۱۰ عامل که موهای شما را زود سفید می‌کنند
با گذشت زمان و افزایش سن، موها کم‌کم سفید می‌شوند اما اگر در جوانی نشانه‌هایی از سفید شدن زودهنگام مو را مشاهده کرده‌اید، غیر از ژنتیک عوامل دیگری هم در آن نقش دارند. در واقع این فرایند طبیعی بدن اگر زودتر از حد معمول اتفاق بیفتد، می‌تواند نشانه‌ی مشکلات و عادت‌هایی باشد که در زندگی روزمره با آن مواجهیم. برای آشنایی با این عادت‌ها و کنار گذاشتن آن‌ها، ادامه‌ی مطلب را دنبال کنید. با دیجیکالا مگ همراه باشید.
آیا سفید شدن مو طبیعی است؟
هم زمان با افزایش سن، موی انسان دچار تغییرات متعددی می‌شود و یکی از این تغییرات، تغییر رنگ یا سفید شدن مو است. برای بیشتر ما پیش آمده که دیدن تارهای سفید لابه‌لای موهایمان ما را به وحشت انداخته است. وقتی پا به سن می‌گذاریم، طبیعی است که در برخی از قسمت‌های سر، تغییرات رنگ مو را مشاهده کنیم اما در جوانی، سفید شدن مو می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که بعضی از آن‌ها طبیعی نیستند.
بدن انسان دارای فولیکول‌های مو است. فولیکول‌های مو در واقع کیسه‌های کوچکی هستند که سلول‌های پوست را می‌پوشانند. فولیکول مو حاوی سلول‌های پیگمنت یا رنگ است که با نام ملانین شناخته می‌شوند. همین سلول‌ها هستند که به موهای ما رنگ می‌دهند. اما به مرور زمان، فولیکول‌های مو این پیگمنت‌ها را از دست می‌دهند که باعث می‌شود موها بی‌رنگ یا سفید و خاکستری شوند. به همین دلیل سفید شدن مو در سال‌های پیری یک فرایند کاملاً طبیعی است و نمی‌توان از آن اجتناب کرد. اما اگر در سن کم مثلاً نوجوانی و جوانی، سفید شدن زودهنگام مو را تجربه می‌کنید ممکن است بتوانید با اقدامات به‌موقع، از ادامه یافتن آن جلوگیری کنید.
آیا می‌توان از سفید شدن مو جلوگیری کرد؟
احتمال معکوس کردن روند سفید شدن مو یا پیشگیری از آن، به دلایل ایجاد این مشکل بستگی دارد. اگر دلایل آن ژنتیکی باشد، هیچ راهی وجود ندارد که بتوانید از آن پیشگیری کنید یا برای همیشه روند آن را معکوس کنید.
اما اگر فکر می‌کنید یک مشکل پزشکی باعث تغییر رنگ موهای شما شده باید به پزشک مراجعه کنید تا دلایل زمینه‌ای سفید شدن زودهنگام مو را پیدا کند. اگر این بیماری‌های زمینه‌ای را درمان کنید به احتمال خیلی زیاد رنگی شدن موها به شرایط قبل برمی‌گردد البته هیچ تضمینی برای آن وجود ندارد.
بر اساس تحقیقاتی که انجام شده، اگر مشکلات ناشی از تیروئید باعث ایجاد سفیدی مو شده باشد، ممکن است بعد از هورمون‌درمانی و حل مشکل تیروئید، موها دوباره رنگ بگیرند. مصرف مکمل‌های ویتامین B-12 می‌تواند کمبود آن را درمان کند که باعث بهبود شرایط فولیکول مو و بازگشت رنگ طبیعی مو شود. اگر سفیدی پوست ناشی از استرس یا مصرف سیگار باشد، هیچ شواهدی وجود ندارد که با ترک سیگار و کاهش استرس، رنگ موها دوباره به حالت قبل برگردد.
