۱۰ شخصیت برتر فیلمهای ریدلی اسکات؛ از ناپلئون تا مکسیموس
سِر ریدلی اسکات به مدت پنجاه سال است که آثار سینمایی باکیفیت برای مخاطبان خود تولید میکند. توانایی مثالزدنی او در به تصویر کشیدن شخصیتهای فراموش نشدنی با هیچکس قابل مقایسه نیست. اسکات بعضی از دراماتیکترین لحظههای تاریخ سینما را خلق کرده است؛ از جمله صحنههای حماسی در شاهکارهایی مانند «بیگانه» (Alien)، «بلید رانر» (Blade Runner) و «گلادیاتور» (Gladiatoe). فیلمهای ریدلی اسکات اما با معرفی تعدادی از شخصیتهای ماندگار تاریخ نیز همراه بودهاند.
آنچه برای این همه سال اسکات را پرکار و پرتلاش نگه داشته است، توانایی او در ترسیم کردن تصاویر زیبا و چگونگی به نمایش گذاشتن آنها برای مخاطبان با داستانهای پیشزمینهای خوش ساخت است که بازیگرانی درجه یک در مقابل دوربین به آنها جان میبخشند. مخاطبان اسکات را بیش از هر چیز به خاطر فیلمهای ژانر علمی-تخیلیاش به خاطر میآورند، در حالی که شخصیتهایی مانند الن ریپلی، با بازی سیگورنی ویور در مجموعه فیلمهای «بیگانه» و ریک دکارد، با بازی هریسون فورد در «بلید رانر» به یادماندنی هستند، اما اسکات ثابت کرده است که میتواند در ژانرهای سینمایی دیگر نیز آثاری درخشان با شخصیتهایی جاودانه خلق کند.
۱۰. ناپلئون
- نام فیلم: «ناپلئون» (Napoleon)
- سال تولید: ۲۰۲۳
- بازیگران: واکین فینیکس، ونسا کربی
- امتیاز راتن تومیتوز: ۵۸ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۴ از ۱۰
ریدلی اسکات و واکین فینیکس تقریبا ۲۵ سال پیش از این، سال ۲۰۰۰ در فیلم «گلادیاتور» هم با یکدیگر همکاری کردهاند. تبدیل کردن فینیکس به یکی از حاکمان مستبد تاریخ اروپا پروژهای هیجانانگیز بود که اسکات نمیتوانست انجامش ندهد. فینیکس از زمانی که به دنبال بازی در نقش جوکر توانست اسکار را به خانه ببرد طرفداران بیشتری پیدا کرده است و در انتخاب نقشهایش دقت بیشتری به خرج میدهد. او پس از «جوکر» تنها در فیلم «بیو ترسیده است» (Beau is Afraid) از آری استر نقشآفرینی کرده است؛ نه این که فینیکس با بازی در این فیلم به ریدلی اسکات لطف کرده باشد، چرا که اسکات پیش از تولد واکین فینیکس هم در حال ساختن فیلمهای ماندگار بود.
ناپلئون برای هر دوی این هنرمندان، قدمی بزرگ بود، چرا که هیچکدام آنها برای ساخت زندگینامههای تاریخی شناخته شده نیستند. یکی از نقاط قوت فیلمهای ریدلی اسکات این است که او همیشه آن کاری را میکند که باعث میشود بازیگرش در هنگام ایفای نقش راحت باشد؛ او هیچوقت چیزی را تحمیل نمیکند. وقتی که پای یک شخصیت واقعی مانند ناپلئون در میان بود، اسکات تصمیم گرفت که به فینیکس آزادی کامل بدهد تا او بتواند به شیوهی منحصربهفرد خودش یک ناپلئون خاص خلق کند. اسکات ماجراهای پیچیدهی ناپلئون را با تجربهی بینظیرش و با حساسیت خارقالعادهاش به تصویر میکشد و اجازه میدهد عدم اعتمادبهنفس این دیکتاتور بزرگ که موتور محرک بسیاری از اعمال او بوده است، برای مخاطب به نمایش درآید.
