آسیب سشوار به مو؛ چطور از آن جلوگیری کنیم؟
سشوار یکی از وسایل ضروری است که بیشتر ما برای خشک کردن مو و حالت دادن به مو از آن استفاده می‌کنیم. علاوه بر این، وقتی برای کوتاهی مو یا مرتب کردن مو به آرایشگاه‌ها سر می‌زنیم، با سشوار موهایمان به زیباترین شکل ممکن مرتب می‌شود. به همین دلیل به نظر می‌رسد که صرف نظر کردن از این وسیله کار سختی است اما آسیب سشوار به مو اجتناب ناپذیر است. در ادامه در مورد اینکه چرا سشوار برای مو ضرر دارد و چطور می‌توانیم جلوی آن را بگیریم، بیشتر توضیح می‌دهیم.
آیا سشوار به مو آسیب می‌زند؟
مزایای استفاده از سشوار
معایب استفاده از سشوار
آیا می‌توانیم هر روز سشوار بکشیم؟
خشک کردن مو با سشوار یا در هوای آزاد؛ کدام‌یک بهتر است؟
آیا بهتر است که موها در هوای آزاد خشک شوند؟
۵ روش علمی برای کاهش دادن آسیب سشوار به مو
آیا سشوار به مو آسیب می‌زند؟
وقتی موهایمان را با سشوار خشک و مرتب می‌کنیم، زیباتر و مرتب‌تر می‌شود و حس خوبی دارد. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا سشوار به مو آسیب می‌رساند؟ در طول هفته چند بار می‌توانیم از سشوار استفاده کنیم؟ آیا بهتر است اجازه دهیم که موها به‌صورت طبیعی خشک شوند یا آن‌ها را حتما خشک کنیم؟ آیا سشوار مو را می‌ریزد؟ و در مجموع آیا سشوار ضرر دارد؟
سشوار یکی از وسایلی است که از حرارت برای حالت دادن به موها استفاده می‌کند. حرارت بالا برای مو مناسب نیست و می‌تواند ساقه‌های مو را خشک و شکننده کند. اما استفاده از این وسیله برای خشک کردن و حالت دادن مو، مزایایی هم دارد که باعث می‌شود نتوانیم آن را کنار بگذاریم. با بررسی مزایا و معایب آن می‌توانید تصمیم بگیرید که آیا استفاده از آن برای شما و جنس موهای شما مناسب است یا نه.
مزایای استفاده از سشوار
در کنار آسیب سشوار به مو این وسیله می‌تواند مزایای زیر را داشته باشد.
حالت‌دهی آسان‌تر
وقتی موهایتان را سشوار می‌کشید، کنترل کردن آن و حالت دادن به آن راحت‌تر می‌شود؛ مخصوصا اگر موهای وز و حجیم داشته باشید. خشک کردن مو با سشوار هم باعث می‌شود که موج و گره‌خوردگی‌های نامرتب آن باز شود و بعدا راحت‌تر بتوانید آن را شانه کنید. وقتی موهای خود را راحت‌تر شانه کنید، احتمال ریزش آن هم کمتر می‌شود. با سشوار کردن موها، موهایی صاف‌تر خواهید داشت که حالت دادن به آن و مرتب کردن آن آسان‌تر می‌شود. ظاهر موها زیباتر و مرتب‌تر به نظر می‌رسد.
زیبایی ظاهری
مهمترین کاری که سشوار برای شما انجام می‌دهد این است که باعث می‌شود ظاهری شیک و مرتب داشته باشید. با داشتن موهای مرتب، چهره‌ی شما شاداب‌تر و زیباتر به نظر می‌رسد. سشوار موهایی نرم، براق و حجیم را به شما هدیه می‌دهد و آن را پرپشت‌تر نشان می‌دهد. اگر دوست دارید موهایی پرپشت داشته باشید با شیوه‌ی صحیح سشوار کشیدن می‌توانید هم‌زمان که وز مو را کاهش می‌دهید، به آن حجم بدهید.
