آیا می‌توان از تلویزیون به جای مانیتور کامپیوتر استفاده کرد؟
در نگاه اول بین تلویزیون و مانیتورهای پر زرق و برق موجود در سطح بازار شاید نتوان تفاوت‌های معناداری را با چشمان خود رویت کرد اما در حقیقت امر، تفاوت‌های مهمی بین این دو نوع محصول وجود دارد. ذکر این نکته کاملا بدیهی است که هر یک از محصولات را باید برای کار خاصی استفاده کرد. برای مثال، تلویزیون‌ها با این هدف طراحی می‌شوند که بتوان از راه دور تصاویری را به‌واسطه‌ی آنها تماشا کرد. از طرفی دیگر، تلویزیون‌ها شبیه به مانیتورها از دقت رنگ بسیار بالایی برخوردار نیستند. مولفه دقت رنگ، بیشتر برای محتواسازهای تصویری و ویدیویی به شدت اهمیت دارد و برای خرید یک مانیتور باید به این مسئله به شدت توجه کرد. در این مطلب، ضمن تشریح سایر مولفه‌ها، به این مسئله می‌پردازیم که آیا باید از یک تلویزیون به عنوان مانیتور کامپیوتر استفاده کنیم یا خیر. از همه مهم‌تر این‌که چه زمانی خرید یک تلویزیون به جای مانیتور کامپیوتر صرف اقتصادی و کاربردی دارد.
اگر به مانیتورهای مختلف موجود در بازار نگاه کنید، مانیتورهای درجه‌ی یک که رزولوشن بسیار بالایی را دارند به شدت گران قیمت هستند. شاید این سوال برای‌تان پیش بیاید به جای خرید یک مانیتور گران‌قیمت، چرا از یک تلویزیون با ابعاد صفحه بزرگ نباید به عنوان صفحه‌ی مانیتور کامپیوتر استفاده کرد؟ در ادامه تلاش می‌کنیم به این سوال پاسخ دهیم.
خرید یک تلویزیون ارزان قیمت اما با ابعاد صفحه‌ی بزرگ؛ یک اقدام وسوسه‌انگیز
با پیشرفت فناوری، در حال حاضر کار بسیار آسانی است که یک کامپیوتر یا لپتاپ را به تلویزیون متصل کرد. اکثر تلویزیونهای حال حاضر، چه هوشمند و چه غیر هوشمند از پورت‌های HDMI بهره می‌برند. شما به راحتی می‌توانید با اتصال یک کابل HDMI از کامپیوتر با تلویزیون، صفحه نمایش کامپیوتر خود را روی تلویزیون بیندازید. این رویه برای نمایش تصویر، صدا و ویدیو به کار می‌آید. هر چند، خرید یک کابل HDMI 2.0 با کیفیت می‌تواند اتصال به مراتب بهتر و با کیفیت‌تری را فراهم کند. در هر صورت، پورت HDMI در حال حاضر جای پورت VGA را گرفته و دیگر خبری از اتصال کابل‌های VGA به تلویزیونهای نسل جدید در بازار نیست.
از آنجایی که برخی به دنبال خرید مانیتور کامپیوتر با کیفیت ۴K هستند و این دسته از محصولات گران محسوب می‌شوند، این دسته از کاربرها وسوسه می‌شوند تا به جای مانیتور، یک تلویزیون ۴K را خریداری کنند. از لحاظ اقتصادی به نظر می‌رسد که این تصمیم یک کار کاملا درست است اما تفاوت‌های مهمی بین مانیتورها و تلویزیون‌ها وجود دارد که باید بدانید.
تفاوت‌های میان مانیتور و تلویزیون
تفاوت اصلی بین یک مانیتور و تلویزیون در این است که هر دستگاه برای هدف خاصی طراحی شده است. مانیتورها با این هدف طراحی و توسعه یافته‌اند تا کاربر به طور مستقیم روبه‌رو و نزدیک به صفحه‌ی نمایش نشسته و به کارهای خود برسد. در حالی‌که یک تلویزیون با این هدف ساخته شده تا افراد مختلفی بتوانند در یک لحظه از فاصله‌ی به نسبت دور صفحه را تماشا کنند. این اهداف موجب شده تا سازندگان برای مهندسی کردن پنلِ دستگاه‌ها بدانند که چه چیزی را باید در اولویت خود قرار دهند. مهم‌ترین مولفه در ساخت مانیتورها، رویه‌ی پردازش تصاویر محسوب می‌شود. مانیتورها اغلب تراکم پیکسلی به مراتب بیشتری را نسبت به تلویزیون دارند. نکته‌ی بسیار مهم در این مسئله نهفته که مانیتورها دارای تاخیر ورودی بسیار ناچیز هستند که این مسئله برای تمامی کاربردهای کامپیوتری به خصوص انجام بازی‌های ویدیویی سودمند است.
