یازدهمین نمونه‌ی آزمایشی فضاپیمای استارشیپ با انفجار به کار خود پایان داد

امیر نیک‌رو

۱۱ فروردین ۱۴۰۰ | ۱۷:۳۳ زمان مورد نیاز برای مطالعه: ۲ دقیقه

تازه‌ترین نمونه‌ی اولیه‌ی موشک استارشیپ SN11 اسپیس‌ایکس که مراحل آزمایشی پرتاب و فرود را می‌گذراند، امروز در هوایی مه‌آلود تا ارتفاع ۱۰ کیلومتری پرواز کرد اما مانند سه نمونه‌ی قبلی فرود آن با انفجار همراه شد.

آزمایش استارشیپ SN11 پس از دو بار به تعویق افتادن سرانجام امروز در ساعت ۸:۰۰ صبح به وقت محلی تگزاس (۱۷:۳۰ به وقت تهران) از سایت آزمایشی پرتاب اسپیس‌ایکس با نام «استاربیس» (Starbase) در بوکا چیکا انجام شد.

این موشک پیش از آغاز فرآیند فرود، تا ارتفاع ۱۰ کیلومتری بالا رفت اما نزدیک به ۶ دقیقه پس از آغاز پرواز، دوربین‌های پخش اسپیس‌ایکس قطع شد. در این زمان «جان اینسپراکر» (John Insprucker) مهندس اصلی یکپارچه‌سازی سیستم‌ها در اسپیس‌ایکس گفت: «به‌نظر می‌رسد که آزمایش هیجان‌انگیز دیگری را از استارشیپ SN11 داشتیم اما این موشک برنمی‌گردد، منتظر فرود نمانید.»

نمای پرواز استارشیپ SN11 از نگاه دوربین روی موشک
Credit: SpaceX

نمونه‌های آزمایشی اخیر استارشیپ از سه موتور قدرتمند رپتور برای پرواز استفاده می‌کند. «ایلان ماسک» (Elon Musk) مدیرعامل اسپیس‌ایکس در توییتی بیان کرد که احتمالا مشکل تنظیم فشار در موتور ۲ هنگام صعود باعث این رخداد شده است. بدین ترتیب مانند نمونه‌های قبلی استارشیپ، SN11 هم پس از پرواز کوتاه خود سالم نماند و دچار انفجار شد. اگرچه آب‌وهوای مه‌آلود بوکا چیکا دیدن شیوه‌ی انفجار آن را دشوار می‌کرد.

این پرواز دومین آزمایش نمونه‌ی آزمایشی موشک استارشیپ در ماه مارس بود. طبق آخرین مجوز پرتاب که در ۱۲ مارس (۲۲ اسفند) صادر شده، هر یک از پرتاب‌های آزمایشی، تنها در صورتی می‌تواند انجام شود که یک بازرس اداره‌ی هوانوردی فدرال (FAA) در محل حضور داشته باشد.

این تصمیم از آنجا ناشی می‌شود که اسپیس‌ایکس در ماه دسامبر، مجوز پرتاب را هنگام پرتاب استارشیپ SN8 نقض کرد. در آن زمان FAA هشدار داد که پروفایل پرواز SN8 بیش از حد مجاز برای ایمن ماندن مردم در صورت انفجار است. با وجود انفجار SN8 هیچ گزارشی از خسارت به نقاطی خارج از سایت پرتاب اسپیس‌ایکس منتشر نشده است. آژانس هوانوردی فدرال، در نهایت پس از بررسی کامل شرایط، در نهایت به SN9 و SN10 مجوز پرتاب داد اما باز هم یکی هنگام فرود و دیگری دقایقی پس از فرود منفجر شد.

نمای آتش سه موتور رپتور استارشیپ
Credit: SpaceX

اسپیس‌ایکس به سرعت در حالی توسعه‌ی برنامه‌ی استارشیپ است و به همین دلیل می‌تواند تاریخ و زمان انتظار برای پرتاب را تغییر دهد. اما از سویی پرتاب از سایت بوکا چیکا نیاز به بستن جاده‌ها و تخلیه‌ی ساکنان مناطق اطراف دارد که سازماندهی همه‌ی این‌ها به زمان نیاز دارد.

این شرکت به جز SN11 نمونه‌ی منفجر شده در آزمایش امروز، نمونه‌های دیگری هم در مراحل مختلف ساخت در سایت بوکا چیکا دارد. با تلاش ناموفق امروز، به‌نظر می‌رسد که نمونه‌های بعدی برای پرتاب نیاز به بررسی‌های بیشتری خواهند داشت.

در صورت موفق بودن این پرتاب‌های چند کیلومتری اسپیس‌ایکس برای اواخر امسال مجوز پرواز زیرمداری دریافت خواهد کرد. درنهایت قرار است از استارشیپ که بر روی یک تقویت‌کننده‌ی سوپرهوی قرار می‌گیرد، برای انتقال انسان به ماه و مریخ استفاده شود.