۹. دکتر الیزابت شاو
- نام فیلم: «پرومتئوس» (Prometheus)
- سال تولید: ۲۰۱۲
- بازیگران: مایکل فاسبندر، نومی راپاس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
هنگامی که ریدلی اسکات فهمید به اندازهی کافی فیلمهای متوسط و حتی گاهی ضعیف براساس زنومورف افسانهای او ساخته شدهاست، دریافت که نیاز دارد شخصیتی جدید شبیه به الن ریپلی را وارد داستان کند. به خاطر همین بود که مخاطبان و طرفداران فیلمهای علمی-تخیلی ریدلی اسکات، توانستند شاهد نقشآفرینی درخشان بازیگر سوئدیتبار، نومی راپاس در نقش دکتر الیزابت شاو در شاهکاری به نام «پرومتئوس» باشند.
شاید کفرآمیز به نظر برسد اگر شاو را نسخهی دوم الن ریپلی بنامیم، اما بیشک او از بسیاری جهات همان کارکردهای ریپلی را در داستان داشت و در بسیاری مواقع رفتار و اخلاقیاتش مخاطبان را به یاد ریپلی میانداخت. ریپلی شخصیتی است که هرگز کسی جایگزینش نخواهد شد، اما راپاس به خاطر این که موفق میشود با نقشآفرینی درخشانش مخاطب را به یاد ریپلی، یکی از بهترین قهرمانهای زن تاریخ فیلمهای اکشن بیاندازد، امتیاز بیشتری کسب میکند.
زمانهایی که یک ربات خائن در حال خیانت کردن به شاو نبود، او در حال کلنجار رفتن با همکارانی بود که نگاه درستی به او و تواناییهایش نداشتند. شاو تحقیرشدهترین عضو گروه پرومتئوس است و اگرچه ممکن است تحقیقات او توسط مهندسان بیاعتبار شده باشند، او هرگز ایمان خودش را از دست نمیدهد. صحنهای که او در آن روی خودش یک عمل جراحی انجام میدهد تا بتواند بیگانهای که در درونش در حال رشد کردن است را از بدنش خارج کند، یکی از جذابترین صحنههای فیلم است. متاسفانه «پرومتئوس»، با گذشت این همه سال، آن طور که باید به شهرت نرسید، اما همه میتوانند اقرار کنند که راپاس در این فیلم، یکی از بهترین نقشآفرینیهای مجموعه فیلمهای «بیگانه» را ارائه داد.
۸. ریک دکارد
- نام فیلم: «بلید رانر» (Blade Runner)
- سال تولید: ۱۹۸۲
- بازیگران: هریسون فورد، شین یانگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
«بلید رانر» انقلابی در ژانر علمی-تخیلی به پا کرد. استفادهی اسکات از تاریکی، باران و نمایش دادن دنیایی ضدآرمانی به عنوان آیندهی کرهی زمین، چیزی بود که مخاطبان تا پیش از این فیلم هرگز شاهدش نبودند. این فیلم پدر بسیاری از فیلمهای رباتمحوری است که امروزه شاهدشان هستیم؛ فیلمهایی مانند «خالق» (The Creator)، «اکس ماشینا» (Ex Machina) و حتی مجموعه فیلمهای «نابودگر» (Terminator). هریسون فورد در آن سالها با بازی در فیلمهایی مانند «جنگ ستارگان» (Star Wars) و «مهاجمان صندوق گمشده» (Raiders of the Lost Ark) به خوبی شناخته شده بود و شخصیت او در «بلید رانر» که کارآگاهی بود به نام ریک دکارد، یکی دیگر از نقشهای مناسبی بود که با توجه با انرژی و جنبههای روانشناختی شخصیت، تبدیل به یکی از بهترین نقشآفرینیهای هریسون فورد شد.
ماجراهای دکارد در مسیر پیدا کردن و نابود کردن چندین ربات سرکش که به عنوان رپلیکانت شناخته میشوند، مخاطب را به تیرهترین و ناراحتکنندهترین گوشههای این آیندهی پرجمعیت و کثیف میبرد. شین یانگ در این فیلم نقش رپلیکانت جذاب، ریچل را ایفا میکند؛ کسی که شخصیت دکارد عاشقاش میشود. «بلید رانر» به عقیدهی بسیاری، یکی از بزرگترین تاریخسازان ژانر علمی-تخیلی بوده است و یکی از بهترین اقتباسهای سینمایی. اسکات این فیلم را از روی رمان «آیا رباتها خواب گوسفندهای الکتریکی را میبینند؟» از کی. دیک اقتباس کرد.