چه عوامل و عادت‌هایی باعث سفید شدن زودهنگام مو می‌شوند؟
سفید شدن مو بیشتر از همه در افرادی که قابل مشاهده است که موهای تیره‌تر دارند. با وجود اینکه سفید شدن مو یکی از نشانه‌های افزایش سن است اما وجود تارهای سفید و بی‌رنگ مو در هر سنی می‌تواند اتفاق بیافتد حتی وقتی در دوران راهنمایی و دبیرستان هستید. در نوجوانی و اوایل جوانی ممکن است چندین تار موی سفید در بین موهای خود پیدا کنید و شاید نگران هم شده باشید. سفید شدن موها در سن کم یکی از دلایل زیر را دارد که گاهی با تغییر برخی عادت‌ها می‌توانید از بیشتر شدن آن جلوگیری کنید.
۱. ژنتیک
ژنتیک نقش مهمی در زمان و نحوه‌ی سفید شدن موها دارد. اگر در سن پایین دچار سفید شدن مو شده‌اید، ممکن است والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ شما هم آن را در سن کم تجربه کرده باشند. این عامل یعنی ژنتیک، چیزی است که نمی‌توانید تغییر دهید. در نهایت اگر از سفید شدن موهای خود راضی نیستید، می‌توانید با رنگ کردن مو، سفید شدن آن‌ها را پنهان کنید.
۲. استرس
همه‌ی افراد در طول زندگی به دلایل مختلف در بازه‌های زمانی مختلف دچار استرس می‌شوند. استرس زیاد و مداوم می‌تواند عواقبی مثل شرایط زیر داشته باشد:
- مشکلات خواب
- اضطراب
- تغییر در اشتها
- افزایش فشار خون
علاوه بر این، استرس می‌تواند روی مو هم تأثیرات منفی متعددی بگذارد. یک تحقیق که در سال ۲۰۱۳ انجام شده ثابت کرده است که ارتباطی بین استرس و از بین رفتن سلول‌های بنیادی در فولیکول‌های موی موش‌ها وجود دارد. بنابراین اگر می‌بینید که روز‌به‌روز بر تعداد تارهای سفید موهای شما اضافه می‌شود، احتمالاً استرس یکی از مقصران اصلی این اتفاق است. شاید همین نکته ثابت کند که چرا بسیاری از افرادی که در دنیا مسئولیت‌های بسیار مهمی را به عهده می‌گیرند مثلاً سران کشورها و رئیس‌جمهورها، در چند سالی که مسئولیت را بر عهده دارند دچار سفید شدن مو می‌شوند.
شاید فکر کنید که استرس یکی از عواملی است که تحت کنترل ما نیست و چاره‌ای نداریم جز اینکه آن را بپذیریم. درست است که گاهی در شرایط بسیار سختی قرار می‌گیریم و کنترل اوضاع از دست ما خارج می‌شود اما همیشه روش‌هایی وجود دارد که با کمک آن بتوانید استرس را کاهش دهید و زندگی آرام‌تری داشته باشید. استرس به خصوص در طولانی مدت می‌تواند آثار مخرب بسیار زیادی روی سلامت جسم و روح داشته باشد که سفید شدن مو یکی از کوچک‌ترین نتایج آن است.
۳. بیماری‌های خودایمنی
بیماری‌های خودایمنی می‌توانند یکی از دلایل سفید شدن زودهنگام مو باشند. بیماری خودایمنی زمانی اتفاق می‌افتد که دستگاه ایمنی بدن به سلول‌های خود بدن حمله‌ور می‌شود. در بیماری‌هایی مثل آلوپسی یا ویتیلیگو، دستگاه ایمنی بدن می‌تواند به موها حمله کند و باعث از بین رفتن پیگمنت آن شود.
برای تشخیص و کنترل بیماری‌های خودایمنی باید به پزشک مراجعه کنید. در بعضی از موارد، این بیماری‌ها درمان نمی‌شوند اما با دارو و تغییراتی در سبک زندگی می‌توانید آن را کنترل کنید تا عوارض آن‌ها کاهش پیدا کند. تشخیص بیشتر این بیماری‌ها با انجام آزمایش‌های متعدد صورت می‌گیرد و لازم است درمان‌های آن‌ها نیز تحت نظر پزشک انجام شود.
