۱۵ لحظهی ترسناک فیلمهای استیون اسپیلبرگ
استیون اسپیلبرگ بزرگ معمولا ما را با فیلمهایش وحشتزده نمیکند اما همه قبول داریم که تماشای فیلمهای او هیجان را به اندازهی کافی انتقال میدهد. با اینکه او کارگردان ژانر ترسناک نیست اما لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ آنقدر حرفهای و درست ساخته شدهاند که قطعا لیاقت یک مطلب اختصاصی را دارند و نکات تازهی زیادی در آنها پنهان است.
کارگردانهای مختلف تمایل به داشتن سبک خاصی در کار خود دارند، که اغلب هم با آنها شناخته میشوند. ویژگیهایی که با نوع نگاه و شیوهی روایتشان از سینما پیوند خورده و به نوعی شناسنامهی آنها محسوب میشوند. این ویژگی کار تماشاچی را در انتخاب سادهتر میکند و بر همین اساس مخاطب وقتی برای تماشای فیلمی از کوئنتین تارانتینو یا وس اندرسون بلیت میخرد، میداند که قرار است با چه سبک فیلمی روبرو شود. به خصوص که برخی از کارگردانها فقط در ژانری خاص فیلم میسازند و مثلا با شنیدن نام وس کریون در عنوان فیلم میدانیم که با اثری در ژانر ترسناک طرفیم و یا شخصی مثل مل بروکس اغلب برای آثار ماندگاری که در ژانر کمدی خلق کرده شناخته میشود.
استیون اسپیلبرگ اما شاخصترین کارگردان تمام دوران است. اکثر مخاطبان و دوستداران سینما وقتی به فیلمهای او فکر میکنند، شگفتی و حیرتی که با تماشای آنها تجربه کردهاند را به یاد میآورند. بلاکباسترها و فیلمهای خاطرهسازی مانند «پارک ژوراسیک» (Jurassic Park)، «مهاجمین صندوقچهی گمشده» (Raiders of the Lost Ark) و «ئی. تی. موجود فرازمینی» (E.T. the Extraterrestrial) که هنوز هم تماشاییاند طراوت روزهای اولیهی انتشارشان را حفظ کردهاند. این فقط دربارهی چیزی که شما میتوانید ببینید نیست. دربارهی این است که چگونه یک فیلم میتواند کمک کند که چیزی را درون خودتان احساس کنید.
با این حال، این بدان معنا نیست که فیلمهای اسپیلبرگ کاملاً مخاطبپسند هستند و فقط برای فروش در گیشه ساخته شدهاند. او توانایی این را دارد که به سبک خاص خودش با هیجان بازی کند و شما را بترساند. جوری که قبلا هیچوقت تجربه نکرده باشید. مطلبی که امروز خواهید خواند لحظاتی خاص و ماندگار را در آثار اسپیلبرگ معرفی میکند که تماشاگر هنگام تماشای آنها واقعا از آنچه روی پردهی سینما رخ میداد احساس ترس و وحشت میکرد.
۱۵. لحظهی دزدیده شدن بری در فیلم «برخورد نزدیک از نوع سوم» (Close Encounters of the Third Kind)
- بازیگران: ریچارد درایفس، فرانسوا تروفو، ملیندا دیلون، کری گوفی
- تاریخ اکران: 1977
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 94 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۶ از ۱۰
این تنها زمانی نیست که در این لیست راجع به بیگانگان مینویسیم. یکی از لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ در فیلم «برخورد نزدیک از نوع سوم» اتفاق میافتد. صحنهای ناراحت کننده که طی آن پسر بیگناهی از خانهاش و در مقابل چشمان حیرتزدهی مادری که دیوانهوار فریاد میزند ربوده میشود. البته تا اینجا ما هنوز نمیدانیم که موجودات فضایی در فیلم اسپیلبرگ خوب هستند یا بد. اما آن خشونتی که هنگام گرفتن پسرک اعمال میکنند، هنوز هم احساس میشود که کمی بیش از حد بود. سکانسی که میتواند به عنوان صحنهای عالی از یک حمله با بدترین نتیجه تعریف شود.
