«شب‌آهنگی»؛ تاک‌شویی که شوخی‌هایش وایرال شده است

این روزها یکی از راه‌های بهتر دیدن شدن برنامه‌ها و سریال‌های تولیدی، وایرال کردن بخش‌هایی از آن در فضای مجازی است، تا به صورت رایگان تبلیغی برای برنامه صورت گرفته و مخاطب به دیدن آن‌ها ترغیب شود. اگر سری به اینستاگرام بزنید، حتما گوشه‌هایی از برنامه‌ها‌ی گفتگو محور را هم خواهید دید که شوخی‌ها و گاه حرف‌های احساسی میهمانان تا مدتی با بازخوردهای فراوان در صفحات مختلف، دست به دست می‌شود. یکی از پر مخاطب‌ترین تاک‌شو‌های این روزها، برنامه «شب‌آهنگی» با اجرای حامد آهنگی، در پلتفرم فیلم‌نت است. فعلا این شو تنها برنامه‌ی گفتگو محور در شبکه نمایش خانگی است، اما از روزهای ابتدایی ساخت و پخش، «شب آهنگی» رقبای مهمی داشت. ایده‌ها و ساختار این تاک‌شو، نو نیست و کپی‌برداری از نمونه‌های خارجی است، اما حامد آهنگی به عنوان مجری و کارگردان آن توانسته مخاطبان خود را تا حدودی راضی کند. این برنامه ضعف‌های عمده و نقاط قوت مورد توجه‌ای دارد که در ادامه مروری بر آن‌ها خواهیم داشت.

ساختار و پیشینه

در این دو سال اخیر که پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی، تبدیل به یکی از اعضای جدا نشدنی سبد فرهنگی خانواده‌های ایرانی شده‌ است، در کنار سریال‌ها، رئالیتی‌شو‌ها و برنامه‌های گفتگو‌محور هم بیشتر در مرکز توجه قرارگرفتند. از پاییز سال ۹۹ که دو پلتفرم اصلی، یعنی فیلیمو و نماوا، همکاری مشترک خود را قطع و وارد فاز رقابتی شدند، یکی از اصلی‌ترین هدف‌گذاری‌های آنها، سرمایه‌گذاری بر روی چهره‌های شناخته شده و پولساز برای ساخت برنامه‌های گفتگو‌محور بود. البته این تلاش‌ها در نهایت با کپی‌برداری از نمونه‌های خارجی و ترکیب ساختار و ظاهر چند برنامه موفق تلویزیونی در سطح جهانی به نتیجه می‌رسید.

جنجال‌ها و تبلیغاتی که برای شروع برنامه‌ی «هم‌رفیق» با اجرا و کارگردانی شهاب حسینی، در همان روزها در رسانه‌ها به وجود آمده بود، هنوز هم در ذهن مخاطب باقی‌مانده است. پس از آن هم برنامه‌های دیگری به نام «پیشگو» با چهره‌ی پولسازی مانند پژمان جمشیدی ساخته شد. البته پیشینه‌ی اصلی این نوع برنامه‌ها به سال‌ها پیش در تلویزیون و سبکی که رضا رشیدپور وارد برنامه‌سازی کرد برمی‌گردد، اما پلتفرم‌ها به دلیل اینکه محدودیت‌های کمتری نسبت به رسانه ملی در انتخاب میهمانان و ممیزی‌ها داشتند، برای میزبان و میهمان شرایط مساعدتری را ایجاد می‌کردند. در این تاک‌شو‌ها معمولا سعی می‌شد سوالات تکراری پرسیده نشود و حتما با میهمان که چهره‌ای شناخته شده بود، بازی و شوخی هم صورت گیرد تا جو برنامه کسالت‌بار نشود.

