دلیل قرمزی چشم چیست و آیا باید نگران آن بود؟

قرمزی چشم یکی از مشکلات رایج است که چند وقت یک بار با آن مواجه می‌شویم. این مشکل ممکن است دلایل متعددی داشته باشد؛ از دلایل ساده مثل ورود گرد و غبار به چشم تا بیماری‌های جدی چشم. پس مهم است که در مورد قرمز شدن چشم بیشتر بدانید، با علت‌های آن آشنا باشید و روش‌هایی برای پیشگیری و درمان آن را یاد بگیرید. در ادامه در مورد آن بیشتر بخوانید.

قرمزی چشم چیست؟

قرمز شدن چشم معمولاً به زمانی اشاره دارد که قسمت سفیدی چشم (صلبیه) قرمزرنگ  دیده می‌شود و گاهی آن قدر شدید است که به نظر می‌رسد چشم شما خونریزی کرده است. این پدیده ممکن است زمانی رخ دهد که رگ‌های خونی واقع در سطح چشم متورم یا بزرگ شوند. قرمز شدن چشم ممکن است به دلیل آسیب، عفونت، التهاب یا بیماری چشم باشد.

همراه با صلبیه، سایر نواحی چشم ممکن است ظاهری قرمز یا خونی به خود بگیرند. این نواحی شامل ملتحمه (لایه نازکی که صلبیه و پلک‌های داخلی را می‌پوشاند)، اپی اسکلرا (غشای بین ملتحمه و صلبیه) و عنبیه (بخش رنگی چشم) هستند.

ظاهر کلی چشم‌های قرمز می‌تواند متفاوت باشد. ممکن است این طور به نظر برسد که خطوط صورتی یا قرمز روی صلبیه وجود دارد، یا ممکن است کل صلبیه صورتی یا قرمز به نظر برسد. در موارد دیگر، ممکن است یک لکه‌ی قرمز روی چشم وجود داشته باشد.

قرمز شدن چشم ممکن است به تدریج ایجاد شود یا بدون هشدار قبلی و ناگهانی رخ دهد. این مشکل غالبا موقتی است و معمولاً پس از برطرف شدن علت زمینه‌ای، از بین می‌رود.

محفظه نگهداری لنز مدل میمون

۵۹,۰۰۰

تومان

لنز چشم هرا شماره NOB290 رنگ کاپوچینو

۲۹۳,۰۵۰

تومان

خرید انواع لنز و محلول شست‌وشو

مشاهده همه

• جراحی تغییر رنگ چشم؛ هر آنچه باید در مورد تاثیرگذاری و خطرات آن بدانید

قرمزی چشم نشانه چیست؟

این مشکل می‌تواند در یک یا هر دو چشم ایجاد شود و ممکن است با چندین علامت یا نشانه‌ی دیگر مرتبط با چشم همراه باشد، از جمله:

• تحریک چشم
• سوزش
• خارش
• درد
• ترشح
• تاری دید
• آب ریزش از چشم
• حساسیت به نور
• احساس جسم خارجی در چشم

این علامت اغلب نشانه‌ی بیماری‌های چشمی است که می‌تواند از خوش‌خیم تا جدی متغیر باشد. با این حال، برخی از بیماری‌های جدی ممکن است فقط باعث قرمزی خفیف شوند. ظهور سایر علائم یا نشانه‌ها (مانند اختلالات بینایی یا درد چشم) همراه با این مشکل ممکن است نشانه‌ی بیماری جدی‌تر باشد.

قرمزی چشم نشانه‌ی چیست؟

این مشکل در بیشتر مواقع فقط دلایل ساده‌ای مثل تحریک شدن چشم با آلودگی، نور شدید و… دارد. قرمز شدن چشم ممکن است نشانه‌ای از بروز برخی بیماری‌های عمومی بدن هم باشد و فقط مختص بیماری‌های چشم نیست. حتی مصرف برخی داروها می‌تواند عوارضی مثل قرمز شدن چشم داشته باشد: اما بیشتر این دلایل خیلی جدی نیستند. در قسمت بعد به دلایل جدی‌تر ایجاد این مشکل اشاره می‌کنیم که بعضی از آن‌ها به درمان و پیگیری فوری نیاز دارند.

