افسردگی پس از زایمان چقدر طول میکشد و آیا میتوان آن را کوتاهتر کرد؟
افسردگی پس از زایمان یکی از دورانهای پرچالش بعد از زایمان است. در این دوره نوسانات خلقی، گریه کردن و تحریکپذیری افزایش پیدا میکند. البته این افسردگی دلایل متعددی دارد. تولد نوزاد نه تنها تغییرات هورمونی زیادی در بدن به دنبال دارد، زندگی مادر را کاملا به یک زندگی جدید و متفاوت تبدیل میکند. اما این افسردگی معمولا چقدر طول میکشد؟ برای یافتن پاسخ این سوال در ادامه با دیجیکالا مگ همراه باشید.
افسردگی پس از زایمان چیست؟
همهی تغییرات بزرگ زندگی در ابتدا میتوانند منجر به احساس غم، استرس و اضطراب شوند تا شادی و نشاطی که انتظار داشتید. بسیاری از مردم، غم و اندوه پس از زایمان را به عنوان بخشی طبیعی از بهبودی پس از زایمان تجربه میکنند اما معمولاً طی یک تا دو هفته پس از زایمان، این اندوه از بین میرود. به این حس غم و نگرانی، «اندوه تازهمادران» میگویند.
با این حال، مادران ممکن است بیش از دو هفته با این مشکل دستوپنجه نرم کنند که در این صورت ممکن است به افسردگی پس از زایمان (PPD) مبتلا شده باشند. این افسردگی علائم شدیدتری دارد که بسیار بیشتر از «اندوه تازهمادران» طول می کشد.
افسردگی پس از زایمان در صورت عدم درمان میتواند ماهها یا حتی سالها ادامه داشته باشد؛ اما لازم نیست تا زمانی که برطرف شود، در سکوت با آن کنار بیایید.
افسردگی پس از زایمان یا PPD نوعی افسردگی بالینی است که پس از تولد نوزاد شروع میشود. علائم شایع آن عبارتند از:
- از دست دادن اشتها
- گریهی زیاد یا خستگی
- مشکل در برقراری ارتباط با نوزاد
- بیقراری و بیخوابی
- اضطراب و حملات پانیک
- احساس سردرگمی شدید، عصبانیت، ناامیدی یا شرم
هیچ کس به طور دقیق نمیداند چه چیزی باعث افسردگی پس از زایمان میشود؛ اما مانند هر نوع افسردگی دیگری، احتمالاً چندین عامل مختلف در آن دخیل است.
در دورهی پس از زایمان، مادر بسیار آسیبپذیر است. در این دوره بسیاری از علل شایع افسردگی، مانند تغییرات بیولوژیکی، استرس شدید و تغییرات عمدهی زندگی، همه به طور همزمان اتفاق میافتند.
به عنوان مثال، موارد زیر ممکن است پس از زایمان رخ دهد:
- به اندازهی کافی نمیخوابید.
- بدن شما با نوسانات عمدهی هورمونی مقابله میکند.
- در حال بهبودی از آسیبهای فیزیکی زایمان هستید که ممکن است شامل مداخلات پزشکی یا جراحی باشد.
- مسئولیتهای جدید و چالش برانگیزی دارید.
- ممکن است از نحوه و روند زایمان ناامید شده باشید.
- ممکن است احساس انزوا، تنهایی و سردرگمی کنید.
افسردگی پس از زایمان فقط برای مادرانی که فرزند دارند نیست
لازم است بدانید که «افسردگی پس از زایمان» اساساً به معنای بازگشت به دوران بدون بارداری است. بنابراین کسانی که سقط جنین یا زایمان ناموفق داشتهاند نیز میتوانند بسیاری از آثار روحی و جسمی قرار گرفتن در دوران پس از زایمان، از جمله PPD را تجربه کنند.
