پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار؛ از هنری فوندا تا آنتونی هاپکینز
سن فقط یک عدد است، اما بردن اسکار جاودانه. امسال، رابرت دنیرو ۸۰ ساله به دنبال نقش‌آفرینی‌اش در فیلم «قاتلان ماه کامل» (Killers of the Flower Moon) و پرتره‌ی درخشانی که از ویلیام هیل ترسیم کرد، وارد باشگاه پیرترین نامزدهای اسکار تاریخ شد و می‌تواند با بردن اسکار، تبدیل به یکی از پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار شود. بردن اسکار احتمالا بزرگ‌ترین افتخاری است که یک بازیگر، در صنعت فیلم‌سازی می‌تواند به آن دست پیدا کند. از زمان تاسیس جوایز آکادمی، در اواخر دهه‌ی ۱۹۲۰ میلادی، آکادمی هنرها و علوم تصاویر متحرک هر ساله در مراسم‌های خود چهار جایزه‌ی بازیگری اهدا می‌کند و با آن‌ها از تلاش‌های بی‌بدیل بازیگران و هنر آن‌ها قدردانی می‌نماید.
طی تاریخ اسکار، بسیاری از بازیگران، خیلی دیر توانسته‌اند اسکار را به قفسه‌ی افتخارات خود اضافه کنند. از کاترین هپبرن گرفته که چهارمین اسکار تاریخ‌ساز خود را برای فیلم «کنار برکه‌ی طلایی» (On Golden Pond) گرفت تا کریستوفر پلامر که برای بردن اسکار با فیلم «تازه‌کارها» (Beginners) تاریخ‌ساز شد. همیشه وقتی که یک بازیگر مسن، با یک کارنامه‌ی درخشان، بالاخره موفق می‌شود مجسمه‌ی طلایی اسکار را به خانه ببرد، خوشحال‌کننده است.
۱۰ کاترین هپبرن برای «کنار برکه‌ی طلایی» (On Golden Pond)
- سن برنده: ۷۴ سال و ۳۲۱ روز
- محصول: ۱۹۸۱
- کارگردان: مارک ریدل
- بازیگران: هنری فوندا، جین فوندا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
کاترین هپبرن افسانه‌ای با بردن چهارمین مجسمه‌ی طلایی اسکار، علاوه بر این که نام خود را وارد لیست پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار کرد، توانست رکوددارد بردن اسکار بازیگری شود؛ او هر چهار مرتبه توانسته‌است اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی زن را به دست آورد. آخرین‌بار، هپبرن در اوایل دهه‌ی ۸۰ میلادی با فیلم مارک ریدل توانست اسکار بگیرد؛ درامی درباره‌ی یک پروفسور بازنشسته، با بازی هنری فوندا، که رابطه‌اش با دخترش چلسی، با بازی جین فوندا، شکرآب است. با این حال او و همسرش، با بازی کاترین هپبرن، تصمیم می‌گیرند از پسر نامزد چلسی مراقبت کنند و همین عمل باعث ایجاد ارتباطی جدید بین آن‌ها می‌گردد.
«کنار برکه‌ی طلایی» توانست سه اسکار از پنج جایزه‌ی بزرگ اسکار را به دست آورد؛ علاوه بر هپبرن، هنری فوندا توانست اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی مرد را بگیرد و ارنست تامپسون توانست اسکار بهترین فیلم‌نامه‌ی اقتباسی را به کمد افتخاراتش اضافه کند. بازی هپبرن بی‌شک لایق اسکار بود؛ با این که چیزی به اتمام فعالیت‌های هنری هپبرن نمانده بود، او یک‌بار دیگر ثابت کرد که چرا همواره به عنوان یکی از بهترین بازیگران زن تاریخ سینما شناخته خواهد شد. نقش‌آفرینی او در این فیلم چندلایه و گیرا است و اصالتی متفاوت به فیلمی می‌بخشد که بدون هپبرن شاید به فیلمی معمولی تبدیل می‌شد.
