مقایسه‌ی PSVR با PSVR2؛ هدست واقعیت مجازی سونی چقدر پیشرفت کرده است؟
هدست پلی‌استیشن وی‌آر ۲ هنوز راه زیادی تا عرضه دارد، اما در همان ابتدای سال ۲۰۲۲، سونی اولین مشخصات دقیق این هدست را فاش کرد. مقایسه‌ی مشخصات PSVR و PSVR2 در کنار هم به ما نشان می‌دهد که نسخه‌ی جدید هدست واقعیت مجازی سونی که در سال ۲۰۱۶ عرضه شد، چه تغییراتی به خود دیده است.
پلی‌استیشن VR حدود شش ماه پس از عرضه‌ی اولین هدست‌های واقعیت مجازی برجسته‌ای مانند HTC Vive و Oculus Rift در سال ۲۰۱۶ به بازار عرضه شد. با این حال، HTC، Oculus و دیگر کمپانی‌ها هدست‌های جدید زیادی را در این مدت منتشر کرده‌اند. پلی‌استیشن وی‌آر موفق شد تا سال‌ها پس از انتشار خود با هدست‌های جدید رقابت کند، اما اخیرا دیگر احساس قدیمی بودن می‌کند. اکنون در سال ۲۰۲۲ هستیم و پلی‌استیشن VR2 قرار است جانی تازه به جاه‌طلبی‌های واقعیت مجازی سونی ببخشد. بیایید نگاهی به مشخصات PSVR و PSVR2 بیندازیم:.
| مشخصات | PSVR2 | PSVR |
| وضوح تصویر | ۲۰۴۰ × ۲۰۰۰ | ۱۰۸۰ × ۹۶۰ |
| رفریش‌ریت | ۹۰Hz و ۱۲۰Hz | ۹۰Hz و ۱۲۰Hz |
| میدان دید | ۱۱۰ درجه | ۱۰۰ |
| نوع لنز | – | غیر فرنل |
| نوع ارتباط با کنسول | USB-C | USB و HDMI |
| طول کابل | – | ۴٫۴ متر |
| نوع ردیابی | Inside-out | Outside-in |
| دوربین‌ها | ۴ دوربین برای دسته‌ها و هدست، ۲ دوربین داخلی برای ردیابی چشم‌ها | – |
| دستگاه‌های ورودی | کنترلر پلی‌استیشن VR2 سنس (قابل شارژ)، ردیابی چشم‌ها |
دوال شاک ۴، صدا PS Move و PS Aim |
| صدا | جک ۳٫۵ میلی‌متری Aux | جک ۳٫۵ میلی‌متری Aux |
| میکروفون | دارد | دارد |
| وزن | – | ۶۰۰ گرم |
| قابلیت هپتیک یا بازخورد لمسی | لرزش هدست و کنترلرها | کنترلرها |
| زمان انتشار | سه‌ماهه‌ی سوم یا چهارم ۲۰۲۲ | ۲۰۱۶ |
| سازگاری با کنسول‌ها | پلی‌استیشن ۵ | پلی‌استیشن ۴، پلی‌استیشن ۴ پرو و پلی‌استیشن ۵ |
وضوح تصویر، میدان دید و HDR
صفحه نمایش پلی‌استیشن وی‌آر
تعداد پیکسل‌های PSVR2 حدود چهار برابر PSVR است. حتی اگر همه چیز در این هدست‌ها برابر باشد، به این معنی است که تصاویر داخل هدست تقریبا چهار برابر واضح‌تر به نظر خواهند رسید که یک پیشرفت قابل توجه است. با این حال، ما می‌دانیم که همه چیز برابر نخواهد بود. سونی میدان دید هدست جدید را ۱۱۰ درجه معرفی کرده که در مقایسه با میدان دید ۱۰۰ درجه‌ای پلی‌استیشن وی‌آر شاهد افزایش هستیم. این بدان معناست که در حالی که PSVR2 پیکسل‌های بسیار بیشتری دارد، در ناحیه‌‌ی گسترده‌تری قرار دارند. به طور کلی وضوح هدست هنوز باید به طور قابل‌توجهی بهتر باشد، اما نه به اندازه‌ای که افزایش پیکسل‌ها نشان می‌دهد. در مورد میدان دید، افزایش ۱۰ درجه‌ای یک جهش بزرگ نیست، اما اگر هدست‌ها را در کنار هم مقایسه کنید مطمئنا متوجه‌ی آن خواهید شد.
