پلاسما تراپی چیست؟ کاربردها، مزایا، معایب و نکات مراقبتی
بسیاری از تغییرات افزایش سن ابتدا در پوست ما آشکار میشوند. به همین دلیل طبیعی است به دنبال روشی باشید که پیش از بالارفتن بیشتر سن، جای انواع جوش روی پوست را از بین ببرید یا راهی برای کاهش چین و چروک و خطوط صورت، پیش از آن که عمیقتر شوند، پیدا کنید. یکی از روشهای جوانسازی پوست بدون جراحی، پلاسما تراپی یا همان تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (platelet-rich plasma)، به اختصار (PRP) است. یک عمل زیبایی به کمک غلظت بالایی از پلاکت خون خودتان که با تزریق دوبارهی آن به پوست، امکان تشکیل و آزادسازی فاکتورهای رشد و پروتئینهای فعال را برای بهبودی مشکلات پوستی فراهم میکند. ادامهی مقاله شرح کامل این روش درمانی به همراه مزایا و عوارض آن است.
پلاسما تراپی چیست؟
پلاسما تراپی چگونه انجام میشود؟
کاربرد پلاسما تراپی
فواید و مزایای پلاسما تراپی در بهبود پوست
عوارض و مضرات پلاسما تراپی
نکات مراقبتی پلاسما تراپی
پلاسما تراپی چیست؟
برای آن که بدانید پلاسما تراپی پوست چیست باید ابتدا با پلاسما آشنا شوید. پلاسما بخش مایع خون به شمار میرود و بیش از ۹۰ درصد آن را آب و باقی را پروتئین تشکیل میدهد. پلاکت هم یکی دیگر از اجزای مهم خون است. برای پلاسما تراپی مقداری خون از بازوی شما کشیده میشود، ویال خون شما در یک سانتریفیوژ چرخانده میشود تا پلاسمای غنی از پروتئین و پلاکتها را جدا کند. سپس دوباره به شما تزریق میشود. ممکن است پس از درمان مقداری درد، تورم یا کبودی داشته باشید که طی چند روز از بین میرود.
پلاسما تراپی چگونه انجام میشود؟
این درمان میتواند به صورت فیلر یا از طریق جفت شدن با میکرونیدلینگ باعث تولید کلاژن شود و رنگ و بافت پوست را بهبود بخشد. متخصص پوست، خونی را که حاوی غلظت بالایی از پلاکتها است، با استفاده از یک سرنگ یا میکرونیدلینگ (روشی است که با استفاده از سوزنهای استریل، یک سری سوراخهای سطحی و ریز ایجاد میکند.) به پوست شما تزریق میکند. در صورتی که پلاسما تراپی به صورت میکرونیدلینگ باشد به آن ومپایر فیشال (Vampire Facial) هم گفته میشود. کل پلاسما تراپی حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت طول میکشد. در نواحی با چین و چروک و خطوط عمیقتر، پزشک ممکن است از پرکنندهها (فیلر) اسید هیالورونیک یا تعدیلکنندههای عصبی مانند بوتاکس هم استفاده کند.
کاربرد پلاسما تراپی
علاوه بر استفادهی گسترده در جوانسازی پوست صورت و تقویت رشد کلاژن، PRP در جراحی پلاستیک به دلیل نقشی که در ترمیم زخم دارد هم بسیار محبوب است. همچنین تزریق پی آر پی سالهاست که در پزشکی ورزشی برای التیام سریعتر آسیب استفاده میشود. امروزه از درمانهای پی آر پی برای التیام آسیبهای تاندون، رباط، عضله و مفاصل، بهبود آرتروز، زانو، مچ پا و آرنج، ترمیم پس از جراحی و ترمیم مو کاربرد دارد.
فواید و مزایای پلاسما تراپی در بهبود پوست
این روش میتواند برای افرادی که دارای چین و چروک و خطوط روی پیشانی و سایر نقاط صورت هستند و همچنین افرادی که با اسکار و زخم، لک و آسیبهای ناشی از نور خورشید دست و پنجه نرم میکنند مفید باشد. با PRP پوست سفتتر، پرتر و صافتر به نظر میرسد. بنابراین پلاسما تراپی میتواند پوست را حجیمتر کند. داشتن دورهی نقاهت کوتاهمدت یکی از مزایای قابل توجه این روش درمانی است که اغلب افراد پس از درمان به راحتی میتوانند به خانه بازگردند. همچنین تزریق پلاسما در بهبود کلی تناژ رنگ پوست و جوانتر و شفافتر شدن چهره هم نقش مؤثری دارد.