۹. هنری فوندا برای «کنار برکه‌ی طلایی» (On Golden Pond)
- سن برنده: ۷۶ سال و ۳۱۷ روز
- محصول: ۱۹۸۱
- کارگردان: مارک ریدل
- بازیگران: کاترین هپبرن، جین فوندا
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
از آن‌جایی که فوندا به عنوان یکی از بهترین بازیگران مرد تاریخ سینما در نظر گرفته می‌شود، شاید باعث تعجبتان شود اگر بدانید او فقط یک‌بار از سه مرتبه‌ای که نامزد دریافت اسکار شد، توانست این جایزه را به مجموعه‌ی افتخارات خود اضافه کند. با این حال، به عقیده‌ی بسیاری، او تنها اسکار کارنامه‌ی حرفه‌ای‌اش را برای بهترین نقش‌آفرینی سینمایی‌اش گرفت. در «کنار برکه‌ی طلایی» او نقش مردی با چهارچوب‌های سنتی را ایفا می‌کند که به تدریج تصمیم به تغییر می‌گیرد. او قلبی طلایی را زیر صورت خشن‌اش مخفی می‌کند.
نقش‌آفرینی فوندا با هیجانات پخته‌شده مخاطب را جذب می‌کند. او با شخصیتاش و استعاره‌هایش مخاطبان را به خنده می‌اندازد و درست چند دقیقه بعد باعث می‌شود همان مخاطبان به فکر فرو بروند و غم و اندوه او را درک کنند. او در این فیلم نقش مردی را ایفا می‌کند که سعی دارد مهم‌ترین رابطه‌ی زندگی‌اش را پیش از نابودی اجتناب‌ناپذیرش نجات دهد. رابطه‌ی هنری درخشان فوندا با هپبرن اصلی‌ترین ستون این فیلم است و آن‌ها را تبدیل به یکی از بهترین زوج‌های سینمایی تاریخ می‌کند.
۸. پگی اشکرافت برای «گذرگاهی به هند» (A Passage to India)
- سن برنده: ۷۷ سال و ۹۳ روز
- محصول: ۱۹۸۴
- کارگردان: دیوید لین
- بازیگران: جودی دیویس، ویکتور بنرجی
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
احتمالا سینمادوستان همواره دیوید لین را برای کارگردانی حماسه‌های سینمایی به یادماندنی به خاطر خواهند آورد. اگرچه این فیلم لین معمولا به اندازه‌ی سایر فیلم‌های او مورد ستایش قرار نمی‌گیرد، با این حال، این فیلم استثنائی است. در این فیلم تفاوت‌های فرهنگی، عدم اطمینان تاریخی و سوءتفاهم، یک رابطه‌ی دوستانه بین یک دکتر هندی، با بازی ویکتور بنرجی و یک زن انگلیسی، با بازی جودی دیویس را تهدید به نابودی می‌کند. وقایع این فیلم طی دوره‌ی رشد جنبش استقلال هند اتفاق می‌افتند.
نکات زیادی وجود دارند که «گذرگاهی به هند» را به یک فیلم حماسی تاریخی درخشان تبدیل می‌کنند؛ از جمله این که این فیلم در تمام جنبه‌های تکنیکی در بالاترین سطح ممکن قرار دارد. هم‌چنین گروه بازیگران این فیلم شگفت‌انگیزند؛ از جمله یک نقش‌آفرینی مکمل خیره‌کننده از پگی اشکرافت که نقش مادر زن آینده‌ی قهرمان را ایفا می‌کند. او منبع اصلی همدردی و درک متقابل در فیلم است و هر بار که در تصویر حاضر می‌شود، با حضور کوتاهش، حرف زیادی برای گفتن دارد.
۷. دان آمچی برای «پیله» (Cocoon)
- سن برنده: ۷۷ سال و ۲۹۷ روز
- محصول: ۱۹۸۵
- کارگردان: ران هاوارد
- بازیگران: ویلفورد بریملی، هیوم کرونین
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۲ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۵ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۷ از ۱۰
ران هاوارد کارگردانی است که نمی‌توان فیلم‌هایش را پیش‌بینی کرد، اما اگر بخواهد یک فیلم خوب بسازد، بی‌شک آن فیلم تبدیل به فیلمی کلاسیک خواهد شد که ارزش تماشا کردن دارد؛ برای مثال، «پیله» یکی از دوست‌داشتنی‌ترین کمدی‌های علمی-تخیلی است که طی دهه‌ی ۸۰ میلادی به اکران درآمد. این فیلم درباره‌ی گروهی از پیرمردان است که در استخری شامل پیله‌های بیگانه شنا می‌کنند و این پیله‌ها باعث می‌شوند آن‌ها دوباره انرژی جوانی‌ای را که دهه‌ها بود حس نکرده بودند، احساس کنند.