آن فضاسازی فوقالعاده را به خاطر بیاورید، اسپیلبرگ با استادی تمام جوری از تمام عناصر موجود در صحنه استفاده میکند که بدون حضور حتی یک موجود فضایی روان مخاطب را به بازی گرفته و چنان هیجان و حس ترسی به او منتقل میکند که فرصت نفس کشیدن هم نداشته باشد. وقتی آنها برای ربودن بری میآیند همهجا سکوت مرگباری حکمفرماست و هنوز آن التهاب و تنش کشنده آغاز نشده است. به تدریج و با نزدیکتر شدن سفینه توجه کودک به نوری که بیرون از خانه را روشن کرده جلب شده و در را باز میکند. اسپلبرگ با آن نور شدید نارنجی اولین ضربهاش را به مخاطب میزند و او را وارد بازی محشری از نور و صدا میکند. آرام آرام همهچیز به سمت یک دلهرهی دیوانه کننده میرود و تماشاچی هم همراه با مادر بری نگران سرنوشت کودک میشود.
نوری که از شومینه داخل میآید، پیچهای دریچهی هوا که بیهیچ دلیلی باز میشوند، صدای دیوانه کنندهی موسیقی و تلفن و در آخر، به کار افتادن همزمان تمام وسایل خانه، تماشاگر را هم پابهپای مادر بری به اوج جنون میرساند و یکی از ترسناکترین سکانسهای آثار اسپیلبرگ به پایان میرسد.
۱۴. لحظهی نابودی سقف ماشین توسط تی-رکس در فیلم «پارک ژوراسیک» (Jurassic Park)
- بازیگران: لورا درن، جف گلدبلوم، سم نیل، آریانا ریچاردز، ریچارد اتنبرا
- تاریخ اکران: 1993
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 91 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.۲ از ۱۰
مطمئناً کل این سکانس عالی و ترسناک است، اما وقتی تیرکس متوجه شد که داخل اتومبیل غذا وجود دارد و با شکستن سانروف ماشین سعی میکند تا آن را بخورد، چند نفر از ما پریدیم و بغل دستیمان را با ناامیدی و وحشت بغل کردیم.
زمانی که تیم در ماشین را میبندد و با صدای ایجاد شده تیرکس متوجه او و خواهرش میشود واقعا هولناک و پراسترس است و قطعا یکی از لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ به شمار میرود. به خصوص وقتی که با چشمان حریصش به آنها که زبانشان از ترس بند آمده نگاه میکند و در اوج هیجان و ترس هیچکس – نه شخصیتها و نه تماشاگران – نمیداند که چه اتفاقی خواهد افتاد. این سکانس ماندگار و تماشایی فقط چند ثانیه طول میکشد، اما می توانیم قسم بخوریم که دستهای بچهها وقتی که با نگه داشتن شیشهی اتومبیل از خودشان محافظت میکردند در نقطهای با دندانهای هیولا تماس پیدا کرده است.
۱۳. لحظهی رخ دادن فاجعهی گذرگاه فری در فیلم «جنگ دنیاها» (War of the Worlds)
- بازیگران: تام کروز، داکوتا فانینگ، جاستین چتوین، اورسن ولز، تیم رابینز
- تاریخ اکران: 2005
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 76 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.۵ از ۱۰
این اولین بار نیست که تریپادهای فضایی بدین گونه افسار گسیخته در «جنگ دنیاها» ظاهر میشوند و یکی از عظیمترین لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ را خلق میکنند. این موجودات بیرحم با ویرانیهایی که در خشکی به بار آوردند، همهی ما را مطمئن کردند که سوار شدن به کشتی تنها راه نجات پدر، پسر و دختر است.
آنها با مشقت زیادی بالاخره سوار کشتی میشوند و ما نفس راحتی میکشیم. همه فکر میکنیم که با عبور از گذرگاه فری شرایط رنگ آرامش به خود خواهد گرفت اما چه کسی گفته است که هیولاها نمیتوانند شنا کنند؟ وقتی یکی از آنها دوباره از زیر آب ظاهر میشود، تازه متوجه میشویم که تا چه اندازه بزرگ و ترسناک هستند. زمانی که مردم با دیدن این موجود شروع به فرار و پریدن داخل آب میکنند، متوجه میشوید که این سکانس چه سرانجام غمگین و وحشتناکی خواهد داشت. کل سکانس فقط چند دقیقه طول میکشد، اما این راهی بود که اسپیلبرگ به ما گفت، آنها می توانند زیر دریا نیز وجود داشته باشند. هیچ کجای زمین امن نیست.
