۱۰ قدم علمی و موثر برای تربیت فرزندان شاد و موفق
به جرئت می‌توان گفت که مهم‌ترین آروزی والدین برای فرزندان‌شان این است که همیشه شاد و سلامت باشند. سلامتی، شادی و موفقیت فرزندان در آینده مهم‌ترین دغدغه‌ی والدین است. به طوری که بیش از دو سوم والدین ادعا می‌کنند که به شدت نگران سلامت جسمی و روحی فرزندان خود هستند. روش‌های زیادی برای تربیت فرزندان شاد، باهوش و موفق وجود دارد. گاهی اوقات ایجاد تعادل بین آن چیزی که برای فرزندتان بهتر است و آن چیزی که او را شاد می‌کند، دشوار است. البته با افزایش دانش و اطلاعات خود می‌توانید بین این دو مورد تعادل ایجاد کنید.
احتمال اینکه بچه‌های شادتر در آینده موفق‌تر بشوند، بیشتر است. به طور میانگین افراد شاد نسبت به افراد ناراحت، هم در محیط کار و هم در روابط اجتماعی خود موفق‌تر هستند. افراد شاد عملکرد بهتری دارند، شغل‌های با منزلت پیدا می‌کنند و در نتیجه درآمد بیشتری کسب می‌کنند. در این مقاله قصد داریم به ۱۰ قدم مهم برای تربیت فرزندان شاد و موفق بپردازیم. در ادامه با دیجی‌کالا مگ همراه باشید.
قدم اول: شاد بودن را از خودتان شروع کنید
اولین قدم برای تربیت فرزندان شاد این است که خودتان هم شاد باشید. اینکه شما چقدر در زندگی شاد هستید، به شدت بر روی شادی و موفقیت فرزندان‌تان تاثیر می‌گذارد.
اولین قدم برای تربیت فرزندان شاد این است که خودتان هم شاد باشید. اینکه شما چقدر در زندگی شاد هستید، به شدت بر روی شادی و موفقیت فرزندان‌تان تاثیر می‌گذارد. تحقیقات نشان می‌دهند که افسرده بودن مادران پیامدهای منفی بر روی عملکرد فرزندان می‌گذارد. به نظر می‌رسد افسردگی والدین منجر به مشکلات رفتاری در فرزندان و تربیت آن‌ها می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که احتمال اینکه والدین شاد، فرزندان شاد داشته باشند، بیشتر است.
در هر هفته زمانی را به خودتان اختصاص دهید و با اعضای خانواده و دوستان شاد خود معاشرت کنید و خوش بگذرانید. وقت گذراندن با افراد شاد باعث می‌شود خودتان هم شاد شوید. متخصصان مغز باور دارند که شنیدن صدای خنده‌ی دیگران بخشی از مغز را تحریک می‌کند و باعث می‌شود به انداز‌ه‌ی فردی که در حال خندیدن است، احساس خوشحالی کنید.
قدم دوم: به فرزندتان یاد دهید با دیگران ارتباط برقرار کند
هیچ‌کس نمی‌تواند اهمیت ارتباط با دیگران را انکار کند. اما متاسفانه بیشتر والدین از آموزش نحوه‌ی ارتباط صحیح با دیگران به فرزندان خود غافل می‌شوند. برای آموزش ارتباط با دیگران می‌توانید فرزندتان را تشویق کنید به دیگران مهربانی کند.
این کار نه تنها او را تبدیل به فرد بهتری می‌کند و مهارت‌های ضروری او را تقویت می‌کند، بلکه تحقیقات نشان می‌دهند که به مرور زمان باعث خوشحال‌تر شدن او می‌شود.
در یک تحقیق به تعدادی از بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس آموزش داده شد تا با سایر بیمارانی همدردی کرده و به آن‌ها توجه کنند. قرار شد این کار از طریق تماس تلفنی ۱۵ دقیقه‌ای در هر ماه انجام شود. نتایج این تحقیق بهبود اعتماد به نفس، عزت نفس، افسردگی و اضطراب را در افرادی که با سایر بیماران تماس می‌گرفتند، نشان داد.