پلی‌استیشن وی‌آر یک قابلیت تسکین‌دهنده‌ی چشم (Eye relief) دارد که به کاربران اجازه می‌داد تا لنزها را به چشمان خود نزدیکتر کنند که به حداکثر رساندن میدان دید هدست کمک می‌کرد. ما هنوز نمی‌دانیم که آیا پلی‌استیشن VR2 دارای این ویژگی است یا خیر. اگر اینطور نباشد، برخی از کاربران ممکن است نتوانند از میدان دید کامل هدست استفاده کنند زیرا اندازه‌ی چهره‌های افراد با یکدیگر متفاوت است. PSV2 همچنین اولین هدست واقعیت مجازی است که با صفحه نمایش HDR عرضه می‌شود، مگر این که یک هدست جدید تا زمان انتشار هدست سونی به بازار عرضه شود. این به این معنی است که نسبت به یک هدست معمولی می‌تواند طیف روشنایی بسیار بیشتری داشته باشد و به میزان قابل توجهی حس غوطه‌وری را بیشتر کند. از طرفی دشوار است که ببینیم این ویژگی یک برتری خاص نسیت به هدست‌های رقیب محسوب می‌شود یا خیر.
لنزها و IPD (Inter Pupillary Distance)
لنز پلی‌استیشن وی‌آر
در حال حاضر مشخص نیست که PSVR2 از چه نوع لنزهایی استفاده خواهد کرد. نسخه‌ی اول تنها هدست موجود در بازار در نوع خود است که از لنزهای فرنل استفاده نمی کند که باعث روشنایی در ازای مزایای دیگر می‌شود. لنزهای موجود در پلی‌استیشن وی‌آر دارای جعبه چشمی به اندازه‌ی کافی بزرگ بودند که سونی نیازی به ویژگی IPD (که لنزها را مطابق با فاصله‌ی بین چشمان شما تنظیم می‌کند) احساس نمی‌کرد. با این حال، PSVR2 یک قابلیت IPD دارد که نشان‌دهنده‌ی تغییر قابل توجهی در هدست است، حتی اگر لنزها تغییر خاصی نکرده باشند.
سهولت استفاده و ردیابی
پلی‌استیشن وی‌ار با یک جعبه شکست (Breakout box) بزرگ عرضه شد که دو شاخه از هدست را می‌گرفت. جعبه شکست همچنین می‌بایست توسط یک کابل USB و یک کابل HDMI به کنسول و همچنین تلویزیون وصل شود. از طرفی فراموش نکنید که به منبع تغذیه‌ی خود هم نیاز داشت. این پیچیدگی باعث شده بود تا بسیاری قید بازی کردن خود را بزنند. با این حال مشکلات دوربین را نباید فراموش کرد. این هدست برای ردیابی به دوربین پلی‌استیشن ۴ نیاز داشت که به این معنی بود که باید یک دستگاه جانبی دیگر به کنسول خود وصل کنید. گفتنی است که این دوربین در وهله‌ی اول هرگز برای هدست واقعیت مجازی ساخته نشده بود و از دقت ردیابی ضعیف و پوشش محدود رنج می‌برد.