علت قرمزی چشم چیست؟

بسیاری از دلایل آن کمتر نگران‌کننده یا جزئی هستند اما برخی دیگر می‌توانند نشان‌دهنده‌ی یک وضعیت اورژانس پزشکی باشند و نیاز به مراقبت فوری دارند.

این مشکل به دلیل گشاد شدن رگ‌های خونی در سطح چشم ایجاد می‌شود. این رگ‌های خونی (که بسیاری از آنها معمولاً نامرئی هستند) متورم می‌شوند و اجازه می‌دهند خون بیشتری وارد چشم شود. این پدیده باعث می‌شود چشم‌های شما قرمز، صورتی یا خونی به نظر برسد.

این مشکل اغلب به دلیل التهاب ملتحمه ایجاد می‌شود. بیماری چشم صورتی (ورم ملتحمه) و آلرژن‌ها شایع‌ترین علت این مشکل هستند. قرمز شدن چشم‌ها ممکن است نتیجه‌ی خشکی چشم و استفاده‌ی طولانی مدت از لنزهای تماسی باشد.

در برخی موارد، یک رگ خونی ممکن است پاره شود و لکه‌ی قرمز روشنی در سفیدی چشم ایجاد کند. این خونریزی زیر ملتحمه نامیده می‌شود و ممکن است ناشی از آسیب چشم، سرفه‌ی شدید یا عوامل دیگر باشد. خونریزی زیر ملتحمه با مصرف داروهای رقیق‌کننده‌ی خون (مانند کومادین) یا NSAID (مانند ایبوپروفن) بیشتر اتفاق می‌افتد.

عینک آفتابی زنانه مدل ۱۵۰۰۱

۲۹۹,۰۰۰

تومان

عینک آفتابی مدل GANG

۴۵,۰۰۰

۳۷,۳۵۰

تومان

خرید انواع عینک آفتابی زنانه و مردانه

مشاهده همه

بیماری‌های رایج چشم

تعدادی از مشکلات جزئی چشم می‌تواند باعث شود که سفیدی چشم قرمز، صورتی یا خونی به نظر برسد. این شامل بیماری‌های زیر است:

• خشکی چشم
• آلرژی چشم
• چشم صورتی (التهاب ملتحمه)
• خونریزی زیر ملتحمه
• گل‌مژه
• شالازیا (Chalazia)
• بلفاریت و/یا بلفاروکانژونکتیویت (Blepharitis and/or blepharoconjunctivitis)
• اپی اسکلریت (Episcleritis)

بیماری‌های جدی چشم

چشم قرمز یا خون‌آلود ممکن است ناشی از بیماری‌های نگران‌کننده‌تری باشد که چشم را درگیر می‌کند، مانند:

• عفونت‌های چشمی
• یووئیت (Uveitis)
• گلوکوم حاد (Acute (angle-closure) glaucoma)
• زخم قرنیه
• اسکلریت (Scleritis)
• سندرم کوگان (Cogan’s Syndrome)
• کراتیت هرپس سیمپلکس (تبخال چشمی) (Herpes simplex keratitis)
• هرپس زوستر افتالمیکوس (زونای چشم) (Herpes zoster ophthalmicus)

آلرژی

این مشکل گاهی نشانه‌ی آلرژی است. آلرژن‌ها یا عواملی که باعث ایجاد واکنش آلرژیک به چیزی می‌شوند، هم در محیط‌های داخلی و هم در محیط‌های بیرونی یافت می‌شوند.

هنگامی که آلرژن‌های موجود در هوا (مانند گرده‌ی گل، گرد و غبار، کپک و شوره‌ی حیوانات خانگی) با انواع خاصی از سلول‌های چشم شما تماس پیدا می‌کنند، ماده‌ای به نام هیستامین آزاد می‌شود. هیستامین باعث می‌شود رگ‌های خونی زیر سطح چشم منبسط شده و ملتهب شوند و اغلب باعث قرمزی و تورم چشم‌ها می‌شود.