قدم سوم: خوشبین بودن را به فرزندان‌تان آموزش دهید
به فرزندتان یاد دهید همیشه نیمه‌ی پر لیوان را ببیند. کودکان کم سن‌وسال که نحوه‌ی درست فکر کردن و تفسیر خوش‌بینانه‌ی جهان را یاد گرفته‌اند، در دوران بلوغ کمتر دچار افسردگی می‌شوند. خوش‌بینی با خوشحالی ارتباط بسیار زیادی دارد، به طوری که می‌توان این دو را تقریبا یکسان دانست. یک محقق به مقایسه کردن افراد خوشبین و بدبین پرداخت و به نتایج زیر در مورد افراد خوشبین دست پیدا کرد:
- در تحصیلات، کار و ورزش موفق‌تر هستند.
- سالم‌تر هستند و طول عمر بیشتری دارند.
- کمتر دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند.
- از ازدواج و زندگی زناشویی خود رضایت بیشتری دارند.
قدم چهارم: فضای لازم را برای شاد بودن فرزندتان فراهم کنید
شاید عجیب باشد اما یک روش ساده و موثر برای تربیت فرزندان شاد و کنترل محیط آن‌ها، محدود کردن زمان تماشای تلویزیون است. بین شادی و عدم تماشای تلویزیون ارتباط قوی وجود دارد.
محیط اطراف شما بیشتر از آنچه فکرش را بکنید، بر روی شما تاثیر می‌گذارد. در واقع محیط اطراف به طور مدام ما و فرزندان‌مان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شاید عجیب باشد اما یک روش ساده و موثر برای تربیت فرزندان شاد و کنترل محیط آن‌ها، محدود کردن زمان تماشای تلویزیون است. تحقیقات نشان می‌دهند که بین شادی و عدم تماشای تلویزیون ارتباط قوی وجود دارد.
روان‌شناسان ادعا می‌کنند که افراد شاد نسبت به افراد ناراحت، به میزان قابل توجهی کمتر تلویزیون تماشا می‌کنند. ما به طور دقیق نمی‌دانیم که آیا تلویزیون افراد را ناراحت می‌کند یا افراد ناراحت بیشتر تلویزیون تماشا می‌کنند، اما به طور قطعی می‌دانیم که فعالیت‌های زیادی وجود دارند که به تربیت فرزندان شاد کمک می‌کنند.
از جمله فعالیت‌هایی که می‌توانید همراه با فرزندتان انجام دهید، می‌توان به پیاده‌روی کردن (البته با رعایت پروتکل‌های بهداشتی!)، کتاب خواندن، غذا و کیک پختن، دوچرخه سواری، تغییر دکوراسیون خانه، کاشت گیاه، ورزش کردن و… اشاره کرد. مدت زمان تماشای تلویزیون را کم کنید و به جای آن، فعالیت‌های ذکر شده را انجام دهید.
قدم پنجم: شام را در کنار یکدیگر بخورید
شام خوردن در کنار اعضای خانواده اهمیت بسیار زیادی دارد. این کار ساده به تربیت فرزندان شاد و تایید اهمیت خانواده برای آن‌ها کمک می‌کند. مطالعات نشان می‌دهند که کودکانی که همیشه در کنار سایر اعضای خانواد‌ه‌ی خود شام می‌خورند، از لحاظ احساسی ثبات بیشتری دارند و به احتمال کمتری سراغ مواد مخدر می‌روند.
این فرزندان نمرات بهتری کسب می‌کنند و علائم افسردگی کمتری دارند. همچنین احتمال اینکه دچار چاقی مفرط یا اختلالات مربوط به غذا خوردن شوند، کمتر می‌شود.
قدم ششم: زمان بازی با کامیپوتر و موبایل را برای فرزندان‌تان محدود کنید
بیشتر بچه‌ها از بازی کردن با کامپیوتر و موبایل لذت می‌برند و اصرار دارند این همان چیزی است که آن‌ها را شاد می‌کند. لازم است بدانید که بازی کردن بیش از حد با این وسایل برای سلامت روانی بچه‌ها به شدت مضر است.
مطالعه‌ی منتشر شده در سال ۲۰۱۸ به این نتیجه رسید که افرادی که زمان کمتری را صرف موبایل و کامیپوتر می‌کنند و در عوض وقت خود را به ورزش کردن، پیاده روی، آشپزی و … می‌پردازند، خوشحال‌تر هستند. زمان مشخصی را برای استفاده از وسایل الکترونیکی مشخص کنید و این زمان را به فرزندتان بگویید. به طور مثال به او بگویید در طول روز می‌توانید ۳۰ دقیقه با کامپیوتر یا موبایل بازی کند.