دوربین پلی‌استیشن ۴
سونی این مشکلات را برای ساخت PSVR2 شناسایی و حذف کرده است. جعبه شکست کاملا از بین رفته است. این شرکت می‌گوید این هدست با یک کابل USB-C از طریق درگاه آن که به راحتی در جلوی پلی‌استیشن ۵ قرار دارد، به کنسول وصل می‌شود. از طرفی دوربین پلی‌استیشن ۴ نیز از بین رفته است. به جای استفاده از ردیابی outside-in با دوربینی که روی تلویزیون شما قرار دارد، پلی‌استیشن VR2 دارای دوربین‌هایی برای ردیابی inside-out است. این بدان معناست که دوربین‌های روی هدست برای ردیابی حرکات سر بازیکن استفاده می‌شوند. این یک وسیله‌ی جانبی و اضافی دیگر را در مقایسه با پلی‌استیشن VR حذف می‌کند. با این حال استفاده از این نوع ردیابی مشکلات خاص خود را دارد و تنها معدودی از شرکت‌ها نشان داده‌اند که می‌توانند از آن به خوبی در هدست‌های واقعیت مجازی استفاده کنند. این در حالی است که ردیابی در هدست واقعیت مجازی وی‌آر چندان کیفیت بالایی نداشت.
ردیابی چشم
سال‌هاست که ردیابی چشم در حوزه‌ی واقعیت مجازی بر سر زبان‌ها افتاده، اما این فناوری تنها در هدست‌های سازمانی پیشرفته مورد استفاده قرار گرفته است. سونی ممکن است اولین شرکتی باشد که یک هدست واقعیت مجازی را با قابلیت ردیابی چشم برای عموم عرضه می‌کند. ممکن است در ابتدا دلیل استفاده از این فناوری با وجود ردیابی حرکت سر مشخص نباشد اما از بسیاری جهات می‌تواند نوعی پیشرفت بزرگ در این هدست‌ها باشد و از راه‌های زیادی مورد استفاده قرار گیرد.
یکی از این راه‌ها در تکنیک رندرینگ Foveated rendering خود را نشان می‌دهد. از آن جایی که چشمان ما فقط در یک ناحیه مرکزی نسبتا کوچک تصاویر را واضح می‌بیند، رندر کردن صحنه‌ها با جزئیات بالا در دید محیطی نوعی اتلاف قدرت محاسباتی است. اگر بتوان دقیقا جایی را که کاربر به آن نگاه می‌کند ردیابی کرد، می‌توان قسمت مرکزی هر فریم را با جزئیات بالا رندر و در عین حال جزئیات را در حاشیه‌‌هایی که به آن توجه نمی‌شود، کاهش داد. این بدان معناست که بازی‌ها بدون استفاده از قدرت محاسباتی بیشتر می‌توانند با جزئیات بالا به نظر برسند. این تنها یکی از راه‌هایی است که ردیابی چشم می‌تواند استفاده شود. به‌عنوان مثال از آن می‌توان برای اندازه‌گیری خودکار IPD، حرکات چشم برای آواتارهای بازی‌های چند نفره و… استفاده کرد. به صورت کلی وجود ردیابی چشم در PSVR2 اساسا دریچه‌ی جدیدی از امکانات را برای توسعه‌دهندگان بازی‌های واقعیت مجازی باز می‌کند.
کنترلرها
کنترلرهای پلی‌استیشن VR2
یکی از بزرگ‌ترین پیشرفت‌ها در PSVR2، کنترلرهای جدید سنس است. پلی‌استیشن وی‌آر به کنترلرهای قدیمی PS Move متکی بود که خیلی دقیق نبودند. کنترلرهای سنس مانند سایر هدست‌های ردیابی inside-out دارند و به نوعی از دوربین‌های روی هدست ردیابی می‌شوند. این امر محدوده‌ی ردیابی کنترلر را به شدت افزایش می‌دهد زیرا کاربران اکنون می‌توانند بدون مسدود کردن دوربین پلی‌استیشن از دیدن کنترلرهای PS Move، به راحتی بچرخند. همچنین از آنجایی که کنترلرهای سنس از ابتدا برای واقعیت مجازی ساخته شده‌اند (برخلاف کنترلرهای PS Move)، انتظار می‌رود که کیفیت ردیابی نیز بهبود یابد. نکته‌ی مهم دیگر این است که کنترلرهای سنس از نظر دکمه‌ها همسو با کنترلرهای واقعیت مجازی مدرن هستند. داشتن چیدمان یکسان دکمه در کنترلرها، انتقال بازی‌ها از یک هدست به هدست دیگر را برای توسعه‌دهندگان آسان‌تر می‌کند.