۱۲. لحظهی متلاشی شدن صورت دیوید در فیلم «ای. آی. هوش مصنوعی» (A.I. Artificial Intelligence)
- بازیگران: هالی جوئل آزمنت، جود لا، برندن گلیسون، فرانسیس اوکانر
- تاریخ اکران: 2001
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 76 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۲ از ۱۰
همهچیز در سکانس ترسناک فیلم «ای. آی. هوش مصنوعی» از یک بازی کودکانه سر میز شام شروع میشود و یکی از لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ را رقم میزند. از آنهایی که احتمالا شما هم تجربه کردهاید و با شنیدن جملهی «با غذات بازی نکن» تمامش کردهاید. دیوید اما بازیگوشی و رقابتی را که برادرش حین غذا خوردن شروع کرده ادامه میدهد و مثل دیوانهها شروع به غذا خوردن میکند. رفتاری که مادرش آن را دوست ندارد و بارها برای اتمامش به او تذکر میدهد.
آنچه در ادامه اتفاق میافتد، اختلالی در عملکرد پوست دیوید است که باعث میشود صورتش شروع به وا رفتن و ذوب شدن کند. تصویر بسیار ناخوشایندی که مرزهای بین ماشین و انسان را محو، و تصویری ترسناک را در یک فیلم سیاه و افسرده ایجاد میکند. فیلمی متفاوت که سالها قبل از نمایان شدن بدیهای هوش مصنوعی به خوبیهای آن پرداخته بود.
۱۱. لحظهی مرگ مرد در باجهی تلفن در فیلم «دوئل» (Duel)
- بازیگران: دنیس ویور، کری لوفتین، جاکلین اسکات، ادی فایرستون
- تاریخ اکران: 1971
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 89 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۶ از ۱۰
در فیلم «دوئل» میبینیم که دیوید مان، فروشندهی اهل کالیفرنیا، در حالی که برای ملاقات با یکی از مشتریهایش در بیابان سفر میکند، به سرعت از کنار یک کامیون تانکر زنگ زده و قدیمی میگذرد. راننده کامیون روانپریش وقتی خودروی دیوید را میبیند، متوجه میشود که رنگ و مدل آن، دقیقا شبیه همان اتومبیلی است که در گذشته در آن جنایات وحشتناکی روی او صورت گرفته. بنابراین دیوید را در امتداد بزرگراه خالی تعقیب میکند تا در با کشتن او شاهد رقم خوردن یکی از لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ باشیم.
دیوید که از این پیشامد دچار تشویش شده میایستد تا یک تماس تلفنی برقرار کند، در حالی که کامیون ظاهراً در کنار جاده منتظر بازگشت اوست. تلاشهای دیوید برای تماس با پلیس بینتیجه است و وقتی رانندهی کامیون ناگهان موتور را روشن میکند و دور میزند همه میدانیم که چه اتفاقی خواهد افتاد. در یک صحنهی وحشتناک، زمانی که دیوید هنوز در باجهی تلفن برای تماس با پلیس تلاش میکند، کامیون در یک حرکت برای زیر گرفتن او از جاده منحرف میشود و به طرز دیوانهواری به مرد داخل باجهی تلفن نزدیک میشود. کار از کار میگذرد و قبل از آنکه مرد تلاشی برای نجاتش انجام دهد کشته میشود. این یک خشم ناگهانی نیست، بلکه یک فروپاشی روانی و یادآوری خاطرات تلخ با دیدن وسیلهای از آن دوران است. در واقع راننده کامیون برای «تسویه حساب» و آرامش درونی تصمیم میگیرد ماشین را از بین ببرد و در این میان آقای مان فقط یک قربانی بیگناه بدبخت است.