دستگاه بخور سرد مدل لامپی

۲۱۸,۰۰۰

تومان

دستگاه بخور سرد مدل badonya194

۱۲۰,۰۰۰

تومان

خرید انواع دستگاه بخور

مشاهده همه

تحریک شدن چشم با لنز تماسی

استفاده از لنزهای تماسی برای مدت طولانی می‌تواند قرنیه را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به قرمزی و سوزش چشم شود. خوابیدن با لنزهای تماسی داخل چشم و رعایت نکردن بهداشت مناسب لنزهای تماسی می‌تواند منجر به عفونت چشم شود و مشکلات مختلفی از جمله قرمزی چشم را ایجاد کند.

همچنین اگر لنز شما نامناسب یا قدیمی باشد، اگر ذراتی زیر آن گیر کرده باشد یا به درستی از آن استفاده نشود، ممکن است باعث تحریک چشم شود.

آسیب چشم

آسیب یا ضربه به چشم می‌تواند از جزئی تا شدید متغیر باشد و ممکن است باعث قرمز شدن چشم شود. صدمات چشمی ممکن است شامل ضربه زدن به چشم (آسیب غیرمنتظره) یا خراشیدگی قرنیه، سوختگی‌های شیمیایی و قرار گرفتن در معرض جسم خارجی و… باشد.

کمبود خواب

نداشتن خواب کافی می‌تواند از جهات مختلفی روی چشم‌ها تأثیر بگذارد. خواب ناکافی باعث مشکلاتی مانند بلفاریت و خشکی چشم می‌شود که قرمز شدن چشم یکی از نشانه‌های آن است. کمبود خواب همچنین می‌تواند تولید اشک را کاهش دهد و ممکن است باعث این مشکل و سایر علائم یا نشانه‌ها شود.

آسیب آفتاب به چشم

قرار گرفتن چشم در معرض نور خورشید، به ویژه بدون محافظت چشم با عینک آفتابی که مسدودکننده‌ی اشعه ماوراء بنفش است، می‌تواند باعث ایجاد بیماری به نام فوتوکراتیت شود. مشابه واکنش پوست به آفتاب‌سوختگی، سفیدی چشم ممکن است در هنگام بروز این حالت، قرمز به نظر برسد.

خستگی چشم ناشی از استفاده از دستگاه‌های دیجیتال

خستگی چشم ناشی از تمرکز چشم‌ها روی چیزی برای مدت طولانی است. این  می‌تواند شامل تماشای تلویزیون یا نگاه کردن به مانیتور رایانه یا گوشی باشد. خستگی چشم دیجیتال (یا سندرم بینایی کامپیوتری) یکی از دلایل شایع خستگی چشم است.

خستگی چشم‌ها، به‌خصوص در حضور تابش خیره‌کننده، می‌تواند مشاهده کردن صفحات دیجیتال را دشوارتر کند و باعث شود چشم‌ها بیشتر و سخت‌تر کار کنند. فشار چشم می‌تواند منجر به قرمزی شدید چشم‌ها و سایر مشکلات بینایی و سلامتی شود.

آلودگی و گردوغبار

ورود ذرات یا جسم خارجی به چشم یکی از علل شایع قرمز شدن چشم است. گرد و غبار، شن، خاک، محصولات آرایشی چشم و… آلودگی‌های رایجی هستند که ممکن است به داخل چشم راه پیدا کنند و در نتیجه قرمزی و سایر مشکلات را ایجاد کنند.

محرک‌های چشم

بسیاری از عوامل محیطی چشم را تحریک کرده و باعث قرمزی یا اثرات دیگر می‌شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• آلودگی هوا
• دود (مرتبط با آتش و دود سیگار)
• بخارهای موجود در هوا (مانند عطر و بنزین)
• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی (مانند کلر در استخرهای شنا)
• هوای خشک (مانند آب و هوای خشک، کابین هواپیما و ساختمان‌های اداری)

سایر محرک‌های رایج چشم شامل مواد نگهدارنده (مانند بنزالکونیوم کلرید) موجود در برخی از قطره‌های چشمی است. استفاده بیش از حد از داروهای ضد احتقان چشم (مانند نفازولین) نیز ممکن است منجر به قرمز شدن چشم‌ها شود.