عوارض و مضرات پلاسما تراپی
به گفتهی متخصصان پوست، قرمزی و التهابات پس از پی آر پی معمولاً در عرض ۱۲ تا ۲۴ ساعت فروکش میکنند. همچنین پوست شما ممکن است برای چند روز کمی پوسته پوسته شود. برای به دست آوردن بهترین نتیجه، توصیه میشود تا زمانی که دورهی لایهبرداری پوست تمام شود، از آرایش کردن خودداری کنید. علاوه بر قرمزی، التهاب و کبودی موقت، عوارض جانبی ممکن است به دلیل خطای انسانی مانند عفونت، زخم و خونریزی باشد. تهدید واقعی PRP زمانی اتفاق میافتد که فردی که این روش را انجام میدهد به درستی از تجهیزات استفاده نمیکند، سوزنها را به درستی ذخیره نمیکند یا محصولات را به درستی دور نمیاندازد. تجهیزات مورد استفاده باید استریل باشند تا خطر ابتلا به بیماریهای منتقله از خون را کاهش دهند.
چه کسانی نمیتوانند پلاسما تراپی انجام دهند؟
این روش برای اکثر افراد بیخطر است، به استثنای کسانی که دارای مشکل لخته شدن هستند که به رقیقکنندههای خون یا سایر موارد مربوط به سلامت خون نیاز دارند. همچنین این روش درمانی برای افراد دارای مشکلات زیر توصیه نمیشود.
- افراد مبتلا به HIV یا ایدز
- مبتلایان به هر نوع سرطان خون
- ابتلا به سرطان پوست در ناحیهای که باید درمان شود
- بیماران هپاتیت C
- افراد دارای بیماریهای قلبی عروقی که نیاز به رقیقکنندههای خون دارند.
همچنین مهم است که انتظارات واقع بینانهای از روشهای غیرتهاجمی مانند PRP صورت داشته باشید. پلاسما تراپی همان لیفت صورت نیست، بنابراین نتیجه یکسان نخواهد بود. هنگامی که پوست شما بسیار شل است یا آسیب زیادی از طریق پرتوهای خورشید به آن وارد شده است، پی آر پی نمیتواند درمان مؤثری باشد.
نکات مراقبتی پلاسما تراپی
پس از درمان، پوست باید با کرم ضد آفتاب محافظت شود و در طول دورهی بهبودی، کمتر در معرض نور خورشید قرار گیرد. همچنین با این که به نظر میرسد روش PRP ایمن باشد، اما آن چه که بسیار ضروری است جلوگیری از آلوده شدن خون شما است. خون خارج شده از بدن شما باید حتما در شرایط استریل نگه داشته شود تا میزان بروز عفونت به حداقل برسد. مرکزی که به آن مراجعه میکنید باید از پروتکل و فرآیندی پیروی کند که مراکز انتقال خون از آن استفاده میکنند تا متخصص پوست مطمئن شود که پلاسمای ساخته شده از خون شما برای تزریق پوستتان استفاده میشود. اگر به اشتباه خون شخص دیگری را دریافت کنید، ممکن است در معرض بیماریهای مختلفی قرار بگیرید. پس فراموش نکنید که متخصصان پزشکی که به درستی آموزش دیدهاند، تنها کسانی هستند که میتوانند به طور قانونی و ایمن این روش درمانی را اجرا کنند.
قبل از انجام پی آر پی صورت، قطع مصرف برخی مکملها و داروهایی که میتوانند بر توانایی لخته شدن خون شما تأثیر بگذارند، بسیار مهم است. بهتر است با مشورت پزشک، چند روز قبل از انجام این درمان، مصرف داروهای رقیقکنندهی خون، آسپرین و ایبوپروفن را قطع کنید. همچنین سیر، زردچوبه و گیاه آرنیکا را مصرف نکنید.
برای سپری کردن سریعتر دوران نقاهت هم توجه به نکات زیر میتواند مفید باشد:
- تا ۷ ساعت از لمس صورت خود خودداری کنید.
- در صورت نیاز به لمس صورت، ابتدا دستهای خود را با آب و صابون بشویید.
- صورت خود را هنگام شستن و خشک کردن مالش ندهید.
- برنامهریزی کنید که حداقل دو روز پس از درمان به پشت بخوابید و صورتتان کمی بالا باشد.
- میتوانید از کمپرس سرد پیچیده شده در یک حوله تمیز و خشک استفاده کنید تا به کاهش تورم و ناراحتی کمک کند.
- برای حدود سه روز یا ۷۲ ساعت از استفاده از پاککنندههای لایهبردار صورت خودداری کنید.
کلام پایانی
انتخاب درمان PRP به اهداف مراقبت از پوست و توصیههای متخصص شما بستگی دارد. این روش اگرچه یک روش نوین و مؤثر برای بهبود کیفیت پوست است، اما شرایط پوست شما باید به دقت توسط متخصص پوست بررسی شود. همچنین برای دریافت بهترین نتیجه، رعایت توصیههای پزشک، مانند پرهیز از عوامل تحریککننده و مراقبتهای پس از درمان، بسیار مهم است. فراموش نکنید حفظ نتایج پلاسما تراپی وابسته به رعایت مراقبتهای پوستی منظم و استفاده از محصولات مناسب نوع پوست است.
منابع: webmd, garzasurgery