۱۰. لحظهی بیرون کشیدن قلب انسان زنده در فیلم «ایندیانا جونز و معبد مرگ» (Indiana Jones and the Temple of Doom)
- بازیگران: هریسون فورد، کیت کپشا، جاناتان کی کوان، آمریش پوری
- تاریخ اکران: 1984
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 77 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۵ از ۱۰
«ایندیانا جونز و معبد مرگ» یکی از هیجانانگیزترین قسمتهای این فرنچایز است که فاصلهی نزدیکی تا تبدیل شدن به فیلمی در ژانر ترسناک دارد. اسپیلبرگ نیز با ما هم عقیده است، هرچند نمیتوانیم تصور کنیم که او از خشنترین سکانس فیلمش خوشحال باشد. صحنهای تکان دهنده که در یک اتاق زیرزمینی مرگ رخ میدهد و طی آن قلب یک انسان زنده که قربانی مراسمی عجیب است زنده از بدنش خارج میشود و حاضران نیز با شعارهایی دیوانهوار صحنهگردان مراسم را همراهی میکنند. از مشهورترین لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ که مو را به تن سیخ میکند.
ورود دست به قفسه سینهی انسان زنده، نشان دادن قلب تپنده در مشت و سپس سوزاندن انسان در مواد مذاب، در هر فیلمی میتوانند بخشی از خشنترین سکانسها باشند. همین لحظات وحشتناک و منزجر کننده باعث شدند تا «ایندیانا جونز و معبد مرگ» رتبهی PG-13 را برای انتشار دریافت کند. واقعا که انتظار این یکی را از اسپیلبرگ نداشتیم و حسابی جا خوردیم.
۹. لحظهی جامپ اسکر در فیلم «آروارهها» (Jaws)
- بازیگران: ریچارد درایفس، روی شایدر، رابرت شاو، لورن گری
- تاریخ اکران: 1975
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 97 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.۱ از ۱۰
اول بگذارید بگوییم که «پرش ترسناک» یا «جامپ اسکر» یک روش متداول در فیلمها و بازیهای ویدئویی ژانر ترسناک برای ترساندن مخاطب با یک تغییر ناگهانی در رویدادها و تصاویر است که معمولاً با صدای بلند و شوکه کننده همراه میشود. ویکیپدیا از پرشهای ترسناک با عنوان «پایههای اساسی فیلمهای ترسناک» یاد کرده است.
از همان ابتدا مشخص شد که «آروارهها» فیلمی دربارهی یک هیولا است که زیر آب زندگی میکند و این را نمیتوان انکار کرد. بر همین اساس وقتی هوپر برای کاوش قایق نیمه غرق شدهی متعلق به بن گاردنر به عمق آب رفت، هر لحظه انتظار داشتیم آن هیولا ظاهر شود و کارش را یکسره کند. اما خوشبختانه اسپیلبرگ برنامههای دیگری داشت و این سناریوی مورد انتظار را کنار گذاشت. او تصمیم گرفت تا سخیفترین جامپ اسکر دوران حرفه ای خود را در این سکانس رو کند و تماشاگر را که در سکوت کشندهی زیر آب هر لحظه منتظر غافلگیری بود حسابی به وحشت بیندازد. درست همین لحظه بقایای جسد متلاشی شدهی بن گاردنر همراه با صدای بلند موسیقی جلوی چراغ قوهی هوپر ظاهر شد و رک بگوییم، ما نیز با دیدن آن به اندازهی هوپر زیر آب وحشت کردیم و فریاد زدیم.
۸. لحظهی ذوب شدن صورت افراد در فیلم «ایندیانا جونز و مهاجمان صندوقچهی گمشده» (Raiders of the Lost Ark)
- بازیگران: هریسون فورد، کارن آلن، جرج لوکاس، پل فریمن، آلفرد مولینا
- تاریخ اکران: 1981
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 93 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.۴ از ۱۰
در آخرین سکانس از «ایندیانا جونز و مهاجمان صندوقچهی گمشده»، ایندی و ماریون به یک میله بسته شدهاند و قرار است که صندوقچهی عهد توسط نازیهای خبیث و شیطانصفت گشوده شود. در این لحظه ایندی به ماریون میگوید که: «مهم نیست چه اتفاقی میفته، چشماتو ببند و به هیچ عنوان بازشون نکن». با باز شدن در صندوقچه و رها شدن ارواح از آن شی مقدس، سربازان ابتدا از این منظره شگفتزده میشوند اما بلافاصله آن نورهای زیبا و خیره کننده که در صورت زنی دلربا تجسم یافته بودند تبدیل به پرتوهایی آتشین میشوند و از سینهی سربازان را میشکافند. با این حال، این بدترین راه برای مردن نیست. دیدن صورت رهبران نازی که در اثر شدت حرارت این نورها متلاشی و ذوب میشوند و تنها اسکلتی از آنها باقی میماند، احتمالاً یکی از ترسناکترین لحظهها در تمام فیلمهای این فرنچایز است. صحنهای که شدت تاثیرگذاری آن احتمالا یک نسل کامل از تماشاگران را تحت تأثیر قرار داده.