حتی اگر موهای کم‌حجم‌تر و صاف‌تر را دوست دارید، باز هم با سشوار می‌توانید به نتیجه‌ی مطلوب برسید. فقط باید تکنیک‌های مختلف سشوار کشیدن را بلد باشید.
خشک کردن مو قبل از خواب
زیاد پیش می‌آید که مجبور می‌شویم قبل از خواب و شب‌ها به حمام برویم. خوابیدن با موی خیس اصلا خوشایند نیست و برای مو هم آسیب‌زا است. موها وقتی خیس می‌شوند، حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر می‌شوند. خوابیدن با موی خیس می‌تواند به موها آسیب برساند و آن‌ها را شکننده کند.
علاوه‌بر‌این، وقتی موهای خیس خود را برای چند ساعت روی بالش می‌گذارید، احتمال تجمع باکتری و حتی کپک در بین تارهای مو و روی پوست سر وجود دارد. بهترین کاری که می‌توانید برای حفاظت از موهای خود انجام دهید تا از انواع آسیب‌های مو در امان بماند این است که همیشه با موی خشک بخوابید.
کاهش زمان خشک شدن مو
در طول روز کارهای زیادی برای انجام دادن داریم؛ در نتیجه هر چقدر سریع‌تر موهایمان خشک شوند، زودتر به برنامه‌های خود می‌رسیم. استفاده از سشوار موهای شما را در زمان بسیار کوتاه‌تری خشک می‌کند و لازم نیست ساعت‌ها منتظر بمانید تا موهایتان در هوای آزاد خشک شوند.
معایب استفاده از سشوار
در مورد آسیب سشوار به مو و معایب استفاده از آن احتمالا زیاد شنیده‌اید. در ادامه به چند مورد اشاره می‌کنیم که اگر برای شما اهمیت زیادی دارند می‌توانید از استفاده از این وسیله صرف‌نظر کنید.
آسیب زدن به بافت و ساختار مو
استفاده از سشوار باعث می‌شود که موهای شما قابل کنترل‌تر شوند و وز آن‌ها کمتر شود. اما این کار می‌تواند موها را حسابی خشک و آسیب‌پذیر کند. اگر می‌خواهید موهای شما ساختار نرم و سالم خود را حفظ کنند، در استفاده از سشوار زیاده‌روی نکنید. علاوه‌بر‌این باید مراقب باشید که از دمای بالای آن استفاده نکنید و همیشه با دمای پایین‌تر کار کنید. ظاهر نرم و براقی که بعد از سشوار کشیدن می‌بینید موقتی و ظاهری است. دمای بالای سشوار موها را خشک می‌کند و در طولانی‌مدت، موهای شما نرمی و لطافت خود را از دست می‌دهد.
ضعیف شدن فولیکول مو
مو از انتهای فولیکول شروع به رشد می‌کند در نتیجه اگر می‌خواهید موهایی سالم و زیبا داشته باشید باید مراقب فولیکول‌های مو باشید. اگر در استفاده از سشوار زیاده‌روی کنید ممکن است فولیکول‌های مو آسیب ببینند که نتیجه‌ی آن نازک شدن مو، ریزش و حتی سفیدی زودرس آن است.
پس بهتر است که چند وقت یک بار به فولیکول‌های مو استراحت بدهید و استفاده از وسایل حالت‌دهنده‌ی مو را کنار بگذارید. همچنین می توانید با استفاده از روش های خانگی از بین بردن سفیدی مو به سلامت فولیکول های موی خود کمک کنید.
سوزاندن مو و پوست سر
گاهی اوقات بعضی سشوارها خصوصا سشوارهایی که در سالن‌های آرایش مو استفاده می‌شوند، دمای بسیار بالایی دارند. پس اگر با سشوار در دمای بالا کار می‌کنید و یک دسته از مو را مرتب و چند بار سشوار می‌کشید، احتمال سوختن مو و حتی سوختن پوست سر وجود دارد.