قدم هفتم: او را تشویق کنید در فضای آزاد بازی کند
از اهمیت بازی کردن در فضای آزاد در تربیت فرزندان شاد غافل نشوید. بازی کردن روی چمن، بالا رفتن از درخت‌ها، تاب سواری و مواردی از این دست همگی در شاد شدن بچه‌ها تاثیر به سزایی دارند. مطالعات نشان می‌دهند که رایحه‌های طبیعی مانند رایحه‌ی درخت کاج، چمن و گل و گیاهان می‌توانند باعث بهبود خلق‌وخوی فرزندان شوند. پس بهتر است فرزندتان را تشویق کنید در فضای آزاد کتاب بخواند یا تکالیفش را انجام دهد تا از این طریق خوشحالی‌اش افزایش پیدا کند.
بازی کردن در فضای آزاد همچنین می‌تواند مهارت‌های ارتباطی فرزندان را بهبود ببخشد. مطالعه‌ی منتشر شده در سال ۲۰۱۷ به این نتیجه رسید که سطح مشارکت، همدردی و خود کنترلی در بچه‌هایی که وقت بیشتری را بیرون از منزل به بازی می‌گذرانند، افزایش پیدا می‌کند. مهارت‌های ذکر شده همگی جزو مهارت‌های اجتماعی ضروری هستند.
کودکانی که مهارت‌های اجتماعی بهتری دارند، روابط سالم‌تر و شادتری خواهند داشت. یک مطالعه به این نتیجه رسید که احتمال رفتن به دانشگاه‌های خوب در کودکانی که مهارت‌های اجتماعی بهتری دارند، دو برابر بیشتر می‌شود. تجربه‌ی اضافه وزن و خشونت نیز در آن‌ها کمتر می‌شود.
البته این روزها با وجود ویروس شوم کرونا والدین کمتر به فرزندان خود اجازه می‌دهند بیرون از منزل بازی کنند. اما همانطور که گفتیم این کار در شادی بچه‌ها نقش به سزایی دارد، بنابراین با رعایت نکات بهداشتی اجازه دهید بچه‌ها بیرون از منزل بازی کنند و این کار را به عادت روزانه تبدیل کنید.
قدم هشتم: تشکر کردن را به فرزندتان یاد دهید.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲ درباره‌ی تشکر کردن به این نتیجه رسید که افرادی که از دیگران بابت لطف‌هایی که در حق آن‌ها کرده‌اند، تشکر می‌کنند، بیشتر از روابط خود با دیگران لذت می‌برند و زندگی شادتری دارند.
تشکر کردن از دیگران باعث می‌شود فرزندان سالم‌تر و شادتری داشته باشیم. با این‌حال توجه داشته باشید که بین تشکر کردن اجباری و تشکر کردن خالصانه و غیراجباری تفاوت وجود دارد. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲ درباره‌ی تشکر کردن به این نتیجه رسید که افرادی که از دیگران بابت لطف‌هایی که در حق آن‌ها کرده‌اند، تشکر می‌کنند، بیشتر از روابط خود با دیگران لذت می‌برند و زندگی شادتری دارند.
یکی از بهترین روش‌ها برای اینکه فرزندتان تشکر کردن را یاد بگیرد این است که خودتان هم شکرگزار باشید و این کار را جلوی او انجام دهید. زمانی که کسی در حق شما کار خوبی انجام می‌دهد، از او خالصانه تشکر کنید. از تشکر کردن از فرزندتان به طور مثال زمانی که به شما کمک می‌کند، غافل نشوید. این کار باعث می‌شود او هم تشکر کردن را یاد بگیرد.
شکرگزاری از خدا بابت نعمت‌های داده شده هم نکته‌ی مهم دیگری است که حتما باید به فرزندتان آموزش دهید. درباره‌ی چیزهایی که بابت آن‌ها شکرگزار هستید با یکدگیر صحبت کنید و از خداوند بابت آن‌ها تشکر کنید. شکرگزاری از خداوند را به یک عادت تبدیل کنید. این کار کمک می‌کند فرزندتان در زندگی روزمره‌ی خود به دنبال چیزهایی باشد که بابت آن‌ها شکرگزار است.
قدم نهم: خود کنترلی را به فرزندتان آموزش دهید
یکی دیگر از قدم‌های بسیار مهم در تربیت فرزندان شاد، یاد دادن خود کنترلی به آن‌ها است. خوردن شکلات و تنقلات بیش از حد، انجام ندادن تکالیف به دلیل بیرون رفتن با دوستان و خوش‌گذرانی با آن‌ها، تماشا کردن تلویزیون به مدت طولانی به جای کمک به والدین در انجام کارهای خانه فعالیت‌هایی هستند که ممکن است به فرزند شما لذت آنی و زودگذر بدهند. اما در طولانی مدت، نداشتن خود کنترلی می‌تواند منجر به مشکلات زیادی شود.
