سولاریوم برای برنزه کردن بدن خود استفاده کرده است ۷۵ درصد بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر ابتلا به سرطان پوست ملانوما قرار خواهد گرفت. در این مطلب از دیجی‌کالا مگ قرار است به سراغ بررسی و صحبت درباره‌ی عوارش سولاریوم برویم. با ما همراه باشید.
سولاریوم چیست و چگونه انجام می‌شود؟
برنزه کردن پوست بدن با سولاریوم بهتر است یا با نور خورشید؟
خطرات و عوارض سولاریوم
بهترین روش برنزه کردن پوست بدن چیست؟
چه کسانی به هیچ وجه نباید به سراغ سولاریوم بروند؟
چه زمانی باید برای عوارض سولاریوم به پزشک متخصص مراجعه کرد؟
سولاریوم چیست و چگونه انجام می‌شود؟
سولاریوم که با نام‌‌های دیگری چون تخت آفتاب یا تخت برنزه هم شناخته می‌شود، روشی جایگزین برای تیره کردن رنگ پوست است. برای برنزه کردن پوست با این دستگاه، فرد روی یک تخت دارای محفظه‌ای شیشه‌ای می‌خوابد و از لامپ‌های اطراف آن اشعههای UVA و UVB روی تمام اعضای بدن او می‌تابد. گفتنی است که تقریبا تمام اشعههای این دستگاه از نوع UVA است و فیلتر‌های تعبیه شده روی آن بخش زیادی از اشعهی UVB را مسدود می‌کنند.
فرآیند برنزه شدن در خارجی‌ترین لایه‌ی پوست انسان یعنی اپیدرم (Epidermis) اتفاق می‌افتد. این لایه از پوست حاوی سلول‌های خاصی به نام ملانوسیت است که وظیفه‌ی تولید ملانین یا همان رنگدانه‌های پوستی را بر عهده دارند. با تابیده شدن اشعهی UVA به پوست شما، ملانوسیت‌ها نسبت به حالت عادی رنگدانه‌های بیشتری تولید می‌کنند. با بیشتر شدن میزان ملانین در سطح پوستتان رنگ آن هم به سمت تیرگی می‌رود.
اکثر افراد فرآیند برنزه کردن پوست خود را به آرامی شروع می‌کنند. در اولین جلسه‌ی استفاده از دستگاه سولاریوم شما ممکن است تنها ۵ دقیقه در معرض اشعههای UV قرار بگیرید. اگر می‌خواهید پوستتان تیره‌تر شود باید چندین جلسه و برای مدتی طولانی‌تر از این روش استفاده کنید. البته شما می‌توانید سولاریوم ایستاده را هم امتحان کنید که در آن با پوشیدن یک لباس و عینک مخصوص همه‌ی پوستتان تیره می‌شود. برای جواب گرفتن از سولاریوم ایستاده باید نسبت به سولاریوم خوابیده تعداد جلسات بیشتری را بگذرانید.
برنزه کردن پوست بدن با سولاریوم بهتر است یا با نور خورشید؟
اگر به دنبال یک جواب مثبت درباره‌ی برنزه کردن پوست بدن با سولاریوم هستید، متاسفانه باید ناامیدتان کنیم. تخت‌های برنزه به همان اندازه‌ای که قرار گرفتن در معرض نور خورشید خطرناک است، برای سلامتی انسان مضر هستند. هم نور آفتاب و هم دستگاه سولاریوم حاوی پرتوهای فرابنفش هستند. اشعههای UVA که عامل اصلی برنزه شدن پوست بدن به شمار می‌آیند، می‌توانند باعث پیری زودرس پوست و بروز چین‌وچروک شوند. احتمالا برایتان جالب باشد که بدانید تخت‌های برنزه ۱۰ تا ۱۵ درصد بیشتر از خورشید اشعهی UVA از لامپ‌های خود ساطع می‌کنند. همین عوارض سولاریوم می‌تواند به شما ثابت کند که این روش نسبت به آفتاب گرفتن در تابستان هیچ برتری ندارد و بهتر است به جای آن به سراغ یک محصول برنزکننده بروید.