سبک زندگی

عوامل ناشی از سبک زندگی افراد می‌توانند در ایجاد این مشکل نقش داشته باشند. به عنوان مثال، سیگار کشیدن (تنباکو یا ماری‌جوانا) می‌تواند باعث قرمز شدن چشم شود. همچنین مصرف قابل توجه الکل هم از دیگر دلایل قرمز شدن چشم است. استفاده مداوم از دستگاه‌های دیجیتال و خواب ناکافی از دیگر دلایل مرتبط با سبک زندگی است.

سایر شرایط سلامتی

سرماخوردگی یا آلرژی‌های عمومی از دیگر بیماری‌هایی هستند که می‌توانند گاهی اوقات باعث قرمز شدن چشم شوند. به عنوان مثال، بیماری کرونا باعث ایجاد چندین نوع مشکلات چشمی، از جمله خون‌آلود شدن چشم‌ها می‌شود.

علت قرمزی چشم در کودکان

احتمالا مشاهده کرده‌اید که بچه‌ها بیشتر از بزرگ‌ترها دچار این مشکل می‌شوند. یکی از مهم‌ترین دلایل این اتفاق این است که بچه‌ها کمتر به تمیزی دست‌های خود توجه می‌کنند و زیاد با دست آلوده به چشم‌های خود دست می‌زنند. اما غیر از این دلایل رایج، قرمزی چشم در کودکان اگر تکرارشونده و برای مدت طولانی باشد ممکن است نشان از یک بیماری چشمی باشد.

این مشکل در کودکان باید توسط متخصص چشم ارزیابی شود. اگر فرزند شما علاوه بر حساسیت به نور، تغییر در بینایی یا درد چشم، دچار قرمز شدن چشم هم می‌شود ممکن است نیاز به مراقبت فوری باشد.

علت قرمزی چشم راست چیست؟

قرمز شدن چشم ممکن است در هر دو چشم یا هر چشم به تنهایی اتفاقی بیافتد. قرمز شدن چشم راست یا چپ تفاوتی با هم ندارند و ممکن است ناشی از عواملی باشند که بالاتر به آن‌ها اشاره کردیم.

درمان قرمزی چشم

بسیاری از موارد جزئی هستند و برای سلامت چشم ضرری ندارند و حتی ممکن است با داروهای بدون نسخه (OTC) برطرف شوند.

اما اگر ناگهانی دچار آن شدید که بیش از ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول کشید، به چشم‌پزشک مراجعه کنید تا علت آن را مشخص کرده و در مورد گزینه‌های درمان خود مطلع شوید. درمان ممکن است شامل درمان‌های خانگی، قطره‌های بدون نسخه یا مراقبت‌های پزشکی حرفه‌ای باشد.

درمان‌های خانگی

مراجعه به چشم‌پزشک بهترین و مطمئن‌ترین راه برای تعیین علت مشکل و دریافت موثرترین درمان است. در موارد خفیف و تا زمانی که نتوانید برای مشکل خود به پزشک مراجعه کنید، چند درمان خانگی ممکن است تا حدی مشکل شما را تسکین دهد.

• از کمپرس خنک استفاده کنید: استفاده از کمپرس سرد روی چشم قرمز و تحریک شده می‌تواند به کاهش این مشکل کمک کند. یک دستمال تمیز را با آب سرد مرطوب کنید و چند بار در روز روی چشمان بسته قرار دهید.
• به چشمان خود استراحت دهید: خواب با کیفیت و استراحت دادن به چشمانتان بعد از مدت طولانی استفاده از صفحات دیجیتال می‌تواند چشمانی را که به دلیل خستگی یا فشار چشم دچار خون‌ریزی شده‌اند، بهبود بخشد.
• لنزهای تماسی خود را عوض کنید یا بردارید: عوض کردن لنزهای تماسی قدیمی با لنزهای جدید یا بیرون آوردن لنزهای تماسی و استفاده از عینک تا زمانی که قرمزی بهبود یابد می‌تواند به مدیریت این مشکل کمک کند. محدود کردن زمان استفاده از لنزهای تماسی، خطر عود قرمزی را کاهش می‌دهد.
• از مواد حساسیت‌زا و محرک اجتناب کنید: به حداقل رساندن قرار گرفتن در معرض محرک‌هایی مانند گرد و غبار، گرده، شوره‌ی حیوانات خانگی و دود ممکن است مشکل شما را بهبود بخشد یا از بدتر شدن آن جلوگیری کند.
• چشمان خود را بشویید: شستن چشم با محلول مناسب شست‌وشوی چشم یا آب لوله‌کشی می‌تواند گرد و غبار، ماسه و سایر آلودگی‌های کوچک را از بین ببرد.
• بیشتر پلک بزنید: پلک زدن با حفظ تولید اشک به مرطوب نگه داشتن چشم‌ها کمک می‌کند. این کار می‌تواند آلودگی‌ها را از چشم شما خارج یا به جلوگیری از خشک شدن چشم هنگام استفاده از دستگاه‌های دیجیتال کمک کند.