۷. سکانس افتتاحیهی فیلم «نجات سرباز رایان» (Saving Private Ryan)
- بازیگران: تام هنکس، مت دیمون، تام سایزمور، وین دیزل، ادواد برنز
- تاریخ اکران: 1998
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 94 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.۶ از ۱۰
احتمالا هر شخص علاقهمند به سینما، این سکانس باشکوه را در میان بهترین سکانسهای آغازین فیلمهایی که در زندگیاش دیده قرار میدهد. یکی از مهمترین لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ که قدرت کارگردانی در آن حرف اول را میزند.
صحنهی آغازین فیلم «نجات سرباز رایان» و واقعیتهای تلخ و بهتآوری که کارگردان از میدان نبرد به تصویر کشیده، یکی از دلایلی است که تماشای دوبارهی آن را برای برخی از ما به سختی امکانپذیر میکند. پیش از این شاهکار اسپیلبرگ که شدت واقعی بودن اتفاقاتش در لحظاتی تنه به تنهی آثار مستند میزند، جنگ هرگز اینچنین بازسازی نشده بود. خشن، خالص، بیپرده و دردناک. بنابراین به جرات میتوان گفت که جنگ هرگز قبل از «نجات سریاز رایان» برای افرادی که آن را تجربه نکردهاند تا این اندازه ترسناک نبود. فیلمی به شدت تاثیرگذار و قوی که در بالای لیست بهترین آثار استیون اسپیلبرگ قرار میگیرد. البته اگر فیلم جنگی خارقالعادهی دیگرش را که در ادامهی لیست به آن خواهیم پرداخت در نظر نگیرید.
۶. لحظهی نفسگیر شکستن شیشه در فیلم «پارک ژوراسیک: دنیای گمشده» (The Lost World: Jurassic Park)
- بازیگران: جف گلدبلوم، جولین مور، ونسا لی چستر، وینس وان، پیت پاستویت
- تاریخ اکران: 1997
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 54 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.۵ از ۱۰
دنبالهی فیلم ماندگار «پارک ژوراسیک» که در سال ۱۹۹۷ با نام «جهان گمشده: پارک ژوراسیک» منتشر شد، آنطور که بسیاری میگویند فیلم بدی نیست، فقط موفق نشده در حد و اندازههای نسخهی پیشین خود که انتظارات را به شدت بالا برده بود ظاهر شود. با این حال اسپیلبرگ تمام تلاش را به کار برده تا اینبار تنش و دلهره را با حضور دو دایناسور تی-رکس آدمخوار که برای نجات فرزند خود آمدهاند به مخاطب منتقل کند.
در این صحنه میبینیم که دایناسورها به دنبال فرزند خود آمدهاند و وقتی یان و سارا بچه تی-رکس را آزاد تحویل میدهند فکر میکنند که خطر تمام شده. اما این دو دایناسور عصبانی به وسایل نقلیهای که شخصیتها در آن گیر افتادهاند حمله کرده و سعی میکنند تا آن را از پرتگاه به پایین پرت کنند. اما این بدترین قسمت ماجرا نیست. وقتی که قسمت پشتی وسیلهی نقلیه در اثر فشار از پرتگاه آویزان میشود، سارا هم پایین میافتد و میبینیم، تنها چیزی که میان او و مرگ وجود دارد شیشهی انتهایی ماشین است که نمیگذارد به قعر دره سقوط کند. با این حال اما، خیلی زود میفهمیم که اتفاقات بدتری در راه است و همچنان که او تلاش میکند تا بایستد و خودش را نجات دهد ناگهان شیشه ترک خورده و میشکند. کل این سکانس سرشار از اضطراب و دلهره است و نگاه عاجزانهای که سارا به شیشهی در حال خرد شدن میکند قلب مخاطب را از جا میکند. هرچند در انتها سارا به کمک یک کوله پشتی نجات پیدا میکند اما این یکی از پر استرسترین سکانسها در تمام فیلمهای اسپیلبرگ است که تاثیرش بر مخاطب غیرقابل انکار است.