نقش این سه مرد ساده را سه بازیگر خارق‌العاده ایفا می‌کنند، اما بهترین آن‌ها بی‌شک دن آمچی است. او مضامین فیلم، من باب سال‌خوردگی، رفاقت و اخلاقیات را به خوبی در آغوش می‌کشد. وقتی که او اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را گرفت برای همه شگفت‌انگیز بود، چرا که او پیش از آن هرگز نامزد اسکار نشده بود؛ شگفتی‌ای که البته باعث خوشحالی بساری از طرفداران او شد و کسی را ناراحت نکرد چرا که او لایق این جایزه بود و با این جایزه توانست نام خود را وارد لیست پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار نماید.
۶. جان گیلگد برای «آرتور» (Arthur)
- سن برنده: ۷۷ سال و ۳۴۹ روز
- محصول: ۱۹۸۱
- کارگردان: استیو گوردون
- بازیگران: دادلی مور، جیل آیکن‌بری
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۶۹ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۹ از ۱۰
در این فیلم کمدی رمانتیک که احساس خوبی به مخاطبان منتقل می‌کند، یک میلیاردر معتاد به الکل مجبور می‌شود با زنی ازدواج کند که عاشق‌اش نیست و اگر چنین نکند از ارثیه‌اش محروم می‌شود. همه‌چیز زمانی پیچیده‌تر می‌گردد که او عاشق یک خدمتکار فقیر می‌شود و بر سر دوراهی عشق یا ثروت قرار می‌گیرد. داستان فیلم ساده و تکراری است، اما کارگردان استیو گوردون فیلم را با چنان جذابیتی به اجرا در می‌آورد که نمی‌توان در مقابل دیدن آن مقاومت کرد.
این فیلم سعی می‌کند و موفق می‌شود جادوی فیلم‌های کمدی-رمانتیک عصر طلایی هالیوود را تکرار کند. «آرتور» با کمک نقش افرینی‌های درخشانش موفق می‌شود مخاطبان را به خنده بیاندازد و احساسات عمیق آن‌ها را تحریک کند. جان گیلگد در نقش پادوی آرتور و پدرخوانده‌اش خیره‌کننده است. او یا طعنه‌هایش و نیشخندهایش، اما در همان حال وفاداری‌اش، فیلم را درگیرکننده‌تر می‌کند. هابسون که نقش او را گیلگد ایفا می‌کند تمام صحنه‌هایی که در آن‌ها حضور دارد را با بازی باوقار و هنرمندانه‌اش ارتقا می‌بخشد. او برای این نقش‌آفرینی‌اش توانست به یکی از پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار نقش مکمل تبدیل شود.
۵. ملوین داگلاس برای «حضور» (Being There)
- سن برنده: ۷۹ سال و ۹ روز
- محصول: ۱۹۷۹
- کارگردان: هال اشبی
- بازیگران: پیتر سلرز، شرلی مک‌لین
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۳ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
«حضور» هال اشبی یک از آن فیلم‌های فلسفی است که باعث می‌شود درباره‌ی زندگی خود تجدید نظر کنید. یک کمدی تلخ با بازی یکی از اسطوره‌های کمدی. در این فیلم، پیتر سلرز به عنوان باغبانی ساده‌دل به نام چنس ایفای نقش می‌کند که بعد از مرگ صاحب‌کارش مجبور می‌شود از تنها خانه‌ای که در تمام طول زندگی‌اش می‌شناخته‌است نقل مکان کند. او به طرز غیرمنتظره‌ای درگیر سیاست و مسائل مالی می‌گردد. این فیلم هوشمندانه است و مضامین وجودگرایانه را به تصویر تبدیل می‌کند. «حضور» یکی از قدرنادیده‌ترین فیلم‌های دهه‌ی ۷۰ میلادی است.
