مروری بر روند تکامل سنسور دوربین گوشی‌های موبایل
سنسور دوربین گوشی‌های موبایل نقش مهمی در کیفیت عکس‌ها و ویدیو‌ها ایفا می‌کنند. به دلیل همین اهمیت زیاد، در چند سال اخیر شاهد پیشرفت محسوسی در این حوزه بوده‌ایم. در این مطلب به بخشی از پیشرفت‌های به دست آمده در این زمینه می‌پردازیم.
سال گذشته گوشی سونی اکسپریا پرو مارک 1 با سنسور 1 اینچی راهی بازار شد که این همان سنسور استفاده شده برای دوربین‌های سری RX100 سونی است. البته این گوشی به دلیل محدودیت در فضا، نمی‌تواند از تمام فضای این سنسور 20 مگاپیکسلی استفاده کند و صرفا 12 مگاپیکسل آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اندازه‌ی پیکسل‌های درون این سنسور به 2.4 میکرومتر می‌رسد و این در حالی است که سنسور 200 مگاپیکسلی HP3 بعد از ترکیب پیکسلی 16 در یک، اندازه‌ی پیکسل‌های آن به 2.24 میکرومتر افزایش پیدا می‌کند. البته این دو سنسور اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند اما در نهایت اندازه‌ی پیکسل برای کیفیت عکس‌ها نقش بسیار مهمی را دارد.
همانطور که احتمالا می‌دانید، سونی اکسپریا پرو مارک 1 اولین گوشی مجهز به سنسور دوربین 1 اینچی نیست و آخرین گوشی هم نخواهد بود. به نظر می‌رسد در سال 2023 بسیاری از پرچم‌داران با سنسور 1 اینچی راهی بازار خواهند شد. در همین زمینه می‌توانیم به گوشی پاناسونیک Smart Camera CM1 اشاره کنیم که در سال 2014 با سنسور 1 اینچی راهی بازار شد. در پنل پشتی این گوشی لنز بسیار بزرگی تعبیه شده بود و بیشتر شبیه یک دوربین عکاسی مجهز به نمایشگر لمسی بزرگ بود.
این گوشی با داشتن ضخامت 21 میلی‌متری، گوشی بسیار ضخیمی محسوب می‌شد و اگرچه وزن 204 گرمی آن در حال حاضر وزن بالایی نیست، اما در آن زمان چنین وزنی برای یک گوشی بسیار بالا بود. پاناسونیک CM1 با اندروید 4.4 راهی بازار شد و اپلیکیشن دوربین آن امکانات جذابی را برای حرفه‌ای‌ها ارائه می‌کرد. البته باید به قیمت هزار دلاری این گوشی هم اشاره کنیم که در آن زمان بسیار بالا بود.
دو سال قبل از این گوشی پاناسونیک، نوکیا از گوشی 808 رونمایی کرد که از دوربین اصلی 41 مگاپیکسلی مبتنی بر سنسور غول‌پیکر 1/1.2 اینچی بهره می‌برد. برای اینکه غول‌پیکر بودن این سنسور را بهتر درک کنید، در تصویر پایین می‌توانید آن را در کنار سنسور استفاده شده برای گلکسی S3 که در همان سال عرضه شد، مشاهده کنید.
در این میان باید روی اهمیت زیاد پیکسل‌ها تاکید کنیم. اگرچه شرکت‌ها هنگام معرفی گوشی‌ها مشخصات دوربین مانند دیافراگم و اندازه سنسور و پیکسل را اعلام می‌کنند، اما تمام پیکسل‌ها عملکرد یکسانی ندارند. به عنوان مثال اگرچه سنسور استفاده شده برای گوشی نوکیا 808 بسیار بزرگ و با رزولوشن بالا بوده، اما فناوری استفاده شده برای آن حالا قدیمی و ناکارآمد محسوب می‌شود. این یک سنسور FSI بوده که به زبان ساده مدار سنسور مانعی برای فتودیودها بوده است. اما نسل بعدی این گوشی یعنی نوکیا 1020 با سنسور BSI راهی بازار شد که چنین مشکلی نداشت.
سنسور‌های ساخت سامسونگ از برند ISOCELL بهره می‌برند که این نام به وجود موانع فیزیکی بین پیکسل‌ها اشاره دارد. همچنان سنسور‌های سامسونگ مبتنی بر این مشخصه هستند. OmniVision یکی دیگر از شرکت‌هایی است که برای سنسور‌های خود از همین طراحی بهره می‌برد.
سونی برای سنسور‌های خود از طراحی چند طبقه استفاده می‌کند و در این طراحی فتودیودها و ترانزیستورها هم‌سطح یکدیگر نیستند و در دو لایه‌ی مجزا قرار گرفته‌اند. به لطف همین رویکرد، فتودیودها می‌توانند سطح بزرگ‌تری را به خود اختصاصی دهند.
به همین خاطر اندازه‌ی پیکسل تنها معیار مهم برای کیفیت سنسور نیست. در حقیقت به لطف همین نوآوری‌ها، سازندگان سنسور‌ها موفق شده‌اند اندازه‌ی پیکسل‌ها را تا 0.56 میکرومتر هم کاهش دهند.
شیائومی برای گوشی پرچم‌دار 12S اولترا از سنسور 50 مگاپیکسلی با اندازه‌ی 1 اینچی استفاده کرده است. سنسور دوربین اصلی گوشی‌های پیکسل 7 و آیفون 14 پرو هم مبتنی بر اندازه و رزولوشن مشابه هستند. اندازه‌ی سنسور دوربین اصلی گلکسی S22 اولترا اندکی کوچک‌تر است و به 1/1.3 اینچ می‌رسد و با توجه به رزولوشن 108 مگاپیکسلی آن، طبیعتا با پیکسل‌های کوچک‌تری سروکار داریم.
البته باید خاطرنشان کنیم شارپ Aquos R6 اولین گوشی مجهز به سنسور دوربین 1 اینچی محسوب می‌شود که برای این دوربین از لنز لایکا استفاده شده است. با وجود اینکه گوشی‌های شارپ چندین مرتبه برخی ویژگی‌ها را برای اولین بار ارائه داده‌اند، اما با توجه به حضور محدود گوشی‌های این شرکت در بازار، بسیاری از کاربران از این موضوع مطلع نیستند.
بر اساس گزارش‌های منتشر شده، بسیاری از پرچم‌داران جدید قرار است با سنسور‌های 1 اینچی به دست کاربران برسند. با وجود اینکه همین حالا چند گوشی مبتنی بر دوربین 200 مگاپیکسلی عرضه شده‌اند، ولی بیشتر شرکت‌ها به سنسور‌های غول‌پیکر مبتنی بر رزولوشن حدودا 50 مگاپیکسلی علاقه نشان می‌دهند. بنابراین باید ببینیم در چند سال آینده نبرد سنسور‌ها به کجا می‌رسد.
منبع: GSMArena