گفتنی است که قابلیت‌های پیشرفته‌‌ای دیگری هم در کنترلرهای پلی‌استیشن VR2 وجود دارند. سونی می‌گوید که از ویژگی‌های لمسی پیشرفته‌ی مشابه آنچه در کنترلر دوال سنس پلی‌استیشن ۵ است، استفاده کرده. این به این معنی است که ماشه‌ها تطبیق‌پذیر هستند و بازخورد لمسی با جزئیات بسیار فراتر از موتورهای کنترلر PS Move استفاده شده است.
صدا و لرزش هدست
در میان لیست بسیار چشمگیر از قابلیت‌های ذکرشده، صدا ممکن است پاشنه‌ی آشیل پلی‌استیشن VR2 باشد. این جایی است که ما دوست داریم بگوییم سونی با گنجاندن صدای داخلی (onboard) در PSVR2 از سازندگان دیگر هدست‌ها پیروی می‌کند. با این حال به نظر نمی‌رسد که شاهد این موضوع باشیم. در مشخصاتی که سونی تاکنون منتشر کرده است، هیچ اشاره‌ای به صدای داخلی برای این هدست واقعیت مجازی نشده است. در تنها جزئیات منتشر شده، مشخص شده که این هدست دارای جک هدفون ۳٫۵ میلی‌متری مانند پلی‌استیشن وی‌آر است.
انگار سونی انتظار دارد کاربران از هدفون استفاده یا به بلندگوهای تلویزیون خود تکیه کنند. با این حال مدتی است که بازار هدست‌های واقعیت مجازی به وضوح تقاضا برای صدای داخلی را نشان داده است. بیشتر مردم نمی‌خواهند بعد از هدست، چیز دیگری را روی سر خود بگذارند. سونی تأیید کرده است که PSVR2 شامل هپتیک‌های نصب شده روی سر خواهد بود که حرکتی پیشرو در هدست‌های تجاری محسوب می‌شود. در واقع مانند کنترلرها، خود هدست نیز می‌تواند در پاسخ به اتفاقاتی که در دنیای مجازی رخ می‌دهد، لرزش داشته باشد. عجیب به نظر می‌رسد که PSVR2 یک واحد لمسی روی هدست داشته باشد که ورودی صدا را بپذیرد اما شامل بلندگو نشود. کنترلر پلی‌استیشن ۵ دارای یک واحد لمسی (هپتیک) و یک بلندگوی کوچک است تا بتوانید صدای خاصی که از کنترلر می‌آید را برای افزایش حس غوطه‌وری بشنوید. به نظر می‌رسد که همین ویژگی‌ها (یک واحد لمسی و بلندگو) برای یک هدست نیز منطقی باشد. متأسفانه، سونی هنوز هیچ نشانه‌ای از صدای داخلی ارائه نکرده است.
با در نظر گرفتن همه‌ی این ها، پلی‌استیشن VR2 در دست توسعه است تا یک پیشرفت قابل توجه نسبت به هدست نخست باشد. البته این هدست واقعیت مجازی با ویژگی‌هایی مانند HDR، ردیابی چشم و لرزش‌های مختلف نشان داده که قصد دارد قدمی محکم در این حوزه بردارد. گفتنی است که قیمت این هدست و زمان عرضه‌ی آن همچنان نامشخص است.
منبع: RoadtoVR
