چرا سخت‌افزار گوشی‌های هوشمند مانند لپ‌تاپ‌ها قابل شخصی‌سازی نیست؟
اگر به دنیای تکنولوژی علاقه‌‌مند باشید، حتما حداقل یک بار پیش آمده است که فکر کنید چرا گوشی‌های هوشمند مانند لپ‌تاپ‌ها و رایانه‌های رومیزی از سخت‌افزار قابل ارتقا پشتیبانی نمی‌کنند و چقدر عالی بود اگر می‌توانستید به دلخواه خود صفحه نمایش، ماژول دوربین یا سایر بخش‌های سخت‌افزاری گوشی خود را انتخاب کنید.
از جمله مزیت‌های ارتقا سخت‌افزار گوشی‌های هوشمند یا ارائه کانفیگ‌های سخت‌افزاری مختلف برای آن‌ها می‌توان به کاهش هزینه تعویض گوشی با یک مدل جدید، ایجاد تنوع بیشتر، استفاده طولانی‌تر از یک دستگاه و تولید زباله الکترونیک کمتر و البته شخصی‌سازی متناسب با نیازهای هر کاربر اشاره کرد.
شاید به یاد داشته باشید که گوگل چندین سال قبل و پس از تصاحب موتورولا به دنبال تحقق مفهوم گوشی‌های هوشمند ماژولار تحت پروژه‌ای به نام Project Ara بود و حتی نمونه‌های اولیه آن را هم رونمایی کرد، اما متأسفانه این پروژه هیچ‌گاه به سرانجام نرسید و موتورولا هم به لنوو واگذار شد.
در آن زمان علت کنار گذاشتن این پروژه محدودیت‌های فنی اعلام شد، اما گویا ملاحظات تجاری هم بی‌تأثیر نبوده‌اند. در ادامه قصد داریم به معرفی دلایلی بپردازیم که مانع تحقق ایده گوشی‌های هوشمند با سخت‌افزار قابل ارتقا می‌شوند.
صرفه‌ی تجاری برای تولید کنندگان
بازار گوشی‌های هوشمند بسیار پرطرفدارتر از لپ‌تاپ‌ها و رایانه‌های شخصی است و این بازار پر سروصدا سالانه سود بسیاری را نصیب شرکت‌های تولید کننده اسمارت‌فون‌ها می‌کند. طبق اعلام مؤسسه گارتنر ریسرچرز، تنها در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۰ حدود ۳۶۶٫۶ میلیون دستگاه گوشی هوشمند در جهان به فروش رسید.
در مقام مقایسه، این میزان برای بازار رایانه‌های شخصی در مدت مشابه تنها ۷۱٫۴ میلیون دستگاه بود که البته بخشی از آن به دلیل افزایش خدمات و سرگرمی‌های آنلاین در دوران همه‌گیری ویروس کرونا بوده است که بعد از مدت‌ها باعث رونق این بازار شده است.
بنابراین، قطعا چنین بازار پرسودی شرکت‌ها را از ارائه محصولات ماژولار یا پشتیبانی از سخت‌افزار قابل شخصی‌سازی منصرف خواهد کرد. همچنین، تنوع بیشتر باعث افزایش مراحل جدید به فرایند تولید محصول خواهد شد که می‌تواند سرعت تولید محصولات را کاهش دهد.
از سوی دیگر، اگر میزان تولید کاهش یابد، شرکت‌ها برای جبران سود تحقق نیافته خود مجبور خواهند شد قیمت محصولات را افزایش دهند. بسیاری از کاربران هم‌اکنون از قیمت محصولاتی مانند خانواده آیفون ۱۲ یا سری گلکسی S21 شکایت دارند، حال در نظر بگیرید که مجبور شوید برای مدل پردازنده یا رزولوشن بالاتر نمایشگر مبلغ بیشتری هم پرداخت کنید.
به علاوه، نباید پشتیبانی لجستیک را هم از قلم انداخت. هر چه تنوع سخت‌افزاری کمتر باشد، توسعه نرم‌افزار و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری و همچنین خدمات پس از فروش هم ساده‌تر خواهد شد.
در حال حاضر و با وجود محدودیت‌های سخت‌افزاری فعلی، باز هم برنامه‌ریزی ارائه به‌روزرسانی‌ها و فرایند تعمیر گوشی‌ها به زمان زیادی نیاز دارد و با ایجاد تنوع بیشتر قطعا این زمان هم طولانی‌تر خواهد شد.
ایجاد تنوع سخت‌افزاری از نظر فنی دشوار است
اصول طراحی گوشی‌های امروزی امکان شخصی‌سازی آن‌ها را به یک چالش بزرگ تبدیل کرده است. این در حالی است که طراحی لپ‌تاپ‌ها فضای فیزیکی کافی برای شخصی‌سازی و ارائه کانفیگ‌های سخت‌افزاری متفاوت را در اختیار تولید کننده قرار می‌دهد.
در مقایسه با لپ‌تاپ‌ها، گوشی‌های هوشمند بسیار کوچک هستند و به‌حدی جمع‌وجور طراحی شده‌اند که هیچ فضای اضافه‌ای برای قرار دادن ماژول‌های متفرقه در آن‌ها وجود ندارد. پردازنده، حافظه‌ها، پردازنده گرافیکی، باتری، ماژول دوربین و… به‌صورت فشرده در این مجموعه کوچک جای گرفته‌اند و حتی بعضی از تولید کنندگان می‌گویند جک هدفون را برای ایجاد فضای بیشتر از گوشی‌های خود حذف کرده‌اند.
