بواسیر در بارداری و ساده‌ترین راه‌های درمان آن
بواسیر یا هموروئید مشکل شایعی است که معمولا هیچ‌کس دوست ندارد درباره‌ی آن صحبت کند، اما در واقعیت این بیماری بسیاری از افراد را به‌خصوص در دوران بارداری درگیر می‌کند و کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بواسیر در بارداری زمانی اتفاق می‌افتد که وریدهای مقعد متورم می‌شوند. این مشکل که اغلب در ماه‌های آخر بارداری رخ می‌دهد با علائم آزاردهنده مثل تورم، درد و خونریزی همراه است، اما معمولا با راهکارهای خانگی و تغییر سبک زندگی درمان می‌شود. با ما تا انتهای این مقاله از دیجی‌کالا مگ همراه باشید تا درباره‌ی بواسیر اطلاعات بیشتری کسب کنید.
انواع هموروئید
۲ نوع هموروئید داخلی و خارجی دارد که هر کدام از آن‌ها می‌توانند علائم متفاوتی داشته باشند.
۱. هموروئید داخلی
هموروئید داخلی درون بدن شما و داخل رکتوم (قسمت انتهایی روده بزرگ) تشکیل می‌شود. از آنجا که این هموروئید در رکتوم پنهان است، احتمال دارد به‌سختی تشخیص داده شود. بعضی از هموروئیدهای داخلی ممکن است دچار پرولاپس شوند، به این معنی که به خارج از دهانه‌ی مقعد گسترش یابند.
هموروئید داخلی می‌تواند به خونریزی منجر شود، اما معمولا باعث درد نمی‌شود. چون در منطقه‌ای قرار دارد که فاقد پایانه‌های عصبی است. با این حال، اگر دچار پرولاپس شود، می‌تواند بسیار دردناک باشد.
۲. هموروئید خارجی
هموروئید خارجی همان‌طور که از نام آن مشخص است، در خارج از بدن شکل می‌گیرد. این نوع هموروئید در نزدیکی مقعد قرار دارد و توسط پوست پوشیده می‌شود. این پوست بسیار حساس بوده و ممکن است ملتهب شود.
متورم شدن هموروئید خارجی یا ایجاد لخته‌ی خون در آن می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. اگر در هموروئید لخته‌ی خون ایجاد شود، درد ناگهانی و شدیدی را تجربه خواهید کرد. درد اغلب در عرض ۴۸ ساعت اول بدتر می‌شود و سپس طی چند روز بهبود می‌یابد.
علائم بواسیر در بارداری
علائم بیماری بسته به نوع هموروئید شما می‌تواند متفاوت باشد. علائم شایع شامل موارد زیر هستند:
- خونریزی (ممکن است بعد از اجابت مزاج رخ دهد)
- اجابت مزاج دردناک
- وجود یک ناحیه‌ی برجسته در نزدیکی مقعد
- خارش
- سوزش
- تورم
به‌طور کلی، این علائم معمولا به‌دلیل هموروئید خارجی رخ می‌دهند. در صورت ابتلا به هموروئید داخلی ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید.
هموروئیدهای ترومبوزه، یعنی هموروئیدهای خارجی که در آن‌ها لخته‌ی خون تشکیل شده است، سفت، ملتهب و دردناک‌تر هستند. هموروئیدهای داخلی هم ممکن است در حین اجابت مزاج از مقعد خارج شوند که این باعث خونریزی و ناراحتی زیادی می‌شود.
علت بواسیر در بارداری
تقریبا ۵۰ درصد زنان باردار به‌دلایل زیر به هموروئید مبتلا می‌شوند:
- افزایش حجم خون که به بزرگ شدن وریدها منجر می‌شود
- افزایش فشار روی وریدهای نزدیک مقعد به‌دلیل رشد جنین و بزرگ شدن رحم
- تغییر سطح هورمون‌ها
- یبوست
در دوران بارداری ممکن است بیشتر از سایر دوران‌های زندگی مستعد ابتلا به یبوست باشید. محققان در یک مطالعه مشاهده کردند که از بین ۲۸۰ زن باردار ۴۵/۷ درصد آن‌ها دچار یبوست هستند. یبوست در دوران بارداری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله:
- نشستن برای مدت زمان طولانی
- تغییر سطح هورمون‌ها
- مصرف مکمل آهن یا سایر مکمل‌های غذایی
آیا هموروئید بعد از بارداری از بین می‌ر‌ود؟
بواسیر ممکن است پس از زایمان بدون هیچ درمانی به‌طور کامل ناپدید شود، چون سطح هورمون‌ها، حجم خون و فشار داخل شکم پس از به دنیا آمدن نوزاد کاهش می‌یابد.