۷. مارک واتنی
- نام فیلم: «مریخی» (The Martian)
- سال تولید: ۲۰۱۵
- بازیگران: مت دیمون، جسیکا چستین
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۰ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
ریدلی اسکات هنگامی که با مت دیمون به مریخ سفر میکند، کاری را انجام میدهد که در آن بهترین است؛ ساختن یک فیلم علمی-تخیلی. دیمون یک گیاهشناس و عضوی از یک گروه فضایی است؛ نقش اعضای دیگر این گروه را جسیکا چستین، مایکل پنا و کیت مارا ایفا میکنند. این گروه در حال نمونهبرداری از سطح مریخ هستند که طوفانی به سمتشان حرکت میکند و گروه را مجبور به ترک سیاره مینماید؛ تنها یک مشکل وجود دارد. اعضای گروه فکر میکنند واتنی مرده است و بنابراین، بدون او سیاره را ترک میکنند. واتنی اما کاملا زنده است و حالا تبدیل به تنها انسان زندهی روی سیارهی سرخ مریخ شده.
دیمون هرگز نتوانسته است بهتر از این باشد. او در این فیلم نقش دانشمند باهوشی را ایفا میکند که باید راهی برای زنده ماندن روی سیارهی مریخ پیدا کند. او به بهترین شکل ممکن نقش مردی را ایفا میکند که از هرچیزی بر سر راهش استفاده میکند و تمام توان خود را به کار میگیرد تا با مرگ بجنگد. در همین حال تیمی در ناسا در تلاش هستند تا او را به خانه بازگردانند. «مریخی» به طور شگفتانگیزی دقیق است و بامزه و برای این، بیش از هر چیز، باید از دلنشینی ذاتی مت دیمون متشکر باشد. «مریخی» یکی دیگر از آن فیلمهای ریدلی اسکات است که نمیتوان نادیدهاش گرفت.
۶. لوئیز سایر
- نام فیلم: «تلما و لوئیز» (Thelma & Louise)
- سال تولید: ۱۹۹۱
- بازیگران: جینا دیویس، سوزان ساراندون
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
چند مرتبه شده است که همرا با یک دوست در حال رانندگی کردن باشید و مانند صحنهی ماندگار «تلما و لوئیز» فرمان را رها کرده و تظاهر کرده باشید که به اندازهی تلما، با بازی جینا دیویس و لوئیز، با بازی سوزان ساراندون به یکدیگر نزدیک هستید؟ «تلما و لوئیز» یکی از فیلمهای جریانساز کلاسیک دههی نود میلادی است. ایدهی همسفر شدن دو دختر که دوستان نزدیک یکدیگر هستند، پیش از «تلما و لوئیز» هرگز به این خوبی بررسی نشده بود. در کنار کارگردانی درخشان ریدلی اسکات، نقشآفرینی دو بازیگر نقش اصلی فیلم، به خصوص سوزان ساراندون در نقش لوئیز است که باعث میشود مخاطبان از این فیلم لذت ببرند.
بازی در نقش لوئیز به بازیگری جسور نیاز داشت که بتواند در هر حالتی عقاید ذهنی خودش را بیپرده بیان کند و ساراندون اثبات کرد که تنها بازیگر مناسب برای ایفای این نقش است. ساراندون قوی است، اما در همان حال میتوان با او ارتباط برقرار کرد؛ او محکم است، اما قابل درک. سوزان ساراندون نقشآفرینیای جسورانه از خودش ارائه میدهد که به ندرت در تاریخ سینما مشاهده شده است. این واقعیت که دیویس و او در کنار همدیگر تا این اندازه هماهنگ و هیجانانگیز هستند، باعث میشود «تلما و لوئیز» یکی از فیلمهای ماندگار ریدلی اسکات باشد.
