نشانههای آب مایع در مریخ احتمالا توسط چیز دیگری ایجاد شده است
بر اساس یافتههای تازهی پژوهشگران، بازتابهای روی سطح مریخ که پیش از این تنها بهعنوان حضور آب مایع در نظر گرفته میشدند، ممکن است بر اثر لایههای زمینشناختی شکل گرفته باشند.
«دن لالیچ» (Dan Lalich) همکار پژوهشی این مقالهی دانشگاه کرنل که در نشریهی «نیچر استرونومی» (Nature Astronomy) منتشر شده است، دربارهی این یافته گفت: «روی زمین، بازتابهای روشن، حتی دریاچههای مدفون زیر یخ مانند دریاچهی وستوک (Lake Vostok) اغلب نشانهای از آب مایع هستند. اما در مریخ، نظر غالب این بود که برای تشکیل دریاچههای مشابه، هوا باید خیلی سرد باشد.»
اما به گفتهی او وجود این بازتابهای روشن تأیید شده است و نیاز به توضیح دارد. لالیچ شبیهسازیهایی را با چهار ماده شامل اتمسفر، یخ آب، یخ کربن دیاکسید (CO2) و بازالت انجام داد و به هر لایه یک خاصیت گذرندگی (عبور) نسبت داد. ضریب عبور یک ویژگی ذاتی ماده است که میزان عبور تشعشعات الکترومغناطیسی از آن را توصیف میکند.
این شبیهسازی با سه لایه، دو لایهی CO2 که توسط یک لایهی یخ غبارآلود جدا شده بودند، بازتابهایی را ایجاد کرد که به اندازهی مشاهدات واقعی از مریخ روشن بودند.
لالیچ دربارهی این نتایج گفت: «من از لایههای CO2 جای گرفته درون یخ آب استفاده کردم، چون میدانیم که این ماده به مقدار زیاد در نزدیکی سطح کلاهک یخی مریخ وجود دارد. با این حال، میتوانستم از لایههای سنگ یا حتی یخ آب بهویژه انواع غبارآلود آن هم استفاده کنم و نتایج مشابهی به دست آورم. نکتهی این مقاله این است که نوع ترکیب لایههای پایه، از ضخامت و جداسازی لایهها اهمیت کمتری دارد.»
مدلسازیها نشان دادند که ضخامت لایهها و فاصلهی آنها نسبت به ترکیب لایهها تأثیر بیشتری بر قدرت بازتاب دارد. در حالی که هیچ روند چینهشناسی (تعیین ترکیب سنگها) ساده شدهای در این مقاله نمیتواند همهی مشاهدات از سطوح بازتابنده را توضیح دهد، اما محققان خاطرنشان کردند: «ما نشان دادهایم که میتوان انعکاسهای روشن را بدون نیاز به آب مایع هم ایجاد کرد.»
لالیچ در این زمینه توضیح داد: «اینکه بفهمیم چه چیزی در مریخ آب مایع نیست، از این جهت اهمیت دارد که ریسک شناسایی آب مایع بسیار زیاد است. اگر آب مایع وجود داشته باشد، شاید حیات هم وجود داشته باشد، یا شاید بتوانیم از آن برای مأموریتهای انسانی آینده به مریخ استفاده کنیم.»
وجود آب مایع در این منطقه همچنین میتواند پیامدهای مهمی در زمینهی سن کلاهک قطبی، گرم شدن درونی مریخ و چگونگی تکامل آبوهوای این سیاره در تاریخ اخیر زمینشناختی آن داشته باشد و لالیچ آن را کاملا رد نمیکند.
او در این رابطه گفت: «هیچ یک از کارهایی که ما انجام دادهایم وجود احتمالی آب مایع را در آنجا رد نمیکند. ما فقط فکر میکنیم که فرضیهی تداخل لایهها با مشاهدات دیگر سازگارتر است. من مطمئن نیستم که چیزی جز حفاری در منطقه بتواند یکی از دو احتمال را ثابت کند.»
عکس کاور: قطب جنوب مریخ
Credit:ESA/DLR/Fu Berlin
منبع: SciTechDaily