واضح‌ترین تصویر زمینی از قمرهای یخی مشتری ثبت شد
دانشمندان با استفاده از تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه‌ی جنوبی اروپا، واضح‌ترین تصویر زمینی را از اروپا و گانیمد، قمرهای یخی مشتری ثبت کردند.
به‌زودی فضاپیماهای بیشتری از قمرهای یخی مشتری، اروپا و گانیمد بازدید خواهند کرد تا اسرار آن‌ها را فاش کنند. اما دانشمندان تا آن زمان همچنان چشم‌های خود را به این دو قمر دوخته‌اند.
در حالی که اکنون هم فضاپیمای «جونو» (Juno) با پرواز اطراف مشتری اطلاعات ارزشمندی از این دو قمر مخابره می‌کند، اما تلسکوپ‌های زمینی هم از راه دور به رصد مشغولند. اکنون، اخترشناسان واضح‌ترین نماهایی را که تا کنون از نگاه زمین از این قمرهای مشتری گرفته شده است، منتشر کرده‌اند که بینش تازه‌ای در مورد ترکیب شیمیایی آن‌ها آشکار می‌کند.
رصد کوچک‌ترین قمر گالیله‌ای مشتری، «اروپا» (Europa) نشان می‌دهد که این جهان یخی تقریبا هم‌اندازه‌ی قمر زمین، پوشیده از یخ آب به همراه برخی آلاینده‌های خارجی غیر یخی است که برخی از آن احتمالا توسط قمر همسایه یعنی «آیو» (Io) تنها مکان شناخته شده‌ی فرازمینی با آتشفشان‌های فعال، به بیرون پرتاب شده‌اند.
قمر اروپا مشتری از نگاه تلسکوپ زمینی
«الیور کینگ» (Oliver King) از دانشکده‌ی فیزیک دانشگاه لستر و نویسنده‌ی اصلی این مطالعه که در «نشریه‌ی علوم سیاره‌ای» «Planetary Science Journal» منتشر شده است، درباره‌ی تصاویر تازه گفت: «ما توزیع مواد مختلف روی سطح، از جمله یخ‌زدگی سولفوریک اسید را که عمدتا در سمتی از قمر اروپا که در معرض بمباران شدید گازهای اطراف مشتری قرار دارد یافت می‌شود، ترسیم کردیم.»
او افزود: «مدل‌سازی نشان داد که نمک‌های گوناگونی می‌توانند روی سطح وجود داشته باشند، اما طیف‌سنجی فروسرخ معمولا به تنهایی قادر به شناسایی نوع نمک‌ها نیست.»
مشاهدات قمر «گانیمد» (Ganymede) هم نشان می‌دهد که چگونه می‌توان عوارض سطحی این قمر را به دو دسته شامل عوارض سطحی جوان غنی از آب و ویژگی‌های سطحی قدیمی با ترکیبات ناشناخته تقسیم کرد. همچنین انتظار می‌رود که نمک‌ها سطح این دنیای یخی را پر کرده باشند.
قمر اروپا مشتری از نگاه تلسکوپ زمینی
این قمرهای یخی مشتری در طیف فروسرخ و با استفاده از ابزار «اِسفر» (SPHERE) تلسکوپ بسیار بزرگ (ESO) رصدخانه‌ی جنوبی اروپا واقع در شیلی تصویربرداری شدند.
کینگ در این‌باره گفت: «این ابزار به ما امکان داده است تا نقشه‌برداری دقیقی از اروپا و گانیمد انجام دهیم و ویژگی‌هایی را روی سطوح آن‌ها با عرض کمتر از ۱۵۰ کیلومتر مشاهده کنیم؛ در حالی که همه در فاصله‌های بیش از ۶۰۰ میلیون کیلومتر از زمین قرار دارند. نقشه‌برداری با چنین دقتی پیش از این تنها با فرستادن فضاپیما به سوی مشتری امکان‌پذیر بود.»
گانیمد تنها قمر شناخته شده‌ی دارای میدان مغناطیسی است و بدین ترتیب شفق‌های قطبی یا نوارهای درخشان گاز هم می‌توانند اطراف قطب‌های این قمر شکل بگیرند.
پروفسور «لی فلچر» (Leigh Fletcher) نویسنده‌ی ارشد این مطالعه روی گانیمد اکنون درگیر دو مأموریتی است که این قمرها را کاوش خواهند کرد: «کاوشگر قمرهای یخی مشتری» (JUICE) و مأموریت «اروپا کلیپر» (Europa Clipper) ناسا.
او درباره‌ی اهمیت مطالعه‌ی اخیر که در «نشریه‌ی تحقیقات ژئوفیزیک: سیارات» (Journal of Geophysical Research: Planets) پذیرفته شده است، خاطرنشان کرد: «این مشاهدات زمینی اشتیاق را برای کاوش‌های آینده‌ی ما در قمرهای مشتری افزایش می‌دهد.»
عکس کاور: اروپا و گانیمد از نگاه تلسکوپ بسیار بزرگ اروپایی
Credit: ESO/King & Fletcher
منبع: IFL Science