علاوه بر این، پدران نیز میتوانند علائم مشابهی را تجربه کنند. پدران اگرچه ممکن است تغییرات فیزیکی ناشی از زایمان را تجربه نکنند؛ اما بسیاری از تغییرات شیوهی زندگی را تجربه میکنند. یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۱۰ نشان میدهد که حدود ۱۰ درصد از پدران مبتلا به PPD تشخیص داده میشوند؛ به ویژه بین ۳ تا ۶ ماه پس از تولد نوزاد.
افسردگی پس از زایمان معمولاً از چه زمانی شروع میشود؟
PPD میتواند به محض زایمان شروع شود؛ اما احتمالاً آن را فوراً متوجه نخواهید شد، زیرا احساس ناراحتی، خستگی و به طور کلی نداشتن حالتهای طبیعی در چند روز اول پس از تولد نوزاد، طبیعی است. ممکن است تا موقعی که بازهی زمانی اندوه تازهمادران سپری نشده باشد، متوجه نشوید که اتفاق جدیتری در حال رخ دادن است.
دورهی پس از زایمان عموماً ۴ تا ۶ هفته اول پس از تولد را شامل میشود و بسیاری از موارد PPD در این مدت شروع میشود. اما افسردگی پس از زایمان میتواند در دوران بارداری و تا یک سال پس از زایمان هم ایجاد شود؛ بنابراین اگر احساسات ناخوشایند شما در خارج از دورهی معمول پس از زایمان اتفاق میافتد، آن را دست کم نگیرید و به آن بیتوجهی نکنید.
آیا تحقیقاتی در مورد مدت افسردگی پس از زایمان انجام شده است؟
از آنجا که افسردگی پس از زایمان میتواند در دو هفته تا ۱۲ ماه پس از تولد ظاهر شود، نمیتوان به طور متوسط مدت زمانی که طول میکشد را تخمین زد. بررسی مطالعات در سال ۲۰۱۴ نشان می دهد که علائم افسردگی پساز زایمان با گذشت زمان بهبود مییابد و بسیاری از موارد افسردگی ۳ تا ۶ ماه پس از شروع برطرف میشوند.
با این وجود، در همان بررسی مشخص شد که بسیاری از شرکتکنندگان بیشتر از ۶ ماه با علائم PPD سر و کار دارند.
۳۰ تا ۵۰ درصد افراد، معیارهای PPD را یک سال پس از زایمان تجربه میکنند در حالی که کمی کمتر از نیمی از افراد مورد مطالعه، ۳ سال پس از زایمان هنوز علائم افسردگی را گزارش میکردند.
چرا افسردگی ممکن است برای شما بیشتر طول بکشد؟
جدول زمانی PPD برای هرکسی متفاوت است. اگر عوامل خطر یا ریسک فاکتورهای خاصی دارید، ممکن است PPD برای شما حتی با درمان، طولانیتر شود. شدت علائم و مدت زمانی که علائم را قبل از شروع درمان داشتهاید میتواند بر طول مدت PPD تأثیر بگذارد.
عوامل خطر عبارتند از:
- سابقه افسردگی یا سایر بیماریهای روانی
- مشکلات شیردهی
- حاملگی یا زایمان پیچیده
- عدم حمایت شریک یا اعضای خانواده و دوستان
- سایر تغییرات عمدهی زندگی که در دوران پس از زایمان رخ میدهد مانند از دست دادن شغل
- سابقه PPD پس از بارداری قبلی
هیچ فرمولی برای تعیین اینکه چه کسی PPD را تجربه میکند و چه کسی تجربه نمیکند یا چه مدت طول میکشد وجود ندارد. اما با درمان مناسب، به ویژه هنگامی که زود انجام شود، حتی اگر یکی از این عوامل خطر را داشته باشید، میتوانید تسکین پیدا کنید.
چگونه PPD میتواند بر زندگی شما تأثیر بگذارد؟
احتمالا میدانید که PPD علائم سختی را برای شما ایجاد میکند و متأسفانه این علائم میتواند بر روابط شما نیز تأثیر بگذارد. این تقصیر شما نیست. به همین دلیل باید زودتر برای درمان و کوتاه شدن مدت افسردگی اقدام کنید.