اغلب تلویزیون‌ها ابعاد بسیار بزرگی دارند
اگر شما واقعا می‌خواهید از یک تلویزیون به عنوان مانیتور کامپیوتر استفاده کنید، باید این مسئله را در نظر بگیرید که ابعاد و ظاهر اکثر تلویزیون‌ها به مراتب بزرگتر از مانیتورهای کامپیوتر تلقی می‌شود و شما برای کار با تلویزیون‌ها به طور عملی با مشکل روبه‌رو خواهید شد. مانیتورهای بزرگِ کامپیوتر نهایت ۲۷ تا ۳۲ اینچ هستند و در برابر تلویزیون‌ها، این اعداد و ارقام واقعا قابل ملاحظه نیست.
یافتن تلویزیونهای امروزی در ابعاد ۳۲ اینچ کار چندان آسانی نیست و احتمالا تلویزیون‌هایی با ابعاد ۴۲ یا ۴۸ اینچ را می‌توان بیشتر در سطح بازار به وفور مشاهده کرد. هر چند، استفاده از تلویزیون‌ها با ابعاد بالاتر از ۵۵ اینچ برای استفاده به عنوان مانیتور کامپیوتر اصلا و ابدا کار عاقلانه‌ای نیست.
از طرفی دیگر، اگر شما این هدف را در سر دارید تا از تلویزیون به عنوان مانیتور کامپیوتر استفاده کنید و از فاصله‌ی به نسبت دور با کامپیوتر کار کنید، می‌توان از تلویزیون استفاده کرد. البته این شرط و شروط تنها برای زمانی است که شما به سایر مولفه‌های متفاوت بین تلویزیون و مانیتور اهمیت نمی‌دهید.
دقت رنگ
برای هر نوع تولید محتوای تصویری و ویدیویی، دقت رنگ اهمیت دارد. برخلاف تلویزیون‌ها که این مولفه حتی پس از کالیبراسیون چندان اهمیتی ندارد، برای مانیتورها باید دقت رنگ بالایی در حین ساخت لحاظ شود.
مانیتورهایی که برای ویرایش تصویر و ویدیو طراحی می‌شوند را می‌توان کالیبره کرد. هر چند، مانیتورهای جدید قبل از خروج از کارخانه کالیبره می‌شوند تا تصویر دقیق‌تر و پایدارتری را از لحاظ کیفیت به نمایش در بیاورند. مانیتورهای حرفه‌ای در ابعاد بزرگ وجود دارند اما قیمت آنها بسیار بیشتر از تلویزیون‌هاست. البته این افزایش قیمت قابل درک است؛ چراکه دقت رنگ در یک مانیتور ۵۵ اینچ تا حدود به‌سزایی پیچیده‌تر از یک مانیتور ۲۴ اینچ تلقی می‌شود.
نسبت ابعاد و انتخاب‌های رزولوشن
وقتی درباره‌ی تلویزیون‌ها صحبت می‌کنیم، در زمان نگارش این مطلب تنها از انتخاب یک نسبت ابعاد و دو انخاب رزولوشن می‌توان صحبت کرد. اگر شما به صفحه‌ی نمایش عریض‌تر از ۱۶:۹ نیاز دارید، به یک مانیتور یا یک تلویزیون عجیب و غریب نیاز دارید. اگر رزولوشن ۱۰۸۰p از دید شما بسیار پایین است اما از طرفی کیفیت ۴K هم برای نیازهای شما بسیار زیاد است، چیزی بین این دو استانداردهای رزولوشن تلویزیون در دسترس نیست، در حالی‌که مانیتورها گزینه‌ی صفحه نمایش با رزولوشن ۱۴۴۰p را هم در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
مانیتورهای آلترا واید، مانیتورها با ابعاد صفحه ۱۶:۱۰ و همچنین مانیتورهای بسیار عریض که تصاویر حیرت‌انگیزی را به رخ می‌کشند و چند فقره مثال‌های دیگر در دنیای مانیتورها برای خرید موجود است.
