انیمیشن خاطرهانگیز «رابین هود» هنوز هم یکی از شاهکارهای دیزنی است
دیزنی در صد سال اخیر بسیاری از داستانها و افسانههای عامیانه محبوب را به آثار سینمایی درخشان تبدیل کرده است و «رابین هود» نیز از این قاعده مستثنی نیست. این انیمیشن خاطرهانگیز و ماندگار که نخستین بار در سال ۱۹۷۳ روی پرده رفت، ماجراهای یک قهرمان -و یاغی- افسانهای به همین نام را دنبال میکند که از ثروتمندان میدزدد تا به فقرا ببخشد. با اینکه بیش از ۷۰ فیلم و سریال دربارهی این شخصیت ساخته شده است اما «رابین هودِ» دیزنی همچنان از باقی متمایز است و در میان انیمیشنهای کلاسیک جایگاه ویژهای دارد.
این فیلم در دورهی اکران نقدهای ضدونقیضی دریافت کرد، اما در گیشه موفق بود و تا به امروز محبوبیت خود را حفظ کرده است. «رابین هود» دیزنی در گذر زمان به یک فیلم کالت کلاسیک تبدیل شد و چندین نسل با آن خاطره دارند. حتی حالا، از چند نمای فیلم به عنوان میم اینترنتی استفاده میشود که این مسئله به ماندگاری انیمیشن «رابین هود» اشاره دارد. حیوانات انساننمای این انیمیشن هم برای هر کسی قابل شناسایی هستند، حتی اگر فیلم را ندیده باشید. اما «رابین هود» دیزنی چگونه به وجود آمد و چرا یکی از شاهکارهای آنها در نظر گرفته میشود؟
«رابین هود» یک افسانه فولکلور انگلیسی را به مخاطبان جوان معرفی کرد
«رابین هود» اولین انیمیشن دیزنی بود که در آن هیچ شخصیت انسانی وجود ندارد. «رابین هود» همچنین اولین انیمیشنی بود که پس از مرگ والت دیزنی، تولید شد.
«رابین هود» در واقعیت یک داستان کلاسیک انگلیسی است که قدمت آن به قرن پانزدهم بازمیگردد و احتمالا ریشه در واقعیت دارد. بسیاری از داستانها و شخصیتهای افسانهی اصلی، اشخاص حقیقی مانند پرنس جان و شاه ریچارد شیردل هستند. در «رابین هود» دیزنی، ما مردمان ناتینگهام را میبینیم که تحت سلطهی پرنس جان -پادشاه غیررسمی- در عذاب هستند، در حالی که شاه ریچارد در دوران جنگهای صلیبی، از کشورش دور است. این دو بر اساس شخصیتهای واقعی شاهزاده جان و شاه ریچارد طراحی شدهاند که اواخر قرن ۱۲ و اوایل قرن ۱۳ حکومت میکردند. در حالی که ریچارد در سومین جنگ صلیبی گرفتار شده بود، شاهزاده جان عهدهدار امور شد و سعی کرد قدرت برادرش را تضعیف کند. افسانه «رابین هود»، این یاغی دوستداشتنی را به عنوان فردی وفادار به شاه ریچارد و مدافع مردم معرفی میکرد که به آنها کمک میکند تا در برابر داروغه و پرنس جان بایستند؛ اقتباس انیمیشنی آزاد دیزنی هم به مسیر مشابهی میرود و همین خط داستانی را دنبال میکند.
انیمیشن «رابین هود» این داستان کلاسیک را به بهترین شکل به مخاطبان کودک و نوجوان معرفی کرد. مضامین مهمی همچون وفاداری و قهرمانی، «رابین هود» را به داستانی ایدهآل برای مخاطبان کمسنوسال تبدیل کرد، زیرا رابین هود در برابر ظالمان ایستادگی و از کسانی که نمیتوانند از خودشان دفاع کنند، محافظت میکند. این افسانه انگلیسی گزینهی ایدهآلی هم برای دیزنی به حساب میآمد، البته اگر خودِ والت دیزنی در قید حیات بود، احتمالا ساخته نمیشد زیرا او ترجیح میداد داستانهای «روباه حیلهگر» (Reynard the Fox) را اقتباس کند. با این حال، والت دیزنی فکر میکرد «روباه حیلهگر» موفق نخواهد شد و هرگز ساخت این انیمیشن را پیش نبرد. اما همین ایدهی والت دیزنی برای ساخت فیلمی از «روباه حیلهگر» بود که در نهایت منجر به شکلگیری ایدهی تبدیل «رابین هود» به یک اقتباس انیمیشنی با حضور حیوانات انساننما شد؛ و به همین دلیل است که رابین هود، به شکل یک روباه قرمز به تصویر کشیده شده است. در سوی دیگر، ریچارد یکم بهدرستی به شکل شیر جنگل عرضه میشود، زیرا شاه ریچارد واقعی نیز به خاطر شهرتش به عنوان یک رهبر نظامی و جنگجوی بزرگ با لقب ریچارد شیردل (Lionheart) مشهور بود.
نسخهی دیزنی خود را از سایر اقتباسهای این داستان متمایز میکند
با اینکه انیمیشنهای زیادی درباره «رابین هود» تولید شده اما نسخهی دیزنی تنها انیمیشنی است که -تا به امروز- در سینماها به نمایش درآمده است.