حرارت بالا و به دنبال آن سوختن مو و پوست سر یکی از آسیب‌های سشوار به مو است که می‌توانید به‌راحتی از آن پیشگیری کنید. توصیه‌ی ما این است که هرگز از بالاترین دمای سشوار استفاده نکنید به‌خصوص اگر سشوار حرفه‌ای و سالنی دارید. این نکته مهم است یک نقطه را برای مدت طولانی سشوار نکشید.
کدر شدن تارهای مو
سشوار کشیدن مو، موها را درخشان و زیبا نشان می‌دهد. اما اگر هر روز این کار را انجام دهید، موهای شما درخشندگی خود را از دست می‌دهند و به‌مرور زمان موهایتان کدر می‌شود. این آسیب سشوار به مو در دماهای بالا بسیار بیشتر است. پس اگر می‌خواهید موهایی براق داشته باشید و زیبایی طبیعی موهای خود را حفظ کنید، در استفاده از سشوار زیاده‌روی نکنید و استفاده از آن را به موقعیت‌های خاص محدود کنید.
آیا می‌توانیم هر روز سشوار بکشیم؟
با توجه به تمام این مزایا و معایبی که عنوان کردیم، آیا می‌توانیم هر روز سشوار بکشیم؟
اگر بخواهیم صادقانه صحبت کنیم، هر وسیله‌ای که با حرارت، موها را حالت می‌دهد می‌تواند به موهای شما آسیب بزند؛ چه یک بار در هفته از آن استفاده کنید چه هر روز. اما قرار گرفتن موها در معرض دمای بالا آن هم به‌صورت روزانه می‌تواند بسیار مخرب باشد. مطمئن باشید که اگر استفاده از سشوار را محدود کنید، برای سلامت موهای شما بهتر است. هر چقدر کمتر از این وسیله استفاده کنید، موهای شما سالم‌تر می‌ماند.
البته کنار گذاشتن سشوار برای همیشه، کار سختی است. اگر نمی‌توانید یا نمی‌خواهید این کار را متوقف کنید، باید تا جایی که می‌توانید فاصله‌ی بین هر بار استفاده از سشوار را افزایش دهید. مثلا می‌توانید آن را به زمان‌هایی محدود کنید که قرار است در یک مهمانی یا رویداد خاص شرکت کنید.
همچنین می‌توانید یاد بگیرید که چطور با روش‌های مختلف و بدون حرارت، موهای خود را حالت بدهید. به‌خصوص در مورد موی کودک که ظریف‌تر و حساس‌تر است باید برای استفاده از سشوار بیشتر احتیاط کنید و نکات مهم برای سشوار کشیدن موی کودک را یاد بگیرید.
خشک کردن مو با سشوار یا در هوای آزاد؛ کدام‌یک بهتر است؟
همان‌طور که بالاتر خواندید، استفاده از سشوار می‌تواند به موها آسیب بزند. آسیب سشوار به مو با مصرف بیش‌از‌اندازه‌ی این وسیله، بیشتر هم می‌شود. مهمترین دلیلی که باعث می‌شود سشوار به موها آسیب بزند، حرارت بالا است. در نتیجه اگر این کار را درست انجام دهید، سشوار کشیدن آن‌قدرها که تصور می‌کنید، مخرب نیست. جالب است بدانید که تحقیقات اخیر نشان داده است که خیس ماندن موها برای طولانی‌مدت هم می‌تواند آسیب‌زا باشد.
برای اینکه بفهمیم کدام روش برای خشک کردن مو بهتر است، بد نیست که درمورد آناتومی مو بیشتر یاد بگیریم.
آناتومی مو را بشناسید
هر شکلی از حالت دادن مو با حرارت (شامل سشوار) به تارهای موی شما آسیب می‌رساند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۱ که در Annals of Dermatology منتشر شد، به‌طور خاص اشاره کرد که عدم استفاده از سشوار منجر به «سطح موی نسبتاً محافظت شده» می‌شود؛ در حالی که استفاده از آن به آسیب بیشتر مو منجر می‌شود.