مطالعه‌ی منتشر شده در سال ۲۰۱۴ نشان داد که افرادی که خود کنترلی بهتری دارند، از خلق‌وخوی بهتری هم برخوردار هستند. این مطالعه همچنین نشان داد که افرادی که خود کنترلی بهتری دارند، خود را در موقعیت‌های وسوسه‌انگیز قرار نمی‌دهند.
خود کنترلی را در سنین پایین به فرزندتان یاد دهید. در همان زمان به او آموزش دهید خود را در معرض عوامل وسوسه‌انگیز قرار ندهد. برای آموزش خود کنترلی می‌توانید روش‌های زیر را به کار بگیرید:
- یک سبد یا جعبه‌ی مخصوص برای موبایل در آشپزخانه بگذارید. به فرزندتان بگویید زمانی که در حال انجام تکالیف خود است، موبالیش را داخل این سبد یا جعبه بگذارد تا وسوسه نشود در اینترنت بگردد یا به دوستان خود پیام دهد.
- خوراکی‌های سالم و مغذی بخرید و یخچال و کابینت خود را با آن‌ها پر کنید. اگر خوراکی‌های ناسالم مثل شیرینی و شکلات دارید، آن‌ها را در قسمت‌هایی از خانه که دسترسی به آن‌ها دشوارتر است، مانند طبقه‌ی بالای کابینت قرار دهید.
- قبل از خواب، موبایل و تبلت را در یک محل مشخص قرار دهید. با این کار فرزندتان برای استفاده از موبایل قبل از خواب وسوسه نمی‌شود.
قدم دهم: به فرزندتان وظایف مشخصی بدهید
فرزند شما در حال حاضر از تمیز کردن میز ناهارخوری یا گردگیری کردن خوشش نمی‌آید. اما محول کردن بعضی از وظایف به او می‌تواند یک عنصر کلیدی در به دست آوردن شادی بلندمدت باشد. یک مطالعه به این نتیجه رسید که دادن وظیفه به فرزندان سه تا چهار ساله عامل بسیار مهمی در موفقیت بلندمدت آن‌ها است.
شاید علت این موضوع این باشد که کودکانی که در کارهای خانه به والدین خود کمک می‌کنند و وظایف مشخصی به عهده دارند، احساس مهم بودن می‌کنند و با خانواد‌ه‌ی خود بیشتر در ارتباط هستند. این ارتباط ممکن است باعث شود در مواجهه با سختی‌ها و مشکلات، از لحاظ ذهنی قدرتمند بمانند.
انجام کارهای خانه مسئولیت‌پذیری را به آن‌ها آموزش می‌دهد. همچنین ممکن است فرزندان با انجام این کارها یاد بگیرند به انجام وظایف خسته‌کننده عادت کنند. مرتب کردن تخت و تمیز کردن آشپزخانه می‌تواند باعث شود احساس موفقیت و کامیابی هم بکنند.
کلام آخر
در این مقاله به معرفی ۱۰ قدم مهم برای تربیت فرزندان شاد و موفق پرداختیم. با این‌حال به یاد داشته باشید نیازی نیست فرزندتان همیشه و هر لحظه شاد باشد. در حقیقت آن‌ها باید احساسات منفی مانند ناراحتی، عصبانیت، ترس و ناامیدی را هم تجربه کنند. زمانی که فرزندتان ناراحت است، به او کمک کنید روش‌هایی را برای آرام کردن و مدیریت احساسات خود پیدا کند.
به یاد داشته باشید که وظیفه‌ی شما این نیست که مسئول شادی فرزندتان شوید، بلکه باید مهارت‌هایی را به او یاد دهید که به وسیله‌ی آن‌ها احساسات خود را به روش صحیح کنترل کند. بهترین کاری که می‌توانید برای تربیت فرزندان شاد انجام دهید این است که فضای خانه را از عشق و محبت پر کنید. فرزندانی که می‌دانند مورد توجه و محبت قرار می‌گیرند، موقعیت‌های سخت زندگی را با موفقیت پشت سر می‌گذارند و احساس رضایت بیشتری از زندگی خود دارند.
منبع: time, very well family