۵. لحظهی ظهور تریپادها در فیلم «جنگ دنیاها» (War of the Worlds)
- بازیگران: تام کروز، داکوتا فانینگ، جاستین چتوین، اورسن ولز، تیم رابینز
- تاریخ اکران: ۲۰۰۵
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 76 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.۵ از ۱۰
اسپیلبرگ باید مطمئن میشد که لحظهی اولین حضور تریپادها در فیلم «جنگ دنیاها» صحنهای کوبنده و تاثیرگذار باشد. تلاشهای او برای میخکوب کردن مخاطب نتیجه داد و عناصری مثل تدوین، نورپردازی، بازیگری و طراحی صدا در کنار کارگردانی فوقالعادهی این سکانس عظیم، آن را به یک صحنهی برجسته در کارنامهی حرفهای اسپیلبرگ بدل کرده است. وقتی دوربین بالای سر جمعیت ایستاده و زمینی که شروع به ترک خوردن کرده را نشان میدهد، همه میدانیم که باید منتظر اتفاقی وحشتناک باشیم. ترکها به سرعت گسترش مییابند و زمین شروع به حرکت میکند. ساختمانها فرو میریزند و افراد تعادلشان را از دست میدهند.
ظهور سهپایهها در این فیلم واقعا نفسگیر است. بهت مردمی که از دیدن هیولایی عظیم به این سو و آن سو میدوند و هرکسی فقط در پی نجات جان خودش است، هرج و مرجی را نشان میدهد که آغاز یک پایان است. دیدن مردم بیدفاعی که توسط اشعههای لیرزی تریپادها متلاشی و تبدیل به خاکستر میشوند، «جنگ دنیاها» را به یکی از جذابترین و البته تاثیرگذارترین فیلمهای اسپیلبرگ تبدیل میکند، زیرا تماشای آن برای خیلیها تداعی کنندهی تصاویر ترسناک و واقعی دنیا در ۱۱ سپتامبر است.
۴. لحظهی شوکآور روز ساحل در فیلم «آروارهها» (Jaws)
- بازیگران: ریچارد درایفس، روی شایدر، رابرت شاو، لورن گری
- تاریخ اکران: 1975
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 97 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.۱ از ۱۰
بچهها در ساحل اینور و آنور میدوند و اوقات خوشی را در کنار خانوادههایشان تجربه میکنند. شما میتوانید آسودگی را در چهرهی خوشحال و آرام افراد مشاهده کنید. اما این آرامش و فراغت برای زمانی است که هیچ اتفاق خشونتآمیزی رخ نداده. غیبت ناگهانی سگی که در آب بازی میکرد و نگاه ساکت و آرام مارتین برودی به خط ساحلی جوری که انگار انتظار خطری بالقوه را میکشد اما، زنگ خطر را به صدا درمیآورد. سپس اسپیلبرگ ما را به زیر آب و موقعیت POV کوسه میبرد تا از دید او شاهد حمله به کودکی که روی آب شناور است باشیم.
این آرامش قبل از طوفان یکی از مشهورترین لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ است. با رفتن دوربین به زیر آب و نشان دادن پاهای بچههایی که مشغول شنا هستند تبدیل به دلهره میشود و با رسیدن به کودکی که روی تشک بادی دراز کشیده فاجعه از راه میرسد. دوربین کات میخورد و ما از ساحل شاهد فوارهی خونی هستیم که به آسمان میجهد. همه از مهلکه میگریزند اما کوسه کودک روی آب را تکه تکه کرده و میبلعد. صحنهای وحشتناک که برخی از ما هنوز با خشونت خونبار آن و جسد متلاشی شدهی کودک کنار نیامدهایم. این فیلم وحشت غیرقابل توصیفی در دل خود دارد و موفقیت فراتر از حد انتظار آن به تثبیت اسپیلبرگ به عنوان کارگردانی بااستعداد و نیرویی تازهنفس که باید اسمش را به خاطر سپرد کمک شایانی کرد.