درخواست کمک، هم برای شما و هم برای روابط شما مفید است. از جمله کسانی که میتوانند تحت تاثیر مشکل افسردگی شما قرار بگیرند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شریک زندگی: اگر گوشهگیر یا منزوی شدهاید، رابطهی شما با شریک زندگی تحت تأثیر قرار میگیرد. هنگامی که فردی مبتلا به PPD است شریک زندگی او نیز دو برابر بیشتر احتمال دارد که به آن مبتلا شود.
- خانواده و دوستان: سایر عزیزان ممکن است شک کنند که مشکلی وجود دارد یا متوجه شوند که شما مثل همیشه رفتار نمیکنید؛ اما معمولا نمیدانند چگونه به شما کمک کنند یا با شما ارتباط برقرار کنند. این فاصله می تواند باعث افزایش احساس تنهایی در شما شود.
- فرزندان: افسردگی پس از زایمان می تواند بر رابطهی شما با کودک در حال رشد هم تأثیر بگذارد. PPD علاوه بر اینکه بر نحوهی مراقبت جسمی شما از نوزاد تأثیر میگذارد، میتواند بر نحوه ارتباط عاطفی با نوزاد هم تاثیرگذار باشد. همچنین ممکن است به روابط شما با کودکان بزرگتر آسیب برساند.
برخی از محققان حتی بر این باورند که PPD ممکن است تأثیرات طولانیمدت بر رشد اجتماعی و عاطفی کودک داشته باشد. یک منبع معتبر در سال ۲۰۱۸ نشان داد که کودکان افراد شرکتکننده در مطالعه که PPD داشتند بیشتر در دوران خردسالی دچار مشکلات رفتاری شدهاند و افسردگی در نوجوانان را تجربه کردهاند.
برای اینکه بتوانید روابط خانوادگی خود را بهبود ببخشید یا کودکان خود را در آرامش بزرگ کنید، باید هر چه زودتر برای درمان اقدام کنید. افسردگیهای درماننشده میتواند به مرور زمان تاثیر بسیار بدی روی تربیت و رشد کودکان داشته باشد. نه تنها نوزادی که به دنیا آمده، بلکه سایر فرزندان شما نیز میتوانند برای طولانیمدت تحت تاثیر افسردگی شما قرار بگیرند.
خراب شدن رابطهی عاطفی بین شما و شریک زندگی نیز میتواند به مشکلات دیگر دامن بزند. همانطور که شریک زندگی شما باید شرایط را درک کند و همراه و حامی شما در این دوران باشد، شما نیز باید برای بهبود روابط خود با همسرتان تلاش کنید. بهترین کاری که میتوانید برای بهبود این رابطه انجام دهید، درمان سریعتر است.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید؟
اگر ۲ هفته پس از زایمان، احساس بهتری ندارید، با پزشک خود تماس بگیرید. در حالی که معمولا در ۶ هفته پس از زایمان برای PPD مورد آزمایش قرار میگیرید، لازم نیست آنقدر منتظر بمانید. در واقع هر چه بیشتر منتظر بمانید، درمان افسردگی شما بیشتر طول میکشد.
پس از ۲ هفته، اگر هنوز احساسات شدید و ناخوشایندی را تجربه میکنید، احتمالاً این حالتی که دارید «اندوه تازهمادران» نیست. از جهاتی، این خبر خوبی است چون میتوانید کاری در مورد شرایط فعلی خود انجام دهید. فراموش نکنید که برای اثبات افسردگی پس از زایمان، لازم نیست منتظر بمانید و هر چه زودتر برای بهبود احساسات خود اقدام کنید.
وقتی درخواست کمک می کنید، تا آنجا که ممکن است صادق باشید. صحبت کردن دربارهی احساسات منفی مرتبط با وظایف جدیدی که به عنوان والدین دارید، دشوار است و این که بتوانید میزان اضطراب خود را نشان دهید ترسناک است. با این حال، هرچه بیشتر در مورد علائم خود صادق باشید، درمانگر شما بهتر و سریعتر میتواند به شما کمک کند.