قطره برای قرمزی چشم

درمان‌های زیر شامل انواع قطره و روش‌های درمانی پزشکی است که در دو دسته قرار می‌گیرد.

درمان‌های بدون نیاز به نسخه

برای کاهش این مشکل، داروهای بدون نسخه هم در داروخانه‌ها وجود دارد. با وجود اینکه این داروها بدون نسخه عرضه می‌شوند، حتما قبل از مصرف با داروساز و پزشک مصرف کنید.

• اشک مصنوعی: تا زمانی که بتوانید برای درمان به چشم‌پزشک مراجعه کنید، مرتبا چشمان خود را با قطره‌های بدون مواد نگهدارنده مرطوب کنید. این قطره‌های روان‌کننده را که معمولا به عنوان اشک مصنوعی شناخته می‌شوند، می‌توانید تا چهار بار در روز استفاده کنید.
• قطره‌های چشمی ضد احتقان (تسکین‌دهنده‌ی قرمزی): برخی از قطره های OTC، مانند ویزین، از داروهای ضداحتقان مانند تتراهیدروزولین و نفازولین برای کاهش موقت تورم رگ‌های خونی در سطح چشم استفاده می‌کنند. این قطره می‌تواند ظاهر قرمز یا خونی چشم را به حداقل برساند. قطره‌های ضد احتقان را نباید بیش از دو تا سه روز استفاده کرد.
• قطره‌ی چشمی بریمونیدین (Brimonidine) با دوز کم: قطره‌ی چشمی بریمونیدین می‌تواند به تسکین قرمزی جزئی چشم کمک کند. این قطره‌ها را می‌توان تا چهار بار در روز استفاده کرد و معمولاً عوارض جانبی کمتری دارند و در مقایسه با سایر قطره‌های ضداحتقان تسکین‌دهنده، می‌توانند برای مدت طولانی‌تری استفاده شوند.
• قطره‌های چشمی آنتی‌هیستامین: قطره های آنتی هیستامین OTC می‌توانند تسکین قرمزی و خارش چشم ناشی از آلرژی‌های فصلی کمک کند. این قطره‌های چشمی نیز نباید بیش از دو تا سه روز استفاده شوند.

درمان‌های پزشکی

درمان این مشکل می‌تواند بسیار متفاوت باشد و به دلیل بروز آن بستگی دارد. چشم‌پزشک نحوه‌ی درمان و سایر علائم یا نشانه‌هایی را که ممکن است تجربه کنید با توجه به معاینات، تعیین می‌کند. قرمز شدن چشم به‌تنهایی نیاز به نوع خاصی از درمان ندارد. اما درمان علت زمینه‌ای به طور کلی آن را بهبود می‌بخشد.

وقتی برای درمان به متخصص چشم مراجعه می‌کنید، سابقه‌ی سلامتی شما را بررسی کرده و معاینه‌ی چشم را انجام می دهد. بسته به علت یا سایر مشکلاتی که ممکن است با آن مواجه شوید، درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• شست‌وشوی چشم با محلول نمک
• قطره‌ی چشمی OTC
• قطره‌ی چشمی، پماد یا آنتی بیوتیک تجویزی
• استروئیدها
• قطره‌های آلرژی موضعی
• حذف جسم خارجی

ممکن است برای درمان و مدیریت بیماری‌های زمینه‌ای جدی که باعث قرمز شدن چشم می‌شوند، جراحی چشم یا سایر روش‌ها توصیه شود.