برای درک اینکه چگونه این اتفاق می‌افتد، نگاهی دقیق‌تر به آناتومی تارهای موی می‌اندازیم:
- کوتیکول: به‌عنوان لایه‌ی بیرونی فیبر مو، از پوسته‌های همپوشانی‌شده‌ای تشکیل شده است که یا به‌طور مرتب (معمولاً در انواع موهای صاف) در یک راستا قرار دارند یا به‌صورت نامنظم (معمولاً در انواع موهای مجعد و پیچ‌دار) کنار هم قرار گرفته‌اند.
- کورتکس: لایه‌ی میانی تار مو است که از پروتئین‌های کراتین و لیپیدهای ساختاری تشکیل شده است.
- مدولا: داخلی‌ترین لایه‌ی فیبر مو، معمولاً در موهای زبر و خشن وجود دارد. این یک منطقه‌ی مرکزی از سلول‌هایی است که به شکلی نامرتب بسته‌بندی شده‌اند.
- کمپلکس غشای سلولی (CMC): چسبی است که سلول‌های مو را در کنار هم نگه می‌دارد. سه نوع از آن وجود دارد: کوتیکول-کوتیکول، کوتیکول-کورتکس و کورتکس-کورتکس.
آیا بهتر است که موها در هوای آزاد خشک شوند؟
در این مرحله و با توجه به توضیحات، ممکن است فکر کنید که خشک کردن مو با هوا، به خشک کردن مو با سشوار ارجحیت دارد. اما یافته‌های علمی متفاوت است و می‌گوید در شرایطی ممکن است سشوار کشیدن بهتر باشد.
بر اساس مطالعه‌ی سال ۲۰۱۱ در مورد آسیب سشوار به مو، یک نتیجه‌ی شگفت‌انگیز به دست آمد: خشک کردن مو با هوا به CMC در الیاف مو آسیب می‌زند در حالی که خشک کردن با سشوار آسیب نمی‌زند. دلیل احتمالی این امر این است که وقتی موهای شما خیس می‌شوند، ساقه‌های مو متورم می‌شوند؛ از جمله لایه‌ی دلتای CMC.
متأسفانه، خشک کردن مو با هوا فرآیندی کند است، زیرا ممکن است تا دو ساعت طول بکشد تا تارهای موی شما به‌طور کامل خشک شوند. در این دوره، CMC درون رشته‌های مو به‌طور مداوم در معرض آب قرار می‌گیرد و در حالت متورم می‌ماند. محققان هشدار دادند که این شرایط ممکن است حتی از استفاده از سشوار هم مضرتر باشد.
۵ روش علمی برای کاهش دادن آسیب سشوار به مو
اگر می‌خواهید از سشوار برای خشک کردن مو استفاده کنید و کمترین آسیب را به موهای خود وارد کنید، با استفاده از این چند نکته می‌توانید آسیب‌های سشوار را به حداقل برسانید.
۱. در حمام از نرم‌کننده استفاده کنید
برای اینکه سشوار کشیدن شما نتیجه‌ی خوبی داشته باشد و ظاهری شبیه به سشوار کشیدن یا براشینگ در سالن پیدا کند، باید مراقبت و رسیدگی به مو را از داخل حمام شروع کنید. در حمام از نرم‌کننده‌ی مو استفاده کنید. با استفاده از نرم‌کننده موهای شما نرم‌تر و درخشان‌تر دیده می‌شوند و شانه کردن آن‌ها راحت‌تر می‌شود.
بسته به وزن مولکولی مواد مورد استفاده در ساخت نرم‌کننده، این محصول در کوتیکول‌های مو جذب می‌شود و حتی ممکن است به لایه‌ی کورتکس مو نفوذ کند. این ویژگی به کاهش اصطکاک و جلوگیری از گره خوردن و وز شدن مو کمک می‌کند و به‌طور هم‌زمان درخشندگی و صافی آن را افزایش می‌دهد. در واقع، تحقیقات علمی استفاده از نرم‌کننده را توصیه می‌کنند.