۴. اختلال تیروئید
تغییرات هورمونی که بر اثر اختلالات تیروئید ایجاد می‌شوند مثلا کم‌کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید می‌توانند یکی از دلایل سفید شدن زودهنگام مو باشند. تیروئید یک غده‌ی پروانه‌ای شکل است که در جلوی گلو قرار دارد. این غده مسئولیت تنظیم بسیاری از عملکردهای بدن از جمله سوخت‌وساز را بر عهده دارد. سلامت غده‌ی تیروئید روی رنگ موها هم تأثیرگذار است. تروئیدی که بیش‌ازاندازه فعال باشد یا کمتر از حد معمول فعالیت کند می‌تواند باعث شود که بدن شما ملانین کمتری تولید کند.
اختلالات تیروئید می‌توانند مشکلات متعددی در بدن ایجاد کنند از جمله افزایش یا کاهش سریع وزن. به همین دلیل بررسی این مسئله اهمیت بسیار زیادی دارد به خصوص اگر در دوران بارداری باشید. اگر علائم کم‌کاری یا پرکاری تیروئید را مشاهده کردید، سریع به پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایش، بیماری شما تشخیص داده شود و بتونید با مصرف دارو، عملکرد این غده را کنترل کنید.
۵. کمبود ویتامین B-12
سفید شدن موها در سن کم می‌تواند یکی از نشانه‌های کمبود ویتامین ب۱۲ باشد. این ویتامین نقش مهمی در حفظ سلامت بدن دارد. ویتامین B-12 علاوه بر اینکه به شما انرژی می‌دهد، نقش مهمی در سلامت مو، رشد مو و رنگ مو دارد.
کمبود این ویتامین ممکن است با مشکلی به نام کم‌خونی بدخیم یا کم‌خونی پرنیسیوز (Pernicious anemia) در ارتباط باشد. در این بیماری بدن شما نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی این ویتامین را جذب کند. بدن برای داشتن گلبول‌های قرمز خون سالم که اکسیژن را به سلول‌های سراسر بدن حمل می‌کنند از جمله برای سلول‌های مو، به این ویتامین نیاز دارد. کمبود این ویتامین باعث ضعیف شدن سلول‌های مو می‌شود و روی تولید ملانین تأثیر منفی می‌گذارد.
علاوه بر سفید شدن مو، کمبود برخی از ویتامین‌ها و مواد مغذی متعدد می‌توانند مشکلات زیادی برای مو ایجاد کنند.
۶. سیگار کشیدن
بین سیگار کشیدن و سفید شدن زودهنگام مو هم رابطه‌ی مستقیمی وجود دارد. یکی از تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده نشان داده است که سیگار کشیدن یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد سفیدی مو قبل از ۳۰ سالگی است. البته همه می‌دانیم که سیگار کشیدن خطر ابتلا به بیماری‌های ریوی و قلبی را افزایش می‌دهد اما علاوه بر این، تأثیرات بلندمدت دیگری هم دارد که شاید مورد غفلت واقع شوند. یکی از این تأثیرات بلندمدت، سفید شدن و تغییرات مو است.
سیگار کشیدن باعث تنگ شدن عروق خونی می‌شود و جریان خونی که به سمت فولیکول‌های مو می‌رود کند می‌کند و باعث ریزش مو می‌شود. علاوه بر این، مواد سمی موجود در سیگار می‌تواند به بخش‌های مختلفی از بدن از جمله فولیکول‌های مو آسیب برساند و باعث سفید شدن زودهنگام مو شود.
۷. استفاده نکردن از روغن‌های مخصوص مو
یکی از بهترین کارهایی که برای سلامت موها و پوست سر می‌توانید انجام دهید، استفاده از روغن‌های مفید است. ماساژ سر با روغن‌های مفید، تولید سبوم را تنظیم می‌کند و مانع از این می‌شود که پوست سر دچار خشکی، التهاب و خارش شود. ماساژ دادن پوست سر با روغن گرم، می‌تواند گردش خون زیر پوست سر را بهبود ببخشد که همین گردش خود باعث حفظ سلامت موها می‌شود. اگر ماساژ با روغن‌های مناسب را به طور مرتب ادامه دهید می‌توانید از سفید شدن زودهنگام مو جلوگیری کنید.
