۵ پرسش مهم درباره متاورس که متا در رویداد امشب باید به آنها پاسخ بدهد
متا قصد دارد امشب رویدادی را تحت عنوان Connect برگزار و در آن از محصولات و فناوریهای جدید خود رونمایی کند. اما از آنجایی که مدیرعامل این شرکت یعنی مارک زاکربرگ طی چند وقت اخیر تمرکز زیادی روی متاورس داشته، باید انتظار داشته باشیم به یک سری از پرسشها و ابهامات پیرامون این مفهوم در رویداد پیش روی خود پاسخ دهد.
مارک زاکربرگ حدودا یک سال پیش بود که اعلام کرد فیسبوک، همان شبکهی اجتماعی بزرگی که او در دورهی دانشجویی بنیانگذاری کرد، از این پس با نام «متا» شناخته خواهد شد. در راستای تغییر سیاست کاری فیسبوک و حرکت به سمت متاورس، دنیایی که خیلیها آن را جهانی مجازی در نظر میگیرند، نام این پلتفرم هم به متا تغییر پیدا کرد تا بهتر و دقیقتر به نوع فعالیتی که این شرکت اکنون در آن مشغول به کار است اشاره داشته باشد.
اکنون یک سال است که از آن رویداد میگذرد. از آن زمان تاکنون هم خبرهای زیادی پیرامون برنامههای این شرکت پیرامون متاورس منتشر شده، دیدیم که شرکتها و افراد قصد سرمایهگذاری در متاورس را دارند و بسیاری از اتفاقات دیگر که باعث شده توجهات زیادی به سمت آن جلب شود. اما هنوز ماهیت متاورس به آن صورت که باید مشخص نشده است. این پلتفرم تاکنون میلیاردها دلار روی دست متا خرج گذاشته است بی آنکه اتفاق خاصی رخ دهد. متا سال گذشته اعلام کرد که قصد دارد ۱۰ هزار کارمند را فقط در اروپا استخدام کند تا بتواند پروژهی متاورس را در آنجا پیش ببرد اما فعلا درگیر تعدیل نیرو و سازماندهی بخشهای مختلف است.
بنابراین کاربران این حق را دارند که بدانند متاورس چیست که نه تنها باعث اتفاق بزرگی نشده بلکه باعث شده متا از لحاظ مالی هم آسیب ببیند. در این مطلب به یک سری از پرسشهایی میپردازیم که انتظار داریم زاکربرگ به عنوان نخستین ایدهپرداز چنین طرحی، به آن پاسخ دهد.
۱. مارک زاکربرگ باید دوباره توضیح دهد متاورس چیست؟
نه تنها زاکربرگ بلکه بارها و بارها افراد مختلف متاورس را توضیح دادهاند. اما چه بهتر است خالق ایدهی آن یکبار دیگر مفهومش را برای کاربران شرح دهد. یک سال از نخستین باری که زاکربرگ تعریفی از این جهان را ارائه داده میگذرد اما هنوز هم جنبههای زیادی از آن ناآشنا و گنگ باقی ماندهاند. مارک زاکربرگ یک سال قبل برای تعریف متاورس گفت: «اینترنت فراگیر، جایی که شما بهجای ایستادن و تماشا کردن، تجربه میکنید». وبسایت رسمی خود شرکت متا میگوید که متاورس «تحول بعدی در زمینهی ارتباطات اجتماعی و جایگزینی برای اینترنت موبایل» است.
اما معنای این عبارات گنگ و نامفهوم چیست؟ بسیاری از مردم نمیدانند متا از بیان این جملات میخواهد به چه چیزی برسد. اصلا برای این کار به چه ابزاری نیاز داریم؟ آیا هر کسی میتواند به آن اندازه که اینترنت موبایل فراگیر شده، به متاورس دسترسی داشته باشد؟ اصلا قرار است با متاورس چه کاری انجام دهیم؟
این یعنی زاکربرگ یا نخواسته و یا نتوانسته آنطور که باید ماهیت متاورس را برای کاربران روشن کند و حالا نه تنها باید تعریفی ملموس از آن را ارائه دهد بلکه باید بگوید قرار است چه استفادهای برای میلیاردها نفر در سراسر جهان داشته باشد و چگونه زندگی را برایشان آسودهتر و جذابتر کند. برخیها تصور میکنند متاورس پلتفرمی است که انسان را از واقعیات زندگی دور کرده و به دنیایی مجازی میبرد. این اتفاق همین حالا هم به نوعی در حال رخ دادن است اما آنقدر فراگیر نیست که ما را کاملا غرق خود کند. باید دید زاکربرگ چگونه این موضوع را برای کاربران شفافسازی میکند.