۵. دیوید
- نام فیلم: «پرومتئوس» (Prometheus)
- سال تولید: ۲۰۱۲
- بازیگران: مایکل فاسبندر، نومی راپاس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷ از ۱۰
ریدلی اسکات با فیلمهای ژانر علمی-تخیلی خود توانسته است تاریخچهای خیرهکننده در رابطه با رباتها ارائه دهد. مایکل فاسبندر میراث ایان هولم در فیلم «بیگانه» و راتگر هائر در نقش روی باتی در «بلید رانر» به عنوان یک ربات خدمتکار خائن که همیشه طبق دستور عمل نمیکند را ادامه میدهد. این بازیگر آلمانی-ایرلندیتبار، به همه ثابت میکند که چیزی بیشتر از یک وسیلهی خدماتی این گروه تحقیقاتی است.
نقشآفرینی فاسبندر به اندازهای در این فیلم درخشان بود که شخصیت او یکبار دیگر با فیلم «بیگانه: کاوننت» (Alien: Covenant) به سینماها بازگشت. فاسبندر در یک مصاحبه، دلیل متفاوت بودن این شخصیت با سایر شخصیتها را این چنین توضیح میدهد: «دیوید خیلی کنجکاو است. نکتهی جالبی که دربارهی بازی کردن نقش او در «پرومتئوس» وجود داشت، خودآگاهی و احساس وقار و غرور او بود که بازی کردن با آنها به نظر جالب میآمد.» فیلمهای ریدلی اسکات همیشه به واکاوی منطقهی خاکستری هوش مصنوعی و رباتها میپردازند و فاسبندر در نقش رباتی جاهطلب که سعی دارد هیجانات و احساسات انسانی را در خودش گسترش دهد، بینظیر عمل میکند.
۴. کومودوس
- نام فیلم: «گلادیاتور» (Gladiator)
- سال تولید: ۲۰۰۰
- بازیگران: راسل کرو، واکین فینیکس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۵ از ۱۰
نقشآفرینی ظریف و معتدلی که واکین فینیکس به عنوان امپراتور آسیبدیده و خونخوار از خودش به نمایش میگذارد، یکی از بهترین کارهای او است. نقشآفرینی موفق به عنوان یک شرور به چیزی بیش از بیاخلاقی و گمگشتگی نیاز دارد. آسیبپذیریای که فینیکس وارد شخصیت کومودوس میکند، تمام اعمال این شخصیت را از تشنهی قدرت بودن تا جنون به دست آوردن جایگاه امپراتور روم منطقی و قابل درک مینماید.
راسل کرو برای بازی در «گلادیاتور» توانست اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی مرد را بگیرد و بیشک او ستارهی این فیلم است، اما مخاطبان نباید اثربخشی انکار ناپذیر فینیکس در این حماسهی تاریخی را نادیده بگیرند. این حقیقت که ریدلی اسکات برای ایفای نقشی به این مهمی به بازیگری به این جوانی اعتماد کرد، اثبات کنندهی استعداد و تواناییهای فینیکس است. فینیکس در این فیلم یک نقشآفرینی درخشان و چندلایه از خودش ارائه میدهد و در آن، ضعف و قدرت را با هم ترکیب میکند. در واقع چیزی نماند بود که فینیکس تبدیل به ستارهی فیلم شود.
۳. روی باتی
- نام فیلم: «بلید رانر» (Blade Runner)
- سال تولید: ۱۹۸۲
- بازیگران: هریسون فورد، شین یانگ
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۴ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
در تمام جنبهها میتوان از «بلید رانر» به عنوان یکی از بهترین فیلمهای ریدلی اسکات دفاع کرد. یکی از مهمترین نقاط قوت این فیلم شخصیتهای به یاد ماندنی آن هستند. راتگر هائر در این فیلم پرتره روی باتی را ترسیم میکند؛ رهبر گروهی از رپلیکانتهای شورشی که برای آزادیاشان از چرخهی حیات مصنوعی میجنگند. نقشآفرینی هائر خیرهکننده و به فکر فرو برنده است؛ به خصوص که او ضدقهرمانی است با دلیلی محکم و درست. درست همانطور که اش سعی میکرد تا تعادل را بین برنامههای هوش مصنوعی خودش و بیشتر به انسان تبدیل شدن حفظ کند، باتی شمشیرها را بیرون میآورد و تبدیل به رباتی می شود که هم هوشمند است و هم از نظر فیزیکی توانا.