اما در میان پلتفرم‌های نوظهور، فیلمنت که پیش از فیلیمو و نماوا کار رسمی خود را شروع کرده‌بود، از سال ۱۴۰۰ وارد بازار رقابت شد. البته این پلتفرم هنوز اصرار و ظرفیتی بر تولید پشت سرهم سریال و برنامه ندارد، اما دومین تولید مستقل آن در اوایل سال گذشته و در زمانی که «هم‌رفیق» رو به اتمام بود و «پیشگو» تازه پا گرفته بود،  با نام «شب‌آهنگی» در قالب یک تاک‌شو کمدی پخش خود را آغاز کرد. حضور همچین برنامه‌ای با ساختاری طنز که با میهمانان شوخی می‌کند، در میان برنامه‌های پلتفرم‌ها به شدت احساس می‌شد. از سوی دیگر توقف خندوانه در یک بازه‌ی زمانی و اتمام تاک‌شوی دورهمی در تلویزیون که با ساختاری مشابه برای سرگرمی مخاطب ساخته می‌شدند، «شب آهنگی» را با کمدی و شوخی‌هایی که به همراه داشت، در مرکز توجه قرارداد. این را هم نباید فراموش کرد، در شرایطی که همه برنامه‌ها و سریال‌های پلتفرم‌ها با داشتن حق اشتراک و صرف هزینه قابل مشاهده هستند، «شب آهنگی» رایگان هم در فیلمنت و هم در یوتیوب قابل دسترسی است.

حالا دو فصل و ۱۸ قسمت از این برنامه منتشر شده و اگر حتی مخاطب آن نباشید، حتما بخش‌های کوتاهی از آن را در اینستاگرام دیده‌اید یا در جریان حاشیه‌هایش قرارگرفته‌اید. «شب‌آهنگی» با اجرا و کارگردانی حامد آهگی ساخته می‌شود. آهنگی فعالیت در حوزه اجرا را از ابتدای دهه نود و در برنامه‌های زنده و استیج‌های مشهور جزیره کیش شروع کرد و با حضور در برنامه خنداونه به عنوان استندآپ کمدین، به شهرت رسید. او در بازار رقابت میان پژمان جمشیدی و شهاب حسینی، در حالی که چندان شناخته شده نبود پا به عرصه اجرای تاک‌شو گذاشت. البته او در کنار خود مهدی مظلومی را به عنوان کارگردان تلویزیونی دارد که سال‌ها پیش یکی از کارگردانان پرکار تلویزیون بود و این همکاری توانسته به نفع برنامه‌ی حامد آهنگی در پلتفرم فیلمنت باشد.

نقاط قوت

اینکه فاصله میان مخاطب و بازیگران و چهره‌های شناخته‌شده‌ به واسطه حضور زنده او در یک برنامه گفتگو محور شکسته شود، یکی از اتفاقات مثبت در دنیای سینما و تلویزیون است. روشی که در تمام شبکه‌های مشهور و پربیننده دنیا، از آن استفاده می‌شود و بسیار هم مورد استقبال قرار می‌گیرد. در این میان اگر شوخی و بازی هم چاشنی این گفتگو شود، در جذب مخاطب بسیار کمک می‌کند. بعضی از میهمانانی که جلوی حامد آهنکی در این برنامه تا به حال نشسته‌اند، با موج شوخی‌های مجری بسیار خوب کنار آمده‌اند و این برنامه را جذاب کرده. شوخی‌هایی مثل دوبله همزمان یک فیلم، سوالات اطلاعات عمومی، آنالیز صفحه اینستاگرام میهمان و نوشیدن یا خوردن یک خوراکی بدمزه برای تنبیه در باخت بازی که انجام‌می‌دهند. آهنگی و اتاق فکر برنامه، هرکدام از این بخش‌ها را از برنامه‌های مشهور تلویزیونی خارجی کپی کرده‌اند و در استفاده از آنها هم موفق عمل می‌کنند.

تعامل با تماشاچی در استودیو هم که به واسطه ساخت «خندوانه» وارد ساختار همیشگی برنامه‌های ایرانی شده، یکی دیگر از نقاط قوت «شب‌آهنگی» است. البته این برنامه تعامل را به سوی شوخی و بازی‌هایی برده که خود شرکت‌کننده و مخاطب داخل خانه، علاوه بر سرگرمی، گاهی به شدت خنده‌ و شادی را تجربه می‌کنند. معمولا واکنش‌های خود آهنگی هم در برابر گیج بازی‌های شرکت‌کننده‌ها بسیار موردتوجه قرار می‌گیرد. تکه‌پرانی‌های و شوخی‌های لفظی که حامد آهنگی در تقابل با شرکت‌کننده دارد هم بخش حضور تماشاچی بر روی استج را دیدنی‌تر کرده.