۲. آیا متاورس میتواند جذاب باشد؟
این پرسش شاید خیلی مانع بزرگی بر سر راه زاکربرگ برای دستیابی به چیزی که آن را جانشین اینترنت موبایل میداند نباشد اما با این حال اگر قرار است مردم از آن استفاده کنند، باید به اندازهی کافی جذاب به نظر برسد. مارک زاکربرگ فعلا با توضیحات خود باعث شده عدهای که به این قضیه فکر میکنند، بترسند و نگران باشند، نه هیجانزده و خوشحال.
مارک زاکربرگ چندین بار با انتشار تصاویر خود در دنیای متاورس مورد تمسخر قرار گرفت و خبرساز شد. نخستین بار او تصویزی از خود در کنار برج ایفل را به نمایش گذاشت که در واقع یک سلفی بود. بسیاریها با نگاهی به کیفیت و گرافیک صحنه تصور کردند زاکربرگ بهجای اینکه روی یک چیز جدی کار کند، به دنبال سرگرمی است. در غیر این صورت با هزینههای میلیون دلاری، دیدیم که دنیای Horizon او بعد از چندین سال هنوز نتوانسته کیفیت لازم را داشته باشد.
او بعدا تصویری از خود را منتشر کرد که در آن در حال گفتوگو با نیل دگراس تایسون بود. چند وقت بعد یک ویدیوی دیگر با آواتاری فوقالعاده بیکیفیتتر از او منتشر شد که هیچ صدایی هم نداشت و باز هم باعث آبروریزی شد. در تمام این شرایط او اصرار داشت که متاورس آیندهی دنیای مجازی است در حالی که حتی نمیتوانست تصویری دقیق از خود به نمایش بگذارد. او البته قول داد که کیفیت آواتارها بهتر و بهتر میشود اما برای اینکه بتواند توجه مردم را به خود جلب کند، نیاز دارد چیزی فراتر از گرافیک را به نمایش بگذارد. حداقل باید چیزی باشد که کاربرانی که در حال حاضر به انجام بازیهایی نظیر فورتنایت، روبلاکس و سایر بازیهای سبک متاورس مشغول هستند را به وجد بیاورد.
قطعا متاورس باید پتانسیل بیشتری از فقط مصاحبه با افراد غریبه و جلسه برگزار کردن داشته باشد اما نشانهها حاکی از آن است که دنیای Horizon قرار نیست به این زودیها بهبودی داشته باشد. این اپلیکیشن بسیار باگ دارد و متا حتی نمیتواند کارمندان خود را ترغیب به استفاده از آن کند، آنهایی که میدانند اوضاع از چه قرار است یا حداقل اطلاع بیشتری از مردم عادی دارند.
۳. متاورس چه مزیتی برای شرکتها و افراد شخص ثالث دارد؟
متاورس طبق ایدهای که زاکربرگ در سر دارد، یک اکوسیستم باز برای همه است. اما متا هنوز نتوانسته توسعهدهندگان و شرکتهای بزرگ را به شکل معناداری به استفاده از این پلتفرم یا کار روی آن متقاعد کند. جالب است بدانید این شرکت به توسعهدهندگان گفته که ۴۷٫۵٪ از هزینه را به عنوان حق کمیسیون دریافت میکند که این بسیار بیشتر از حق کمیسیون متعارف است. اوضاع زمانی بدتر میشود که بدانید متا شرکتی بوده که از اپل به خاطر هزینه ۳۰ درصدی که برای تراکنش ها میگیرد انتقاد کرده بود و حالا این کار خودش جز توهین به توسعهدهندگان معنای دیگری ندارد.