عوامل خطر و عوارض

قرمزی چشم دلایل زیادی دارد (از جمله برخی دلایل که جدی هستند و نیاز به توجه فوری دارند). به همین دلیل در صورت قرمز شدن چشم‌ها ضروری است که فوراً به متخصص چشم مراجعه کنید؛ به‌خصوص زمانی که قرمزی به‌طور ناگهانی ظاهر شود و با ناراحتی یا تاری دید همراه باشد.

برخی از دلایل این مشکل نگران‌کننده‌تر هستند و می‌توانند تهدیدی برای چشم‌های شما باشند یا بدون مراقبت‌های پزشکی فوری باعث کاهش بینایی شوند. این مشکل اگر در یک چشم باشد ممکن است نشان دهنده‌ی یک بیماری جدی‌تر چشم باشد.

بیماری‌هایی مانند گلوکوم و آسیب‌های چشمی می‌تواند باعث نابینایی و آسیب چشم شود.

جلوگیری از قرمز شدن چشم

نمی‌توانید از تمام شرایط یا عواملی که باعث قرمز شدن چشم می‌شوند جلوگیری کنید اما اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر عمومی انجام دهید. مثلا:

• دست‌های خود را مکرر و همیشه قبل از دست زدن به چشم‌ها بشویید.
• از مالیدن چشمان خود بپرهیزید؛ به خصوص اگر احساس سوزش یا علائم چشمی دیگری دارید.
• رطوبت خانه را تنظیم کنید: رطوبت‌گیر می‌تواند کپک‌ها و آلرژن‌هایی را که باعث قرمزی می‌شوند کاهش دهد، در حالی که یک دستگاه بخور می‌تواند به از بین بردن قرمزی ناشی از خشکی چشم کمک کند.
• از قرار گرفتن در معرض مواد حساسیت‌زا و محرک مانند گرده، شوره‌ی حیوانات خانگی، گرد و غبار، بخارهای سمی، دود و مواد شیمیایی خودداری کنید.
• بهداشت لنزهای تماسی را به‌خوبی رعایت کنید و در صورت امکان از خوابیدن در حالی که لنزهای تماسی را در نیاورده‌اید اجتناب کنید.
• آرایش دور چشم را کامل پاک کنید.
• موقع چشم انداختن به صفحات دیجیتال، استراحت‌های کوتاه داشته باشید یا زمان صرف‌شده برای آن را کاهش دهید.
• به اندازه‌ی کافی بخوابید.

چه زمانی به چشم پزشک مراجعه کنیم؟

قرمز شدن چشم ممکن است نشان‌دهنده‌ی بیماری‌های جدی چشمی باشد که نیاز به مراقبت فوری دارند. اگر قرمز شدن چشم را همراه با با یک یا چند مورد از موارد زیر تجربه می‌کنید، فوراً به دنبال درمان اورژانسی در بیمارستان باشید:

• تهوع و/یا استفراغ
• اختلالات بینایی، مانند دیدن هاله‌ اطراف چراغ‌ها
• سردرد همراه با گیجی یا تاری دید

در صورت قرمز شدن چشم و تجربه کردن یک یا چند مورد از موارد زیر فوراً با چشم پزشک تماس بگیرید:

• وقتی که بیش از یک تا دو روز ادامه دارد.
• درد چشم یا تغییر در بینایی
• حساسیت به نور
• اشیای ریز موجود در چشم (مانند فلز، شیشه یا اشیاء دیگر)
• خارج شدن ترشح سبز یا زرد از چشم

در صورت آسیب‌دیدگی چشم، در اسرع وقت به چشم‌پزشک مراجعه کنید؛ حتی اگر آسیب‌دیدگی شدید به نظر نمی‌رسد. اگر نمی‌توانید فورا به یک متخصص چشم مراجعه کنید، به نزدیکترین مرکز اورژانس بروید.

• آیا یوگای چشم می‌تواند به کاهش سردرد و مشکلات چشم کمک کند؟

جمع‌بندی

قرمزی چشم یکی از مشکلات رایجی است که ممکن است دلایل ساده و قابل حل داشته باشد یا حتی نشانه‌ای از بیماری‌های جدی چشم باشد. پس اگر مشکل شما شدید است یا مدت طولانی طول کشیده، حتما به پزشک مراجعه کنید.

منبع: Allaboutvision