خطرات و عوارض سولاریوم
عوارض برنزه کردن پوست با سولاریوم آنقدر زیاد است که انجام این کار می‌تواند باعث بروز بیش از ۷ نشانه‌‌ی پوست ناسالم روی بدن شما بشود. در این قسمت از مطلب به بررسی تمامی عوارض سولاریوم مردان و زنان می‌پردازیم.
ارتباط پیری زودرس پوست با عوارض سولاریوم
بسیاری از افراد برای داشتن یک ظاهر زیبا و جوان‌تر به سراغ تیره‌تر کردن رنگ پوست خود می‌روند. اما آن‌ها اطلاع ندارند که استفاده از دستگاه سولاریوم می‌تواند باعث پیری زودرس و همینطور آسیب دیدن سد دفاعی پوستشان شود. اشعههای UVA که طول موج بیشتری دارند به صورت عمیق‌تری به درون پوست شما نفوذ می‌کنند و به بلوک اصلی ساختار پوست یعنی کلاژن و همچنین الاستین آن آسیب می‌رسانند. با بروز این اتفاق، دیگر از بین بردن لکه‌های قهوه‌ای روی پوست و چین‌وچروک‌ها به کار بسیار سختی تبدیل خواهد شد. پوست شما لایق مراقبت و محافظت بی‌اندازه از جانب شما است، به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم به جای این کار از کرم‌های ضد آفتاب و لباس‌های محافظ در برابر نور خورشید استفاده نمایید.
عوارض بعد از سولاریوم و سرطان پوست
احتمالا شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که از این طرف و آن طرف درباره‌ی عوارض سولاریوم برای زنان و مردان شنیده‌اید. تحقیقات متخصصان پوست نشان داده‌اند که استفاده از تخت برنزه با افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان‌های پوستی ارتباط مستقیم دارد و این مشکل در افراد جوان بیشتر بروز پیدا می‌کند. آکادمی پوست آمریکا گزارش داده است که استفاده از دستگاه سولاریوم ریسک ابتلا به سرطان سلول سنگفرشی (CSS) را تا ۵۸ درصد و سرطان سلول بازال را تا ۲۸ درصد افزایش می‌دهد.
علاوه بر این همانطور که قبلا گفتیم برنزه کردن پوست با این روش می‌تواند خطر ابتلا به بدترین نوع سرطان پوستی یعنی ملانوما را چندین برابر کند. در چند سال اخیر میزان ابتلا به این نوع سرطان چندین برابر شده است و از آنجایی که بیشتر افراد علاقه‌مند به برنزه کردن پوستشان به این بیماری مبتلا می‌شوند، پزشکان معتقدند که دستگاه‌های سولاریوم عامل اصلی بروز این عارضه هستند.
عوارض سولاریوم آقایان و زنان و بروز مشکلات بینایی
عینک‌های رنگارنگی که اپراتورهای سالن‌های برنزه کردن پوست به منظور محافظت از چشم‌هایتان به شما می‌دهند، برای جلوگیری از عوارض سولاریوم ایستاده و خوابیده کافی نیستند. استفاده از تخت برنزه می‌تواند به ساختار داخلی چشم‌ها و پلک‌هایتان آسیب برساند و شما را در معرض ابتلا به بیماری‌های خطرناکی چون آب مروارید، سوختگی قرنیه و ملانوم چشمی یا همان سرطان چشم قرار دهد. اگر با وجود همچین خطراتی همچنان برای تیره‌تر کردن رنگ پوستتان به سراغ استفاده از دستگاه سولاریوم می‌روید، لازم است برای مراقبت از چشم‌های خود از عینک آفتابی مناسب استفاده نمایید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم به طور مرتب با مراجعه به یک پزشک متخصص از سلامت چشم‌هایتان اطمینان حاصل کنید.