یکی از پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار، ملوین داگلاس است. او در این فیلم به خوبی نقش یک پیرمرد را ایفا می‌کند که توانایی دستکاری کردن ذهن رئیس‌جمهورها و خود اقتصاد را دارد؛ او چنس را وارد زندگی‌ای می‌کند که هرگز آماده‌اش نبوده‌است. اگرچه نقش‌آفرینی سلرز اصلی‌ترین نقطه‌ی قوت فیلم است، داگلاس با حضور گرم و محکم خود در تصویر، موفق می‌شود مخاطبان را در نقش مردی که یک پایش لب گور است، اما نمی خواهد زندگی را رها کند، تحت تاثیر قرار دهد. از نظر آکادمی این نقش‌آفرینی چند لایه، لایق اسکار بود.
۴. جرج برنز برای «پسران آفتاب» (The Sunshine Boys)
- سن برنده: ۸۰ سال و ۶۹ روز
- محصول: ۱۹۷۵
- کارگردان: هربرت راس
- بازیگران: والتر ماتائو، اف. موری آبراهام
- امتیاز راتن تومیتوز: ۷۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۱ از ۱۰
جرج برنز وقتی که اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل را برای فیلم «پسران آفتاب» به دست آورد، نخستین بازیگر برنده‌ی اسکاری بود که بیش از ۸۰ سال داشت. این فیلم کمدی درباره‌ی دو هنرمند قدیمی است که توافق می‌کنند برای یک نمایش تلویزیونی جدید با یک‌دیگر همکاری کنند، اما معلوم می‌شود که نمی‌توانند یک‌دیگر را حتی یک لحظه تحمل نمایند. در نهایت همه‌چیز به تهیه‌کنندگان بازمی‌گردد؛ آن‌ها باید این دو کمدین را راضی کنند تا پیش از فرا رسیدن برنامه‌ی اصلی، اختلافات خود را کنار بگذارند.
جذابیت ساده‌ی ژانر کمدی که با خلاقیت می‌توان چندین برابرش کرد، از طریق «پسران آفتاب» پرده‌ی نقره‌ای را به تسخیر خودش در می‌آورد. والتر متیو و جرج برنز در این فیلم نقش‌آفرینی‌های کمیک درخشانی از خودشان ارائه می‌دهند و مخاطب را از خنده‌ی زیاد به گریه کردن می‌اندازند. برنز که در زندگی حقیقی هم یک بازیگر کمدی با سابقه‌ی بازی در تئاتر بوده‌است، بخش هایی از جنبه‌های کمدی فیزیکی را وارد شخصیتاش می‌کند که نه تنها باعث باورپذیرشدنش می‌شود، بلکه آن را به طرز باورنکردنی‌ای خنده‌دار می‌کند.
۳. جسیکا تندی برای «رانندگی برای خانم دیزی» (Driving Miss Daisy)
- سن برنده: ۸۰ سال و ۲۹۲ روز
- محصول: ۱۹۸۹
- کارگردان: برس برسفورد
- بازیگران: مرگان فریمن، دن آیکرود
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
در یکی از بحث برانگیزترین فیلم‌های برنده‌ی اسکار بهترین فیلم در تاریخ مراسم اسکار، بازیگری وجود دارد که یکی از پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار است. «رانندگی برای خانم دیزی» بروس برسفورد فیلمی بامزه و تاثیرگذار است درباره‌ی یک زن یهودی، با بازی جسیکا تندی و راننده‌ی آفریقایی-آمریکایی‌اش، با بازی مورگان فریمن که رابطه‌شان طی سال‌هایی که همراه یک‌دیگر در جنوب آمریکا زندگی کرده‌اند شکلی خاص به خود گرفته‌است. اگرچه جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم باعث نشده‌است که این فیلم در تاریخ ماندگار شود، با این حال نمی‌توان نقش‌آفرینی‌های درخشان بازیگران نقش اصلی آن را انکار کرد.
جسیکا تندی بازیگری است که نیازی به معرفی ندارد؛ یکی از شخصیت‌های به یادماندنی سینما و تئاتر. وقتی که او نخستین اسکارش را با این فیلم به دست آورد، هیچکس ناراحت نبود چرا که به عقیده‌ی بسیاری او باید خیلی سال قبل‌تر این جایزه را می‌گرفت. تندی مانند خانم دیزی لجباز و کله‌شق است، اما علاوه بر این‌ها او پیچیدگی‌ها و جنبه‌های مخفی فراوانی به این شخصیت اضافه می‌کند؛ جنبه‌ها و پیچیدگی‌هایی که طی سال‌ها دوستی و همراهی با راننده‌اش در این شخصیت ایجاد شده‌است.