۲. موی خیس را سشوار نکشید
سشوار کشیدن موها بلافاصله پس از بیرون آمدن از حمام، باعث آسیب رسیدن به مو می‌شود. درواقع این کار یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای آسیب زدن به مو با سشوار است.
به‌جای این کار باید بعد از بیرون آمدن از حمام، به‌آرامی موهای خود را با حوله خشک کنید و آب اضافی آن را بگیرید. از حوله‌های میکروفایبر استفاده کنید که قدرت جذب بیشتری داشته باشند. موقع خشک کردن مو با حوله، این کار را با شدت انجام ندهید و موها را با شدت بین حوله فشار ندهید. این کار باعث وز شدن موها می‌شود. حوله را روی مو بگذارید و بردارید. وقتی ۷۰ تا ۸۰ درصد رطوبت موها گرفته شد، آن را با یک شانه که دندانه‌های درشت و بافاصله دارد، شانه کنید و گره‌های آن را باز کنید.
۳. از محافظت‌کننده‌های سیلیکون‌دار استفاده کنید
محصولات زیادی به‌عنوان محافظ مو در برابر حرارت تولید می‌شوند. این مرحله بسیار مهم است و نباید از آن صرف نظر کنید. از این محصولات استفاده کنید و سعی کنید مدل‌هایی را بخرید که بر پایه‌ی سیلیکون باشند. تمام انواع اسپری‌ها و سرم‌های محافظ مو، مناسب و کاربردی نیستند. علم توصیه می‌کند که از محصولات بر پایه‌ی سیلیکون استفاده کنید تا حرارت در سراسر تارهای موهای شما به‌صورت یکنواخت توزیع شود.
محصولات مختلفی برای حفاظت از مو موقع سشوار کشیدن تولید می‌شوند که ممکن است بسته به محصول خواص متفاوتی داشته باشند. مثلا:
- باز کردن گره‌های مو
- کاهش وز شدن مو
- نرم و درخشان شدن مو
۴. به دمای سشوار توجه کنید
واضح است که هر چقدر دمای سشوار بالاتر باشد، آسیبی که به کوتیکول مو می‌زند شدیدتر است. امروزه تمام وسایل حالت‌دهنده‌ی مو که با حرارت کار می‌کنند، درجه‌بندی برای تنظیم دما دارند. شاید بپرسید که دمای مناسب چند درجه است؟ بهترین دما برای خشک کردن موها دمای ۶۰ درجه است. اگر سشوار شما درجه‌بندی مقدار دما ندارد، از بین مقادیر کم، متوسط و زیاد، همیشه کمترین حالت را انتخاب کنید.
با کمک راهنمای خرید بهترین سشوار می‌توانید سشواری بخرید که دمای آن قابل تنظیم باشد و بتوانید آن را روی کمترین حالت قرار دهید تا از سالم ماندن موهای خود اطمینان حاصل کنید.
۵. از دیفیوزر استفاده کنید
کسانی که موهای مجعد و فر دارند باید موقع سشوار کشیدن از دیفیوزر یا دیسپانسر استفاده کنند. دیفیوزر یکی از سری‌هایی است که معمولا همراه با سشوار عرضه می‌شود. حتی می‌توانید آن را جداگانه هم تهیه کنید. با این وسیله که شبیه به کاسه است، هوای گرم از لابه‌لای فر موهای شما رد می‌شود و شکل آن را حفظ می‌کند و بهتر لابه‌لای موها پخش می‌شود.
جمع‌بندی
آسیب سشوار به مو بیشتر از هر چیز به‌خاطر حرارت بالا است. با در نظر گرفتن چند نکته می‌توانید از موهای خود مراقبت کنید و از این وسیله برای حالت دادن به موهای خود استفاده کنید. استفاده از اسپری‌های محافظ مو، کم کردن حرارت سشوار، خشک کردن مو قبل از سشوار کشیدن و…از جمله کارهایی است که می‌توانید برای حفظ سلامت مو و کاهش آسیب سشوار به مو انجام دهید.
منابع: Functionofbeauty, Wickedrootshair