عوارض سولاریوم و آفتاب سوختگی
آفتاب سوختگی یکی از بارزترین عوارض قرار گرفتن در معرض پرتوهای فرابنفش و آسیب دیدن سد دفاعی پوست است. این در این عارضه‌ی پوستی سلول‌های لایه‌ی خارجی پوست یا همان اپیدرم آسیب می‌بینند و سیستم ایمنی بدن هم در پاسخ به این مشکل، جریان خون را در مناطق آسیب‌دیده افزایش می‌دهد. این جریان خون همان چیزی است که در هنگام آفتاب سوختگی باعث قرمز شدن پوست می‌شود و سطح آن را داغ می‌کند.
آفتاب سوختگی اغلب با قرمزی، خارش و سوزش غیرقابل تحملی همراه است و پس از مدت کوتاهی بهبود پیدا می‌کند؛ اما اگر شدت زیادی داشته باشد تاول‌ها و زخم‌های ملتهب هم روی سطح پوست به وجود می‌آیند. مطالعات نشان داده‌اند که بین آفتاب سوختگی شدید و سرطان ملانوم، کشنده‌ترین نوع سرطان پوست، ارتباط مستقیمی وجود دارد. به همین دلیل است که باید از خودتان در برابر اشعهی فرابنفش محافظت کنید و به هیچ وجه سراغ سولاریوم نروید.
بروز کراتوز اکتینیک (AK) روی پوست
کراتوز اکتینیک یا خورشیدی نوعی اختلال پوستی است که باعث به وجود آمدن لکه‌های پوستی زبر و خشن روی پوست بدن می‌شود. این لکه‌ها که معمولا روی صورت، گردن، گوش‌ها و دست‌ها به وجود می‌آیند با گذر زمان مانند یک زگیل سفت خواهند شد. این بیماری به عنوان اولین مرحله‌ی ابتلا به سرطان پوست شناخته می‌شود و در اثر قرار گرفتن در معرض نور اشعههای فرابنفش رخ می‌دهد. بنابراین بهتر است به طور کلی از سولاریوم و برنزه کردن پوستتان خودداری نمایید؛ مخصوصا اگر در گذشته دچار آفتاب سوختگی شده‌اید و پوست نازکی دارید.
عوارض سولاریوم و سرکوب سیستم ایمنی
به گفته‌ی سازمان جهانی بهداشت (WHO) سیستم ایمنی بدن همه‌ی افراد، صرف نظر از رنگ پوست آن‌ها، نسبت به اشعههای فرابنفش آسیب‌پذیر است. قرار گرفتن در معرض نور خورشید عملکرد سیستم ایمنی بدن را مختل می‌کند و سد دفاعی پوست را به طور کلی از بین می‌برد. این موضوع باعث می‌شود پوستتان نسبت به نور خورشید و حتی محصولات پوستی هم حساسیت پیدا کند.
عوارض سولاریوم بر کبد
استفاده‌ی مداوم از سولاریوم برای برنزه کردن پوست می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی و کلیوی را بیشتر کند. همه‌ی بیماری‌های کبدی می‌توانند باعث بروز لکه‌های قهوه‌ای روی پوست بدن شوند که از بین بردن آن‌ها وقت و هزینه‌ی زیادی را می‌طلبد. به طور کلی اثرات غیرمستقیم اشعههای فرابنفش بر وضعیت سلامت انسان، در طولانی مدت باعث بروز بیماری‌های خطرناکی می‌شود. بنابراین اگر قصد برنزه کردن پوست خود را دارید بهتر است همه‌ی جوانب این اقدام را به خوبی بسنجید.
بهترین روش برنزه کردن پوست بدن چیست؟
از آنجایی که قرار گرفتن در معرض اشعههای فرابنفش به هر روشی برای بدن مضر است و شما براس سلامتی خودتان باید از امتحان کردن آن‌ها خودداری کنید، هیچ چیزی مانند یک محصول برنز کننده‌ی مناسب نمی‌تواند به دردتان بخورد. اگر دلتان می‌خواهد پوستتان چند درجه تیره‌تر شود می‌توانید با خیال راحت و با استفاده از برنزکننده‌ها این کار را انجام دهید. در زیر به معرفی چند نمونه از بهترین لوسیون‌ها و اسپری‌های برنزکنندهی موجود در بازار می‌پردازیم.