۲. کریستوفر پلامر برای «تازه‌کارها»
- سن برنده: ۸۲ سال و ۷۵ روز
- محصول: ۲۰۱۰
- کارگردان: مایک میلز
- بازیگران: ایوان مک‌گرگور، ملانی لوران
- امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۱ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۲ از ۱۰
مدت زمان زیادی طول کشید تا رکورد جسیکا تندی شکسته شود و کسی بهتر و لایق‌تر از کریستوفر پلامر برای شکستن آن وجود نداشت. «تازه‌کارها» مایک میلز، یک کمدی-رمانتیک دوست‌داشتنی، توانست اسکار را برای کریستوفر پلامر به ارمغان بیاورد و او را صدرنشین لیست پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار نماید. این فیلم درباره‌ی مرد جوانی با بازی ایوان مک‌گرگور است که توسط دو خبر از سوی پدر پیرش شوکه می‌شود؛ اول این که او به واسطه‌ی سرطان قرار است به زودی پدرش را از دست بدهد و دوم این که پدر پیرش یک معشوقه‌ی جوان دارد.
«تازه‌کارها» فیلمی زیبا است که به نظر دیوانه‌کننده می‌آید و با این حال جذاب است و در یادها می‌ماند. پلامر که نامزدی‌اش در رشته‌ی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد تنها نامزدی فیلم در اسکار بود، تعادل بی‌نظیری بین شوخی و اندوه ایجاد می‌کند. شخصیت او اعتمادبه‌نفس دارد و از زندگی لذت می‌برد، اما وقتی که او باید بیماری خود را برای مخاطب باورپذیر کند، هیچکس نمی‌تواند جلوی گریه‌اش را بگیرد. نقش‌آفرینی او یک اجرای بی‌عیب است که باعث ارتقا یافتن شخصیتی می‌شود که به تنهایی هم قابل توجه است. پیروزی پلامر در اسکار بهترین راه ممکن برای تقدیر از کارنامه‌ی درخشان او بود.
۱. آنتونی هاپکینز برای «پدر» (The Father)
- سن برنده: ۸۳ سال و ۱۱۵ روز
- محصول: ۲۰۲۰
- کارگردان: فلوریان زلر
- بازیگران: الیویا کلمن، مارک گیتیس
- امتیاز راتن تومیتوز: ۹۸ از ۱۰۰
- امتیاز متاکریتیک: ۸۸ از ۱۰۰
- امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
«پدر» فلوریان زلر به اندازه‌ای تنش‌زا، رازآلود و درگیرکننده است که می‌توان آن را یک فیلم دلهره‌آور روانشناختی دانست و اگر آن را چنین بنامیم هم، بی‌شک، یکی از بهترین‌های تاریخ است. این فیلم داستان مردی را روایت می‌کند که در هنگام پیرشدن، هیچ کمکی را از سمت دخترش قبول نمی‌کند و در حالی که سعی می‌کند برای موقعیت درحال تغییر اطرافش معنایی پیدا کند، در رابطه با ذات حقیقت زندگی‌اش دچار سردرگمی می‌گردد.
آنتونی هاپکینز چسبی است که «پدر» را سرپا نگه می‌دارد. او بعد از هشتاد سالگی‌اش،یکی از بهترین نقش آفرینی‌های کارنامه‌ی هنری‌اش را به نمایش می‌گذارد و به همه ثابت می‌کند که یکی از بهترین بازیگران تاریخ سینما است. او شخصیت خود را با انگیزه‌های پیچیده و احساسات عمیق انسانی مسلح می‌کند و موفق می‌شود بعضی از قدرتمندترین صحنه‌های بازیگری تاریخ سینما را خلق نماید. بی‌شک نقش‌آفرینی هاپکینز در این فیلم لایق صدرنشینی در لیست پیرترین بازیگران برنده‌ی اسکار است.
منبع: collider