فراموش نکنید که هیچکس شما را به خاطر این احساسات، سرزنش و ملامت نمیکند. درمانگر شما هرگز فکر نمیکند که شما مادر ضعیف یا بدی هستید. مطمئن باشید که کمک گرفتن از دیگران برای حل مشکل، نشانهای از قدرت و توجه شما است. این کار یعنی برای خودتان، خانواده و فرزندتان اهمیت قائلید.
درمان افسردگی پس از زایمان
شما به تنهایی نمیتوانید از پس افسردگی پس از زایمان بربیایید و نیاز به درمان پزشکی و بهداشت روانی دارید. دریافت سریع این روشهای درمانی به این معنی است که میتوانید به بهترین شکل به عشق و مراقبت از نوزاد خود ادامه دهید.
چندین گزینه برای درمان PPD وجود دارد و ممکن است لازم باشد از بیش از یک روش استفاده کنید. همچنین تغییراتی در شیوهی زندگی وجود دارد که ممکن است باعث بهبود سریعتر شود. متوقف نشوید تا ترکیبی از درمانها را پیدا کنید که برای شما مفید است. تسکین یا درمان PPD با مداخلات درمانی، مناسب امکانپذیر است.
- داروهای ضد افسردگی: درمانگر شما ممکن است یک داروی بازدارنده بازجذب سروتونین (SSRI) را برای درمان افسردگی شما تجویز کند. چندین داروی SSRI موجود است. پزشک با شما همکاری می کند تا دارویی را پیدا کند که بیشتر علائم شما را با کمترین عوارض جانبی درمان کند. بسیاری از SSRI ها با تغذیه با شیر مادر سازگار هستند اما مطمئن شوید که درمانگر شما میداند که در حال شیر دادن به نوزاد خود هستید یا نه. بنابراین با دانستن این نکته که در دوران شیردهی هستید یا نه، میتوانند دارو و دوز مناسب را انتخاب کنند.
- مشاوره: درمان شناختی رفتاری (CBT) یک استراتژی مهم برای درمان افسردگی، از جمله علائم PPD است. اگر برای یافتن درمانگر در منطقه خود به کمک نیاز دارید، میتوانید مشاورهی آنلاین را ادامه دهید. این روزها پزشکان و متخصصان زیادی، امکان مشاورهی آنلاین را فراهم میکنند و میتوانیداز راه دور و از طریق اینترنت با آنها در تماس باشید.
- گروهدرمانی: شاید برای شما مفید باشد که تجربیات خود را با سایر والدینی که PPD داشتهاند به اشتراک بگذارید. یافتن یک گروه حمایتی، چه به صورت حضوری و چه به صورت آنلاین، میتواند یک راه نجات از شرایط فعلیتان باشد. برای یافتن یک گروه پشتیبانی PPD در منطقه خود، میتوانید از اینترنت کمک بگیرید یا از مشاور سوال کنید.
جمعبندی
اکثر موارد ابتلا به افسردگی پس از زایمان چندین ماه طول میکشد. افسردگی بر کل بدن شما تأثیر می گذارد و زمان میبرد تا دوباره مثل قبل شوید. با دریافت کمک برای درمان افسردگی در اسرع وقت، میتوانید سریعتر بهبود پیدا کنید و زندگی آرامتر و بیدغدغهتری را بگدرانید.
رسیدن به شرایط مطلوب، سخت است اما سعی کنید با شریک زندگی خود، یکی از اعضای خانواده یا دوستان مورد اعتماد یا ارائهدهندهی مراقبتهای بهداشتی خود در ارتباط باشید. اگر فکر میکنید افسردگی شما بر کیفیت زندگی یا توانایی شما در مراقبت از خودتان و کودک تأثیر میگذارد، زودتر برای درمان اقدام کنید. هرچه زودتر کمک دریافت کنید، زودتر احساس بهتری خواهید داشت. در نهایت با درمان مشکل خود، میتوانید از روزهای ابتدایی تولد فرزندتان که بهترین روزهای زندگی شما است، بیشتر لذت ببرید.
منبع: Healthline