علاوه بر روغن، عصاره‌های گیاهی مختلفی در طب‌های سنتی و باستانی برای درمان مشکلات مو مورد استفاده قرار می‌گیرند. تأثیر برخی از این عصاره‌های گیاهی روی سلامت موها ثابت شده است. در روتین مراقبت از موهای خود، استفاده از انواع این عصاره‌ها را بگنجانید تا از فوایدی که طبیعت برای موی شما دارد، به بهترین شکل استفاده کنید.
۸. قرار گرفتن در معرض آفتاب به مدت طولانی
یکی از دلایلی که می‌تواند باعث سفید شدن زودهنگام مو شود، قرار گرفتن در معرض آفتاب به مدت طولانی است. اشعه‌ی فرابنفش خورشید که از آفتاب به مو می‌تابد نه تنها برای پوست بلکه برای مو هم ضرر دارد. به همین دلیل اگر ساعت‌های طولانی را زیر آفتاب هستید، ممکن است سفید شدن زودهنگام مو را تجربه کنید. احتمال خشک شدن مو و آسیب رسیدن به پوست سر هم بر اثر قرار گرفتن طولانی‌مدت زیر نور آفتاب وجود دارد. به همین دلیل می‌توانید با روسری، کلاه، چتر و… از موهای خود در برابر تابش آفتاب حفاظت کنید.
۹. مواد شیمیایی موجود در محصولات آرایشی و بهداشتی
همه‌ی ما دوست داریم موهایمان را تغییر حالت و تغییر رنگ دهیم اما لازم است بدانید که بسیاری از این روش‌ها مثلا رنگ کردن مو می‌توانند آسیب‌های جدی به موهای سر وارد کنند. مواد شیمیایی موجود در رنگ‌های مو و سایر محصولات مرتبط، یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد انواع آسیب‌ها در مو هستند و می‌توانند باعث سفید شدن زودهنگام مو شوند. بهترین کار این است که تا حد امکان، موهای خود را از این مواد شیمیایی مضر دور نگه دارید.
علاوه بر سفید شدن موها، مواد شیمیایی موجود در این محصولات می‌توانند مشکلات دیگری را هم برای سلامت ایجاد کنند. مثلا خشک شدن مو ناشی از همین مواد شیمیایی است. به همین دلیل برای حفظ سلامت موها تا جایی که می‌توانید از رنگ مو استفاده نکنید و شامپوهایی بخرید که سولفات و پارابن نداشته باشند.
۱۰. نداشتن رژیم غذایی مناسب
غذایی که می‌خوریم به طور مستقیم روی سلامت تمام اعضای بدن تأثیرگذار است. کمبود بسیاری از مواد مغذی، مواد معدنی و ویتامین‌ها می‌تواند سلامت مو را به خطر بیاندازد. در طول روز به اندازه‌ی کافی آب بنوشید و رژیم غذایی متعادل داشته باشید. رژیم غذایی متعادل، رژیمی است که تمام مواد مغذی و ویتامین‌های مورد نیاز بدنتان را تأمین کند و تمام گروه‌های مواد غذایی را در آن بگنجانید.
جمع‌بندی
سفید شدن زودهنگام مو عوامل مختلفی دارد. بعضی از این عوامل مثلا ژنتیک، قابل تغییر نیستند اما برخی از دلایل سفید شدن مو مثلاً استرس یا کمبود برخی مواد مغذی در رژیم غذایی را می‌توانید کنترل کنید. با تغییر دادن سبک زندگی مثل داشتن رژیم غذایی مناسب، کاهش دادن عوامل ایجاد استرس، نوشیدن اب کافی، ترک سیگار و… می‌توانید از سفید شدن موهای خود در سنین کم جلوگیری کنید.
منبع: Indiatimes
