موشک ضد ماهوارهی روسیه هزاران قطعه زبالهی فضایی خطرناک تولید کرد
دولت آمریکا تأیید کرده است که روسیه اوایل روز دوشنبه ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) یک آزمایش ضد ماهواره (ASAT) انجام داد که صدها هزار قطعه زبالهی فضایی تولید کرد و امنیت فضانوردان در ایستگاه فضایی بینالمللی را تهدید میکند.
«ند پرایس» (Ned Price) سخنگوی وزارت امور خارجهی آمریکا در نشست مطبوعاتی روزانه گفت: «اوایل امروز، روسیه با بیاحتیاطی یک آزمایش ماهوارهای مخرب موشک ضد ماهوارهای علیه یکی از ماهوارههای خود انجام داد.»
او افزود: «این آزمایش تاکنون بیش از ۱۵۰۰ قطعه زبالهی مداری قابل ردیابی و صدها هزار قطعه زبالهی فضایی کوچکتر تولید کرده است که اکنون منابع همهی کشورها را تهدید میکند. این رویداد تهدیدی جدی برای امنیت فضانوردان در ایستگاه فضایی بینالمللی است.»
پس از این رویداد، هفت فضانورد ساکن در ایستگاه فضایی بینالمللی به فضاپیمای دراگون اسپیسایکس و سایوز روسیه که در ایستگاه فضایی بینالمللی پهلو گرفتهاند، پناه بردند، زیرا ایستگاه هر ۹۰ دقیقه یک بار از میان یک میدان زبالههای فضایی میگذشت. هماکنون ۴ فضانورد ناسا، ۲ فضانورد روس و ۱ فضانورد آلمانی از آژانس فضایی اروپا در ایستگاه ساکن هستند.
گفتنی است علاوه بر این آزمایش موشکی روسیه، هفتهی گذشته هم خطر بالای برخورد یک قطعه زبالهی فضایی چینی با ایستگاه فضایی وجود داشت که با یک مانور اضطراری به سلامت سپری شد. این زبالهی فضایی هم مربوط به یک آزمایش ضدماهوارهای میشد که چینن در سال ۲۰۰۷ انجام داده بود.
در رویداد روز گذشته با حدود ۲ ساعت پناه گرفتن خدمه در فضاپیماها به جای ایستگاه، این احتمال داده شد که آزمایش روسیه باعث ایجاد زبالههای فضایی در فاصلهای نه چندان دور نسبت به ایستگاه شده است، اما پرایس در گفتههای خود مشخص نکرد که آیا این آزمایش میدان یا ابر زبالههایی که فضانوردان روز گذشته با آن سروکار داشتند، را ایجاد کرده است یا خیر. هرچند به گفتهی مقامات آمریکا، اضطراریترین خطر این زبالهها تهدید کردن ایمنی ایستگاه فضایی بینالمللی است.
ناسا هم در پی این رویداد، بیانیهای منتشر کرد. «بیل نلسون» (Bill Nelson) مدیر این آژانس فضایی گفت: «من هم از این اقدام غیرمسؤولانه و بیثباتکننده خشمگین هستم. با سابقهی طولانی و ثابتشدهی روسی در پروازهای فضایی انسان، باورکردنی نیست که این کشور نه تنها فضانوردان آمریکایی، بلکه فضانوردان خود را هم به خطر بیندازد. اقدام آنها بیپروا و خطرناک است و ایستگاه فضایی چین و فضانوردان این کشور را هم تهدید میکند.»
او افزود: «همهی کشورها موظفند از ایجاد هدفمند زبالههای فضایی توسط موشکهای ضد ماهواره جلوگیری کنند و یک محیط فضایی ایمن و پایدار بسازند.» ناسا همچنین اعلام کرد که در روزهای آینده و پس از آن هم به نظارت بر زبالههای فضایی ادامه خواهد داد تا از ایمنی خدمه در مدار اطمینان حاصل کند.
خطر بلندمدت
وزارت دفاع آمریکا از قبل از این آزمایش آگاه نشده بود و طبق گفتهی آمریکا، روسیه هم پیش از انجام این عملیات، اطلاعی نداده بود. چنین کاری به گفتهی آمریکا آیندهی بلندمدت همکاریهای بینآلمللی در عرصهی فضا را هم تهدید خواهد کرد و این کشور تلاشهای بیشتری را در جهت بررسی این رفتار انجام خواهد داد.
به گفتهی مقامات پنتاگون موضوعاتی مانند این، نیاز به مقررات و ساختاری برای فعالیتهای پیرامونی در فضا را تقویت میکند. «جان اف. کربی» (John F. Kirby) سخنگوی این نهاد گفت: «ما میخواهیم هنجارهایی را در عرصهی فضا ببینیم تا بتواند از سوی همهی کشورهای فضایی بهطور مسؤولانه بهکار گرفته شود.»
عکس کاور: طرحی گرافیکی از زبالههای فضایی مداری زمین
Credit: Shutterstock