نرخ تازه‌سازی (Refresh Rate)
نرخ استانداردسازی ۶۰ هرتز برای دهه‌ها در ساخت تلویزیون‌ها مبنا قرار داده شده است؛ به این معنا که تصاویر با قابلیت ۶۰ فریم بر ثانیه می‌توانند به نمایش در بیایند. تلویزیونهای ۱۲۰hz 4K به آرامی توانسته‌اند جای خود را در میان محصولات بازار پیدا کنند. این نوع تلویزیونهای مدرن در درجه‌ی اول برای گیمرهای حرفه‌ای کنسول‌های خانگی ساخته شده تا بازی‌های پلی استیشن ۵ و ایکس باکس را بتوان با یک کیفیت بسیار بالا اجرا کرد. برخی از تلویزیونهای نسل جدید از قابلیت نرخ تازه‌سازی متغیر (Variable Refresh Rate) یا به اختصار VRR بهره می‌برند. به خصوص، این دسته از محصولات از استاندارد HDMI VRR که بخشی از مشخصات HDMI 2.1 است پشتیبانی می‌کند. این ویژگی یعنی تلویزیون می‌تواند به صورت پویا و داینامیک نرخ تازه‌سازی را با نرخ فریم کنسول مطابقت دهد تا تصویری که پخش می‌شود دچار نواقصی مثل stutter نشود.
این دسته از اخبار پیرامون پیشرفت تلویزیون‌ها به شدت هیجان انگیز است اما متاسفانه بسیاری از رایانه‌های شخصی، دارای کارت گرافیک حاوی HDMI 2.1 نیستند تا از مزیت صفحه نمایش ۴K 120Hz با قابلیت VRR بتوان به طور کامل بهره‌برداری کرد. علت ماجرا در این موضوع نهفته که پورت «صفحه‌ی نمایشِ استاندارد» در بین مانیتورها بیشتر طرفدار دارد و رایانه‌های شخصی به طور کلی از استانداردهای FreeSync یا NVIDIA G-Sync پشتیبانی می‌کنند. بنابراین، اگر شما یک کارت گرافیک بسیار مدرن با پورت HDMI 2.1 دارید، استفاده از تلویزیون به عنوان مانیتور، محدودیت‌های قابل توجهی را برای شما به دنبال خواهد داشت.
مانیتورهای رایانه‌های شخصی نرخ تازه‌سازی متنوعی را به کاربر ارائه می‌دهد. از مانیتورها با قابلیت ۶۰ هرتز گرفته تا صفحه نمایش‌هایی با قابلیت بیشتر از ۳۰۰ هرتز در سطح بازار موجود است تا طیف وسیعی از کاربران بتوانند به راحتی بسته به هدفی که دارند یک مانیتور مقرون به صرفه و خوب را خریداری کنند. ذکر این نکته بدیهی است که نرخ فریم بالاتر از ۶۰ هرتز اغلب به منظور تجربه‌ی بازی‌های ویدیویی یک مولفه بسیار مهم تلقی می‌شود. با این حال، بسته به مانیتوری که خریداری می‌کنید، اگر کارت گرافیک کامپیوتر شما قابلیت این را دارد تا نرخ فریم‌های مختلفی را به شما ارائه دهد، می‌توان صفحه‌ی نمایش مانیتور را به گونه‌ای تنظیم کرد تا دستگاه بتواند نرخ فریم متفاوتی را به تصور بکشد.
فناوری OLED می‌تواند مشکلاتی را در حیطه‌ی حفظ تصویر ایجاد کند
تکنولوژی OLED استاندارد طراحی برای کیفیت تصویر، زمان‌های پاسخ، وضوح حرکت، جنب و جوش رنگ، کنتراست و شفافیت محسوب می‌شود. افرادی که علاقه‌ی وافر به فناوری OLED دارند، تلویزیون‌هایی را با این ویژگی خریداری می‌کنند. به همین دلیل در حال حاضر قیمت چنین محصولاتی در بازار کاهش پیدا کرده و شبیه به زمان اولیه‌ی عرضه‌ی این محصولات در سطح بازار، تلویزیونهای OLED با قیمت‌های نجومی به فروش نمی‌رسند. فناوری OLED به مراتب کندتر از بازار تلویزیون، به بازار مانیتورهای کامپیوتر ورود کرده و به همین دلیل در زمان نگارش این مطلب، گزینه‌های اندک و صد البته گران قیمتی برای خرید وجود دارد.
یکی از مهم‌ترین دلایل برای این امر، حفظ تصویر (Image Retention) است؛ به این معنا که مولفه‌های ثابت در تصاویر حتی پس از تغییر تصاویر در صفحه‌ی نمایش، اثراتی را روی صفحه به جا می‌گذارند. این مسئله در اغلب اوقات موقتی است اما اگر مولفه‌های مذکور در صفحه نمایش به مدت طولانی باقی بمانند، این احتمال وجود دارد که تا ابد روی صفحه حک شوند.