ژل کرم برنز کننده پریم مدل Corpex Auto Bronzing
برند پریم که یکی از بهترین برندهای مراقب پوستی ایران به شمار می‌آید در تولید این ژل کرم برنزکننده هم موفق عمل کرده است. این محصول با داشتن عصاره‌ب شاه بلوط هندی، عصاره‌ی میوه انار، عصاره‌ی آلوئه ورا، عصاره‌ی کلئوس و عصاره‌ی میوه پاپایا برای تیره‌تر کردن پوست بدن و صورت به صورت طبیعی و یکدست مناسب است و می‌تواند به عنوان یک جایگزین عالی برای دستگاه‌های سولاریوم مورد استفاده قرار بگیرد.
روغن برنز کننده و ویتامینه سی گل حاوی رنگدانه‌های طلایی SPF4
روغن برنزکنندهی شاین‌دار برند سی گل برای کسانیکه می‌خواهند در کوتاه‌ترین مدت پوست خود را برنزه کننده مناسب است. این محصول با داشتن عصاره‌ی هویج و ویتامین E می‌تواند برای استفاده در تمامی قسمت‌های بدن، حتی صورت، مناسب باشد. روغن برنزکنندهی سی گل را بدون استفاده از ضد آفتاب در هنگام آفتاب گرفتن برای خوش رنگ‌تر شدن پوستتان مصرف کنید.
روغن برنز کننده گارنیه مدل Bronzlastirici Yag
روغن برنزکنندهی گارنیه یکی از بهترین محصولاتی است که می‌توانید برای تیره‌تر کردن رنگ پوست خود تهیه و استفاده نمایید. این محصول با داشتن کره‌ی درخت روغن قلم یا همان شی باتر، هم برای آفتاب گرفتن و هم برای استفاده در خانه مناسب است. از ویژگی‌های برتر روغن برنزکنندهی گارنیه نسبت به محصولات دیگر می‌توان به جلوگیری از چرب و چسبناک شدن پوست اشاره کرد.
لوسیون برنز کننده نیوآ مدل Protect and Hydrate
لوسیون برنزکنندهی برند نیوآ نسبت به برنزکننده‌های دیگر موجود در بازار عملکرد متفاوتی دارد. این محصول برای کسانیکه به آفتاب گرفتن در روزهای گرم تابستان علاقه‌مند هستند مناسب است و علاوه بر رنگ‌دهی بالا می‌تواند از پوست آن‌ها در برابر آسیب‌های احتمالی نور خورشید محافظت کند. لوسیون برند نیوآ با داشتن عصاره‌ی هویج در ترکیبات خود، یک رنگ کاراملی زیبا و دلنشین را به پوست شما هدیه می‌کند. فراموش نکنید که این محصول برای استفاده شدن در هنگام آفتاب گرفتن و قبل از آن طراحی شده است.
فوم برنزه پریم سری Corpex Auto Bronzing
فوم برنزکنندهی برند پریم از بهترین محصولات مخصوص تیره کردن رنگ پوست است که در بازار وجود دارد. این محصول حاوی ویتامین‌های A و E است و ذقیقا به همین دلیل می‌تواند مانند یک ضدآفتاب از پوست شما در برابر اشعههای فرابنفش و عوارض سولاریوم محافظت کند. فوم برنزکنندهی پریم دارای ترکیبات دی هیدروکسی استون (DHA) و اریترولوز است؛ این ویژگی باعث خواهد شد پوستتان به صورت طبیعی و یکنواخت برنزه شود. این محصول به همراه یک دستکش مخصوص که دارای عایق رطوبت هم هست به دست شما می‌رسد.
کرم برنزه کننده فلورسان مدل solar life
کرم برنزکنندهی برند روسی فلورسان یکی از آن محصولات فوق‌العاده‌ای است که می‌تواند رنگ پوست بدن شما را علاوه بر تیره کردن، درخشان و براق جلوه دهد. این محصول مخصوص استفاده روی صورت و بدن است و برخلاف بسیاری از محصولات برنزکنندهی دیگر می‌توانید آن را همراه با جلسات سولاریوم خود هم مصرف کنید. برنزکنندهی فلورسان حاوی عصاره‌ی میوه‌هایی چون انبه، قهوه، کاکا‌ئو، نارگیل و چای سبز است و به همین دلیل خیلی سریع و بدون لکه کردن پوستتان یک رنگ شکلاتی زیبا را به شما هدیه می‌کند.
