بشر برای نخستین نگاه رنگی جیمز وب به اعماق کیهان آماده میشود
بهزودی، بشریت با تلسکوپ جیمز وب ژرفترین تصاویری را که تا به حال از کیهان گرفته شده است، مشاهده خواهد کرد و این ابتدای راهی تازه برای درک نادیدنیهای جهان است.
دو هفتهی دیگر، «تلسکوپ فضایی جیمز وب» (James Webb Space Telescope) که رصدخانهی ۱۰ میلیارد دلاری اعماق فضای ناسا است، اولین تصاویر تمام رنگی خود را منتشر خواهد کرد و به گفتهی مقامات ناسا، این نگاه ژرف، میتواند آغاز کار باشد.
«بیل نلسون» (Bill Nelson) مدیر ناسا، در اینباره گفت: «این دورتر از هر چیزی است که بشریت تا کنون به آن نگاه کرده است و ما تازه در آغاز درک چیزی هستیم که وب میتواند و میخواهد انجام دهد.»
دسامبر (دی) گذشته بود که ناسا جیمز وب را به فضا پرتاب کرد. از آن زمان، این مجموعه در حال انجام یک فرآیند پیچیدهی راهاندازی تخصصی است که شامل تنظیم دقیق تمام ۱۸ بخش آینهای عظیم آن میشود. چند ماه پیش، ناسا یک سلفی از این رصدخانه بهاشتراک گذاشت که عملکرد موفقیتآمیز دوربین فروسرخ و آینههای اصلی را نشان میداد.
سرانجام در هفتههای آژانس اعلام کرد که نخستین تصویر تمام رنگی این تلسکوپ در ساعت ۱۰:۳۰ صبح منطقهی زمانی شرقی ۱۲ جولای (۱۹:۰۰ روز ۲۱ تیر به وقت تهران) ارائه خواهد شد.
یکی از جنبههای کیهانی که جیمز وب بهطور ویژه به بررسی آن میپردازد، سیارات فراخورشیدی یا سیارات خارج از منظومهی شمسی و بهطور مشخص جو آنهاست. این مطالعات برای درک اینکه آیا سیارات دیگری مشابه سیارهی ما در کیهان وجود دارد یا خیر، یا اینکه آیا اصولا در شرایط جوی متفاوت با زمین میتوان حیات یافت، کلیدی است.
و بر همین اساس هم به گفتهی «توماس زوربوچن» (Thomas Zurbuchen) معاون ادارهی مأموریت علمی ناسا، تصاویر طیف جوی یک سیاره فراخورشیدی هم در ۲۱ تیر منتشر خواهد شد.
اساسا، ظرفیت فوقالعادهی جیمز وب برای گرفتن تصاویر در طیف فروسرخ به این معنی است که میتواند مولکولهای کوچکی مانند کربن دیاکسید را تشخیص دهد. این بینش عمیق دانشمندان را قادر میسازد تا بررسی کنند که ترکیبات جوی سیارات فراخورشیدی، چگونه میتوانند به پیدایش و تکامل حیات در یک سیاره کمک میکنند.
خبر خوب دیگری که مقامات ناسا اعلام کردند، این است که برآوردهای ناسا دربارهی توانایی سوخت اضافی تلسکوپ بهدرستی انجام شده است و نشان میدهد که جیمز وب قادر است تا حدود ۲۰ سال به فعالیت در فضا بپردازد و تصاویری را از اعماق کیهان ثبت کند.
«پام ملروی» (Pam Melroy) معاون ناسا گفت: «این ۲۰ سال نه تنها به ما امکان میدهد که به تاریخ و زمانی دورتر برویم، بلکه باعث پیشروی عمیقتر در علم هم خواهد شد، زیرا در این مدت فرصت یادگیری، رشد و انجام مشاهدات جدید را خواهیم داشت.»
وب سفر آسانی به فضای دوردست نداشته است. به گفتهی نلسون پس از پایان بودجه و احتمال لغو مأموریت وب توسط کنگره، امکان داشت کل پروژه به سرانجام نرسد. این مأموریت ارزشمند همچنین به دلیل مشکلات فنی با تأخیرهای متعددی مواجه شد. پس از آن هم هنگامی که به فضا رسید، توسط یک ریزشهابواره مورد اصابت قرار گرفت، رویدادی که هرچند باعث نیاز به اصلاحاتی شد اما در مجموع تأثیر منفی در روند کار تلسکوپ ایجاد نکرد و به همین دلیل هم «بیل اوکس» (Bill Ochs) مدیر پروژهی وب، تأیید کرد که از زمان پرتاب وب «شش ماه شگفتانگیز سپری شده است.»
عکس کاور: طرحی گرافیکی از تلسکوپ فضایی جیمز وب
Credit: NASA/Northrop Grumman/Getty Images
منبع: Tech Crunch