هموروئید معمولا در سه ماهه‌ی سوم بارداری، در حین زایمان یا بلافاصله پس از زایمان رخ می‌دهد. اگر در مرحله‌ی دوم زایمان، یعنی زمانی که دهانه‌ی رحم به‌طور کامل تا ۱۰ سانتی‌متر گشاد می‌شود، برای مدت طولانی تحت فشار قرار بگیرید، ممکن است به هموروئید مبتلا شوید.
درمان بواسیر در بارداری
این سوال که بواسیر در بارداری خطرناکه یا خیر و چگونه می‌توان آن را درمان کرد، از سوی بسیاری از زنان مطرح می‌شود. در پاسخ باید بگوییم که این مشکل معمولا به کمک راهکارهای خانگی برطرف می‌شود. با این حال، بهتر است بواسیر را نادیده نگیرید و درباره‌ی آن با پزشک مشورت کنید.
هموروئید درمان‌نشده ممکن است با گذشت زمان بدتر شود و به درد شدید و در موارد نادر، به علت خونریزی به کم‌خونی منجر شود. از سوی دیگر، هموروئید تنها علت خونریزی مقعدی نیست. اگر هنگام اجابت مزاج متوجه خونریزی شدید، به پزشک مراجعه کنید تا علت بروز آن مشخص شود.
۱. درمان خانگی بواسیر در بارداری
برای تسکین هموروئید می‌توانید اقدامات زیادی را در خانه انجام دهید. در ادامه به چند نمونه از این راهکارها اشاره می‌کنیم:
- از دستمال مرطوب یا پدهای حاوی فندق جادوگر استفاده کنید.
- از حمام سیتز استفاده کنید یا چند بار در روز به‌مدت ۱۰ دقیقه در آب گرم تمیز بنشینید.
- مقدار کمی از نمک اپسوم را به آب گرمی که خیلی داغ نباشد اضافه کنید و داخل آن بنشینید.
- چند بار در روز یک کیسه‌ی یخ را برای چند دقیقه روی ناحیه‌ی دردناک قرار دهید
- به‌طور منظم فعالیت بدنی داشته باشید و تا حد امکان برای جلوگیری از وارد آمدن فشار اضافی بر مقعد، به‌مدت طولانی ننشینید. بهتر است درباره‌ی میزان فعالیتی که می‌توانید انجام دهید با متخصص زنان مشورت کنید.
- برای نرم نگه داشتن مدفوع، مقدار زیادی آب بنوشید و غذاهای پرفیبر مثل میوه، سبزی، حبوبات و غلات کامل بخورید.
- هنگام اجابت مزاج یا استفاده از سرویس بهداشتی از زور زدن خودداری کنید.
- تمرینات کگل را برای تقویت عضلات کف لگن انجام دهید.
قبل از امتحان کردن روش‌های خانگی برای درمان هموروئید با پزشک صحبت کنید. با این کار مطمئن می‌شوید که مشکل خود را به‌درستی تشخیص داده‌اید و از روش‌های بی‌خطر برای درمان آن استفاده می‌کنید.
۲. درمان‌های دارویی و پزشکی
در دوران بارداری همیشه قبل از مصرف هر گونه دارویی، از جمله داروهای موضعی، با متخصص زنان صحبت کنید تا مطمئن شوید که محصول انتخابی شما برای جنین خطرناک نیست.
در حال حاضر، محصولات موضعی زیادی وجود دارند که می‌توانند به درمان هموروئید کمک کنند. بعضی از این محصولات را می‌توانید بدون نیاز به نسخه‌ی پزشک تهیه کنید، اما تعدادی از آن‌ها باید حتما توسط پزشک تجویز شوند.
داروهای موضعی اغلب شامل ترکیبات ضددرد یا ضدالتهاب هستند. کرم‌ها یا پمادهای حاوی هیدروکورتیزون-پراموکسین می‌توانند درد، التهاب و خارش ناشی از هموروئید را کاهش دهند. از آنجا که ممکن است استفاده از پماد برای بواسیر در بارداری بی‌خطر نباشد، بهتر است قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید.