روغن برنز کننده موزیلا مدل Carrots
روغن برنزکنندهی برند موزیلا با داشتن عصاره‌ی گیاهانی چون جوانه‌ی هویج، جوانه‌ی گندم و آلوئه‌ورا برای تیره‌تر کردن رنگ پوست بدن فوق‌العاده است. این محصول همچنین دارای ویتامین E، روغن جوجوبا و روغن نارگیل است و به همین دلیل علاوه بر برنز کردن پوست به حفظ لطافت، درخشندگی و نرمی آن کمک می‌کند. اگر پوست خشک و روشنی دارید و به دنبال یک برنزکننده با قیمتی مناسب و کیفیت بالا می‌گردید روغن برنزکنندهی موزیلا برایتان مناسب خواهد بود.
چه کسانی به هیچ وجه نباید به سراغ سولاریوم بروند؟
شاید دانستن همه‌ی این عوارض برنزه کردن با سولاریوم برای شما کافی نباشد و با وجود اطلاع از آن‌ها همچنان بخواهید این روش را امتحان کنید. در این صورت باید بگوییم که حتی اگر تصمیمش را داشته باشید، همه‌ی افراد نمی‌توانند به راحتی به سراغ برنزه کردن بدنشان بروند و باید پیش از انجام آن مشکلات جسمانی و پوستی خود را در نظر بگیرند.
- افرادی که در قسمت‌های مختلف بدنشان خال، کک‌ومک و لکه‌های پوستی دارند.
- افرادی که پوست روشن و حساسی دارند.
- افرادی که از داروهای دارای ترکیبات حساسیت‌زا استفاده می‌کنند.
- افرادی که در کودکی دچار سوختگی یا آفتاب سوختگی شدید شده‌اند.
- افرادی که یک الی سه هفته قبل از جلسه‌ی سولاریوم خود تتو یا فیشال پوست انجام داده‌اند.
- افرادی که سنشان زیر ۱۳ سال است و به بیماری‌های پوستی مختلفی چون اگزما و آکنه مبتلا هستند.
- همینطور به طور کلی و به دلیل ریسک بالای ابتلا به سرطان، افراد زیر ۳۵ سال باید تا جای ممکن از برنزه کردن بدن خود با دستگاه سولاریوم خودداری نمایند.
چه زمانی باید برای عوارض سولاریوم پزشک متخصص مراجعه کرد؟
اگر جزو آن از دسته افرادی هستید که برای مدتی طولانی خودشان را بدون استفاده از ضد آفتاب در معرض نور خورشید قرار داده‌اند یا فریب تبلیغات سالن‌های برنزکنندهی پوست را خورده و سولاریوم پوست را امتحان کرده‌اند، بهتر است چکاپ‌های سالیانه‌ی خود را جدی‌تر دنبال کنید. همچنین اگر پس از سولاریوم علائم زیر را روی پوست بدن خود مشاهده کردید در اسرع وقت به یک متخصص پوست مراجعه نمایید.
- تغییر اندازه، بافت و رنگ خال‌ها و لکه‌های روی پوست
- به وجود آمدن خال و لکه‌های پوستی جدید پس از سولاریوم
- بروز مشکلاتی چون خارش، قرمزی، تاول، درد یا خونریزی روی پوست
کلام پایانی
حال که با تمام خطرات و عوارض سولاریوم بر بدن آشنا شده‌اید، حتما دیگر می‌دانید که قرار گرفتن در معرض اشعههای فرابنفش آن هم به طور عمدی چه قدر می‌تواند برای سلامتی جسمانی شما مضر باشد. به همین دلیل ما پیشنهاد می‌کنیم حتی هر چند سال یک بار هم به سراغ امتحان کردن این روش نروید و سعی کنید زیبایی پوست و بدنتان را همانطور که هست دوست بدارید.
منابع: FDA, Cleveland Clinic
