بشر شاهد ورود بقایای دنبالهداری از یک منظومهی دیگر بوده است
در پژوهشی تازه دانشمندان بیان کردند که جرم عجیب میانستارهای «اوموآموا» (Oumuamua) میتواند خردهتکههای یک دنبالهدار خارج از منظومهی شمسی باشد که کنار هم جمع شدهاند.
این نخستین مهمان منظومهی شمسی بود که توسط بشر رصد شد و از زمان ورود به منظومهی شمسی، دانشمندان را شیفته و شگفتزده کرده است. اکنون نظریهی تازهای بیان شده که این جرم فضایی را بقایای یک دنبالهدار عنوان میکند؛ چیزی مانند گرد و غبار جمع شده در حاشیهی فرش.
بر روی زمین این نوع از گرد و غبار توسط الکتریسیتهی ساکن کنار هم جمع میشوند و با گذر نسیم اندکی جابهجا میشوند. اکنون دانشمندان در پژوهشی تازه اعلام کردند که اوموآموا میتواند یک گرد و غبار کیهانی متراکم شده باشد.
این مطالعه به سرپرستی «جین لو» (Jane Luu) ستارهشناس دانشگاه اسلو نروژ نشان میدهد که شاید این جرم فضایی از گرد و غبار ناشی از انفجار یک دنبالهدار در خارج از منظومهی شمسی تشکیل شده باشد. این جرم، تودهای از سنگ و گرد و غبار یک دنبالهدار است که توسط تابش خورشید حرکت و گذری کوتاه در منظومهی شمسی را هم تجربه میکند.
پس از کشف آمواموا در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶ خورشیدی) نظریههای بسیاری دربارهی چگونگی شکلگیری و حرکت آن مطرح شد. نظریههایی که باید شکل عجیب سیگار-مانند و سرعت زیاد ۹۲ هزار کیلومتر بر ساعت آن را در نظر میگرفتند.
برای نمونه پژوهشگران پیشنهاد کردند که شاید این جرم، از هیدروژن جامد تشکیل شده باشد که با نزدیک شدن به ستارهها (از جمله خورشید)، به گاز تبدیل شده و موجب حرکت جرم در فضا میشود. برخی از دانشمندان اعلام کردند که شاید این شکل سیگار-مانند در واقع یک دیسک باشد. حتی برخی آن را بادبان نوری ساخته شده توسط بیگانگان میدانستند و این نظریه چندی پیش دوباره با توجه همراه شد.
در مطالعهی تازه، که ۴ سپتامبر (۱۴ شهریور) در نشریهی Astrophysical Journal Letters منتشر شده است. لو و همکارانش اعلام کردند که ممکن است یک تکه سنگ بزرگ، دنبالهداری را شکسته و قطعات هستهی آن به جهتهای گوناگون پراکنده شده باشد و در نهایت از به هم پیوستن برخی از ذرات گرد و غبار حاصل از این برخورد، اوموآموا تشکیل شده باشد. با گذشت زمان و بزرگتر شدن این قطعه، گازی که از دنبالهدار خارج میشود باعث هُل دادن آن در فضا شده است.
دانشمندان اظهار میکنند که دنبالهدار اولیه دارای دورهی طولانی بوده و با توجه به فاصلهی بسیار آن با ستارهی مادر خود، گردش آن مدت زمان زیادی طول میکشیده است. به دلیل گرانش کم در فاصلهی دور و قرار داشتن تحت فشار تابش ستاره، محققان فکر میکنند که این جسم از دنبالهدار اصلی خود جدا شده و مسیر فضای میانستارهای را پیش گرفته که در نهایت وارد منظومهی شمسی ما شده است.
لو معتقد است که با استفاده از فناوریهای پیمایش آسمان، مانند تلسکوپ Pan-STARRS 1 که برای نخستین بار آمواموا را در سال ۲۰۱۷ مشاهده کرد، اجرام گذران میانستارهای بیشتری را مشاهده خواهیم کرد. تلسکوپ Pan-STARRS 1 در هاوایی بالای کوه آتشفشانی مائوئی قرار گرفته و یک مرکز قدرتمند شکار سنگهای فضایی است که میتواند اجرام دوری مانند آمواموا را ببیند.
مشاهدهی مسافران میانستارهای جدید، برای دانشمندان ضروری است زیرا سرعت زیاد آمواموا باعث میشد که آنان فقط چند هفته امکان بررسی آن را در منظومهی شمسی داشته باشند. با ردیابی اشیاء میانستارهای تازه میتوان صحت نظریاتی مانند نظریهی مطرح شده توسط لو را دریافت.
عکس کاور: طرح گرافیکی اوموآموا
Credit: Getty Images
منبع: Space