نقاط ضعف

اگر از ساختار ظاهری و سبک چیدمان استودیو ضبط برنامه که کاملا بدون هیچ خلاقیتی کپی شده، بگذریم، باید گفت که  واقعیت این است که حامد آهنگی را نمی‌توان در رده کمدین‌های برتر قرار داد. او بیشتر در تلاش برای خلق شرایط طنز است که گاهی هم به دلیل همکاری نکردن برخی میهمانان مدام این تلاش‌ها با شکست روبرو می‌شود. اگر آهنگی را روی استج یک برنامه زنده در جزیره کیش در نظر بگیرید که همین شوخی‌ها را با میهمانان گاه سرشناس و گاهی کمتر شناخته شده انجام می‌دهد، شاید مخاطب در آن شرایط به کارهای او بخندد، اما اینکه در زمانی حدود ۷۰ تا ۸۰ دقیقه یک مخاطب از داخل خانه بخواهد به تمام کارهای این کمدین بخندد، کار سختی است.  حامد آهنگی در واقع مرز میان لودگی و طنز را گاهی گم می‌کند و این معمولا ریتم برنامه را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد.

شاید نقطه ضعف قبلی که گفتیم یک دلیل بزرگ هم داشته باشد و آن انتخاب اشتباه برخی میهمانان است. مثلا آدمهایی مثل سیاوش طهمورث، محمد معتمدی، مریم امیرجلالی و… چهره‌هایی هستند که چندان شوخی کردن با آنها جواب نمی‌دهد. اما آهنگی بازهم اصرار دارد با روشی که با نعیمه نظام‌دوست جلو رفته با این چهره‌ها هم راه بیاید. البته که اول از میهان سوال می‌شود که تا چه حد جنبه دارد، اما برخی از افراد ذاتا از نظر همکاری در شوخی، نفوذ ناپذیر هستند. بنابراین انتخاب میهمانان اشتباه در این قسمت‌های پخش شده، گاهی ضربه‌های بزرگی به بدنه برنامه زده است. از سوی دیگر هنوز چهره‌ای جنجالی که کمتر در برنامه‌های تاک‌شو حضور داشته باشد به این برنامه دعوت نشده. همین هم سطح توقع مخاطب را تا حد زیادی نزول می‌دهد و «شب آهنگی» را به تاک‌شوی معمولی تبدیل کرده.

یکی از بخش‌هایی که در این برنامه از قسمت‌های اول تا آخرین قسمت همیشه بدون تغییر وجود داشته، مسابقه خوانندگی است که میان شرکت‌کننده‌ها برگزار می‌شود. سه تماشاچی به طور تصادفی انتخاب و در انتهای برنامه متن شعری که در مدتی کوتاه تمرین کرده‌اند را همراه با گروه موسیقی حاضر در سالن اجرا می‌کنند. شاید اگر از دید کمدی به این بخش نگاه کنیم اتفاق جالبی است و گاهی هم بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، اما این بخش بیش از هرچیز خاطره مضحکه کردن‌های مهران مدیری در مجموعه دورهمی را زنده می‌کند. مدیری تماشاچی را روی سن می‌آورد سوالات عمومی سخت می‌پرسید و بعد آنها را مورد تمسخر قرار می‌داد که چرا کتاب نمی‌خوانند. حالا حامد آهنگی عموما مردان میان‌سال شهرستانی را به روی استیج می‌آورد و از آنها می‌خواهد ترانه‌ای را بخوانند. خود آهنگی هم با حرکاتی گاه اغراق‌آمیز واکنش‌هایی را در برابر اجراهای آنها نشان می‌دهد و خوانندگی فاجعه آنها را مورد تمسخر قرار می‌دهد. در آخر هم از آنها عذرخواهی می‌کند و از سوی حامی برنامه مبلغی در حدود ۵۰۰ هزار  تا یک میلیون تومان به آنها می‌دهد. اتفاقی که شاید از سوی برخی رسانه‌ها و مخاطبان جالب و خنده‌دار باشد اما اگر به چهره‌ی شرکت‌کننده‌ها دقیق‌تر نگاه کنید، یک موقعیت آبزورد را برای کسب جایزه می‌بینید که اصلا خنده‌دار نیست. وقتی این موضوع وجه بدتری پیدا می‌کند که معمولا خوانندگی این افراد وایرال هم می‌شود.