۳. لحظهی ورود افراد سفیدپوش در فیلم «ئی. تی. موجود فرازمینی» (E.T. the Extraterrestrial)
- بازیگران: هنری توماس، درو بریمور، رابرت مکناتون، دی والاس، پیتر کایوتی
- تاریخ اکران: 1982
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 99 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۹ از ۱۰
تا به این مرحله از فیلم ما افراد کت و شلوارپوش را به عنوان افراد بد قصهها میشناختیم نه؟
در سکانسی از فیلم ماندگار «ئی. تی. موجود فرازمینی» اما دانشمندانی با لباسهای سفید از راه میرسند که برای کمک به ئی.تی. آمدهاند و ظاهرا قصد دارند آزمایشهایی روی او انجام دهند. احتمالا مانند چیزی که در فیلمهای دیگر دیدهایم. اما هیچچیز آنطور که به نظر میرسد نیست. صدای موسیقی فوقالعادهی جان ویلیامز هم تا حد زیادی به معرفی افرادی که به خانهی الیوت میرسند کمک میکند و میفهمیم که با آدمهای خوبی طرف نیستیم. آنها انسانهایی رباتگونه، بیهویت و کاملا بیاحساس هستند که فقط برای آزار و اذیت موجود دوست داشتنی فضایی آمدهاند. چیزهایی که ئی.تی. قطعا به آنها احتیاج ندارد.
۲. صحنهی سوزاندن اجساد در فیلم «فهرست شیندلر» (Schindler’s List)
- بازیگران: لیام نیسون، رالف فاینز، بن کینگزلی، امبت دیویتس
- تاریخ اکران: 1993
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 98 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 9.۱ از ۱۰
اتفاق وحشتناک پیش از این صحنه در «فهرست شیندلر» رخ داده بود. اما آیا دیوانگی ادامه مییافت؟ با ناامیدی باید بگوییم بله. هنگامی که به گوت دستور داده میشود جسد ۱۰۰۰۰ یهودی را در آتش بسوزاند، او از زندانیان همکیش آنها استفاده میکند و برای زجر بیشتر آنها را مسئول انداختن اجساد درون شعلهها قرار میدهد. در اثر این اتفاق خاکستر زیادی ایجاد میشود که شبیه برف از آسمان شروع به باریدن میکند.
اسکار که به شهر رفته متوجه خاکسترها میشود و به زمانی که به اردوگاه بازمیگردد با این واقعهی دلخراش روبرو میشود. وحشت همچنان ادامه دارد و سربازان آلمانی آنقدر ازین صحنه لذت میبرند و هیجانزده میشوند که یکی از آنها از روی خشم و نفرت شروع به تیراندازی به سمت آتش میکند، در حالی که بقیه میخندند. این سکانس منزجر کننده نگاهی وحشتناک به خباثت و پلیدی ایدئولوژی نازی است. اوج تاثیرگذاری این سکانس زمانی است که شیندلر به بدن بیجان دختری با لباس قرمز که روی گاری برای سوزاندن در آتش برده میشود نگاه میکند و از شدت ناراحتی لال میشود. او حالا تصمیمش را گرفته و به وحشتی که از هر طریق ممکن باید جلوی گسترش آن را بگیرد فکر میکند.
۱. صحنهی جدایی خواهران در فیلم «رنگ ارغوانی» (The Color Purple)
- بازیگران: اپرا وینفری، ووپی گلدبرگ، دنی گلاور، لارنس فیشبرن
- تاریخ اکران: 1985
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 72 از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.۷ از ۱۰
در یکی از سکانسهای مهم و تاثیرگذار فیلم «رنگ ارغوانی» که از لحظات وحشتناک فیلمهای اسپیلبرگ نیز به حساب میآید، دو خواهر به نامهای سلی و نتی پس از رد درخواست بیشرمانهی یک مرد وحشتناک، با دعوا و درگیری از هم جدا میشوند. این دو خواهر که وابستگی شدیدی به یکدیگر دارند، جلوی چشم بچهها و در یکی از دردناکترین لحظاتی که اسپیلبرگ در دوران حرفهایاش کارگردانی کرده از ته دل فریاد میزنند و اشک میریزند. مرد اما بیتوجه به ضجهها، فقط به امیال سرکوب شدهاش فکر میکند و با بیرحمی تمام خانوادهای را از هم میپاشد. با گذشت سالها «رنگ ارغوانی» هنوز هم برای خیلیها فیلم آسانی برای تماشا نیست و هضم صحنههای دلخراش آن شاید مدتها زمان ببرد. فیلمی که سکانس ذکر شده گواه قطعی تاثیرگذار بودن آن است.
منبع: MovieWeb