سکانس نهایی فیلم، وقتی که باتی با دکهارت میجنگد تا از چنگال او بگریزد، یکی از به یادماندنیترین صحنههای فیلمهای ریدلی اسکات است. هائر با موهای کوتاه و سفیداش و صورت رنگ شدهاش یکی از یخزدهترین نگاههای تاریخ سینمای مدرن را به تصویر می کشاند. باتی همچنین نوعی اعتمادبهنفس و تعصب مخصوص به خود را دارد که باعث میشود حضور او شکوهمند و تهدیدکننده باشد. هائر بازیگری درخشان بود با کارنامهای سرشار از آثار خوب، اما روی باتی نقشی است که باعث ماندگار شدن این بازیگر فقید شده است.
۲. الن ریپلی
- نام فیلم: «بیگانه» (Alien)
- سال تولید: ۱۹۷۹
- بازیگران: سیگورنی ویور، تام اسکریت
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۵ از ۱۰
الن ریپلی تعریفی جدید از نقش قهرمان زن ارائه داد. تا پیش از «بیگانه»، هیچکس هرگز ندیده بود که یک زن، در فضا، به اندازهی ریپلی وقتی که تبدیل به تنها بازماندهی گروه تحقیقاتی نوسترومو شد، آتش به پا کند. بعد از این که زنومورف تمام افراد گروه را یکی پس از دیگری تسخیر کرد و از بین برد، سیگورنی ویور در یکی از سکانسهای هیجان انگیز فیلم که برای همیشه نگاه مخاطبان به ژانر علمی-تخیلی را تغییر داد، شانه به شانهی این هیولا پیش میرود. جملهی معروف فیلم همه چیز را دربارهی آن روشن میکند: «تو فضا، هیچکس صدای داد زدنتو نمیشنوه.»
این حقیقت که الن ریپلی توانست از این قتل عام زنده بیرون بیاید، کلید موفقیت فیلم اسکات و پیروزیای بزرگ برای زنان در تاریخ سینما بود. ویور به خاطر تبدیل کردن یک شخصیت معمولی به شخصیتی که در تاریخ ماندگار شد و الگوی بسیاری از زنان سینمایی گشت، باید مورد تقدیر قرار بگیرد. شانسی نبود که او تبدیل به تنها بازماندهی گروه تحقیقاتی شد. توانایی ترکیبی او از هوش و قدرت باعث شدند او بیشتر از هیولایی که تمام دوستانش را کشته بود، زنده بماند.
۱. مکسیموس دسیموس مریدیوس
- نام فیلم: «گلادیاتور» (Gladiator)
- سال تولید: ۲۰۰۰
- بازیگران: راسل کرو، واکین فینیکس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۷ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۵ از ۱۰
حتی ۲۴ سال بعد از اکران، «گلادیاتور» هنوز یکی از مهمترین فیلمهای قرن بیستویکم است و بخش زیادی از موفقیت خودش را مدیون نقشآفرینی بینظیر راسل کرو به عنوان قهرمان اصلی فیلم میباشد. کرو در این فیلم نقش ژنرالی را بازی میکند که تبدیل به برده میشود و بعد تبدیل به بزرگترین جنگآور تاریخ رم میگردد. مکسیموس دسیموس مریدیوس چیزی است که هر قهرمان بزرگی باید باشد و ماجرای او و سرنوشتاش، توسط خودش تعیین میشود.
چرا مکسیموس بهترین شخصیت فیلمهای ریدلی اسکات است؟ چون کرو این شخصیت را با وقار، وفاداری، جسارت و میزان درستی از آسیبپذیری ایفا می کند. انگیزهی او انتقام گرفتن از امپراتور برای مرگ همسر و فرزندش است و مخاطبان هرگز آنچه باعث انگیزه بخشیدن به او میشود را فراموش نمیکنند. داستان همیشگی خوب علیه بد، در این فیلم به قدری ماندگار به تصویر کشیده میشود که گلادیاتور رمی بیشک باید صدرنشین این لیست باشد.
منبع: collider