نوع جدیدی از شرایط شکلگیری حیات در سیارههای فراخورشیدی کشف شد
ستارهشناسان نوع جدیدی از سیارههای فراخورشیدی را یافتهاند که اگرچه برای سکونت بشر خیلی مناسب نیستند اما میتوانند شرایط مطلوبی برای وجود نوع دیگری از حیات داشته باشند.
این طبقهبندی تازه از سیارههای فراخورشیدی که «هایسین» (Hycean) نام گرفته است در حقیقت جهانهایی اقیانوسی با جو متراکم هیدروژن و جرم، دما و شرایط بسیار متفاوت نسبت به زمین هستند.
بر اساس مقالهای که در نشریهی «استروفیزیکال ژورنال» (The Astrophysical Journal) منتشر شده، اگرچه سیارههای این کلاس جدید، هم بزرگتر و هم گرمتر از زمین هستند اما شرایط مناسبی برای داشتن اقیانوسهای بزرگ دارند و این اقیانوسهای عظیم، مانند آنچه در شدیدترین شرایط اقیانوسهای زمین وجود دارد، میتوانند از گونههایی از حیات پشتیبانی کنند.
«نیکو مادوسودان» (Nikku Madhusudhan) پژوهشگر ارشد این مطالعه از مؤسسهی نجوم کمبریج گفت: «سیارههای اقیانوسی مسیر تازهای در جستوجوی ما برای یافتن حیات در نقاط دیگر کیهان باز میکنند.»
در ابتدا کشف سیارهی فراخورشیدی K2-18b و یافتن آب در جو آن بود که این تیم را وادار به تحقیق در مورد برخی از سیارههای عظیم بهعنوان جهانهایی با شرایط پشتیبانی از حیات کرد. این نوع سیارهها بسته به اندازه، در دستههای گستردهی اَبَرزمینها (Super-Earths) یا مینینپتونها (Mini-Neptunes) جای میگیرند اما این تیم پژوهشی به دنبال یافتن راه بهتری برای توصیف آنها بود.
بنابراین دانشمندان دادههای بیشتری جمعآوری کردند و دریافتند که سیارههایی با شعاع تا ۲٫۶ برابر زمین و دمای شدید جوی ۲۰۰ درجهی سانتیگراد همچنان میتوانند اقیانوسهایی داشته باشند که برای میکروبهای خاص قابل سکونت باشند. حتی سیارههای گیر افتاده در قفل گرانشی که نور ستاره همیشه به یک سمت آنها میتابد، باز هم میتوانند دارای مناطق قابل سکونت باشند.
طبقهبندی سیارههای Hycean فقط به اندازه و دما مربوط نمیشود. ترکیب جو هم در متفاوت بودن این کلاس تازه از سیارههای فراخورشیدی بسیار مهم است. یک سیارهی Hycean باید ترکیبات دیگری فراتر از هیدروژن در جو خود داشته باشد که شامل اکسیژن، ازون، متان، نیتروژن اکسید، متیل کلراید و دیمتیل سولفید میباشند. مولکولهایی که میتوانند به وجود حیات هم اشاره کنند.
مادسودان افزود: «در اصل، وقتی ما به دنبال این امضاهای مولکولی متنوع بودیم بر سیارات مشابه زمین به عنوان یک نقطهی آغاز مناسب، تمرکز کردیم. اما اکنون فکر میکنیم که سیارات Hycean شانس بیشتری برای یافتن امضاهای زیستی دارند.»
اکنون دانشمندان برای آینده به مطالعهی دقیقتر این نوع سیارات فراخورشیدی از جمله K2-18b توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب به عنوان جانشین هابل چشم دوختهاند. تجزیهوتحلیل جوی ممکن است برخی از امضاهای مولکولی جالب را نشان دهد. از سویی اندازهی بزرگتر و دمای بالای این نوع سیارات، شناسایی امضای جوی را آسانتر خواهد کرد.
«آنجالی پیت» (Anjali Piette) دیگر نویسندهی این مقاله از مؤسسهی نجوم کمبریج هم گفت: «وجود شرایط سکونتپذیری بسیار متفاوت نسبت به زمین در سیارات دیگر، بسیار هیجانانگیز است.»
البته باید درنظر داشت این واقعیت که یک سیاره یا طبقهای از سیارات میتوانند شرایطی را برای حیات داشته باشند به این معنا نیست که چنین شرایطی وجود دارد. و حتی اگر چنین باشد ممکن است حیات در آنجا تکامل نیافته باشد. اما با این وجود هم این احتمال ارزش بررسی دارد زیرا ما نمیدانیم که حیات در جهان چگونه شکل میگیرد، بنابراین باید آن را در همه جا جستوجو کنیم.
عکس کاور: طرحی گرافیکی از سیارههای فراخورشیدی دارای اقیانوس
Credit: Amanda Smith, University of Cambridge
منبع: IFL Science