۴. متاورس چگونه با تعرضات، اطلاعات نادرست و سایر خطرها و صدمات جلوگیری میکند؟
از آنجایی که خود متا اصلا سابقهی خوبی در نگهداری از اطلاعات کاربران ندارد و بارها از این بابت از آن انتقاد شده، اما هنوز هم در این رابطه که چگونه قرار است با مشکلات اینچنینی در متاورس مقابله کنند صحبت نکرده و این یعنی باید نگران بود. البته یک سری اقداماتی صورت گرفته و مدیر بخش شرایط و ضوابط متا هم گفته که یک سری استانداردهایی قرار است تعیین شود اما فعلا که توضیح سرراست و مشخصی از متا ندیدهایم.
در حال حاضر این مشکل فراتر از تئوری است. متا در ماه فوریهی امسال از یک قابلیت تحت عنوان «Personal Boundary» (محدودیت شخصی) رونمایی کرد تا کاربران بتوانند از فضای شخصی خود در فضای واقعیت افزوده مراقبت کنند. اما این آپدیت زمانی عرضه شد که یکی از رسواییهای اخلاقی در متاورس دیگر به گوش همه رسیده بود. این آپدیت شاید یک مشکل را برطرف کرده باشد اما بسیاری از مشکلات همچنان حل نشده باقی ماندهاند و ممکن است باعث رخ دادن مشکلات فراوان دیگر شوند.
این خودش نشان میدهد که متا به دنبال چیست. بهجای اینکه از همان ابتدا به فکر جلوگیری از مشکلات احتمالی باشد با اینکه قطعا خودش از بابت رخ دادن آنها اطلاع دارد، سعی میکند بعد از اینکه مشکل به وجود آمد، راه حل را عرضه کند.
۵. تجربههای مبتنی بر هدست واقعیت مجازی چطور؟
انتظار داریم زاکربرگ در رویداد امشب در رابطه با واقعیت مجازی هم توضیحات بسیار زیادی را ارائه دهد. این شرکت قصد دارد از جدیدترین و بهترین هدست خود در این رویداد رونمایی کند اما هنوز مشخص نیست واقعیت افزوده دقیقا کجای برنامههای این شرکت جای دارد. متا برای متاورس ساخت عینکهای واقعیت مجازی را در سر دارد اما حداقل دو سال طول میکشد تا شاهد محصولی با قابلیتهای فراوان و به این شکل باشیم.
بدون عینک یا هدست هم بسیاری از فعالیتهایی که متا در زمینهی واقعیت مجازی انجام داده به افکتهای درون برنامهای برای اپهایی نظیر اینستاگرام و فیسبوک خلاصه میشوند که اگرچه محبوب و پرطرفدار هستند اما هیچ جایی در متاورس ندارند. هنوز هم مشخص نیست که متا چه برنامهای برای ادغام شبکههای اجتماعی کنونی خود یعنی فیسبوک و اینستاگرام با متاورس دارد. اصلا آیا قرار است این اتفاق رخ دهد یا خیر هم پرسشی است که پاسخ آن میتواند دشوار و گیجکننده باشد. البته زاکربرگ اعلام کرده که به این قضیه فکر میکند اما هیچ اطلاعاتی راجع به اینکه این کار چگونه قرار است صورت بگیرد منتشر نکرده و در نتیجه باید منتظر ماند و دید چه پیش میآید.
زاکربرگ در صحبتهای خود راجع به دنیای Horizon هم اعلام کرده که قصد دارد شرایطی را فراهم کند که در آن کاربران دنیایی را طراحی کرده و در فیسبوک و اینستاگرام به اشتراک بگذارند و از این شبکههای اجتماعی به دنیای مجازی خود سوییچ کنند. او همچنین افزوده که نمیخواهد این تجربه جایگزین کار با موبایل شود و دلیلش را هم این اعلام کرده که متاورس قرار است یک پلتفرم و فناوری جدید باشد، نه افزونهای برای محصولات موبایل که اکنون وجود دارند. اما حقیقت این است که هنوز هدستهای واقعیت مجازی و سرگرمیهای مربوط به واقعیت افزوده آنقدرها طرفدار و مخاطب ندارند. اگر هم زاکربرگ قصد داشته باشد افراد را به استفاده از پلتفرم جدید خود ترغیب کند، باید جذابیت آن را افزایش داده و از مرموزیت قضیه تا جایی که امکان دارد بکاهد.
منبع: Engadget