گاهی‌اوقات ممکن است پزشک بتواند یک ملین یا شیاف بی‌خطر را برای رفع یبوست تجویز کند. داروهای دیگری هم برای درمان هموروئید در دسترس هستند، اما ممکن است مصرف بعضی از آن‌ها به زنان باردار یا شیرده توصیه نشود.
سایر گزینه‌ها برای درمان هموروئید عبارتند از:
- بستن با نوار یا باند لیگاسیون پلاستیکی (Rubber band ligation): در این روش، یک نوار لاستیکی کوچک در اطراف پایه‌ی هموروئید قرار می‌گیرد تا خون‌رسانی را به داخل آن متوقف کند. در نتیجه، هموروئید به‌تدریج طی ۱۰ تا ۱۲ روز می‌میرد و سرانجام می‌افتد. بافت اسکار که در طول این فرآیند تشکیل می‌شود به جلوگیری از عود هموروئید در همان محل کمک می‌کند.
- اسکلروتراپی (Sclerotherapy): یک محلول شیمیایی مستقیما به هموروئید تزریق می‌شود. این کار باعث کوچک شدن هموروئید و تشکیل بافت اسکار می‌شود، اما این امکان وجود دارد که هموروئید پس از درمان دوباره عود کند.
- هموروئیدکتومی (Hemorrhoidectomy): هموروئیدکتومی یک روش جراحی برای برداشتن هموروئید است. این روش با عوارض زیادی از جمله بیهوشی عمومی، خطر آسیب‌دیگی عضلات مقعد، درد شدید و زمان بهبودی طولانی‌تر همراه است. درنتیجه، فقط برای درمان هموروئیدهای شدید یا هموروئیدهایی که دچار پرولاپس شده‌اند، توصیه می‌شود.
- استپلد هموروئیدوپکسی (Stapled hemorrhoidopexy): بافت هموروئیدی داخل مقعد قرار می‌گیرد و با استفاده از منگنه‌های جراحی در جای خود نگه داشته می‌شود.
زمان مراجعه به پزشک
اگر باردار هستید و فکر می‌کنید هموروئید دارید، با پزشک در مورد علائم خود صحبت کنید. مشورت با پزشک به‌خصوص در موارد زیر از اهمیت زیادی برخوردار است:
- بهبود پیدا نکردن علائم هموروئید با درمان‌های خانگی
- عود هموروئید به‌طور مکرر
- تب یا لرز
- خروج چرک از هموروئید
- خونریزی شدید یا عدم توقف آن
- درد شدید
راه‌های پیشگیری از بواسیر در بارداری
شما می‌توانید با راهکارهای زیر احتمال ابتلا به هموروئید و بیرون‌زدگی بواسیر در بارداری را کاهش دهید:
- از یک رژیم غذایی سالم و مملو از غذاهای پرفیبر مثل سبزیجات و میوه‌ها پیروی کنید.
- مقدار زیادی آب بنوشید تا مدفوع شما نرم بماند و اجابت مزاج‌تان به‌طور منظم انجام شود.
- هنگام استفاده از سرویس بهداشتی از زور زدن خودداری کنید.
- از نشستن طولانی‌مدت روی توالت بپرهیزید.
- به محض اینکه نیاز به اجابت مزاج را احساس کردید به سرویس بهداشتی بروید. چون تاخیر در انجام این کار به یبوست منجر می‌شود و خطر ابتلا به هموروئید را افزایش می‌دهد.
- تا جایی که می‌توانید فعالیت بدنی منظم داشته باشید و از نشستن برای مدت طولانی خودداری کنید.
- با پزشک درباره‌ی لزوم مصرف مکمل‌های فیبر که به جلوگیری از یبوست کمک می‌کنند، مشورت کنید.
کلام پایانی
ابتلا به بواسیر در بارداری بسیار شایع است. در صورت تشخیص این بیماری باید به‌دنبال درمان باشید، چون با گذشت زمان بدتر می‌شود. درمان‌های خانگی زیادی وجود دارند که می‌توانید امتحان کنید، اما ممکن است به درمان پزشکی هم نیاز داشته باشید. اگر علائم بواسیر باعث آزار شما می‌شود و درمان‌های خانگی در تسکین آن موثر نیستند، با پزشک درباره‌ی راهکارهای درمانی مناسب که روی بارداری تاثیر منفی ندارند صحبت کنید.
منبع: healthline