شما می‌توانید فرایند «حفظ تصویر» را با قرار دادن اسکرین سیور (Screensaver) روی صفحه‌ی نمایش، در زمانی که مانیتور به طور فعال در حال کار کردن نیست، از دائمی شدن این فرایند جلوگیری کنید. البته، درون تلویزیونهای OLED، سیستم‌های حفاظتی با هدف جلوگیری از ایجاد چنین مشکلاتی تعبیه شده است. در حال حاضر حفظ تصویر در مدل‌های تلویزیونهای OLED یک مسئله‌ی حاد و بغرنج محسوب نشده و می‌توان راه حل‌های متعددی را نظیر قرار دادن اسکرین سیور در نظر گرفت.
برخی تلویزیون‌ها برای وظایف دوگانه طراحی شده‌اند
سازندگان تلویزیون تلاش کرده‌اند تا برای کاربران کامپیوتر هم صفحات نمایش بزرگی را طراحی کنند. بسیاری از تلویزیون‌ها، حالتی تحت عنوان حالت رایانه‌ای (PC Mode) دارند که با فعال‌سازی این گزینه، کاربر می‌تواند تجربه‌‌ای را در حد یک صفحه‌ی مانیتور کامپیوتر تجربه کند. البته، ناگفته نماند که تلویزیون در این حالت جذابیت کمتری نسبت به صفحه‌ی اصلی مانیتور دارد اما دست کم، تلویزیون کارایی جذابی را پیدا می‌کند. از طرفی دیگر، اگر شما با هدف تجربه‌ی بازی‌های ویدیویی قصد خرید یک تلویزیون مدرن را دارید، در برخی از محصولات قابلیت بازی (Game Mode) هم موجود است. این حالت در واقع بسیاری از فعل و انفعالات پردازشی تلویزیون را تغییر داده تا صفحه نمایش تلویزیون بتواند بازی‌های ویدیویی را با رنگ و لعاب جذاب‌تر و واقع‌گرایانه‌تر ارائه دهد.
در حال حاضر تلویزیون‌هایی وجود دارد تا کاربرانی که می‌خواهند کامپیوترهای گیمینگ خود را به تلویزیون وصل کنند، دچار چالش خاصی نشوند. برای مثال، تلویزیون LG مدل C2 OLED از هر دو قابلیت FreeSync و G-Sync پشتیبانی می‌کند، هر چند این تلویزیون همچنان ورودی پورت صفحه نمایش را ندارد. بنابراین، شما باید خروجی HDMI 2.1 را روی کارت گرافیک سیستم کامپیوتری خود داشته باشید تا بتوان از حداکثر قدرت دستگاه و تلویزیون استفاده کرد.
تلویزیون یا مانیتور؛ کدام برای خرید بهتر است؟
پاسخ دادن به این سوال به طور واضح و در قالب یک جمله‌ی کوتاه کار به نسبت سخت و پیچیده‌ای است اما اجازه دهید در قالب سه جمله به این سوال پاسخ دهیم:
- اگر شما قصد دارید با کامپیوتر خود به تجربه‌ی بازی‌های ویدیویی پرداخته یا با نرم‌افزارهای مختلف مثل برنامه‌های ویرایش تصاویر، ویدیو و متنی کار کنید، خرید یک مانیتور منطقی‌تر است.
- خرید یک تلویزیون، تصمیم بسیار خوبی است اگر شما می‌خواهید از کامپیوتر خود فقط برای انجام بازی‌های ویدیویی، آن هم از یک فاصله‌ی تقریبا دور (حداقل ۱ متر) استفاده کنید.
- برای هر نوع محتواساز متنی و ویدیویی که نیاز به دقت رنگ بالایی دارد، خرید یک مانیتور مناسب تصمیم بهتری تلقی می‌شود.
ناگفته نماند که اگر شما در بودجه‌ی خود محدودیت خاصی ندارید، شما می‌توانید با یک جست‌وجوی ساده، هم یک مانیتور مناسب و هم یک تلویزیون خوب و مقرون به صرفه را خریداری کنید. در این حالت، با خرید یک کابل HDMI با کیفیت می‌توانید هر زمان که دلتان خواست، کیسِ کامپیوتر را به تلویزیون متصل کرده و مشغول کارهایی شوید که با صفحه نمایش تلویزیون می‌توان به شکل راحت‌تری آنها را انجام داد.
منبع: Howtogeek