«رابین هود» یکی از شناختهشدهترین افسانههای انگلیسی است و همانطور که بالاتر هم اشاره شد، دهها اثر سینمایی و تلویزیونی برای آن تولید شده است. با این حال، «رابین هود» دیزنی بهعنوان فیلمی که هم کودکان و هم بزرگسالان میتوانند از آن لذت ببرند، خود را از باقی آثار جدا میکند. بسیاری از اقتباسهای «رابین هود»، مانند «رابین و ماریان» (۱۹۷۶) با بازی شان کانری، «رابین هود: شاهزاده دزدان» (۱۹۹۱) با بازی کوین کاستنر، «رابین هود» (۲۰۱۰) با بازی راسل کرو و فیلم جدید «رابین هود» که با بازی هیو جکمن در راه است، همگی برای مخاطبان بزرگسال ساخته شدهاند و بیشتر بر اکشن و درام تمرکز دارند. درست است که دیزنی برای ساخت فیلمهای کودکانه شهرت دارد اما انیمیشن «رابین هود» با به تصویر کشیدن طبقهی فقیر جامعه که قادر به پرداخت مالیات یا پیدا کردن شغل نیست، مخاطبان بزرگسال را هم مجذوب خود میکند، موضوعی که با گذشت چند دهه، هنوز تاثیرگذار است و مخاطبان مدرن هم با آن ارتباط برقرار میکنند.
«رابین هود» دیزنی همچنین از شخصیت آلن اِدیل (Alan-a-Dale) به بهترین شکل استفاده میکند (او یک شاعر و نوازندهی دورهگرد بود که طبق افسانهی اصلی، بعدها به یکی از یاران رابین هود تبدیل شد). آلن اِدیل در انیمیشن دیزنی به عنوان یک خروس به تصویر کشیده شده است و نقش راوی قصه را دارد. او این کار را به شکل موزیکال انجام میدهد، شخصیتها را معرفی میکند و صحنههای فیلم را به گونهای شرح میدهد که هم مخاطبان بزرگسالان و هم کودکان بتوانند از آن لذت ببرند. آلن اِدیل در طول فیلم چندین بار ظاهر میشود و گاهی به عنوان پلی به صحنهای متفاوت نیز عمل میکند. این انیمیشن همچنین یک داستان عاشقانه است که «رابین هود» را به عنوان یک یاغی عاشقپیشه به تصویر میکشد که حاضر است برای دیدن دوبارهی ماریان، آزادی خود را به خطر بیندازد. داستان عاشقانه رابین هود و ماریان در بخش دوم فیلم بیشتر در کانون توجه قرار میگیرد و ترکیبی منحصربهفرد از ماجراجویی و عشق را تقدیم مخاطبان میکند. استفادهی حداکثری از عناصر عاشقانه ایدهی هوشمندانهای بود زیرا مخاطب نوجوان را بیشتر تحت تاثیر قرار میدهد و باعث میشود تا با این قصهی فولکلور بریتانیایی ارتباط برقرار کند.
«رابین هود» پس از پنجاه سال همچنان ماندگار است
ترانه «عشق» این انیمیشن نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین ترانه شد. «رابین هود» یکی از منابع الهام انیمیشن «زوتوپیا» هم بوده است.
گذر زمان اغلب ارزش واقعی آثار هنری را مشخص میکند؛ هنگامی که «رابین هود» در سال ۱۹۷۳ روی پرده رفت، واکنشها به آن چندان مثبت نبود اما حالا کمتر کسی را پیدا میکنید که از آن به نیکی یاد نکند. «رابین هود» در حال حاضر یکی از محبوبترین فیلمهای دیزنی و مورد علاقهی طرفداران است و به لطف رسانههای اجتماعی و اشاراتی که در فیلمها و رسانههای دیگر به آن میشود، در سالهای اخیر جان دوبارهای گرفته است. چندین ترانهی آن هم در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفتهاند. مانند نسخهی ریمیکس «سوتزن» (Whistle-Stop) که در میم اینترنتی «رقص همستر» (Hampster Dance) استفاده شد. همین آهنگ برای یک تبلیغ شرکت تی-موبایل در سوپر بول (Super Bowl XLVIII) به کار گرفته شد. در سال ۲۰۰۹، انیمیشن «آقای فاکس شگفتانگیز» از ترانه «عشق» استفاده کرد و گوگل برای تبلیغ سیستم عامل اندروید در سال ۲۰۱۵، ترانه «او دی لالی» (Oo De Lally) را به کار گرفت. این ارجاعات و ادای دینها ثابت میکند که فیلم پس از گذشت پنجاه سال محبوبیت خود را حفظ کرده است.
افزون بر این، موضوعات مطرحشده در «رابین هود» -و افسانه انگلیسی اصلی آن- به اندازهی روز اول مهم و قابل اعتنا هستند. مخاطبان در تمام سنین میتوانند با یک یا چند شخصیت فیلم ارتباط برقرار کنند، از کودکان معصومی که رابین هود و ماجراجوییهای شجاعانهاش را تحسین میکنند تا خانوادههایی که برای پرداخت مالیات با مشکل روبهرو شدهاند و به سختی روزگار میگذرانند، و خود رابین هود که علیه یک رهبر ظالم مبارزه و به نیازمندان کمک میکند. این، شاید بزرگترین دلیل ماندگاری «رابین هود» باشد، زیرا به مخاطبان اجازه میدهد خود را در شخصیتها ببینند و امیدوار باشند که در نهایت همهچیز بهتر خواهد شد. دیزنی در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد که بازسازی لایو اکشن این فیلم در حال توسعه است، با همان شخصیتهای انساننما، چیزی شبیه به اقتباس لایو اکشن «شیرشاه». این نسخهی جدید هنوز تاریخ اکران ندارد اما اگر برنامههای شرکت سازنده تغییر نکند، مستقیما در سرویس دیزنیپلاس قرار خواهد گرفت و در سینماها به نمایش درنمیآید.
منبع: cbr
شخصاً برای بنده بسیار خاطرهانگیز است. خوشحالم که آن طرف دنیا هم طرفدار دارد.