یاید این را هم اضافه کنیم که اضافه شدن پشتیبانی از شبکه‌های 5G در نوع خود یک چالش است، زیرا به مجموعه آنتن‌های متفاوتی نسبت به نسل‌های قبلی نیاز دارد که فضای متفاوتی نیاز دارند.
استانداردهای حوزه گوشی‌های هوشمند مشکل دیگری محسوب می‌شوند. کمپانی‌های تولید کننده لپ‌تاپ با توجه به نوع سخت‌افزاری که استفاده می‌کنند، می‌توانند کانفیگ‌های متفاوتی را برای محصول خود ارائه کنند یا امکان شخصی‌سازی آن را برای کاربر فراهم کنند.
اما تولید کنندگان گوشی‌های هوشمند نمی‌توانند از ساختار مشابه لپ‌تاپ‌ها مانند سوکت CPU، محفظه حافظه ذخیره‌سازی یا اسلات رم بهره بگیرند. این شرکت‌ها دو راه بیشتر ندارند، یا سخت‌افزارشان را خودشان توسعه دهند، یا امیدوار باشند که تأمین کننده‌شان برای قرار دادن سخت‌افزار روی بورد اصلی از استانداردهای رایج پیروی کند که البته تحقق هر یک از این دو موضوع چندان ساده نیست.
نرم‌افزار را فراموش نکنید
سیستم عاملی مانند اندروید، امکان بهره‌گیری از راهکاری که پی‌سی‌ها برای هماهنگی با درایورها استفاده می‌کنند را در اختیار ندارد. کرنل این سیستم عامل باید برای سخت‌افزار خاصی تنظیم شود و ارائه سخت‌افزارهای متنوع می‌تواند به کابوسی بزرگ برای افرادی که کرنل را تنظیم می‌کنند تبدیل شود.
به‌روز رسانی فریم‌ور و آماده کردن اپ‌ها برای پشتیبانی از مشخصات سخت‌افزاری مختلف از جمله مشکلاتی هستند که می‌توانند باعث تأخیری طولانی در ارائه به‌روزرسانی‌های سیستم‌عامل شوند و تمایل شرکت‌ها به عرضه آپدیت‌های بیشتر را از بین ببرند. برای درک بهتر موضوع به هماهنگ‌سازی ویژگی زوم هیبریدی اپ دوربین یک دستگاه با ماژول‌های دوربین متفاوت برای ارائه نتیجه‌ای یکسان و قابل قبول به‌عنوان یک مثال فکر کنید.
سخت‌افزار قابل شخصی‌سازی چه سودی برای کاربران دارد؟
یکی از پرسش‌های مهمی که در این بخش مطرح می‌شود این است که با توجه به پیشرفت سریع گوشی‌های هوشمند و در نظر گرفتن این موضوع که حتی گوشی‌های میان‌رده‌ای مانند پیکسل 4a هم می‌توانند به‌سادگی بسیاری از نیازهای انواع کاربران را برطرف کنند، استقبال از گوشی‌های ماژولار یا دستگاه‌هایی که از سخت‌افزارهای قابل ارتقا پشتیبانی می‌کنند چقدر خواهد بود؟
نیاز به توضیح نیست که سطح انتظارات کاربران از لپ‌تاپ‌ها و گوشی‌های هوشمند کاملا با یکدیگر متفاوت است. در حالی که کاربران رایانه‌های شخصی با توجه به اهداف خاصی مانند بازی کردن یا استفاده از اپ‌های حرفه‌ای به دنبال کانفیگ سخت‌افزاری مناسب خود هستند، کاربران دنیای موبایل چنین تفکری ندارند.
فکر داشتن یک گوشی با سخت‌افزار قابل شخصی‌سازی شاید جذاب به‌نظر برسد، اما در عمل تنها زمانی که بخواهید بازی‌هایی مانند Call of Duty: Mobile را اجرا کنید یا ویدیوهای خانوادگی خود را ویرایش کنید به کمک شما خواهد آمد. در غیر این‌صورت، بسیاری از مدل امروزی به‌سادگی انتظارات موجود از گوشی‌های هوشمند را برآورده می‌کنند.
البته هدف ما از بیان این مطالب این نیست که شما نباید وجود گوشی‌های هوشمندی با تنوع سخت‌افزاری لپ‌تاپ‌ها را تحسین کنید. بازار گوشی‌های هوشمند بسیار متنوع است و به این دلیل که مدل‌های تکراری و مشابه یکدیگر نمی‌توانند قشرهای مختلف کاربران را راضی کنند، کمپانی‌ها به ایجاد تنوع و تغییرات جدید در ساختار محصولات خود نیاز دارند.
اما مسأله‌ی اصلی این است که کاربران تا چه حد از این محصول استقبال می‌کنند و این ساختارهای جدید چه چیزی به تجربه کاربری آن‌ها اضافه خواهد کرد.
در حالی که کاربر می‌تواند با صرف هزینه‌ای بیشتر به یک مدل پیشرفته‌تر دسترسی پیدا کند، چرا باید خود را به ارتقا بخش‌های محدودی مانند نمایشگر یا پردازنده راضی کند؟ نظر شما چیست؟
منبع: Android Authority
